Τους ήρωες δεν τους βρίσκεις στο σκοτάδι

Στις 15 Απρίλη ακούστηκε δυνατά η φωνή τους!

Την Τετάρτη 15/4 πραγματοποιήθηκε σε όλη τη χώρα μέρα δράσης για τους εργαζόμενους στα σούπερ μάρκετ, ύστερα από πρωτοβουλία και κάλεσμα του Συλλόγου Εμποροϋπαλλήλων Αθήνας.

Πέρα από τα σωματεία των Εμποροϋπαλλήλων - Ιδιωτικών
Υπαλλήλων σε δεκάδες πόλεις, που με άμεσα αντανακλαστικά βγήκαν μπροστά, η πρωτοβουλία στηρίχτηκε και αγκαλιάστηκε από δεκάδες εργατικά σωματεία, μαζικούς φορείς, φοιτητικούς συλλόγους, από τους υγειονομικούς, φορείς στη γειτονιά κ.λπ. Πραγματοποιήθηκαν πάνω από 400 παρεμβάσεις σε μεγάλα και μικρότερα καταστήματα, σε αποθήκες και σε χώρους που σχετίζονται άμεσα με την εφοδιαστική αλυσίδα.

Αυτή η παρέμβαση χρειάζεται παραπέρα μελέτη και συζήτηση για συμπεράσματα που μπορούν να βγουν, αλλά σίγουρα σε πρώτη ανάγνωση αφήνει σημαντική παρακαταθήκη που δεν πρέπει να χαθεί. Ακόμα και σε αυτές τις συνθήκες πρέπει να αναζητηθεί η γνώμη πρώτα και κύρια των συναδέλφων στα σούπερ μάρκετ, να συζητηθεί η πείρα στα Διοικητικά Συμβούλια των σωματείων, αργότερα σε Γενικές Συνελεύσεις και άμεσα σε όποιες μορφές επικοινωνίας μπορούμε να αξιοποιήσουμε με βάση τα μέτρα προστασίας.

Ανάγκη των ίδιων των εργαζομένων η μέρα δράσης

Νήμα στη συζήτηση είναι να σκαλιστεί το έδαφος αυτής της παρέμβασης. Τι οδήγησε σε αυτήν τη δράση; Ποια ήταν η αφετηρία;

Η μέρα δράσης στα σούπερ μάρκετ ήταν αποτέλεσμα της ανάγκης των ίδιων των εργαζομένων σε αυτά για να ακουστεί η φωνή τους.
Από την έναρξη της πανδημίας έως και σήμερα υπάρχει βροχή καταγγελιών που φτάνουν καθημερινά στα σωματεία όλης της χώρας από εργαζόμενους που ψάχνουν στήριγμα και απαντήσεις, όχι στη βάση της ανάθεσης αλλά της διεκδίκησης.

Είναι ενδεικτικό πως οι έως σήμερα καταγγελίες προήλθαν κατά βάση από ένα κομμάτι του κλάδου που παραμένει ανοργάνωτο και ευάλωτο στους μηχανισμούς της εργοδοσίας, δείγμα που προβληματίζει, που φανερώνει το τι ακριβώς συμβαίνει μέσα σε αυτούς τους χώρους δουλειάς.

Ολο αυτό το διάστημα αρκετοί εργαζόμενοι έψαχναν απεγνωσμένα να βρουν αποκούμπι να στηριχθούν. Στήριγμα δεν θα έβρισκαν στην κυβέρνηση, η οποία εξαρχής έδωσε «πράσινο φως» στις επιχειρήσεις και είπε στην ουσία «λιώστε τους». Δεν θα έβρισκαν στον ΣΥΡΙΖΑ των... «#θα λογαριαστούμε μετά» και των προτάσεων διαχείρισης της κρίσης πάνω στα συντρίμμια των εργασιακών δικαιωμάτων, των τηλεδιασκέψεων της βιτρίνας. Φυσικά, στήριγμα δεν θα έβρισκαν στα επιχειρησιακά σωματεία - σφραγίδες του εργοδοτικού και κυβερνητικού συνδικαλισμού, γραφεία Τύπου των επιχειρήσεών τους, που αποτελούνται από διευθυντές, όπως λ.χ. τη διευθύντρια που καλούσε τους εργαζόμενους να χαμογελούν για 300 ευρώ, ευχαριστώντας που έχουν δουλειά.

Αυτοί οι εργαζόμενοι απευθύνθηκαν στα σωματεία που γνωρίζουν, στα σωματεία που, παρά τις όποιες αδυναμίες τους, είναι παρόντα στους χώρους δουλειάς. Εψαξαν τους συνεπείς αγωνιστές, τους τίμιους συναδέλφους τους στο ίδιο πόστο, στην ίδια αλυσίδα. Απευθύνθηκαν στα μέλη και τους φίλους του ΚΚΕ που από την πρώτη μέρα των μέτρων γνωρίζουν πως είναι το κόμμα που στηρίζει τις διεκδικήσεις και τα αιτήματά τους, στηρίζει τον εργαζόμενο λαό για να βγει όρθιος και δυνατός από αυτήν την κρίση.

Γι' αυτούς τους λόγους στις περιοδείες των σωματείων μέσα στα καταστήματα η φράση «να ξανάρθετε» ακούστηκε αρκετές φορές. Γνωρίζουν πως δεν τους λείπουν χειροκροτήματα και «ευχαριστώ», αλλά ουσιαστικά μέτρα προστασίας, συγκροτημένα εργασιακά δικαιώματα, πλήρες ωράριο, μισθοί που να καλύπτουν τις ανάγκες τους.

Βιώνουν την εκμετάλλευση σε όλα τα επίπεδα

Αυτή ήταν η ανάγκη που δημιούργησε τη μέρα δράσης γι' αυτούς που βρίσκονται καθημερινά εκτεθειμένοι και ανυπεράσπιστοι στον ιό, χωρίς μέτρα προστασίας, λιωμένοι στην εντατικοποίηση.

Πρέπει να κατανοηθεί πλατιά πως η κακοπληρωμένη εργασία δεν είναι υπερβολή και σύνθημα αλλά πραγματικό γεγονός, καθώς οι μισθοί στα καταστήματα βρίσκονται στα 300 - 400 ευρώ. Να κατανοηθεί βαθιά πως κανένας εργαζόμενος δεν μπορεί να προγραμματίσει τη ζωή του όταν εργάζεται για 4 - 5 ώρες ημερησίως ή για 3 μέρες τη βδομάδα και αμείβεται με 300 ευρώ, που δεν φτάνουν ούτε για τα βασικά.
Μπροστά στην πανδημία οι αλυσίδες προσέλαβαν εργαζόμενους για 45 μέρες, δηλαδή σήμερα στον ιό για 300 ευρώ και αύριο άνεργοι. Φανερώνεται ωμά η βαρβαρότητα του συστήματος της εκμετάλλευσης.

Οι εργαζόμενοι σε αυτούς τους χώρους νιώθουν μεγάλη ανασφάλεια διότι ενώ η εργασία τους έχει φαινομενικά πιο σταθερά χαρακτηριστικά λόγω της «ευελιξίας» και της μη ειδίκευσης, αισθάνονται αναλώσιμοι. Γι' αυτό, σε αντίθεση με τις λογικές του εταιρισμού και της «αγίας οικογένειας» που καλλιεργούν συστηματικά οι επιχειρήσεις, οι εργαζόμενοι νιώθουν την εκμετάλλευση σε όλα τα επίπεδα.
Εχοντας από πάνω τους όλο αυτόν τον διευθυντικό μηχανισμό - πυραμίδα (με διευθυντές κάθε είδους) που πιέζει με κάθε τρόπο, πολλές φορές οι εργαζόμενοι οδηγούνται σε λαθεμένες αντιλήψεις, π.χ. να αισθάνονται εκμετάλλευση ακόμα και από τους πελάτες. Ομως, στη μέρα δράσης σε πολλά καταστήματα είδαν τους πελάτες μαζί τους, μέχρι και να κρατούν πλακάτ για τα δικαιώματά τους, είδαν δηλαδή με τα μάτια τους την αλληλεγγύη που εκφράστηκε, αξίες που μόνο το ταξικό κίνημα μπορεί να δώσει.

Το εύστοχο απεργιακό σύνθημα των Γάλλων εμποροϋπαλλήλων προς τιμήν των νεκρών εργαζομένων των σούπερ μάρκετ, «Τα κέρδη τους - Οι νεκροί μας», αναδεικνύει στην ουσία ποιος είναι ο παραγωγός του πλούτου και παράλληλα ποιος πεθαίνει, ζει και εργάζεται με τις πιο άθλιες συνθήκες.

Σε αυτούς τους χώρους - κλουβιά που είναι ειδικά διαμορφωμένοι για τις ανάγκες της πώλησης και της προβολής των προϊόντων, με έλλειψη φυσικού αέρα και με την ανανέωσή του να στηρίζεται αποκλειστικά σε συστήματα εξαερισμού, με πλήθος προϊόντων να κυκλοφορούν καθημερινά στα ράφια και χιλιάδες ανθρώπους να εναλλάσσονται μέσα στα καταστήματα, οι εργαζόμενοι βρέθηκαν πιεσμένοι και πλήρως εκτεθειμένοι στην πανδημία.

Δεν ζήτησαν ηρωισμό, αλλά σεβασμό. Ο σεβασμός όμως στο σύστημα της εκμετάλλευσης κατακτιέται με τη διεκδίκηση και τη σύγκρουση. Γι' αυτόν το λόγο έχει αξία το ξεμπλοκάρισμα αρκετών συναδέλφων που έστω και σε αυτήν τη φάση καταγγέλλουν εργοδοτικές πιέσεις και αυθαιρεσίες με μεγαλύτερη ευκολία απ' ό,τι στο παρελθόν.

Αναδεικνύονται το πραγματικό ανάστημα και ο ουσιαστικός ρόλος των εργαζομένων

Ο κλάδος του Εμπορίου έχει το δικό του ρόλο στην ολοκλήρωση του παραγωγικού κύκλου για τα εμπορεύματα που έχουν παραχθεί. Στην πανδημία, πίσω από τους εργαζόμενους στο Εμπόριο, κρύβεται η εντατικοποιημένη εργασία στα εργοστάσια τροφίμων, στις μονάδες γάλακτος, στα εργοστάσια φαρμάκου και της χημικής βιομηχανίας, που σε αυτές τις συνθήκες θησαυρίζουν. Κρύβεται επίσης η δουλειά χιλιάδων κακοπληρωμένων εργαζομένων στα τηλεφωνικά κέντρα, καθώς οι τηλεφωνικές παραγγελίες και το e-shop πήραν τα πάνω τους, κρύβεται η εξίσου κακοπληρωμένη και χωρίς δικαιώματα εργασία των εργαζομένων στις ταχυμεταφορές και στα ντελίβερι.
Δηλαδή, σε αυτές τις συνθήκες, πίσω από την εργασία χιλιάδων εμποροϋπαλλήλων βρίσκονται κλάδοι της βιομηχανίας και της μεταποίησης που στηρίζονται αντίστοιχα στην άγρια εκμετάλλευση των εργαζομένων, βρίσκεται η εργασία χιλιάδων βιοπαλαιστών αγροτών και κτηνοτρόφων.

Μπορεί να γίνει πιο αντιληπτός στα μάτια ακόμα περισσότερων ανθρώπων ο ουσιαστικός ρόλος που έχουν οι εργαζόμενοι ως παραγωγοί του πλούτου σε σχέση με τον παρασιτισμό των εκμεταλλευτών μας, κατανοείται πιο εύκολα το σύνθημα «Χωρίς εσένα γρανάζι δεν γυρνά, εργάτη μπορείς χωρίς αφεντικά».

Η μέρα δράσης ανέδειξε το πραγματικό ανάστημα των εργαζομένων που βρίσκονται στα ράφια, στις αποθήκες, στα κλαρκ, στην καθαριότητα, στα φορτηγά, τον κόπο χιλιάδων εργαζομένων που παράγουν στα εργοστάσια, για να κερδοφορούν και να αισχροκερδούν μια χούφτα επιχειρηματικοί όμιλοι σε συνθήκες πανδημίας. Ανέδειξε, από τη μία, το μεγαλείο των εργαζομένων και, από την άλλη, το πόσο «νάνοι» είναι αυτοί που ονομάζονται επενδυτές, αγλαοί και υγιείς επιχειρηματίες.
Σε αυτό το περιβάλλον οι επιχειρήσεις σχεδιάζουν την επόμενη μέρα, με τα χέρια λυμένα. Ο πρωθυπουργός ψάχνοντας λόγια συμπάθειας για τους εργαζόμενους που βρίσκονται «μπροστά», απευθύνθηκε με το διάγγελμά του κύρια σε αυτό το κακοπληρωμένο τμήμα των εργαζομένων, ζητώντας στήριξη και εμπιστοσύνη. Πίσω από την εμπιστοσύνη, στα ψιλά γράμματα της δήλωσης ότι πρέπει «τα μέτρα της επικαιρότητας να γίνουν πυροδότες διαρκών μεταρρυθμίσεων» καθορίζεται το τοπίο της επόμενης μέρας εφόσον δεν παρέμβει ο εργαζόμενος λαός με τους αγώνες του για να το ακυρώσει, για να μην πληρώσει ξανά την κρίση.
Μακριά από υπερβολές και ωραιοποιήσεις, σε αυτές τις πρωτόγνωρες συνθήκες δράσης του εργατικού κινήματος λόγω της πανδημίας, η μέρα δράσης για τους εργαζόμενους των σούπερ μάρκετ δίνει το ρυθμό για το επόμενο βήμα.

Σίγουρα η συζήτηση πρέπει να ανοίξει από σήμερα κιόλας, συνεχίζοντας στην ίδια ταχύτητα, καθώς η εκμετάλλευση δεν κάνει διάλειμμα ή διακοπές Πάσχα, δεν βγαίνει από την εντατική ούτε παίρνει εξιτήριο. Η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο δεν είναι υποκείμενο νόσημα, αλλά ο ίδιος ο ιός στον οποίο στηρίζεται ο καπιταλισμός. Το φάρμακο βρίσκεται στην ανατροπή του!

Του Θανάση ΓΚΩΓΚΟΥ

Ο Θανάσης Γκώγκος είναι μέλος του Τμήματος της ΚΕ του ΚΚΕ για την Εργατική Συνδικαλιστική Δουλειά

Ακούστηκε δυνατάη φωνή των εργαζομένων, εφόδιο για να δυναμώσει ο συλλογικός αγώνας