Ομάδα δυνατή! Οχι άλλοθι ναζί

Κανένα έθνος, καμιά πατρίδα, καμιά ομάδα, όσο κι αν πονέσει, δεν θα φτάσει ποτέ την οδύνη της μάνας, του γονιού που χάνει το παιδί του μες στο παράλογο, το κτηνώδες και αναίτιο. Αυτό το πένθος το προσωπικό δεν το φτάνει και δεν το απαλύνει ούτε η συλλογική ενοχή, ούτε οι πρόσκαιρες μαζικές τύψεις. Γιατί το έδαφος της κερκίδας με τα ζιζάνια του πάθους, της συσσωρευμένης αγωνίας, της διογκούμενης μάζας τεστοστερόνης που παραδίνεται σε ρυθμούς σχεδόν αμόκ, είτε επί νίκης είτε επί ήττας, μετά ή άνευ ουσιών και αλκοόλ, η ομάδα που παίζει στο γήπεδο είναι το άλλοθι της αγέλης που τη στηρίζει. Κι όταν το κτήνος μέσα μας απελευθερωθεί και φύγει κι απ' το μυαλό κι απ' τα κάγκελα και ξεχυθεί στους δρόμους, τότε η αγέλη συγκροτείται εύκολα σε τάγμα εφόδου.

Δεν είναι τυχαίο που ο σύγχρονος φασισμός - ναζισμός επιλέγει ως φυτώριο τις κερκίδες όπου Γης, κυρίως δε στην ευρωπαϊκή ήπειρο, όπου γεννήθηκε, ανδρώθηκε και αιματοκύλισε τον κόσμο όλο ως ιδεολογία και κόμμα. Ως χουλιγκάνοι οι ναζί αποκτούν γρηγορότερα απ' ό,τι στο πεδίο της πολιτικής, και ευκολότερα από τις οργανώσεις της μαφίας, ένα κοινωνικό πάσο - μάσκα, που μεγαλώνει το επίπεδο ανοχής μιας κοινωνίας απέναντι στη βία και στο αίμα. Βολεύονται πολλοί πίσω από τα άλλοθι των ομαδικών συμβόλων, των πρόχειρων κοινωνιολογικών και ψυχολογικών αναλύσεων και την προκλητική καταστολή ή την προκλητική αδιαφορία, έτσι ώστε στο πεδίο της πολιτικής να διευκολύνεται η χειραγώγηση των μαζών με μόχλευση θηριωδών οικονομικών συμφερόντων.

Στο έδαφος της μετάλλαξης μιας ομάδας ανθρώπων σε αγέλη άλογων κτηνών, το υποδόριο παίγνιο τιμολόγησης της ανθρώπινης ύπαρξης μοιάζει «φυσικό», όταν ακούς για ένα παιχνίδι 22 ανδρών με μπάλα, ότι ο αγώνας γίνεται μεταξύ ενός ρόστερ των 500 από τη μία και των 50 από την άλλη εκατομμυρίων ευρώ (η εμπορική αξία του αθροίσματος των παικτών στο γρασίδι), τότε ξέρεις ότι έχει στηθεί μια αρένα. Στην οποία πληρώνεις εισιτήριο για να δεις δύο πορτοφόλια ορατών τε και αοράτων επιχειρηματιών, που αγοράζουν και πουλάνε τεχνίτες, ζογκλέρ και ονόματα στο παζάρι της συναισθηματικής ανάγκης να ανήκει ο άνθρωπος σε έναν πυρήνα συλλογικότητας.

Το έχω ζήσει το ποδόσφαιρο, και έχω δουλέψει στον Παναθηναϊκό το πρώτο μισό της δεκαετίας του '80, ως πρώτη γυναίκα στον χώρο μετά την Λόλα Νταϊφά, εκ συγγενείας εργαζόμενη τότε σε ΠΑΕ. Εχω αντιμετωπίσει οργισμένες αγέλες από Πανάθες να απαιτούν εισιτήρια στην Αρματωλών και Κλεφτών. Εχω μαζέψει φιλάθλους μας με ανοιγμένα κεφάλια και ανοιχτά τραύματα από πατάτες με ξυράφι κρυμμένες σε χιονόμπαλες στο ...πολιτισμένο Γκέτεμποργκ. Εχω υποδεχτεί μεθυσμένους Ιρλανδούς, φανατικούς αντιπάλους, έχω φάει ξύλο στο Καυταντζόγλειο, βρισίδια στου Χαριλάου, και έχω τρομάξει στο Λίβερπουλ με χιλιάδες αφιονισμένους να ποδοβολάνε όρθιοι σε ξύλινη κερκίδα τρεις ώρες πριν από το ματς. Είδα τον Γκμοχ χτυπημένο βαριά στο μάτι και έχω μαζέψει άρον άρον τα κυπελλάκια που 'χα τυπώσει για το Χέιζελ. Οσο κι αν φαίνεται παράξενο, η ταύτιση με μια ομάδα είναι απόλυτα και παράλογα συναισθηματική, και μου φαίνεται εξωφρενικό μέχρι σήμερα πως σε στιγμές αγωνίας για την έκβαση του ματς έχει χρειαστεί να πάρω μέχρι και υπογλώσσιο. Το κατανοώ, αλλά τη βία δεν την καταλαβαίνω. Αρνούμαι. Γιατί ο συναισθηματικός χείμαρρος γίνεται δολοφονικός, αν δεν υπάρχει ένα φράγμα ευρείας κουλτούρας και βαθιάς καλλιέργειας και παιδείας υπέρ των μαζών, ώστε να πίνουν όλοι νερό αλλά να μην πνίγεται, να μη σκοτώνεται κανείς. Προσπάθησα πολύ, έστησα την ΠΑΛΕΦΙΠ, συμπαραστάθηκα στον αψύ Καπετάνιο για τη διάλυση της ΝΟΠΟ, αλλά και στον Ντέμη όταν δαχτυλόδειξε τους πραιτωριανούς χουλιγκάνους. Εχω κάνει εκκλήσεις από τα μικρόφωνα, ευτυχώς με επιτυχία, και 40 χρόνια μετά πάω στο γήπεδο με σφιγμένη καρδιά.

Τα νεκρά παλικαράκια που συναντούν τους χουλιγκάνους μια μοιραία στιγμή με στοιχειώνουν ως έμπειρη και έμπρακτη ποδοσφαιρόφιλη, όπως φαντάζομαι εκατομμύρια σαν και μένα, γιατί ο φόνος πάνω στο παιχνίδι και τη χαρά είναι η μεγαλύτερη διαστροφή του πολιτικού ζώου που λέγεται άνθρωπος. Και όταν βλέπω, όπως προχτές, ένα ματς σαν του Παναθηναϊκού με τους Γάλλους να γίνεται σε καθαρή ατμόσφαιρα, και όταν ανάβει μια φωτοβολίδα να γιουχάρει τον βλακοφασίστα όλο το γήπεδο, ξέρω πως γίνεται αλλιώς και είμαι έξαλλη αν αυτός που το μπορεί είναι ένας ακόμα νεκρός σαν τον 29χρονο ΑΕΚτζή, που επιβλήθηκε στην αγέλη διά της απουσίας του. Ο θάνατος δεν μπορεί να 'ναι εκβιασμός για τη χαρούμενη ζωή. Μια μπάλα είναι ο πλανήτης, κι αν τον κλωτσάνε οι σβάστικες ξανά θα τρυπήσει. Παις, παιδί, παιδεία, παιχνίδι, εκπαίδευση. Αυτό είναι το πεδίο όπου η αγέλη γίνεται ομάδα.

Της
Λιάνας ΚΑΝΕΛΛΗ