• Αρχικά, δώσε μας μία περιγραφή του χώρου, ποιοι τομείς αναπτύσσονται, ποιοι κλάδοι δραστηριοποιούνται κλπ.

• ‘’Καταρχάς, μιλάμε για έναν τεράστιο χώρο, όπου απασχολούνται χιλιάδες εργαζόμενοι, με συνθήκες που λίγο – πολύ επικρατούν και ισχύουν και στα λεγόμενα περιφερειακά αεροδρόμια, αυτά που βρίσκονται σε τουριστικές περιοχές, ειδικά μετά την ιδιωτικοποίηση τους. Στο Αεροδρόμιο δραστηριοποιούνται πολλοί και διαφορετικοί κλάδοι, όπως οι αερομεταφορές, η αεροπλοΐα, τα εμπορεύματα, το cargo, ο επισιτισμός, υπάρχει ξενοδοχειακή μονάδα, εμπορικό πάρκο κλπ. Αυτό σημαίνει πως στην κορύφωση της εμπορικής και τουριστικής περιόδου, απασχολούνται σε αυτούς τους τομείς ίσως και περισσότεροι από 15.000 εργαζόμενοι.

• Αυτή τη στιγμή ποια είναι η κατάσταση όσον αφορά τις συνθήκες εργασίας;

• Θα αναφερθώ πρώτα στο κομμάτι της επίγειας εξυπηρέτησης, το λεγόμενο handling. Στη φουλ περίοδο απασχολούνται έως και 4000 εργαζόμενοι στον συγκεκριμένο τομέα είτε με συμβάσεις ορισμένου χρόνου είτε με αορίστου. Το 50-60% αυτών των εργαζομένων, απασχολούνται με συμβάσεις ορισμένου χρόνου δλδ με συνθήκες ομηρίας . Οι συμβάσεις αυτές μπορεί να είναι 10μηνης διάρκειας, όπως πχ στην εταιρεία Newrest που ασχολείται με την υπηρεσία εφοδιασμού – κέτερινγκ των αεροπλάνων, ώστε να μην κλείνει ποτέ χρόνο ο εργαζόμενος και να μην μετατρέπονται συνεπώς οι συμβάσεις τους σε αορίστου χρόνου. Σε εταιρείες επίγειας εξυπηρέτησης συναντάμε 6μηνες ή και 2μηνες συμβάσεις ενώ υπάρχουν ακόμα και συμβάσεις ενός μήνα όπως πχ στις εταιρείες Swissport και SkyService. Είναι χαρακτηριστικό, πως υπάρχουν εργαζόμενοι που δουλεύουν 10 και 15 χρόνια σερί με τέτοιου είδους ολιγόμηνες συμβάσεις που ανανεώνονται συνεχώς. Από την άλλη πλευρά, στηνAegean, που πρόσφατα επιδοτήθηκε με 120 εκατομμύρια ευρώ και χαίρει και φοροαπαλλαγών, μπορεί η πλειοψηφία των εργαζομένων να απασχολούνται με συμβάσεις αορίστου χρόνου ωστόσο έχουμε κι εκεί απολύσεις, 80 το τελευταίο διάστημα.

Να προσθεσουμε το γεγονος ότι οι εταιρείες στην πρώτη φάση της πανδημίας επιχορηγήθηκαν, ενώ ταυτόχρονα τροποποίησαν τις συμβάσεις παρανόμως ώστε να φαίνεται ότι λήγουν μία μέρα πριν το όριο που έβαζε η κυβέρνηση για να μπουν στην αναστολή (26/3/2020).Δηλαδή παρά τον πακτωλό επιδοτήσεων και προκλητικών εισφοροαπαλλαγών βρήκανε  ευκαιρία και απέλυσαν 500 εργαζόμενους με αυτόν τον απαράδεκτο τρόπο, στερώντας ακόμη και τη δυνατότητα να μπουν όλοι αυτοί οι συνάδελφοι στο επίδομα στήριξης των 534 ευρώ και στην επιδότηση ενοικίου. Πολύ μεγάλο ποσοστό αυτών των συναδέλφων σήμερα παραμένουν άνεργοι και βρίσκονται κυριολεκτικά σε τραγική οικονομική κατάσταση.

• Ποιες οι επιπτώσεις της πανδημίας;

• Από τον περασμένο Φεβρουάριο, περίπου 1000-1500 εργαζόμενοι των οποίων οι συμβάσεις τους έληξαν, δεν ανανεώθηκαν με επίκληση της μειωμένης εμπορικής και τουριστικής κίνησης. Πριν την πανδημία, το φαινόμενο που κυριαρχούσε ήταν να λήγουν οι συμβάσεις με τη λήξη της τουριστικής σεζόν δλδ στο τέλος Οκτώβρη και μέχρι την έναρξη της επόμενης δλδ στο τέλος του Μάρτη, οι εργαζόμενοι έπαιρναν για 5 μήνες το επίδομα ανεργίας. Ωστόσο, οι εταιρείες δεν ήταν υποχρεωμένες να επαναπροσλάβουν τους ίδιους εργαζόμενους καθώς δεν θεωρούνται εποχικοί. Επίσης, έχουμε κι ένα μεγάλο κομμάτι εργαζομένων που όλους αυτούς τους μήνες έχουν τεθεί σε αναστολή. Επιδοτούνται εκτάκτως με 534 € συνεπώς βλέπουν μείωση στο εισόδημά τους από 20% έως και 50%. Ακόμα χειρότερη είναι η κατάσταση στα επισιτιστικά καταστήματα του Αεροδρομίου. Εκεί, έχει τεθεί σε καθεστώς αναστολής το 80% του εργατικού δυναμικού τους τελευταίους 10 μήνες. Στη δε ξενοδοχειακή μονάδα, το προσωπικό δουλεύει μεν με συμβάσεις αορίστου χρόνου, οι περισσότεροι τουλάχιστον, η εντατικοποίηση όμως και το ‘’ξεζούμισμα’’ σε καθημερινή βάση είναι ο κανόνας. Ως αποτέλεσμα, έχουν αυξηθεί τα εργατικά ατυχήματα τόσο εκεί όσο και στην υπηρεσία φόρτωσης των εμπορευμάτων στα αεροπλάνα. Χώρια τα μυοσκελετικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν πολλοί εργαζόμενοι…

• Ποια είναι η κατάσταση με τα ωράρια εργασίας;

• Με το πρόγραμμα Συν-εργασία, δίνεται το περιθώριο στις εταιρείες να διευθετούν τον ημερήσιο χρόνο εργασίας, ανάλογα με τις επιχειρησιακές ανάγκες. Χωρίς να γνωρίζει πολλές φορές ο εργαζόμενος πόσο θα δουλέψει κάθε φορά, αν δλδ θα απασχοληθεί τέσσερις, έξι ή οκτώ ώρες. Εδώ πρέπει να πούμε πως η διευθέτηση του χρόνου εργασίας δεν είναι κάτι καινούργιο για τους εργαζόμενους στο Αεροδρόμιο. Όλα τα προηγούμενα χρόνια, από το 2012 συγκεκριμένα, κάποιες εταιρείες επίγειας εξυπηρέτησης επικαλούμενες το μεγάλο φόρτο δουλειάς τους καλοκαιρινούς μήνες, επέβαλλαν τη 10ωρη και τη 12ωρη δουλειά και χωρίς οι εργαζόμενοι να αμείβονται τις υπερωρίες. Σε αντάλλαγμα, οι εταιρείες τον χειμώνα επέστρεφαν με τη μορφή αδειών τις παραπάνω ώρες.

• Δηλαδή ότι ετοιμάζεται να νομιμοποιήσει η κυβέρνηση της ΝΔ το επόμενο διάστημα, με τη ψήφιση του 10ωρου χωρίς να πληρώνονται οι υπερωρίες…

• Ακριβώς! Όμως η εμπειρία που υπάρχει στο Αεροδρόμιο από αυτήν τη μέθοδο είναι αποκαλυπτική. Πολλοί εργαζόμενοι, με συμβάσεις ορισμένου χρόνου, μην αντέχοντας την εντατικοποίηση και τα εξαντλητικά ωράρια, παραιτούνταν πριν φτάσει η εποχή να ‘’αποζημιωθούν’’ με τις ημέρες αδείας κι έτσι η υπερωριακή εργασία πήγαινε ‘’υπέρ πίστεως και πατρίδος’’. Σε άλλες περιπτώσεις, οι εταιρείες ολοένα μετέθεταν την περίοδο χορήγησης των αδειών, στο πλαίσιο της διευθέτησης, με αποτέλεσμα ακόμα να οφείλονται σε εργαζόμενους άδειες παρελθόντων ετών. Κι εδώ πρέπει να τονίσουμε και τις ευθύνες των επιχειρησιακών Σωματείων, οι συμβιβασμένες πλειοψηφίες των οποίων υπέγραφαν τα προηγούμενα χρόνια επιχειρησιακές συμβάσεις με τη διευθέτηση εργασίας να περιλαμβάνεται ως όρος. Ωστόσο, με τη συσσωρευμένη αρνητική πείρα από τη συγκεκριμένη μέθοδο, οι εργαζόμενοι συντονισμένα αντέδρασαν και με την πάλη τους ανέτρεψαν στην πράξη αυτό ο εργασιακό καθεστώς. Δεν παύει πάντως να ισχύει ακόμα ως όρος στη σύμβαση…
• Ποια είναι η κατάσταση με την οργάνωση των εργαζομένων, τι δράση ανέπτυξαν τα συνδικάτα για να αντιμετωπίσουν την επίθεση της εργοδοσίας.

Δυστυχώς η συνδικαλιστική οργάνωση των εργαζομένων στο αεροδρόμιο είναι πολύ χαμηλή. Σε αυτό βέβαια ευθύνη δεν έχουν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι – που όπως προείπαμε μεγάλο ποσοστό δουλεύει υπό το καθεστώς ομηρίας – αλλά οι ηγεσίες των περισσότερων ΔΣ των σωματείων καθώς και της Ομοσπονδίας. Η γενική αντίληψη και θέση που διακατέχει αυτές τις διοικήσεις των συνδικαλιστικών οργάνων είναι η διασφάλιση της «εργασιακής ειρήνης» με τις εταιρείες στο αεροδρόμιο, επί της ουσίας οδηγούν τους εργαζόμενους στο στόμα του λύκου και μάλιστα ανυπεράσπιστους. Παρόλα αυτά η πίεση των συναδέλφων με τηη στήριξη  του ΕΚ Λαυρίου – Ανατολικής Αττικής και οι κινητοποιήσεις που ακολούθησαν στις διοικήσεις των εταιρειών αλλά και στο υπουργείο εργασίας ανέκοψαν την επίθεση της εργοδοσίας σε ένα βαθμό. Φυσικά η κατάσταση παραμένει πολύ δύσκολη και οι εταιρείες στην κυριολεξία τρίβουν τα χέρια τους αφού τους έχει ανοίξει η όρεξη με τις ανατροπές του αιώνα που προετοιμάζει η κυβέρνηση.

• Τι πρέπει να γίνει ώστε να αλλάξει αυτή η κατάσταση

Αρχικά είναι ανάγκη να μαζικοποιηθούν τα συνδικάτα στο αεροδρόμιο. Σε πείσμα όλων όσων γλυκαίνονται από τη διάσπαση των εργαζομένων και του διαίρει και βασίλευε, να γίνουν μέλη όλοι οι συνάδελφοι. Είτε αορίστου είτε ορισμένου χρόνου, είτε εργολαβικοί. Να πιέσουν τις διοικήσεις των σωματείων να οργανωθεί η αντίσταση ενάνταια στα σχέδια εργοδοσίας και κυβέρνησης. Σαφώς σε αυτή τη διαδικασία θα πρέπει να αλλάξει ο συσχετισμός υπέρ των δυνάμεων που θα μπουν μπροστά σε αυτή την υπόθεση. Άνθρωποι της εργοδοσίας, διεθυντάδες και λοιποί παρατρεχάμενοι πρέπει να παραμεριστούν. Να μπορέσουμε να ανασάνουμε, να σηκώσουμε το κεφάλι για να διεκδικήσουμε δουλειά με δικαιώματα. Να πάψει να αναδύεται η δηλητηριώδης μπόχα των «θέλω» των αφεντικών και να ανοίξει η συζήτηση για την προστασία της υγείας και των αναγκών της ζωής και των οικογενειών μας.

Συνέντευξη με τον Μάνο Μυλωνά, εργαζόμενο στο Αεροδρόμιο ‘’Ελ. Βενιζέλος’’

Άρθρα– συνεντεύξεις για τους νέους αντεργατικούς σχεδιασμούς