Μια μέρα σαν τη σημερινή

 15/04/1452

Γεννιέται ο Ιταλός ζωγράφος, γλύπτης και εφευρέτης Λεονάρντο Ντα Βίντσι

15/04/1896

Πεθαίνει ο ποιητής και πεζογράφος Γεώργιος Βιζυηνός (λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Γεώργιου Μιχαηλίδη)

15/04/1912

Βυθίζεται ο Τιτανικός. Από τους 2.340 επιβαίνοντες, χάνονται στα παγωμένα νερά οι 1.595.

15/04/1920

Ιδρύεται στη Μαδρίτη το Κομμουνιστικό Κόμμα της Ισπανίας. Μετά τη Μεγάλη Οκτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση το 1917 σημαντικό τμήμα του ισπανικού σοσιαλιστικού εργατικού κινήματος υιοθέτησε επαναστατικές μαρξιστικές-λενινιστικές θέσεις. Όπως έγραψε αργότερα η κομμουνίστρια ηγέτης Ντολόρες Ιμπαρούρι (η γνωστή «Πασιονάρια»): «Το κομμουνιστικό κόμμα των μπολσεβίκων, αφού κατέκτησε την εξουσία και εγκαθίδρυσε τη δικτατορία του προλεταριάτου, έμπασε μια αχτίδα φως στη συνείδησή μας και μας έδωσε καθαρές προοπτικές».

Στο συνέδριο του Εργατικού Σοσιαλιστικού Κόμματος το Δεκέμβρη του 1919 η αριστερή του πτέρυγα πρότεινε τη σύνδεση με την Κομμουνιστική Διεθνή, πρόταση που απορρίφθηκε με μικρή πλειοψηφία. Ακολούθως, μπήκαν σε κίνηση οι διαδικασίες που κατέληξαν στην ίδρυση του ΚΚΙ, που την ίδια μέρα αποφάσισε και την προσχώρησή του στην Κομμουνιστική Διεθνή.

15/04/1920

Οι Ιταλοί μετανάστες εργάτες Νίκολα Σάκο και Μπαρτολομέο Βαντσέτι κατηγορούνται ότι σκότωσαν δύο υπαλλήλους, κατά τη διάρκεια ληστείας ενός καταστήματος υποδημάτων στη Μασαχουσέτη.

Η κατηγορία ήταν σκηνοθετημένη και στόχο είχε να πλήξει το εργατικό κίνημα των ΗΠΑ, στο οποίο οι δύο πρωτοστατούσαν. Την περίοδο που συνελήφθησαν οι Σάκο και Βαντσέτι ο αντικομμουνισμός στην Αμερική ήταν πλατιά εξαπλωμένος. Για την άρχουσα τάξη είχε καταντήσει σχεδόν εμμονή. Κάτι τέτοιο δεν ήταν αδικαιολόγητο, αφού τρία χρόνια πριν, η νικηφόρα Οκτωβριανή Επανάσταση στη Ρωσία είχε δώσει άλλη τροπή στην παγκόσμια ταξική πάλη.

Πολλές χώρες της Ευρώπης βρίσκονταν σε επαναστατική κατάσταση και η εντύπωση πως η ανθρωπότητα είχε μπει στην εποχή των προλεταριακών επαναστάσεων ήταν διάχυτη. Ετσι η αμερικανική ιθύνουσα τάξη δεν έκανε τίποτα περισσότερο από το να προσπαθεί να προστατεύσει τον εαυτό της καταπνίγοντας το επαναστατικό κίνημα πριν εκείνο την απειλήσει. Για την ακρίβεια καταδίωκε οτιδήποτε θεωρούσε επαναστατικό χωρίς να εξετάζει ιδεολογικές και πολιτικές διαφορές, τάσεις και χρώματα στις τάξεις των εργατών.

Στο 4ο Συνέδριό της, το Δεκέμβρη του 1922, η Κομμουνιστική Διεθνής πήρε μια απόφαση «Για βοήθεια στα θύματα της καπιταλιστικής καταπίεσης», που συμπεριελάμβανε και την υπόθεση Σάκο και Βαντσέτι: «Η επίθεση του καπιταλισμού σε όλες τις αστικές χώρες οδηγεί στην αύξηση του αριθμού των κομμουνιστών και των ακομμάτιστων εργατών που αγωνίζονται εναντίον του καπιταλισμού και στενάζουν στα μπουντρούμια. Το 4ο Συνέδριο ζητάει από όλα τα κομμουνιστικά Κόμματα να δημιουργήσουν μια οργάνωση, που σκοπό θα έχει να βοηθήσει υλικά και ηθικά τους φυλακισμένους του καπιταλισμού και χαιρετίζει την πρωτοβουλία των οργανώσεων των παλιών Ρώσων μπολσεβίκων που άρχισαν να δημιουργούν μια διεθνή ένωση τέτοιου είδους οργανώσεων». Ετσι, χάρη στη «Διεθνή Εργατική Βοήθεια», θα οργανωθεί ένα τεράστιο κίνημα συμπαράστασης στους Σάκο και Βαντσέτι, το οποίο εκδηλώθηκε και στην Ελλάδα.

Όταν στις 22/8/1927 οι Σάκο και Βαντσέτι θα εκτελούνταν, το πρωτοσέλιδο του Ριζοσπάστη έγραφε: «ΤΟ ΕΓΚΛΗΜΑ ΣΥΝΕΤΕΛΕΣΘΗ - Ο ΣΑΚΚΟ ΚΑΙ Ο ΒΑΝΖΕΤΤΙ ΕΔΟΛΟΦΟΝΗΘΗΣΑΝ ΧΘΕΣ ΕΠΙ ΤΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΚΑΡΕΚΛΑΣ - ΑΝΤΙΚΡΥΣΑΝ ΜΕ ΚΑΤΑΠΛΗΣΣΟΥΣΑΝ ΨΥΧΡΑΙΜΙΑΝ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟΝ - ΕΞΕΓΕΡΣΙΣ ΕΙΣ ΟΛΟΝ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟΝ - ΚΟΛΟΣΣΙΑΙΑΙ ΔΙΑΔΗΛΩΣΕΙΣ».

Νίκολα Σάκο και ΜπαρτολομέοΒαντσέτι

15/04/1931

Κατά τις 2 το πρωί δραπετεύουν από τις φυλακές Συγγρού τα στελέχη του ΚΚΕ Ανδρόνικος Χαϊτάς (Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ), Κώστας Ευτυχιάδης (μέλος του ΠΓ), Μήτσος Παπαρήγας (μέλος του ΠΓ), Βασίλης Ασίκης (μέλος της ΚΕ), Ορφέας Οικονομίδης, Λευτέρης Αποστόλου και Περικλής Καρασκόγιας (είχαν καταδικαστεί τον Γενάρη του 1931 σε φυλάκιση με το Ιδιώνυμο), καθώς και ο καταδικασμένος σε θάνατο κομμουνιστής φαντάρος του Καλπακίου Μάρκος Μαρκοβίτης. Το έργο της απόδρασης βοηθήθηκε και από τον αρχιφύλακα δεκανέα Ελ. Γρηγοριάδη.

ΑποδράσειςΚομμουνιστών

15/04/1937

Μαζικές αντιδικτατορικές εκδηλώσεις πραγματοποιούνται το διάστημα 15-20 Απρίλη από τους φοιτητές και τους νέους εργαζόμενους της Αθήνας με αφορμή την επίσκεψη του Γάλλου υπουργού Παιδείας του Λαϊκού Μετώπου Ζαν Ζαι για τα 100χρονα του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Κυριάρχησαν τα συνθήματα υπέρ της δημοκρατίας και κατά της δικτατορίας, ενώ έντονα αποδοκιμάστηκε ο εκπρόσωπος της χιτλερικής Γερμανίας. Ομάδες του Αντιδικτατορικού Μετώπου (που είχε συγκροτήσει το ΚΚΕ για το συντονισμό της πάλης κατά της δικτατορίας Μεταξά) σκόρπησαν χιλιάδες προκηρύξεις με αντιδικτατορικό-αντιφασιστικό περιεχόμενο.

15/04/1943

Δημοσιεύονται οι «Γενικές οδηγίες για την προετοιμασία της ένοπλης εξέγερσης» στην εφημερίδα των Γάλλων κομμουνιστών «Ουμανιτέ»

15/04/1943

Συνεργάτες των δυνάμεων Κατοχής σκοτώνουν στο χωριό Ίμερα Κοζάνης τα στελέχη του Μακεδονικού Γραφείου του ΚΚΕ Σίμο Κερασίδη (Χρυσαφόπουλο), Ζήση Ζησιάδη (Τερπόφσκι), τον Γιώργη Μέτζα (μέλος της Επιτροπής ΕΑΜ Μακεδονίας), τον Νίκο Νίτσου και τους αντάρτες Νίκο Κουτσαντώνη, Βασίλη Τερζόπουλο, Παναγιώτη Τριανταφύλλου και Μιχάλη Μπελούκα.

Συνεργάτεςτων δυνάμεων Κατοχής σκοτώνουν στελέχη του Μακεδονικού Γραφείου του ΚΚΕ

15/04/1944

Ο Γ. Παπανδρέου μεταβαίνει στο Κάιρο όπου καταθέτει στους Βρετανούς σχέδιο κυβερνητικού προγράμματος. Στο σχέδιο αυτό ο Γ. Παπανδρέου χαρακτήριζε το ΕΑΜ ως «οργανωμένην ένοπλον μειοψηφίαν η οποία τρομοκρατεί την μεγάλην αφοπλισμένην και ανοργάνωτον πλειοψηφίαν του Ελληνικού Λαού», προειδοποιώντας ενάντια σε οποιαδήποτε ημίμετρα ή ταλαντεύσεις στην αντιμετώπισή του.

Τέλος, πρότεινε τη συγκρότηση κυβέρνησης «Εθνικής Ενότητας» με τη συμμετοχή και του ΕΑΜ. Λίγες μέρες αργότερα ο Γ. Παπανδρέου, με τη συμφωνία του ελληνικού πολιτικού κόσμου στην Αίγυπτο, Βρετανών και Παλατιού, θα οριζόταν νέος Πρωθυπουργός της εκεί κυβέρνησης.

15/04/1951

Δημοτικές και κοινοτικές εκλογές διεξάγονται στην Ελλάδα. Παρά την τρομοκρατία, ο Δημοκρατικός Συνασπισμός (εκλογικός συνασπισμός που στήριζε το ΚΚΕ και στον οποίο μετείχαν πολλοί εκπρόσωποι κομμάτων του ΕΑΜ) έλαβε στην Αθήνα 16,7% (Γ. Σπηλιόπουλος) και 23,4% στον Πειραιά (Δ. Μαριόλης). Δήμαρχος Αθηναίων εκλέγεται ο Κώστας Κοτζιάς, υπουργός της δικτατορίας Μεταξά.

15/04/1960

Η ΚΕ του ΚΚΕ θέτει το θέμα της νομιμοποίησης του Κόμματος με υπόμνημά της προς την κυβέρνηση, τη Βουλή και τα Κόμματα. Το υπόμνημα υπέγραφε ο Απόστολος Γκρόζος.

15/04/1961

Τίθεται σε εφαρμογή το σχέδιο των Αμερικανών για την ανατροπή της Κουβανικής Επανάστασης και την κατάληψη του νησιού. Για τον σκοπό αυτό η CIA είχε στρατολογήσει πάνω από 5.000 Κουβανούς αντικαθεστωτικούς και τους είχε εκπαιδεύσει στη Γουατεμάλα. Στις 15 του Απρίλη 1961 αμερικανικά πολεμικά αεροσκάφη «Β-26», με διακριτικά της Κουβανικής Αεροπορίας, βομβαρδίζουν τις αεροπορικές βάσεις της Κούβας, ενώ στις 17 του Απρίλη αρχίζει η εισβολή, που, μέσα σε λίγα εικοσιτετράωρα, καταλήγει σε συντριβή των αντεπαναστατών. Οι «εισβολείς» που ξεκίνησαν από τη Νικαράγουα, αποβιβάστηκαν στην παραλία Χιρόν του Κόλπου των Χοίρων, μια ελώδη περιοχή στο νότο της Κούβας.

Μετά την πανωλεθρία των ΗΠΑ, οι εξελίξεις κινήθηκαν ταχύτατα. «Η Επανάσταση τώρα γίνεται σοσιαλιστική», τόνιζε ο Φιντέλ Κάστρο, στην εισήγησή του στο 1ο Συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος Κούβας. Δύο βδομάδες μετά την επιχείρηση στον Κόλπο των Χοίρων, κατά τη διάρκεια του γιορτασμού της Πρωτομαγιάς, ο Φιντέλ, στο λόγο του, χαρακτηρίζει την Κούβα «πρώτη Λαοκρατική Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Λατινικής Αμερικής», ενώ την 1η του Δεκέμβρη δηλώνει: «Είμαι μαρξιστής - λενινιστής και θα είμαι μαρξιστής - λενινιστής μέχρι την τελευταία μέρα της ζωής μου».

Ηεισβολή στον Κόλπο των Χοίρων

15/04/1968

Πλήθος εκδηλώσεων αλληλεγγύης προς τον ελληνικό λαό πραγματοποιούνται στη Σοβιετική Ένωση με την ευκαιρία της πρώτης επετείου του πραξικοπήματος της Χούντας. Εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες έλαβαν μέρος στις πολυποίκιλες εκδηλώσεις της «Εβδομάδας Αλληλεγγύης» (15-21/4/1968).

15/04/1976

Υπογράφεται ελληνοαμερικανική συμφωνία για τις βάσεις. Το ΚΚΕ καταγγέλλει τη συμφωνία, ενώ πραγματοποιούνται δεκάδες συγκεντρώσεις και διαδηλώσεις σε όλη τη χώρα.

Οιβάσεις του θανάτου

15/04/1986

Οι ΗΠΑ βομβαρδίζουν τη Λιβύη. Από τους βομβαρδισμούς σε Τρίπολη και Βεγγάζη σκοτώνονται 60 άνθρωποι. Οι Αμερικανοί χάνουν ένα μαχητικό αεροσκάφος F-111 με το διμελές πλήρωμά του.