Οι μητροπολίτες Κοζάνης Ιωακείμ και Ηλείας Αντώνιος

Οι μητροπολίτες Κοζάνης Ιωακείμ και Ηλείας Αντώνιος με επιστολή τους προς τον πρωθυπουργό Θ. Σοφούλη, 25/9/1947, απαιτούν το σταμάτημα του εμφυλίου πολέμου.

Μητροπολίτης Ιωακείμ

Ο Μητροπολίτης Ιωακείμ (Απόστολος Αποστολίδης), ήταν ανιψιός του Οικουμενικού Πατριάρχη Ιωακείμ του Γ'. Γεννήθηκε στη Νικομήδεια (Ορτάκιοϊ) της Βιθυνίας (Μ. Ασία) το 1883. Σπούδασε στη θεολογική Σχολή της Χάλκης, από την οποία αποφοίτησε με άριστα. Το 1914 πήγε στη Θράκη και αγωνίστηκε για την κατάπαυση των ανθελληνικών διωγμών που είχαν εξαπολύσει οι Νεότουρκοι εναντίον του ντόπιου πληθυσμού. Τον ίδιο χρόνο ο Ιωακείμ εκλέχτηκε από τη Σύνοδο του Οικ. Πατριαρχείου, Μητροπολίτης Μητρών.

Για την πολύπλευρη πατριωτική του δράση καταδικάστηκε σε θάνατο το 1923. Κατάφερε να ξεφύγει και να ζητήσει άσυλο στην Ελλάδα. Αργότερα εκλέχτηκε Μητροπολίτης Σερβίων - Κοζάνης 1923-1945.

Εξορίστηκε από τον Μεταξά στον Αθω τον Αύγουστο του 1936, γιατί την 1-8-36, έστειλε οξύτατη επιστολή στο βασιλιά και την κυβέρνηση, εξ ονόματος του λαού της Δυτ. Μακεδονίας για παραμέληση της περιοχής.

Στην περίοδο της Κατοχής βγήκε στο βουνό (Απρίλης 1943), ήταν τότε πρόεδρος της ΝΕ Κοζάνης του ΕΑΜ. Το Πάσχα λειτούργησε στη Δεσκάτη και στη σύντομη ομιλία του, κάλεσε το λαό στον αγώνα. Από κείνη την ημέρα βρισκόταν όλο σε κίνηση στην Ελεύθερη Ελλάδα.

Τον θυμάμαι τις μέρες του 1ου Παμακεδονικού Συνεδρίου της ΕΠΟΝ που έγινε τον Οκτώβρη του 1943 στο όμορφο χωριό των Πιερίων Καταφύγι. Ο φλογερός λόγος του γέμισε εμάς τότε τους ΕΠΟΝίτες, με αισιοδοξία για τη νίκη και τη λευτεριά.

Είναι μεγάλες οι υπηρεσίες που προσέφερε στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα και δίκαια ο λαός μας τον αποκάλεσε πνευματικό ηγέτη του ΕΑΜ. Με την ίδρυση της ΠΕΕΑ εκλέχτηκε αντιπρόεδρος και παρέμεινε στην έδρα της στους Κορυσχάδες, ως την απελευθέρωση.

Το δοσίλογο κράτος και η αντιδραστική Σύνοδος της Εκκλησίας, καταδίωξε τον αείμνηστο ιεράρχη, τον καθαίρεσε, τον προπηλάκισε, όπως όλους τους αγωνιστές. Και μόνο ύστερα από πολύχρονους αγώνες του λαού μας και του αντιστασιακού κλήρου, επέβαλαν την αναγνώριση της Εθ. Αντίστασης από το επίσημο κράτος και το αντιδραστικό κατεστημένο της Εκκλησίας.

Για πρώτη φορά, ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών κ. Σεραφείμ άνοιξε τις πύλες του καθεδρικού ναού της Αθήνας, στις 20-1-1985, για να εξοφλήσει ένα μεγάλο χρέος, που όφειλε το μεταπολεμικό εκκλησιαστικό κατεστημένο, στον απλό αντιστασιακό παπά, να τελέσει το πρώτο ιστορικό αρχιεπισκοπικό μνημόσυνο.

Δυστυχώς ο αξέχαστος αγωνιστής ιεράρχης, δε ζούσε πια. Πέθανε το 1962 στην Αθήνα, στο Παγκράτι. Στον αγωνιζόμενο λαό, άφησε το μεγάλο παράδειγμα ανθρωπιάς και πατριωτισμού. Ο,τι είχε σε χρήμα, το άφησε στις φιλόπτωχες αδελφότητες Κοζάνης, Σερβίων και Βελβενδού. Χάρισε την πλούσια βιβλιοθήκη του στη Δημοτική βιβλιοθήκη Κοζάνης και την αρχιερατική του στολή στο Μητροπολιτικό ναό Κοζάνης Αγίου Νικολάου.

Ηλείας Αντώνιος (Αντώνιος Πολίτης)

Γεννήθηκε στις 15 του Ιούνη 1890 στη Σύρο. Χειροτονήθηκε Μητροπολίτης Ηλείας το 1922, αφού είχε πρωτύτερα υπηρετήσει (1918-22) ως στρατιωτικός ιερέας. Είχε αναπτύξει πλούσιο συγγραφικό και μεταφραστικό έργο.

Στα χρόνια της Κατοχής στάθηκε καταλυτικός για την εξέλιξη των πραγμάτων στην ευρύτερη περιοχή του Πύργου. Ο πύρινος λόγος του ξεσήκωνε. Ήταν ένα πραγματικός “Παπαφλέσσας της Κατοχής”.

 Βρέθηκε στο πλευρό του ποιμνίου του στις δύσκολες ώρες της Κατοχής και πάλεψε για το καλύτερο. Για κείνο, όμως, που ο Αντώνιος έμεινε στην ιστορία, είναι η συμμετοχή του στην Αντίσταση, πράξη σπάνια για ιεράρχη.

Eφυγε από τη ζωή στις 13 του Νοέμβρη 1963

Το ράσο στον αγώνα για την πατρίδα

Μια οφειλόμενη απάντηση στη μνήμη του Ιωακείμ...