Ασημάκης Γιαλαμάς.

Γεννήθηκε, 19/1/1909, ο θεατρικός συγγραφέας, σεναριογράφος και δημοσιογράφος, Ασημάκης Γιαλαμάς.

Αγωνιστής της Αντίστασης, της δημοσιογραφίας, της ποίησης, του θεάτρου, της ίδιας της ζωής

Ασημάκης Γιαλαμάς, αταλάντευτος αγωνιστής της ΕΑΜικής Αντίστασης – ο «κύριος Τίμιος»,

όπως τον αποκάλεσαν για τον τρόπο με τον οποίο διαφύλασσε και απέδιδε την οικονομική ενίσχυση του ΕΑΜ. Ενας δημιουργός πολυτάλαντος και πολύτροπος. Ενα υπόδειγμα μαχόμενου δημοσιογράφου και δημιουργού, αφοσιωμένου στα δίκια του λαού – και στον πόλεμο και στην ειρήνη. Ενας μεγάλος ουμανιστής, ένας άνθρωπος που συνδύαζε μοναδικά τη μαχητικότητα, την πίστη στη δύναμη του λαού, την αισιοδοξία και το διδακτικό και «θεραπευτικό» χιούμορ.

Το φτωχόπαιδο, που γεννήθηκε στις 19 του Γενάρη 1909 στη Γαράντζα Μεσσηνίας, όπως λεγόταν παλιά η Ανω Μέλπεια, μετά το Γυμνάσιο, ήρθε στην Αθήνα. Μην έχοντας οικονομική δυνατότητα να σπουδάσει, ρίχτηκε στη βιοπάλη. Το έμφυτο συγγραφικό ταλέντο του, το 1930, τον οδήγησε στη δημοσιογραφία. Πολλές εφημερίδες και περιοδικά «ευλογήθηκαν» από το χρονογραφικό, ποιητικοσατιρικό, διηγηματικό ταλέντο του. Γραμματέας του ΕΑΜ Δημοσιογράφων, έδινε το παράδειγμα γράφοντας πλήθος ποικίλων κειμένων για ΕΑΜικά έντυπα.

    Βάσως Γεωργίου «Δε συμβιβάστηκε και δεν υποτάχθηκε ποτέ στην όποια μορφή αντίδρασης και πρώτα απ’ όλα της πιο επιθετικής εξοντωτικής, στα μαύρα χρόνια της αμερικανοκρατίας. Ο Γιαλαμάς σίγουρα δεν πήρε ελαφρά τη ζωή, φανέρωσε ωστόσο από νωρίς μια ευτράπελη, μια σατιρική διάθεση και κλίση, μια τάση επίμονη, κυρίαρχη, να δίνει την κωμική όψη των πραγμάτων, αλλά και να παρουσιάζει τη βαθύτερη ουσία της ζωής και της πάλης, της κοινωνικής και της πολιτικής των ανθρώπων και των εργαζομένων. Αφοσιώθηκε ολόψυχα στο γράψιμο, στη διπλή – τριπλή συγγραφή για εφημερίδες, περιοδικά, και για το θέατρο. Δούλεψε σε πάνω από 10 έως 15 εφημερίδες, συνεργάστηκε σε πολλά περιοδικά κι έγραψε ο αθεόφοβος, μόνος του ή με συνεργάτες, πάνω από 100 θεατρικά έργα. Και ο κοσμάκης χάρηκε, γέλασε ειλικρινά».

Το 1940 εμφανίζεται και στο θέατρο. Αρχικά στην Επιθεώρηση. Η πρώτη του, γραμμένη μαζί με τους Οικονομίδη και Θίσβιο, τιτλοφορούνταν «Πολεμικές καντρίλιες». Εγραψε δεκάδες επιθεωρήσεις μαζί με άλλους, αλλά και ουκ ολίγες μόνος του. Ανάμεσά τους και η «μυθική» στα χρόνια της Κατοχής και της Εθνικής Αντίστασης «Γιούπι – Γιούπι». Εγραψε, μαζί με άλλους συγγραφείς – κυρίως με τον Κώστα Πρετεντέρη – πολλές κωμωδίες, αλλά και πολλές μόνος του. Οι περισσότερες από τις κωμωδίες που έγραψε μόνος του γυρίστηκαν και σε ταινίες, ενώ έγραψε και αρκετά κινηματογραφικά σενάρια, μεταξύ των οποίων και το βραβευμένο στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης «Τι έκανες στον πόλεμο Θανάση;», με πρωταγωνιστή τον Θανάση Βέγγο.

    Αριστούλα Ελληνούδη: «Ακάματο, ακαταπόνητο “εργάτη” του λαού μας στους αγώνες του για τη λευτεριά, ανεξαρτησία, προκοπή, μόρφωση, πολιτισμό. Τον παρηγορητή του λαού μας στις ήττες, στους καημούς, στα βάσανά του. Το χαροκόπο στις κατακτήσεις και τα επιτεύγματά του. Γιατί η λαϊκή του “ρίζα”, οι ιδέες και τα οράματά του, η ψυχή του όλη, του υπαγόρευσαν αυτό που είναι: Αγωνιστής της Αντίστασης, της δημοσιογραφίας, της ποίησης, του θεάτρου, της ίδιας της ζωής».

Εκτός από τις διώξεις που υπέστη ο Γιαλαμάς στα εμφυλιακά χρόνια, διώχθηκε και από τη χούντα. Καλοκαίρι του 1967 συλλαμβάνεται και κρατείται πέντε μήνες στα μπουντρούμια της Γενικής Ασφάλειας. 12 Ιουλίου του 1967, η χουντοελεγχόμενη διοίκηση της ΕΣΗΕΑ τον διαγράφει, με την κατηγορία περί αδήλωτης «αλλαγής κατοικίας του» και «κομμουνιστικής και αντεθνικής δράσης του». Μετά από προσφυγή του, το Νοέμβριο του 1967, το δικαστήριο ακυρώνει την απόφαση της ΕΣΗΕΑ για διαγραφή του. Ομως, και πάλι, για μια ακόμη φορά, ο Γιαλαμάς βρίσκεται εκτός δημοσιογραφικής παιδιάς…

Ο Ασημάκης Γιαλαμάς πέθανε 19 Οκτωβρίου 2004.