Η ανακοίνωση των προγραμματικών προθέσεων της κυβέρνησης της ΝΔ και στον χώρο της Εκπαίδευσης δεν αποτέλεσε - όπως άλλωστε αναμενόταν - και καμιά έκπληξη. Ούτως ή άλλως, εδώ και χρόνια υλοποιείται ένα ενιαίο σχέδιο στην Εκπαίδευση, με ξεκάθαρη στρατηγική, χειροπιαστές ταξικές προτεραιότητες και συνέπειες. Η υλοποίηση αυτού του σχεδίου όμως δεν είναι δεδομένη, γι' αυτό και μιλάμε για προγραμματικές προθέσεις της κυβέρνησης. Γιατί μπροστά της βρήκε και θα βρει τείχος εναντίωσης, συνδικαλιστικούς και πολιτικούς συσχετισμούς στους χώρους της Εκπαίδευσης που δυσκολεύουν την επιδίωξη συναίνεσης σε αντιλαϊκά σχέδια, που βάζουν εμπόδια στην εφαρμογή μέτρων και νόμων, που ρίχνουν φως στο σήμερα με το βλέμμα στις πραγματικές ανάγκες και δυνατότητες της εποχής μας και έτσι δίνουν τη δυνατότητα για τη διαμόρφωση διεκδικήσεων σύγχρονων και ρεαλιστικών ταυτόχρονα.
Να το πούμε απλά: Το συναινετικό ύφος του νέου υπουργού Παιδείας δείχνει την προετοιμασία για έναν νέο γύρο αναμέτρησης με την κυβερνητική πολιτική στην Εκπαίδευση, στο έδαφος φυσικά και γενικότερων πολιτικών και οικονομικών εξελίξεων. Μια αναμέτρηση που ούτως ή άλλως έχει πολιτικά και ιδεολογικά χαρακτηριστικά και σήμερα επενδύεται με την έννοια του εκσυγχρονισμού, ο οποίος έρχεται απ' τα παλιά, για να φτιασιδώσει βαρίδια αντιλαϊκά και γι' αυτό από χέρι παρωχημένα.
Αλλωστε, η δήλωση του υπουργού Παιδείας περί μικρών αλλαγών που έχει ανάγκη η Εκπαίδευση, γίνεται με δεδομένη τη στρατηγική κατεύθυνσή τους. Αντίστοιχα, και η δράση μας στους χώρους της Εκπαίδευσης, η καθημερινή πάλη για βελτιώσεις στη ζωή του εκπαιδευτικού κόσμου, τα εμπόδια που θέτουμε σε αντιδραστικές ρυθμίσεις, στρατηγικό βλέμμα έχουν.
Για παράδειγμα, το σύνθημα ΚΚΕ 100% λαϊκή αντιπολίτευση δεν είχε μόνο προεκλογικό χαρακτήρα. Το ΚΚΕ τιμά αυτά που λέει και τα κάνει πράξη, αποδεδειγμένα. Ακόμα παραπέρα, όμως, αυτό το 100% αντιπολίτευση πηγάζει και από τη διαμόρφωση Προγράμματος, αναλυτικών επεξεργασιών και προτάσεων που βρίσκονται 100% απέναντι από το κοινό αστικό πρόγραμμα στην Εκπαίδευση.
Κι εδώ κρινόμαστε και κριθήκαμε. Με θέσεις που δίνουν τη δυνατότητα να επεξεργαστούμε αιτήματα που γίνονται κτήμα ευρύτερου κόσμου μέσα στους αγώνες αλλά και με την αυτοτελή πολιτική παρέμβαση του Κόμματος που ανοίγει τη συζήτηση για την προοπτική, απαντώντας με επιστημονικό τρόπο στα διάφορα νομοθετήματα που κατά καιρούς έρχονται. Χτίζεται έτσι ένα αντίπαλο δέος, το οποίο φυσικά δεν είναι εύκολη υπόθεση και πρέπει να «δουλεύεται» συνεχώς, το οποίο όμως υποχρεώνει κυβερνήσεις και συνολικότερα το αστικό πολιτικό σύστημα να το λαμβάνουν σοβαρά υπόψη.
Επειδή λοιπόν το ΚΚΕ έχει πρόταση και οι κομμουνιστές τη διαδίδουν, την εκλαϊκεύουν και την παλεύουν σε ευρύτερες μάζες:
Μπορούμε να απαντήσουμε στις εξαγγελίες της κυβέρνησης για την Προσχολική Αγωγή. Εστιάζοντας όχι μόνο στις ελλείψεις και τα κενά που διαχρονικά υφίστανται, αλλά πηγαίνοντας τη συζήτηση στο ποιες είναι οι πολιτικές προϋποθέσεις και ποιες οι επιστημονικές παράμετροι ώστε να ικανοποιούνται οι ανάγκες των παιδιών της Προσχολικής Αγωγής, από την πιο μικρή ηλικία μέχρι την είσοδό τους στο Δημοτικό. `Η μιλώντας για τα παιδιά που εντάσσονται στην ευρύτερη γκάμα της Ειδικής Αγωγής, ανοίγουμε τη συζήτηση για το τι σημαίνει πραγματική - και όχι ψευδεπίγραφη - ένταξη αυτών των παιδιών πρώτα απ' όλα στην κοινωνία και φυσικά στο εκπαιδευτικό σύστημα.
Μπορούμε να απαντήσουμε στα όνειρα που κάνουν ο κ. πρωθυπουργός και ο κ. υπουργός Παιδείας «για να σκέφτονται οι μαθητές σαν επεξεργαστές», όπως είπαν. Το θέμα είναι όμως το εξής: «Εμείς λέμε ότι πρέπει να σκέφτονται σαν άνθρωποι. Να ξεχωρίζουν, ανάμεσα στον κυκεώνα των πληροφοριών, την αλήθεια. Να δομούν τη σκέψη τους. Την ανθρώπινη σκέψη τους, τη φαντασία τους, τη δημιουργικότητά τους. Γιατί, ξέρετε, οι επεξεργαστές κάπου "κολλάνε"! Και αρκετά συχνά μάλιστα, όσο καλά κι αν είναι κουρδισμένοι...». (Δευτερολογία Δ. Κουτσούμπα στη Βουλή για τις προγραμματικές 8/7/2023).
Να ανοίξουμε μια ουσιαστική συζήτηση για τις αντιπαιδαγωγικές συνέπειες της έμφασης στις δεξιότητες. Δίνοντας απάντηση σε ερωτήματα που έρχονται και επανέρχονται, παρ' όλες και εξαιτίας των κοσμογονιών που διακηρύσσονται: Γιατί οι συνεχόμενες αλλαγές στην Εκπαίδευση δεν λειτουργούν συνολικά προωθητικά στην ανύψωση του μορφωτικού επιπέδου των μαθητών; Γιατί τα επιστημονικά επιτεύγματα που συνεχώς αναπτύσσονται και συσσωρεύονται δεν μπορούν να διαχυθούν με παιδαγωγικά επεξεργασμένο τρόπο στο σχολείο; Τελικά: Γιατί το νέο δεν έρχεται ποτέ και γιατί το παλιό δεν μπορεί να ανανεωθεί;
Μπορούμε να απαντήσουμε με όρους μορφωτικής απαίτησης, υπεροχής και αντεπίθεσης στις διακηρύξεις - που θα μείνουν στα χαρτιά - για δήθεν ελεύθερη επιλογή σχολείου από τους γονείς, δηλαδή ακόμα πιο δεσμευμένης τελικά στις κοινωνικές και ταξικές παραμέτρους διαβίωσης. Οχι μόνο αναδεικνύοντας την κλωστή που συνδέει αυτή τη διακήρυξη με την επιδίωξη τα σχολεία να λειτουργούν δήθεν αυτόνομα, αλλά στην ουσία ακόμα πιο εξαρτημένα από τις κοινωνικές ανισότητες. Επιδίωξη η οποία έχει πάρει σάρκα και οστά με τους τελευταίους νόμους της κυβέρνησης περί δήθεν «ελευθερίας» επιλογής σχολικού βιβλίου, των εναλλακτικών μορφών αξιολόγησης μαθητών, της επιλογής διάφορων εκπαιδευτικών προγραμμάτων, δυνατότητα πρόσθετης χρηματοδότησης από αξιοποίηση σχολικού κτιρίου κ.τ.λ. Ακόμα παραπέρα, επιδιώκουμε να διαμορφώνεται κριτήριο σκέψης και δράσης ότι σύγχρονο δεν είναι ένα σχολείο που διαχωρίζει τα παιδιά. Δεν υπερασπιζόμαστε το μοναδικό σχολικό σύγγραμμα που λέει ψέματα, που διαστρεβλώνει, που δίνει συνταγές για πάρτι για να μάθουν τα παιδιά τη μητρική τους γλώσσα. Εμείς πρώτοι απ' όλους θέλουμε πλούτο πηγών, ηλεκτρονικών μέσων που όμως θα αναπτύσσουν την αγάπη για τη γνώση, θα διδάσκουν ότι η αλήθεια είναι αντικειμενική και ότι μπορεί να την κατακτήσει ο άνθρωπος για να ερμηνεύσει και να αλλάξει τον κόσμο. Η πρόταση του ΚΚΕ έχει τη δυνατότητα να επιδρά ευρύτερα. Να προβληματίζει κόσμο. Να οδηγεί ακόμα και σε υιοθέτηση πλευρών αυτής της πρότασης και μέσα στο κίνημα, ακόμα και από δυνάμεις που δεν αποδέχονται το σύνολό της, τον πυρήνα της, που είναι η απαλλαγή της κοινωνίας από την καπιταλιστική εκμετάλλευση. Και η ανωτερότητα αυτής της πρότασης πρώτα απ' όλα αναδεικνύεται γιατί δίνει θετική απάντηση ότι όλα τα παιδιά μπορούν να μορφωθούν ολόπλευρα.
Μπορούμε να απαντήσουμε στα σχέδια που μυρίζουν ναφθαλίνη και Αρσένη του 1997, για επαναφορά του εθνικού απολυτηρίου στο Λύκειο όπου οι βαθμοί όλων των τάξεων (!) θα υπολογίζονται σε αυτό. Πρόκειται για αιτία πολέμου για τους χιλιάδες μαθητές, εκπαιδευτικούς και γονείς που θα συναντήσουν νέα εμπόδια στην προσπάθειά τους να μορφωθούν, να εισαχθούν στα πανεπιστήμια. Ομως ακόμα παραπέρα, οι αγώνες αυτοί μπορούν να πυροδοτήσουν μια συζήτηση για το τι σχολείο έχουμε ανάγκη σήμερα. Να προβάλουμε την πρόταση του ΚΚΕ για ένα σχολείο που δεν θα εξοντώνει, που θα δουλεύει σταθερά με όλα - και για όλα - τα παιδιά, αναπτύσσοντας όλες τις κλίσεις, τα ενδιαφέροντα, τα ταλέντα, που θα καλλιεργεί τη δίψα για μόρφωση και θα δίνει διέξοδο στις νεανικές ανησυχίες. Το σχολείο των σύγχρονων αναγκών και δυνατοτήτων της εποχής μας. Σε μια κοινωνία που κανείς δεν είναι περιττός.
Μπορούμε να απαντήσουμε στις προθέσεις της κυβέρνησης να εφαρμόσει το αντιδραστικό νομοθετικό πλαίσιο που έχει ψηφιστεί στα πανεπιστήμια, αναδεικνύοντας τις ταξικές συνέπειες της εμπορευματοποίησης των υποδομών, των προτεραιοτήτων του Ταμείου Ανάκαμψης που στέλνει ολόκληρα λεφτόδεντρα για την προώθηση των επιχειρηματικών σχεδίων, αλλά όχι για τις ανάγκες των φοιτητών και του κοινωνικού συνόλου. Αυτός ο αγώνας όμως μπορεί να έχει αντοχή, συνέχεια και προοπτική όσο εμείς οι κομμουνιστές μέσα στα πανεπιστήμια θέτουμε στο επίκεντρο της συζήτησης και της διεκδίκησης ορισμένα κομβικά ζητήματα. Το θέμα δεν είναι να απορρίψουμε τη στενή σχέση των πανεπιστημίων με την κοινωνία. Αλλά να πάψει αυτή να γίνεται στο έδαφος της σύνδεσής τους με την αγορά, που τελικά σημαίνει απομόνωσή τους από τις κοινωνικές ανάγκες. Να ανοίξει ο δρόμος ώστε τα πανεπιστήμια να συνδεθούν με τη ζωή, χωρίς να μεσολαβεί το κριτήριο του κέρδους στη λειτουργία τους. Με κεντρικά σχεδιασμένη παραγωγή και κοινωνικές υπηρεσίες, σε συνθήκες κοινωνικής ιδιοκτησίας των μέσων παραγωγής και εργατικής εξουσίας. Το θέμα δεν είναι να ψάχνουμε συνεχώς τρόπο για να ανακυκλώσουμε το δήθεν περισσευούμενο επιστημονικό δυναμικό. Αλλά να βαδίσουμε τον δρόμο της κατάργησης αυτής της απαράδεκτης κατάστασης, όπου το πτυχίο είναι ένα προσόν ανάμεσα στα άλλα και η επαγγελματική αποκατάσταση είναι έρμαιο της αγοράς. Αλλωστε, τόσα χρόνια όλες οι κυβερνήσεις «συνδέουν τα πανεπιστήμια με την αγορά» και λύση στην ανεργία, την υποαπασχόληση, τους χαμηλούς μισθούς των αποφοίτων δεν δόθηκε. Αντίθετα, το κεφάλαιο και οι κυβερνήσεις του αξιοποιούν αυτά τα προβλήματα και επιδιώκουν να διαχειριστούν τις συνέπειές τους ενισχύοντας την αγορά προσόντων και το εμπόριο δεξιοτήτων.
Το θέμα είναι: Να ανοίξει ο δρόμος ώστε να λυθεί το πρόβλημα της ανεργίας και το πρόβλημα της αναντιστοιχίας σπουδών - επαγγέλματος, να κατοχυρωθεί το πτυχίο ως μοναδική προϋπόθεση για το επάγγελμα. Γιατί, το ΚΚΕ τοποθετείται με ευθύνη και λέει ότι υπάρχει πληθώρα αποδείξεων για το γεγονός ότι σήμερα υπάρχουν και έμψυχο δυναμικό και υποδομές που μπορούν να μπουν σε κίνηση, ώστε να αναπτυχθούν και να αξιοποιηθούν οι επιστήμες προς όφελος των πολλών. Με λίγα λόγια: Σήμερα κανείς δεν περισσεύει αν θέλουμε να απαντήσουμε στις κοινωνικές ανάγκες.
Εχουμε συζητήσει, έχουμε παλέψει μαζί με εκατοντάδες χιλιάδες κόσμο στην Εκπαίδευση. Εχουμε καταφέρει να βρισκόμαστε σε τέτοια θέση που μπορούμε να καθορίζουμε εξελίξεις μέσα στο κίνημα, κατακτώντας νέες θέσεις στις δομές του. Δεν είναι περίπατος αυτή η κατάκτηση. Εχει πολλή «λάντζα», καθημερινή τριβή, η οποία - κακά τα ψέματα - είναι προϋπόθεση για να αναγνωριστεί ως φυσικός ηγέτης ο κομμουνιστής. Μαζί με αυτό έρχονται και οι μεγαλύτερες απαιτήσεις όμως. Ο κόσμος αυτός - και μάλιστα πολύ περισσότερος μετά από το θετικό για το Κόμμα μας αποτέλεσμα των βουλευτικών εκλογών - περιμένει από τους κομμουνιστές.
Εδώ είμαστε λοιπόν! Για να γίνουμε ακόμα πιο ικανοί στην εκλαΐκευση των θέσεών μας, γιατί τίποτα δεν είναι αυταπόδεικτο και απαιτείται ακόμα μεγαλύτερη προσπάθεια για να «επικοινωνήσεις» την πολιτική σου πρόταση, όσο απομακρύνεσαι από ένα κλασικό κομματικό ή φιλοκομματικό ακροατήριο και μιλάς με ανθρώπους που προσεγγίζουν το Κόμμα, έχοντας διαφορετικές αφετηρίες.
Ο λαός δεν έχει δώσει λευκή επιταγή στην κυβέρνηση. Νέες εξελίξεις υπάρχουν, νέα ιδεολογήματα εμφανίζονται, νέα προβλήματα ζητούν λύση. Ομως, για εμάς, η αλλαγή είναι φίλος, όπως θα έλεγε και ο Μπρεχτ. Μπορούμε να τα καταφέρουμε και θα τα καταφέρουμε: Τίποτα δεν μένει στατικό.
Κυριάκου ΙΩΑΝΝΙΔΗ*
*Ο Κ. Ιωαννίδης είναι μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και υπεύθυνος του Τμήματος Παιδείας και Ερευνας της ΚΕ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Tα σχόλια στο μπλοκ πρέπει να συνοδεύονται από ένα ψευδώνυμο, ενσωματωμένο στην αρχή ή το τέλος του κειμένου