Η άγνωστη ιστορία του εργατικού κινήματος των ΗΠΑ

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Μια θαυμάσια έκδοση για μια πράγματι άγνωστη ιστορία σε πολλούς και ιδιαίτερα στους νέους, που ξεκινά με τον αμερικάνικο εμφύλιο τον Απρίλη 1861 και φτάνει στην περίοδο του Μακαρθισμού, αρχές της δεκαετίας του 1950. Είναι μια ιστορία πολύπλευρα ενδιαφέρουσα και διδακτική, με συμπεράσματα και προεκτάσεις και για τις σύγχρονες συνθήκες.

Οπως τώρα π.χ., με αφορμή μια ακόμη ρατσιστική δολοφονία, του Αφροαμερικανού Τζορτζ Φλόιντ στη Μινεάπολις της Μινεσότα από αστυνομικό, που ξέσπασαν μεγάλες κινητοποιήσεις στις ΗΠΑ.

Και μάλιστα σε τέτοια έκταση και ένταση που κανείς δεν φανταζόταν πριν το ρατσιστικό αυτό έγκλημα.

Η εγκληματική ρατσιστική βία έχει τεράστιο βάθος στο παρελθόν των ΗΠΑ. Η αντιμετώπισή της, κρίσιμο ζήτημα για την ενότητα των εργατών ενάντια στους καπιταλιστές, διαπερνά όλη την ιστορία του εργατικού κινήματος των ΗΠΑ. Υπήρξε έντονη διαπάλη μέσα στο εργατικό κίνημα για τη συμμετοχή των Αφροαμερικανών στα συνδικάτα. Η συμμετοχή των Αφοραμερικανών στα συνδικάτα κατακτήθηκε, αλλά ο ρατσισμός συνέχισε να υπάρχει και φτάνει έως τις μέρες μας.

Εχει επίσης εκδηλωθεί μια νέα καπιταλιστική οικονομική κρίση, μετά από σύντομη περίοδο αναιμικής ανάκαμψης. Σημαντικό μέρος του βιβλίου καταπιάνεται με την καπιταλιστική οικονομική κρίση στα 1929 - 1933, τη διαχείρισή της σε όφελος του κεφαλαίου με την πολιτική του «New Deal» της κυβέρνησης Ρούσβελτ, μια πολιτική διαχείρισης κεϋνσιανή, που την προπαγάνδιζαν ως φιλεργατική επειδή πήρε ορισμένα μέτρα κάτω από την πάλη των εργατών, αλλά για να τους χειραγωγήσει.

Βεβαίως, δεν έσωσε τον καπιταλισμό από την κρίση. Τηρουμένων των αναλογιών και σήμερα πάνε να εφαρμόσουν παρόμοια πολιτική, με παρόμοια προπαγάνδα, αλλά είναι πολιτική σωτηρίας των επιχειρηματικών ομίλων και αντεργατική.

Στο βιβλίο θα βρούμε και άλλες πολλές ομοιότητες με το σήμερα, όπως οι πλειστηριασμοί κατοικιών των εργατών και η δράση των συνδικάτων για τη σωτηρία τους. Στο κεφάλαιο του βιβλίου «Η πτώση και η άνοδος του κυρίου Γκρόσαπ», γίνεται αναλυτική περιγραφή της δράσης του συνδικάτου που απέτρεψε την κατάσχεση του σπιτιού των Γκρόσαπ.

Αναδεικνύονται επίσης ζητήματα όπως η ποινικοποίηση των απεργιών, η πάλη για την κατάργηση των εργολαβικών εργαζομένων, τη μείωση του εργάσιμου χρόνου, για ίσους μισθούς για όλους, λευκούς, Αφροαμερικανούς και μετανάστες, την εφαρμογή του νόμου για τις ΣΣΕ στην περίοδο του «New Deal».

Αλλά και ο «κοινωνικός εταιρισμός», η επιδίωξη ταξικής ειρήνης, με τη συμβολή σε αυτά της Αμερικανικής Ομοσπονδίας Εργασίας και άλλων ηγετών.

Η αστική τάξη περνάει στον παρασιτισμό και το εργατικό κίνημα θεριεύει

Αναδεικνύεται ακόμη το πέρασμα του καπιταλισμού στο μονοπωλιακό του στάδιο. Φαίνεται ανάγλυφα η δημιουργία των μονοπωλίων και των μετοχικών εταιρειών, ο παρασιτισμός των καπιταλιστών ιδιοκτητών τους, η αγυρτεία με τα παιχνίδια που γίνονται με τις μετοχές προκειμένου να συσσωρεύεται κεφάλαιο και να αυξάνονται οι επενδύσεις, με την πολύμορφη εκμετάλλευση και καταλήστευση της εργατικής τάξης, που δουλεύει από 12 έως 16 ώρες, με μεροκάματο που δεν φτάνει για να ζήσει στοιχειωδώς η εργατική οικογένεια. Ετσι, αναγκάζονται να μπουν στη δουλειά και οι γυναίκες και τα παιδιά.

Η αστική τάξη, που έφερε πρόοδο με τον πόλεμο για την ανεξαρτησία αλλά και με τη νίκη της στον εμφύλιο, περνά γοργά στην αντίδραση και γίνεται αδίστακτη. Αυτό φαίνεται μέσα από τις σελίδες του βιβλίου με τα ένοπλα χτυπήματα των απεργιών, με τις καταδίκες των ηγετών της σε θάνατο με απαγχονισμό, με χαλκευμένες κατηγορίες.

Κάνει κατακτητικούς πολέμους για να βρει διέξοδο το υπερσυσσωρευμένο κεφάλαιο, οι οποίοι συνοδεύονται με ανείπωτη καταστολή του οργανωμένου εργατικού κινήματος στις ΗΠΑ.

Ολα αυτά γίνονται καύσιμη ύλη για την ανάπτυξη αγώνων. Απέναντί τους υψώνεται ένα ρωμαλέο εργατικό κίνημα. Η εργατική τάξη οργανώνεται σε συνδικάτα, οργανώνει απεργίες, δίνει ηρωικές μάχες, μαθαίνει από την ίδια της την πείρα, τις ήττες και τα πισωγυρίσματα, αλλά και τις νίκες, να πολεμά τον αντίπαλο διεκδικώντας το δίκιο της. Και να ωριμάζει, να χειραφετείται και να ιδρύει το δικό της Κόμμα. Σε μια περίοδο που η επιστημονική κοσμοθεωρία της διαμορφώνεται ακόμη από τους Μαρξ - Ενγκελς, αυτό ασκεί επίδραση πάνω της. Και αργότερα βεβαίως με την Οκτωβριανή Επανάσταση, που επίσης επιδρά στην ίδρυση του ΚΚ ΗΠΑ.

Σημαντικές επίκαιρες πλευρές από την ιστορία του εργατικού κινήματος των ΗΠΑ

Μέσα από την ιστορία του εργατικού κινήματος των ΗΠΑ αναδεικνύονται πλευρές επίκαιρες, όπως:

1. Η εργατική τάξη δεν μπορεί να περιμένει από τις αστικές κυβερνήσεις βελτίωση της θέσης της, παρά την όποια ανάπτυξη τεράστιων, αιματηρών συνδικαλιστικών αγώνων. Δεν μπορεί να περιμένει διέξοδο στα βάσανά της έξω από τη δική της, οργανωμένη ταξική πολιτική πάλη, που είναι μονόδρομος για την οριστική εξασφάλιση της δικής της ευημερίας.

2. Η αναγκαιότητα της οργάνωσης της εργατικής τάξης στα συνδικάτα δεν έχει σχέση μόνο με την πάλη της για τη βελτίωση της θέσης της, αλλά και για τη διαπαιδαγώγησή της στην ταξική πάλη για την τελική σύγκρουση. Ο ηρωισμός της είναι μια προϋπόθεση σε αυτό. Αλλά το βασικό ζήτημα είναι η δράση της πρωτοπορίας, του Κομμουνιστικού Κόμματος, μόνο αυτό μπορεί να δώσει ταξικό πολιτικό προσανατολισμό και οριστική διέξοδο με επαναστατική στρατηγική. Φαίνεται η έλλειψη τέτοιας πολιτικής στις ΗΠΑ, στον προσανατολισμό και στο περιεχόμενο του πολυήμερου αντιρατσιστικού αγώνα, στη μη συνειδητοποίηση ότι ο καπιταλισμός πνίγει την ανάσα, οι καπιταλιστές και το κράτος τους είναι ο εχθρός.

3. Η ανάπτυξη της ταξικής πάλης δεν είναι ευθύγραμμη. Εχει και πισωγυρίσματα και ζικ - ζακ η πορεία της, αλλά η εργατική τάξη συσσωρεύει πείρα για τη συνέχεια μέχρι την τελική σύγκρουση. Και αναπτύσσεται κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες.

4. Οσες δυσκολίες κι αν υψώνει ο αντίπαλος, όσα εγκλήματα και δολοφονίες κι αν κάνει, όσα πισωγυρίσματα κι αν υπάρξουν, η εργατική τάξη βρίσκει το δρόμο του αγώνα, η πάλη ξαναρχίζει. Αυτό που βγαίνει ως συμπέρασμα είναι αυτό που και σήμερα λέμε, ότι κανένας αγώνας δεν πάει χαμένος. Χρήσιμο σε συνθήκες αντεπανάστασης και οπισθοχώρησης του κινήματος.

5. Δεν υπάρχει πολιτική διαχείρισης του καπιταλισμού που να τον σώσει από τις οικονομικές κρίσεις, να τις εξαλείψει και να ωφελεί την εργατική τάξη εξαλείφοντας την ανεργία, καλύπτοντας όλες τις σύγχρονες ανάγκες. Μόνη διέξοδος είναι η πάλη για το σοσιαλισμό - κομμουνισμό. Και είναι σημαντικά επίκαιρο συμπέρασμα.

Η γέννηση της εργατικής τάξης και γενικά η ιστορία της σε κάθε χώρα και διεθνώς, αλλά και του κινήματός της, αποτελεί για κάθε Κομμουνιστικό Κόμμα ένα ιστορικό, ιδεολογικό και πολιτικό φορτίο, συνυφασμένο με την ίδρυση, την ιστορική πείρα από τη δράση του, με το Πρόγραμμά του, τη στρατηγική του για τη σοσιαλιστική επανάσταση, την εργατική εξουσία και την οικοδόμηση της νέας κοινωνίας, του κομμουνισμού.

Εκδοση που αναδεικνύει τον ηρωισμό και το μεγαλείο της εργατικής τάξης

Αυτή η έκδοση της «Σύγχρονης Εποχής» μάς ενδιαφέρει να γίνει πλατιά γνωστή, να διαβαστεί, γιατί είναι άγνωστη σε πολλούς από εμάς, αλλά και από την άποψη της τότε πείρας στο σήμερα. Τιμούμε επίσης δύο επετείους - σύμβολα της παγκόσμιας εργατικής τάξης, η ιστορία των οποίων διαδραματίστηκε στις ΗΠΑ. Η Εργατική Πρωτομαγιά και η 8η Μάρτη, Παγκόσμια Μέρα των Εργατριών Γυναικών.

Για το εργατικό κίνημα των ΗΠΑ, ο Ενγκελς έγραφε στον Ζόργκε το Σεπτέμβρη του 1874: «Η μόνη χώρα όπου μπορούσε ακόμα να γίνει κάτι στο όνομα της Διεθνούς, ήταν η Αμερική, και ένα υγιές ένστικτο ενέπνευσε τη μετατόπιση της ανώτατης ηγεσίας εκεί».

Αλλωστε, με πρόταση του Ενγκελς είχε αποφασιστεί η μεταφορά της έδρας της Διεθνούς Ενωσης των Εργατών, της Α' Διεθνούς, στη Νέα Υόρκη των ΗΠΑ.

Μάλιστα η συμβολή της Διεθνούς στην ανάπτυξη του εργατικού κινήματος στις ΗΠΑ συνίσταται εκτός των άλλων και στην ίδρυση του πρώτου κόμματος στην ιστορία της εργατικής τάξης των ΗΠΑ, του Σοσιαλιστικού Κόμματος, αμέσως μετά τη διάλυση της Διεθνούς, από το οποίο μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση προήλθε το ΚΚ ΗΠΑ.

Στο βιβλίο αναδεικνύονται το μεγαλείο της εργατικής τάξης, των ηγετών της, ο ανείπωτος ηρωισμός της, η ανεξάντλητη, ακαταμάχητη δύναμή της μέσα από τις σκληρότατες ταξικές μάχες απέναντι στον αντίπαλο, που φαντάζει πανίσχυρος αλλά δεν τον φοβούνται.

Χαρακτηριστικό το παράδειγμα του σοσιαλιστή ηγέτη Πάρσονς μετά το χτύπημα της απεργίας της Πρωτομαγιάς στο Σικάγο το 1886, που αν και δεν είχε συλληφθεί, πήγε στο δικαστήριο και είπε: «Ηρθα να δικαστώ μαζί με τους συντρόφους μου. Θα με σκοτώσουν. Δεν άντεχα όμως να τριγυρνάω ελεύθερος ενώ οι σύντροφοί μου θα πλήρωναν για ένα έγκλημα για το οποίο είναι το ίδιο αθώοι με μένα».

Το βιβλίο συμβάλλει στην κατανόηση του ρόλου και της αποστολής της εργατικής τάξης στον καπιταλισμό, ως κινητήριου μοχλού της κοινωνικής εξέλιξης, με την οργάνωση και ανάπτυξη των αγώνων, την προσπάθεια χειραφέτησης των εργατών, την πάλη ενάντια στους καπιταλιστές και την εκμετάλλευση, για την κοινωνική απελευθέρωση, ανεξάρτητα αν ο δρόμος προς αυτό δεν τους είναι πάντα ορατός.

Το δίνει με την απολογία του ο Ντεμπς στο δικαστήριο - συνδικαλιστής ηγέτης, μέλος του Σοσιαλιστικού Κόμματος - λέγοντας «...ότι αντιτίθεμαι στη μορφή της σημερινής κυβέρνησης, ότι αντιτίθεμαι στο κοινωνικό σύστημα μέσα στο οποίο ζούμε και ότι πιστεύω στην αλλαγή και των δύο...».

Το βιβλίο από την πρώτη του σελίδα ακόμη αναδεικνύει ότι ταυτόχρονα με την κυριαρχία της αστικής τάξης στον καπιταλισμό έρχεται στο προσκήνιο και η εργατική τάξη. Οχι μόνο ως η τάξη που παράγει τον πλούτο, αλλά και ως η τάξη που διεξάγει την ταξική πάλη, ενάντια στην αστική τάξη που την εκμεταλλεύεται. Ως τάξη που πασχίζει να γίνει τάξη για τον εαυτό της, χειραφετούμενη από την αστική πολιτική.

Αναδεικνύει το δίκιο της εργατικής τάξης. Αναδεικνύει τις προσπάθειες της κοινής δράσης και συμμαχίας με τους μεσαίους αγρότες, τόσο στις εργατικές απεργίες και την έμπρακτη αλληλεγγύη τους, όσο και σε άλλα ζητήματα, όπως η εναντίωση αγροτών και εργατών στην αρπαγή, στην κλοπή της γης τους από τους καπιταλιστές των σιδηροδρόμων για την ανάπτυξη των σιδηροδρομικών γραμμών, για την ανάπτυξη των σιδηροδρομικών μεταφορών, βασική προϋπόθεση στην ανάπτυξη του καπιταλισμού γενικά, της βιομηχανίας, αλλά και του μονοπωλίου.

Από το βιβλίο γίνεται ανάγλυφα καθαρό το πώς η εργατική τάξη μέσα από την ανάπτυξη της πάλης της αποκτά πείρα που στη συνέχεια την κάνει πιο ικανή για δράση. Για παράδειγμα, η πείρα από την εργοδοτική Αμερικανική Ομοσπονδία Εργασίας οδήγησε στη δημιουργία της οργάνωσης «Βιομηχανικοί Εργάτες του Κόσμου», ή στην περίοδο της κρίσης 1929 - 1933 στη δημιουργία της Επιτροπής για τη Βιομηχανική Οργάνωση μέσα στις γραμμές της Αμερικανικής Ομοσπονδίας Εργασίας, για να αντιμετωπιστεί η εργοδοτική ηγεσία της.

Φρόντιζαν επίσης τα συνδικάτα να δημιουργούν τμήματα γυναικών. Αλλωστε οι γυναίκες των εργατών, αλλά και οι εργάτριες, κρατούσαν ηρωική στάση στις απεργίες, άφοβες και απέναντι στις σφαίρες, συνέβαλαν τα μέγιστα στην ανάπτυξη της ταξικής πάλης.

Αλλο ζήτημα που τους απασχολούσε ήταν η μόρφωση των εργατών. Εφτιαχναν τμήματα επιμόρφωσης, με διαλέξεις και συζητήσεις για όλα τα ζητήματα της εργατικής τάξης, από την ίδρυση ενός εθνικού βιομηχανικού συνδικάτου μέχρι το θέατρο και τη λογοτεχνία.

Το «New Deal» για τη σωτηρία του συστήματος

Ταυτόχρονα, μέσα από τις σελίδες του βιβλίου φαίνεται ανάγλυφα η σύμφυση των μονοπωλίων με το κράτος, ενώ η κυριαρχία των μονοπωλίων κάνει αδίστακτους τους καπιταλιστές στο εσωτερικό της χώρας τους, μαζί με τους κατακτητικούς πολέμους, όπως π.χ. οι σφαγές στις Φιλιππίνες που συνοδεύονταν με χτύπημα από το στρατό των μεταλλωρύχων στο Κολοράντο, οι οποίοι έλεγαν ότι η σχέση αυτή ήταν το κέρδος.

Το βιβλίο αναφέρεται αναλυτικά στην οικονομική κρίση του 1929 - 1933 και στη διαχείρισή της, με την πολιτική του λεγόμενου «New Deal».

Με το «New Deal» ο Ρούσβελτ στοχεύει στη σωτηρία του συστήματος, επιδιώκοντας τη χειραγώγηση της εργατικής τάξης. Τον Ιούνη του 1933 μπαίνει σε εφαρμογή ο «νόμος για την εθνική βιομηχανική ανάκαμψη», ο NIRA.

Προέβλεπε δίκαιο ανταγωνισμό και αύξηση της αγοραστικής δύναμης μέσα από αύξηση των μισθών. 

Ο νόμος όριζε ότι επιτρεπόταν στους εργάτες να διεξάγουν συλλογικές διαπραγματεύσεις με τους εργοδότες, έδινε το δικαίωμα της απεργίας απαγορεύοντας την εργοδοτική αντισυνδικαλιστική δράση, καθόριζε το ανώτατο όριο των ωρών εργασίας και τους κατώτατους μισθούς, ρύθμιζε την παιδική εργασία.

Για την «καταπολέμηση της ανεργίας» αναπτύχθηκε πρόγραμμα δημοσίων έργων, όπως κατασκευή δρόμων, γεφυρών, αεροδρομίων κ.ά.

Αλλά οι καπιταλιστές δεν εφάρμοζαν τον NIRA. Τα μονοπώλια απάντησαν επιθετικά, από κοινού με την εργοδοτική Αμερικανική Ομοσπονδία Εργασίας. Καθόρισαν τον όγκο παραγωγής, τους μισθούς, τη διάρκεια της εργάσιμης μέρας, μοίρασαν τις αγορές μεταξύ τους δημιουργώντας καρτέλ.

Το γενικό επίπεδο του μεροκάματου πέφτει. Παρά το ξεκίνημα απεργιών το 1933, η εργοδοτική δράση της Ομοσπονδίας Εργασίας οδηγεί σε διάλυση πάνω από 600 ομοσπονδιακά τοπικά συνδικάτα. Ετσι, το Νοέμβρη του 1935 δημιουργήθηκε η Επιτροπή για τη Βιομηχανική Οργάνωση, η CIO, μέσα στις γραμμές της Ομοσπονδίας Εργασίας, ενάντια στην εργοδοτική ηγεσία.

Η ίδρυσή της συνέβαλε σε ένα νέο κύμα απεργιών σε όλη τη χώρα, που φέρνουν κατακτήσεις. Αυξήσεις μεροκάματων, περιορισμό της εργάσιμης μέρας, άδεια με αποδοχές, αύξηση της υπερωριακής αμοιβής, και για πρώτη φορά το νόμο για τις συντάξεις.

Σημαντική ήταν η δράση των κομμουνιστών στην ανάπτυξη και ενίσχυση των συνδικάτων και των απεργιών, στην ενότητα δράσης λευκών και Αφροαμερικανών εργατών.

Οι κομμουνιστές δουλεύουν ακούραστα...

Στο βιβλίο αναφέρεται ότι «οι κομμουνιστές δούλευαν ακούραστα, χωρίς να θεωρούν καμιά δουλειά ταπεινή ή ανάξια προσοχής. Το Κομμουνιστικό Κόμμα υποστήριξε ολόπλευρα την Επιτροπή για τη Βιομηχανική Οργάνωση. Στην πραγματικότητα η συμβολή του Κομμουνιστικού Κόμματος στην οργάνωση των μη οργανωμένων από την Επιτροπή ήταν τεράστια».

Την ίδια περίοδο έχουμε μεγάλες κινητοποιήσεις ανέργων με το πανεθνικό συνδικάτο τους και το 1937 οργάνωσαν μεγάλη πορεία στην Ουάσιγκτον.

Οι θυσίες των προηγούμενων αγώνων δεν πήγαν χαμένες. Πολλοί εργάτες ένιωθαν πως η μακρόχρονη περίοδος της ήττας έφτανε στο τέλος της. Αλλά δεν έγινε έτσι ακριβώς.

Μετά από κάποια αναζωογόνηση της οικονομίας, το 1936 - 1937 άρχισαν τα πρώτα σημάδια νέας κρίσης. Το φθινόπωρο του 1937 η κρίση ξαναεκδηλώνεται παγκόσμια. Η συνέχεια είναι γνωστή, με τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

Αυτή η πείρα είναι πολύτιμη και για το σήμερα, που οι επιχειρηματικοί όμιλοι και οι κυβερνήσεις τους πασχίζουν με την ίδια συνταγή, επιδοτώντας με τεράστια κεφάλαια τα μονοπώλια, παρεμβαίνοντας άμεσα τα κράτη στην καπιταλιστική οικονομία, με εξαγορές επιχειρήσεων, όπως π.χ. αυτές των αερομεταφορών, μαζί με φοροαπαλλαγές και μια επεκτατική πολιτική, να αντιμετωπίσουν τη νέα κρίση, που ήρθε μετά από μια αναιμική ανάκαμψη. Αλλά ιστορικά είναι πλέον επιβεβαιωμένο ότι ο καπιταλισμός δεν μπορεί με καμία διαχείριση να απαλλαγεί από τις κρίσεις.

Η εργατική τάξη θα δώσει οριστικά διέξοδο σε όφελός της μόνο με την πάλη για την οριστική κατάργηση των αιτιών των κρίσεων, την κατάργηση της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής, την κοινωνικοποίησή τους, για να βάλει οριστικά την οικονομία στην υπηρεσία της ικανοποίησης των αυξανόμενων σύγχρονων λαϊκών αναγκών. Που σημαίνει, πάλη για την εργατική εξουσία.

Μετά τον πόλεμο η αστική τάξη των ΗΠΑ συνοδεύει την αντισοβιετική και αντισοσιαλιστική πολιτική της, τον ψυχρό πόλεμο, με την ένταση της αντικομμουνιστικής δράσης και καταστολής στο εσωτερικό, στοχεύοντας στο τσάκισμα του εργατικού κινήματος και του ΚΚ ΗΠΑ. Αυτή η πολιτική φτάνει στο απόγειό της με την επιτροπή Μακάρθι, εργαλείο για να εξοντωθούν οι κομμουνιστές αλλά και κάθε αγωνιστής που δεν συμφωνεί με την επίσημη κρατική πολιτική των ΗΠΑ.

Το εργατικό κίνημα και το Κόμμα δέχονται μια τεράστια επίθεση μέσω της επιδίωξης αποκοπής τους από τις μάζες, αλλά και της εξόντωσης με διώξεις των πρωτοπόρων αγωνιστών και των κομμουνιστών. Το κίνημα έχει μεγάλη οπισθοχώρηση και τεράστιες δυσκολίες να αναπτυχθεί. Αλλά δεν αφανίζεται, όσο κι αν αυτός είναι ο σκοπός της κρατικής πολιτικής των ΗΠΑ και των μονοπωλίων.

Η εργατική τάξη θα βρει το δρόμο της...

Απόδειξη οι μεγάλες πολυήμερες κινητοποιήσεις με αφορμή το ρατσιστικό έγκλημα, έστω κι αν δεν έχουν ταξικό προσανατολισμό. Οι ΗΠΑ βρίσκονται στην κορυφή της ιμπεριαλιστικής πυραμίδας, διεξάγουν ιμπεριαλιστικούς πολέμους, εφαρμόζουν άγρια εσωτερική κρατική καταστολή, αλλά οι αδυναμίες του κινήματος έχουν σχέση και με τη στρατηγική του ΚΚ ΗΠΑ, που δεν συμβάλλει στην προετοιμασία οργανωμένης αντεπίθεσης.

Είμαστε σίγουροι ότι η εργατική τάξη θα βρει το δρόμο της, ο κόσμος να γυρίσει ανάποδα. Η δική μας δράση επίσης θα έχει συμβολή σ' αυτήν την προοπτική.

Τέλος, διαβάζοντας το βιβλίο αποκτάμε ακόμη μεγαλύτερη δύναμη και αισιοδοξία για το δίκιο της εργατικής τάξης και του ταξικού αγώνα, το ακαταμάχητο των ανεξάντλητων δυνάμεών τους, που ακόμα δεν έχουν φανερωθεί ολόκληρες. Αλλά και απέραντη σιγουριά για το δρόμο που έχουμε χαράξει, σιγουριά ότι παρά τις συνθήκες αντεπανάστασης, θα νικήσουμε. Η Γη θα γίνει κόκκινη από ζωή, και γι' αυτό αξίζουν όλες οι θυσίες του κόσμου.

Αποσπάσματα από την παρουσίαση που έκανε ο Στέφανος Λουκάς, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, στην εκδήλωση που διοργάνωσε η «Σύγχρονη Εποχή»