Δραπετεύουν από την Κίμωλο 36 κομμουνιστές εξόριστοι

Δραπετεύουν, 20/5/1941, από την Κίμωλο 36 κομμουνιστές εξόριστοι.

Μεταξύ αυτών, οι Πέτρος Ρούσσος, Χρύσα Χατζηβασιλείου, Αύρα Παρτσαλίδου, Βασιλεία Παπαρήγα, Νίκος Τέγος, Γιώργος Νίκολης, Σοφία Νεφελούδη, Όλγα Αγγελάκη, Κατίνα Βάρκα, κ.α.

Εξόριστοι στην Κίμωλο

Η Κίμωλος είναι ένα μικρό νησάκι των Κυκλάδων. Το Λεξικό γράφει ότι έχει έκταση 35,71 τετρ. χιλιόμετρα και πληθυσμό 1.086 κατοίκους.
Η δικτατορία Μεταξά, αυτό το νησάκι είχε επιλέξει για να εξορίζει τους πολιτικούς της αντιπάλους, τους λαϊκούς αγωνιστές, τους δημοκράτες και κυρίως τους κομμουνιστές. Είχε μάλιστα προτίμηση να στέλνει εκεί κυρίως γυναίκες εξόριστες.

Ετσι, στις 28 Οκτώβρη 1940 με την κήρυξη του πολέμου κατά της πατρίδας μας από τον Μουσολίνι, στην Κίμωλο βρίσκονταν 20 γυναίκες εξόριστες: Αγγελάκη Ολγα, Αγριγιαννάκη Μαρία, Βάρκα Κατίνα, Βλάσση Αύρα, Ιωαννίδου Κλειώ, Καπλάνη Λαμπρινή, Καραμπίνη Σουλτάνα, Κοσκινά Δήμητρα, Κοσκινά Ρεγγίνα, Κωτσάκη Μαργαρίτα, Μπαϊράμογλου Διαμάντω, Μπαϊράμογλου Μαρία, Νεφελούδη Μαρία, Παπάζογλου Δόμνα, Παπαρήγα Βασιλεία, Ρόδη Κάτου, Σιάντου Βαγγελιώ, Σαμαραδέλη Κατίνα, Χατζηβασιλείου Χρύσα, Χατζηδάκη Φούλα. Ανδρες ήσαν μόνο 9 οι: Αποστόλου Λευτέρης, Γυφτοδήμος Κώστας, Θανόπουλος Χρήστος, Καπλάνης Κώστας, Νίκολης Γιώργης, Πορφυρογένης Μιλτιάδης, Ποτήρης Γιάννης, Ρούσσος Πέτρος, Τέγος Νίκος.

Με την κήρυξη του ελληνο- ιταλικού πολέμου όλοι με αίτησή τους ζητάνε από το υπουργείο ασφάλειας να σταλούν στο μέτωπο, οι μεν άνδρες στην πρώτη γραμμή, οι δε γυναίκες για νοσοκόμες σε προωθημένα ιατρεία.

Η απάντηση από τον Μανιαδάκη είναι αρνητική, "κάντε δήλωση μετανοίας και αποκηρύξεως του κομμουνισμού". Μετά την αρνητική απάντηση και μπροστά στον κίνδυνο να τους παραδώσουν στους ναζί που ήδη είχαν εισβάλει στη χώρα μας, οι εξόριστοι συνεδριάζουν και αποφασίζουν δραπέτευση, ομαδική, τμηματική ή και ατομική.

Πρώτος δραπετεύει στην Κρήτη ο Πορφυρογένης μαζί με τη γυναίκα του Φούλα Χατζηδάκη. Υστερα ο Γυφτοδήμος (Κώστας Καραγιώργης) με τη γυναίκα του Μαρία Αγριγιαννάκη στον Πειραιά.

Ακολουθεί μια 6μελής ομάδα με επικεφαλής τον Λευτέρη Αποστόλου στη Μήλο. Οι υπόλοιποι 19 δραπετεύουν ομαδικά με επικεφαλής τον Πέτρο Ρούσσο και με τη διευκόλυνση μάλιστα του ίδιου του ενοματάρχη της φρουράς, ενός τίμιου Ελληνα πατριώτη που έλεγε: "Εγώ δε σας παραδίνω στους Γερμανούς, σηκωθείτε και φύγετε".

Πέτρος Ρούσσος

Χρύσα Χατζηβασιλείου

Αύρα Παρτσαλίδου