Στις αρχές του μήνα εντοπίστηκε, χωμένη κάπου στις ιστοσελίδες του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Εκθεση για λογαριασμό του Ειδικού Διαβαθμιδικού Συνδέσμου Νομού Αττικής (ΕΔΣΝΑ), του διαδημοτικού Συνδέσμου για την επεξεργασία και διάθεση των απορριμμάτων στην Αττική, με έτος αναφοράς το 20211.
Τα ευρήματα της Εκθεσης του ΕΔΣΝΑ για τις συγκεντρώσεις των ρύπων (ετήσιος μέσος όρος) σε αέρα, επιφανειακά και υπόγεια νερά επιβεβαιώνουν «οίκοθεν» ότι η ΟΕΔΑ Φυλής, κυρίως η χωματερή Φυλής αλλά και η παλαιά χωματερή των Ανω Λιοσίων ως προς τα υπόγεια νερά, εξακολουθούν να βομβαρδίζουν την ευρύτερη περιοχή του Θριασίου με εξαιρετικά επικίνδυνους ρύπους, χημικούς και μικροβιολογικούς, κατά πολύ υψηλότερους από τα επιτρεπόμενα όρια. Σε αρκετές περιπτώσεις οι συγκεντρώσεις των ρύπων αυτών ξεπερνούν ακόμα και τα εφιαλτικά ευρήματα των αναλύσεων τόσο της 13μηνης περιόδου 1/1/17 έως 31/1/18, που αποκάλυψε η «Λαϊκή Συσπείρωση» Αττικής σε διαδικτυακή συνέντευξη Τύπου τον Μάη του 2020 («Ριζοσπάστης» 13/5/2020), όσο και της 17μηνης περιόδου Φλεβάρη 2019 - Ιούνη 2020, ύστερα από γραπτή καταγγελία, επίσης της «Λαϊκής Συσπείρωσης», στο Περιφερειακό Συμβούλιο Αττικής στις 28/4/2021 («Ριζοσπάστης» 29/4/2021). Ειδικότερα:
1. Σχετικά με τα υπόγεια νερά
Σημειώνεται αρχικά στην Εκθεση για το 2021: «Σύμφωνα με την Υ.Α. οικ. 1811/2011 (ΦΕΚ 3322/Β' 30.12.2011), στα υπόγεια ύδατα ορίζονται ανώτερες αποδεκτές τιμές για τη συγκέντρωση ορισμένων ρύπων, ομάδων ρύπων ή δεικτών ρύπανσης. Σε περιπτώσεις που κατά την παρακολούθησή τους διαπιστώνεται υπέρβαση των ορίων συναγερμού, πρέπει να διενεργείται έκτακτος έλεγχος των υποδομών του έργου που σχετίζονται με διαχείριση στραγγισμάτων, προς εντοπισμό και αντιμετώπιση τυχόν διαρροών».
Ανάλογη πρόβλεψη για τους ΧΥΤΑ, δεσμευτική για τον ΕΔΣΝΑ, υπάρχει προ εικοσαετίας. Πρόκειται για την ΚΥΑ 29407/2002, «Μέτρα και όροι για την υγειονομική ταφή των αποβλήτων», στο Παράρτημα ΙΙΙ της οποίας προβλέπεται μεταξύ άλλων: «Γ. Επίπεδα συναγερμού - Οσον αφορά τα υπόγεια ύδατα, πρέπει να θεωρείται ότι έχουν επέλθει σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον (...) όταν η ανάλυση δείγματος των υπόγειων υδάτων καταδεικνύει αισθητή αλλαγή της ποιότητάς τους». Απαιτήσεις, όμως, που παρέμειναν και παραμένουν στα χαρτιά.
Ειδικότερα ως προς τα ευρήματα του προγράμματος ελέγχου και γι' αυτήν τη χρονική περίοδο:
Ελέγχθηκαν τα νερά στις κατάντη γεωτρήσεις Γ1, Γ2, Γ3 και «Θερμοκήπιο», όπως αποτυπώνονται στον Χάρτη 1. Ως γεώτρηση «μάρτυρας» πάρθηκε η Γ4, η οποία όμως βρίσκεται μέσα στον ανάντη «μυχό» των δύο απορριμματικών όγκων του σφραγισμένου παλαιού «ΧΥΤΑ-2 Ανω Λιοσίων» και του ανοιχτού «ΧΥΤΑ Φυλής». Οπότε εύλογο είναι να μην είναι αξιόπιστος μάρτυρας της ποιότητας των ανάντη παρθένων υπόγειων νερών της Πάρνηθας, που διέρχονται στη συνέχεια κάτω από το βουνό των απορριμμάτων. Η λαθροχειρία αυτή γίνεται αμέσως αντιληπτή καθώς υπάρχει και η γεώτρηση «Γ ανάντη», που αποτελεί αξιόπιστο μάρτυρα για την πραγματική ποιότητα των υγειών νερών πριν αυτά επιβαρυνθούν από τις κάθε είδους διαφυγές ρυπαντών (στραγγίσματα, βιοαέριο, ρυπασμένα επιφανειακά νερά που κατεισδύουν - βλ. Χάρτη 1). Σε κάθε περίπτωση, η συνοπτική εκτίμηση της Εκθεσης για το 2021 για την επίπτωση του ΧΥΤΑ Φυλής (γεωτρήσεις) και της παλαιάς στα υπόγεια νερά έχει ως εξής:
«Οπως γίνεται αντιληπτό από τον σχετικό πίνακα και τα γραφήματα, τα αποτελέσματα που προέκυψαν από τα δείγματα των γεωτρήσεων Γ1, Γ4 και Θερμοκήπιο φανέρωσαν υπερβάσεις των νομοθετημένων ορίων. Οσον αφορά τη γεώτρηση Γ1, οι υπερβάσεις αφορούν φυσικοχημικές παραμέτρους: Cl, Cond (σ.σ. ηλεκτρική αγωγιμότητα), NΗ4 (σ.σ. αμμώνιο), μέταλλα (σ.σ. βαρέα), BOD (σ.σ. οργανική ρύπανση), COD (χημική ρύπανση). Σχετικά με τις γεωτρήσεις Γ4 και Θερμοκήπιο, οι επιβαρύνσεις αφορούν κυρίως μικροβιολογικούς παραμέτρους, ρυπαντικό φορτίο και βαρέα μέταλλα (...) Υψηλές τιμές διαλυμένων στερεών εμφανίζονται επίσης στο σύνολο των δειγμάτων, καθώς αναπόφευκτα περιέχεται και ποσότητα χώματος, το οποίο συμπαρασύρεται (σ.σ. "από τα κατεισδύοντα στραγγίσματα", ξεχνάει να συμπληρώσει)».
Σημασία όμως έχει και το ύψος των υπερβάσεων. Ανατρέχοντας στον σχετικό πίνακα διαπιστώνουμε τις παρακάτω συγκεντρώσεις ρύπων (ετήσιος μέσος όρος των αντίστοιχων μετρήσεων) σε σχέση με τα ανώτερα επιτρεπόμενα όρια («ανώτερες αποδεκτές τιμές - ΑΑΤ»), όπως αυτά θεσπίστηκαν με την Υπουργική Απόφαση 1811/2011. Για να γίνει καλύτερα αντιληπτός ο διαχρονικός χαρακτήρας του συνειδητού περιβαλλοντικού - υγειονομικού εγκλήματος σε βάρος του Θριασίου και των κατοίκων του, παραθέτουμε σε παρένθεση την αντίστοιχη για κάθε ρύπο μέγιστη μηνιαία τιμή που είχε βρεθεί στο 17άμηνο από τον Φεβρουάριο του 2019 έως τον Ιούνιο του 2020 στη Γεώτρηση Γ1 («Ριζοσπάστης» 29/4/2021), την πλέον ρυπασμένη γεώτρηση κατάντη του ΧΥΤΑ Φυλής. Παραθέτουμε, επίσης, τις θηριώδεις υπερβάσεις σε ορισμένες κατηγορίες ρύπων που διαπιστώθηκαν στα υπόγεια νερά της Γεώτρησης «Θερμοκήπιο» (στο εξής Γθ) κατάντη της παρακείμενης παλαιάς χωματερής Ανω Λιοσίων. Συγκεκριμένα:
- Αμμώνιο - ΝΗ4 (ΑΑΤ 0,50 mg/l): Γ1 173,9 mg/l (μιλιγκράμ ανά λίτρο). Υπέρβαση του επιτρεπόμενου ορίου 348 φορές (84,55 mg/l).
- Νιτρώδη - ΝΟ2(ΑΑΤ 0,50 mg/l): Γ10,70mg/l. Υπέρβαση του επιτρεπόμενου ορίου κατά 1,4 φορές.
- Χλωριούχα (ΑΑΤ 250 mg/l): Γ11075 mg/l. Υπέρβαση του επιτρεπόμενου ορίου κατά 4 φορές (893 mg/l).
- Αγωγιμότητα (ΑΑΤ 2.500 μονάδες): Γ14679,3 μονάδες. Υπέρβαση του επιτρεπόμενου ορίου κατά 1,9 φορές (3.570 μονάδες).
- Νικέλιο (ΑΑΤ 20 μg/l): Γ1 189,0 μg/l και Γθ 231,3 μg/l. Υπέρβαση του επιτρεπόμενου ορίου μέχρι και 11,5 φορές (260 μg/l - μικρογραμμάρια ανά λίτρο).
- Αργίλιο (ΑΑΤ 200 μg/l): Γθ 10.201 μg/l. Υπέρβαση του επιτρεπόμενου ορίου κατά 51 φορές (6700 μg/l).
- Αρσενικό (ΑΑΤ 10 μg/l): Γ1 32,9 μg/l και Γθ 523,0 μg/l. Υπέρβαση του επιτρεπόμενου ορίου μέχρι και 52 φορές (δεν είχε διαπιστωθεί υπέρβαση το 2020 στην αντίστοιχη γεώτρηση).
- Μόλυβδος (ΑΑΤ 25 μg/l): Γθ 10.201 μg/l. Υπέρβαση του επιτρεπόμενου ορίου κατά 408 φορές!
- Ολικό Χρώμιο (ΑΑΤ 50μg/l): Γθ2.365,0 μg/l. Υπέρβαση του επιτρεπόμενου ορίου μέχρι και 47 φορές.
Τέλος, τεράστιες συγκεντρώσεις - για τις οποίες πάντως δεν καθορίζονται Ανώτερες Αποδεκτές Τιμές - παραμένουν στη Γεώτρηση Γθ για το Σίδηρο, ενώ εξαιρετικά υψηλές παρατηρούνται για το Μαγγάνιο και τον Ψευδάργυρο. Συγκεκριμένα:
- Σίδηρος: 223.861 μg/l, Μαγγάνιο: 1830,0 μg/l και Ψευδάργυρος: 5.230,7 μg/l. Υψηλές συγκεντρώσεις των ρύπων αυτών μετρήθηκαν και σε άλλες γεωτρήσεις αν πάρουμε υπόψη ότι οι συγκεντρώσεις αυτές βρέθηκαν πολλαπλάσιες σε σχέση και με τις ήδη αυξημένες τιμές του «ψευδομάρτυρα» Γ4.
Πέραν των πιο πάνω υπερβάσεων στα υπόγεια νερά των Γ1 και Γθ, υψηλές υπερβάσεις ρύπων καταγράφονται, στον ίδιο Πίνακα 3-18, και σε άλλες γεωτρήσεις, όπως στο Χλώριο (Γ3, Γ4), στο Αμμώνιο (Γ2, Γ3, Γ4, Γθ) και στις μικροβιολογικές παραμέτρους (Γ4, Γθ).
2. Σχετικά με τα επιφανειακά νερά
Οι δειγματοληψίες και αναλύσεις έγιναν σε 4 θέσεις, μία ανάντη (Θέση 1) ως «μάρτυρας» και τρεις θέσεις κατάντη (Κ4, Κ5 και Κ6), όπως αποτυπώνονται στον Χάρτη 2. Οι θέσεις Κ5 και Κ6 επηρεάζονται από τις ρυπασμένες απορροές του ΧΥΤΑ Φυλής, που τροφοδοτούν στη συνέχεια το ρέμα Μαύρη Ωρα. Ειδικότερα, στη θέση Κ6 οι ρυπασμένες με στραγγίσματα απορροές του ΧΥΤΑ Φυλής εκβάλλουν απευθείας στην κοίτη της Μαύρης Ωρας, η οποία στη θέση αυτή εφάπτεται πρακτικά με το όριο του ΧΥΤΑ! Η θέση Κ5 επηρεάζεται και αυτή άμεσα από τις ρυπασμένες απορροές του ΧΥΤΑ, καθώς απέχει μερικές δεκάδες μέτρα με την κατάντη αυτής κοίτη του ρέματος.
Αποκαλυπτική και εδώ είναι η γενική διαπίστωση της Εκθεσης: «Συμπερασματικά, από τα αποτελέσματα των επιφανειακών υδάτων το έτος αναφοράς (σ.σ. 2021) διαπιστώθηκε επιβάρυνση στην απορροή από τον ΧΥΤΑ Φυλής, και κυρίως στα σημεία Κ5 και Κ6, σε φυσικές, χημικές και μικροβιολογικές παραμέτρους». Για τη θέση Κ4 η Εκθεση αναφέρει «υψηλές συγκεντρώσεις» μόνο ως προς τις «τιμές μικροβιολογικών παραμέτρων», οι οποίες στις 3 κατάντη θέσεις μετρώνται έως και 150 φορές υψηλότερες σε σχέση με τις τιμές της ανάντη θέσης - μάρτυρα (Θέση 1).
Ειδικότερα για τη θέση Κ6, σε επαφή με το ρέμα Μαύρη Ωρα, αναφέρουμε ότι παρουσιάζει τις παρακάτω υπερβάσεις σε χημικούς ρύπους σε σχέση με τα ανώτερα επιτρεπόμενα όρια (τίθενται σε παρένθεση), όπως αυτά τίθενται στην οικεία υπ' αρ. 110876/11.6.21 περιβαλλοντική αδειοδότηση (ΑΕΠΟ) της ΟΕΔΑ Δυτ. Αττικής (ΟΕΔΑ Φυλής - ΟΕΔΑ Ανω Λιοσίων):
Κοβάλτιο (20 μg/l): 29,0 μg/l. Ολικό χρώμιο (50 μg/l): 102,0 μg/l. Χαλκός (26 μg/l): 152,0 μg/l. Νικέλιο (34 μg/l): 193,0 μg/l. Μόλυβδος (14 μg/l): 123,0 μg/l. Ψευδάργυρος (125 μg/l): 465 μg/l. Υδράργυρος (0,07 μg/l): 0,2 μg/l.
Τελικά, αν κάτι προσθέτουν τα ευρήματα της συγκεκριμένης Εκθεσης σε όσα ήδη γνωρίζαμε από τις επανειλημμένες καταγγελίες του ΚΚΕ και της «Λαϊκής Συσπείρωσης» Αττικής για τις ολέθριες επιπτώσεις του ΧΥΤΑ Φυλής στη ζωή των εργατικών - λαϊκών στρωμάτων του Θριασίου, είναι μία ακόμα μετρήσιμη απόδειξη του συνειδητού, διαχρονικού εγκλήματος που διαπράττουν με τις ενέργειές τους, και όχι με δήθεν «παραλείψεις» τους, οι κυβερνήσεις των αστικών κομμάτων.
Παραπομπή:
1. https://ypen.gov.gr/wp-content/uploads/2022/04/%CE%A7%CE%A5%CE%A4%CE%91_ethsia-20211.pdf
Μπάμπη ΖΙΩΓΑ*
* Ο Μπάμπης Ζιώγας είναι μέλος του Τμήματος Περιβάλλοντος της ΚΕ του ΚΚΕ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Tα σχόλια στο μπλοκ πρέπει να συνοδεύονται από ένα ψευδώνυμο, ενσωματωμένο στην αρχή ή το τέλος του κειμένου