Η δίκη του ΑΣΠΙΔΑ

Αρχίζει, 14/11/1966, στην αίθουσα του Πρωτοδικείου Αθηνών, στο Μέγαρο «Αρσακείου», η δίκη του ΑΣΠΙΔΑ. Η υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ βρέθηκε στο επίκεντρο της πολιτικής ζωής της χώρας από το 1965 ως την εκδήλωση του στρατιωτικοφασιστικού πραξικοπήματος την 21^η Απρίλη του 1967. Σύμφωνα με το δικαστικό βούλευμα του Δικαστικού Συμβουλίου, που εκδόθηκε την 1^η Οκτώβρη 1966: παραπέμπονται 29 αξιωματικοί, οι περισσότεροι «επί ενώσει προς στάσιν» και επί «συνωμοσία προς εκτέλεσιν πράξεως εσχάτης προδοσίας». Σύμφωνα με το βούλευμα, στη στρατιωτική οργάνωση ΑΣΠΙΔΑ συμμετείχαν κυρίως αξιωματικοί φιλικά προσκείμενοι στην Ενωση Κέντρου (ΕΚ) και ειδικότερα στον Ανδρέα Παπανδρέου. Η ηγεσία της ΕΚ καταγγέλλει την υπόθεση σαν σκευωρία με τη συμμετοχή κυρίως των Ανακτόρων, με σκοπό τον απόλυτο έλεγχο του στρατεύματος.

Τα όσα ακούστηκαν κατά τη διάρκεια της δίκης, όσα αποκαλύφθηκαν από τις εφημερίδες της εποχής και κυρίως όσα ήρθαν στο φως κατά τη διάρκεια και μετά τη στρατιωτικοφασιστική δικτατορία, η υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ ήταν μέρος του σχεδίου για την οργάνωση πραξικοπήματος. Ενός πραξικοπήματος που γνώριζαν ήδη οι αμερικανικές υπηρεσίες και ενθάρρυναν την πραγματοποίησή του. Με τη δίκη για την υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ οι οργανωτές του πραξικοπήματος έστρεφαν το ενδιαφέρον μακριά από τις κινήσεις τους, έβγαζαν «εκτός μάχης» κάποιους αξιωματικούς που πιθανόν θα αντιστέκονταν και αποκαθιστούσαν τον πλήρη έλεγχο στο στρατό μέσω και της οργάνωσης ΙΔΕΑ.

Οπως έγινε γνωστό, τρεις μέρες μετά την έκδοση του βουλεύματος, ο βασιλιάς Κωνσταντίνος αποδέχτηκε την εισήγηση του απόστρατου πτεράρχου Πέτρου Μητσάκου και έδωσε εντολή στους στρατηγούς για το σχεδιασμό πραξικοπήματος. Αυτό αναφέρεται στα αρχεία του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

Κατά τις ίδιες πηγές, στις αρχές Νοέμβρη ο αρχηγός ΓΕΣ στρατηγός Σπαντιδάκης, ενημέρωσε τους Αμερικανούς ότι έχει αναθέσει σε έμπιστους αξιωματικούς συγκεκριμένα καθήκοντα για την προετοιμασία σχεδίου κατάληψης της εξουσίας, με την έγκριση του βασιλιά, υπό την ονομασία «Ιέραξ 2», κατά τα πρότυπα του ΝΑΤΟικού σχεδίου «Προμηθεύς». Παράλληλα, και χωριστά κινείται και η συνωμοτική ομάδα των συνταγματαρχών του Παπαδόπουλου.

  

ΑΡΧΕΙΑ ΦΟΡΕΪΝ ΟΦΙΣ ΓΙΑ ΤΟ 1966

Τι λένε οι Αγγλοι για τον "ΑΣΠΙΔΑ"

Για την περίφημη υπόθεση "ΑΣΠΙΔΑ" κάνουν αναφορά τα εμπιστευτικά αρχεία του Φόρεϊν Οφις για την περίοδο του 1996, τα οποία άνοιξαν προχτές όπως συνηθίζεται με τη συμπλήρωση 30 χρόνων.

Στα αρχεία υπάρχει και έκθεση του τότε Βρετανού πρέσβη στην Αθήνα Σερ Ραλφ Μάρεϊ προς το Φόρεϊν Οφις και στην οποία φαίνεται ότι ούτε οι Βρετανοί πίστευαν στην αλήθεια αυτής της υπόθεσης.

Σύμφωνα με τηλεγράφημα του ΑΠΕ από το Λονδίνο, ο πρέσβης, αφού αναφέρεται λεπτομερώς στο εσωτερικό της υπόθεσης, σύμφωνα με την επίσημη εκδοχή της κυβέρνησης σχολιάζει ότι "οι 650 καταθέσεις κατηγορίας, καθώς και τα συμπεράσματα του ανακριτή είναι τόσο ισχνά από νομικής πλευράς, που δε θα μπορούσαν να σταθούν σε κανένα δικαστήριο της Δύσης".

Παρ' όλα αυτά, αφού αναφέρει ότι ο "ογκώδης φάκελος δε συγκροτεί μία νομική κατηγορία", στη συνέχεια υπογραμμίζει ότι "πρέπει να υπάρχει κάποια φωτιά πίσω από τον καπνό". Ωστόσο, ο πρέσβης ισχυρίζεται ότι "ΑΣΠΙΔΑ υπήρξε ως συνωμοτική οργάνωση, οι στόχοι του ήταν πολιτικοί και προσωπικοί (να υποστηρίξουν τον Γ. Παπανδρέου και το γιο του) και για την επιδίωξη αυτών των στόχων η οργάνωση απέβλεπε να επιβάλει δικτατορικό καθεστώς και να καταργήσει το κοινοβουλευτικό σύστημα". Μάλιστα φτάνει στο σημείο να πει ότι ο τότε βασιλιάς "τη νύχτα της 15 Ιουλίου 1966 απέτρεψε καταστροφή, παίρνοντας αυστηρά πολιτικά και στρατιωτικά μέτρα".

Σε άλλο σημείο της έκθεσης ο πρέσβης αναφέρει ότι η κυβέρνηση θα ήθελε να αποκομίσει πολιτικά κέρδη από την υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ, αλλά της είναι δύσκολο κάτι τέτοιο, γιατί ορισμένα μέλη της "έχουν αναφερθεί ως ενεχόμενα στην υπόθεση". Ο πρέσβης αναφέρει ότι ήδη υπάρχει σχετική φημολογία για συμμετοχή στην υπόθεση "των κυρίων Μητσοτάκη και Στεφανάκη".