Κρίκος στην αλυσίδα της απάνθρωπης πολιτικής κεφαλαίου - ΕΕ - κυβερνήσεων

ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΠΕΛΑΣΕΙΣ

Σε διαβούλευση τέθηκε από 18.6.2021 το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου για τις απελάσεις, το οποίο είχε παρουσιαστεί από τον αρμόδιο υπουργό, Ν. Μηταράκη, στο Υπουργικό Συμβούλιο στα τέλη Μάη. Το νομοσχέδιο ρυθμίζει μια σειρά από ζητήματα σε βάρος μεταναστών και προσφύγων, αλλά και των εργαζομένων στις αρμόδιες υπηρεσίες και δομές, την ίδια ώρα που περιέχει νέα προκλητικά προνόμια για τους «μεγαλοεπενδυτές» και «ψηφιακούς νομάδες».

Οπωσδήποτε, η χρονική συγκυρία του νομοσχεδίου έχει τη δική της αυτοτελή σημασία. Ερχεται σε μια περίοδο που βρίσκονται σε εξέλιξη οι διαπραγματεύσεις για το νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Ασυλο της ΕΕ, εκφράζοντας σφοδρές ενδοαστικές αντιθέσεις στο εσωτερικό της, ενώ εντείνονται τα παζάρια στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, εργαλειοποιώντας για άλλη μια φορά τους κατατρεγμένους μετανάστες και πρόσφυγες. Σε μια περίοδο που οξύνονται συνολικότερα οι ιμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί και σχεδιασμοί (βλ. πρόσφατες αποφάσεις του ΝΑΤΟ), προετοιμάζοντας νέες πολεμικές επεμβάσεις και αυξάνοντας τους κινδύνους για νέα έξαρση των μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών. Επομένως, σε κάθε περίπτωση, οι συνεχείς τυμπανοκρουσίες του υπουργού Μετανάστευσης και Ασύλου για μείωση των ροών κατά το έτος 2020, όπως και ο κομπασμός του για «την ανάκτηση του ελέγχου που έχει επιτύχει η ελληνική κυβέρνηση στη διαχείριση του Μεταναστευτικού», είναι τουλάχιστον προκλητικές.

Μείωση των μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών με απελάσεις και καταστολή και νέος εγκλωβισμός

Οπως και στο σχετικό δελτίο Τύπου του υπουργείου και την αντίστοιχη αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου διατυπώνεται ρητά πως στόχος των νέων ρυθμίσεων είναι η αυστηροποίηση των διαδικασιών απελάσεων και επιστροφών χιλιάδων μεταναστών και προσφύγων. Οι ειδικότερες διατάξεις του προβλέπουν συντμήσεις των κάθε είδους σχετικών προθεσμιών σε όλα τα στάδια της διαδικασίας, όπως π.χ. μείωση του χρόνου για την «οικειοθελή» αναχώρηση και τη δυνατότητα παράτασής του, που πλέον δεν μπορεί να ξεπεράσει τις 120 μέρες (από 1 έτος, που ισχύει μέχρι σήμερα), ταχύτερη έκδοση των σχετικών αποφάσεων απέλασης και επιστροφής και σύντμηση όλων των δικονομικών προθεσμιών για την άσκηση προσφυγής κατά αυτών κ.ά. Μάλιστα, το νομοσχέδιο εισάγει νέες επικίνδυνες διατάξεις, που καταστρατηγούν βασικές δικονομικές αρχές και ασφαλιστικές δικλίδες, που υποτίθεται ότι προστατεύονται στο αστικό Δίκαιο, όπως για παράδειγμα η καθιέρωση της σιωπηρής απόρριψης της αίτησης για παράταση της προθεσμίας «οικειοθελούς» αναχώρησης, επιτρέποντας στις αρμόδιες αρχές να μην απαντούν στη σχετική αίτηση και ουσιαστικά να μην την εξετάζουν καν (!), ή η επίδοση των απορριπτικών αποφάσεων για την άδεια διαμονής με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο ανεξάρτητα από την απάντηση του παραλήπτη ότι πράγματι έλαβε γνώση τους. Επιπλέον, προβλέπονται νέα παράβολα σε βάρος των μεταναστών και προσφύγων, όπως π.χ. πρόστιμο 150 ευρώ για εκπρόθεσμη υποβολή της αίτησης για ανανέωση της άδειας διαμονής των δικαιούχων διεθνούς προστασίας, παράβολο 50 ευρώ για τυχόν νέα αίτηση διεθνούς προστασίας σε περίπτωση νέων στοιχείων.

Το νομοσχέδιο αποτυπώνει τις σύγχρονες επιδιώξεις της αστικής τάξης, με βάση τους σχεδιασμούς της στο συνολικότερο ενδοϊμπεριαλιστικό παζάρι, για ραγδαία μείωση των μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών, που δεν θα επιτευχθεί βέβαια με την αντιμετώπιση των αιτιών τους και τη μη συμμετοχή της χώρας στους πολεμικούς σχεδιασμούς, αλλά με την άγρια καταστολή και το κυνηγητό. Χαρακτηριστικός είναι ο πίνακας που παρατίθεται στην αιτιολογική έκθεση του νόμου, στον οποίο παρουσιάζονται και οι στόχοι της επόμενης τριετίας για τη μείωση αυτή. Προκειμένου να «κλείσει η κάνουλα», ανάλογα με τις κάθε φορά ανάγκες του κεφαλαίου και τους ιμπεριαλιστικούς γεωπολιτικούς σχεδιασμούς, οι άνθρωποι γίνονται αριθμοί που υπολογίζονται με αλγόριθμους και φυσικά πάνε περίπατο οι εγγυήσεις της Σύμβασης της Γενεύης για την εξατομικευμένη αντιμετώπιση του κάθε πρόσφυγα.

Στην παραπάνω κατεύθυνση, είναι, επίσης, χαρακτηριστικό το νέο άρθρο 18 του νομοσχεδίου, που αποτελεί συνέχεια ανάλογων ρυθμίσεων κατά τα τελευταία χρόνια από όλες τις αστικές κυβερνήσεις, για τη δραστική παρεμπόδιση της δυνατότητας παραμονής στη χώρα των αιτούντων άσυλο (όσο εκκρεμεί η όλη διαδικασία εξέτασης των σχετικών αιτήσεών τους). Η παραμονή τους δεν είναι δεδομένη, αλλά συνδέεται με τις συμφωνίες για τη «διαχείριση» των επιστροφών με βάση τον αντιδραστικό Κανονισμό της ΕΕ και νέες διμερείς συμβάσεις με τρίτες χώρες, την όλη συζήτηση για τις λεγόμενες ασφαλείς τρίτες χώρες πρώτης υποδοχής όπου θα επιστρέφονται ξανά, τις ταχύρυθμες απορρίψεις των αιτήσεων ασύλου σε πρώτο βαθμό. Στην πραγματικότητα, το αποτέλεσμα από αυτές τις ρυθμίσεις είναι ο εγκλωβισμός χιλιάδων προσφύγων στη χώρα, χωρίς στοιχειώδη δικαιώματα.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, λοιπόν, της καταστολής και του εγκλωβισμού, αλλά και της «ευαισθησίας» της ΕΕ στις... λέξεις, εντάσσεται και η ακόμη μία κατηγοριοποίηση και ονοματοδοσία των δομών κυρίως κράτησης και λιγότερο φιλοξενίας, που αφορά στις νέες και υπό κατασκευή Κλειστές Ελεγχόμενες Δομές, δηλαδή τις νέες φυλακές της ΕΕ για τα βασανισμένα θύματα των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων.

Καμία προστασία των εργαζομένων στις σχετικές υπηρεσίες για μετανάστες και πρόσφυγες

Ταυτόχρονα, το νομοσχέδιο δεν περιέχει καμία πρόβλεψη για την ουσιαστική βελτίωση και στελέχωση των αρμόδιων Υπηρεσιών Ασύλου και γενικότερα των σχετικών υπηρεσιών και δομών, όταν είναι γνωστά τα μεγάλα κενά και οι συνθήκες εντατικοποίησης σε βάρος των εργαζομένων, πολλοί με ελαστικές σχέσεις εργασίας, συμβασιούχοι κ.λπ. Συμβάσεις ορισμένου χρόνου, μετατάξεις, αποσπάσεις και μεταθέσεις, συχνά σε βάρος των δικαιωμάτων και των συνθηκών ζωής των εργαζομένων, παραμένει η μαγική «συνταγή» του υπουργείου, που με το νομοσχέδιο ενισχύεται. Την ίδια ώρα, προβλέπεται η καθιέρωση θέσεων «διοικητή» στην Υπηρεσία Ασύλου και τις Υπηρεσίες Υποδοχής και Ταυτοποίησης (στη θέση των σημερινών «προϊσταμένων») με υπερ-καθήκοντα, ανάμεσα στα οποία και η αξιολόγηση των εργαζομένων.

Νέα προνόμια για επενδυτές και τους πλούσιους «ψηφιακούς νομάδες»

Ο ταξικός χαρακτήρας του νομοσχεδίου αποκαλύπτεται περίτρανα με τις νέες προβλέψεις για τους μεγαλοεπενδυτές και τους λεγόμενους «ψηφιακούς νομάδες». Ετσι πλέον, όσοι έχουν προμηθευτεί τη γνωστή «goldenvisa», μπορούν να αλλάξουν τα επενδυτικά τους σχέδια (σε σύγκριση με την αρχική δηλωθείσα επένδυση, βάσει της οποίας εκδόθηκε) μέσα σε προθεσμία 30 ημερών από την έκδοσή της.

Με το άρθρο 11 του νομοσχεδίου εισάγονται στο ελληνικό Δίκαιο ρυθμίσεις για τους λεγόμενους «ψηφιακούς νομάδες» (digital nomads), δηλαδή όσους εργάζονται εξ αποστάσεως με τη χρήση ψηφιακής τεχνολογίας και επιθυμούν να εγκατασταθούν στη χώρα για την άσκηση της δραστηριότητάς τους. Οι ρυθμίσεις αφορούν αυτοαπασχολούμενους, ελεύθερους επαγγελματίες, επιχειρηματίες, εργαζόμενους με κάθε είδους σχέση εργασίας, με την προϋπόθεση ότι η εργασία τους παρέχεται σε ξένο εργοδότη ή πελάτες εκτός Ελλάδας. Οι «ψηφιακοί νομάδες» δεσμεύονται ότι δεν θα παρέχουν εργασία για Ελληνα εργοδότη ή για ελληνική πελατεία και διαθέτουν επαρκείς πόρους με μηνιαίο εισόδημα 3.500 ευρώ (φτωχαδάκια δηλαδή...). Με αυτές τις προϋποθέσεις λαμβάνουν εθνική θεώρηση εισόδου, πριν από τη λήξη της οποίας μπορούν να αιτηθούν και να λάβουν διετή άδεια διαμονής. Οι ρυθμίσεις αφορούν και την οικογένειά τους, με προσαύξηση των παραπάνω επαρκών πόρων κατά 20% για τον σύζυγο και 15% για κάθε παιδί.

Με λίγα λόγια, η «σύγχρονη Ελλάδα» και τα «διάσημα ελληνικά νησιά» προσφέρουν νέες Κλειστές Ελεγχόμενες Δομές, φυλακές κολαστήρια για τα θύματα των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων από τη μια, ένα «όμορφο θέρετρο» για τους «περιπλανώμενους κοσμοπολίτες» της νέας ψηφιακής εποχής από την άλλη...

Το νέο νομοσχέδιο που τέθηκε σε διαβούλευση από το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, αποτελεί άλλον έναν κρίκο στη μεγάλη αλυσίδα της απάνθρωπης πολιτικής του κεφαλαίου και της ΕΕ ενάντια σε πρόσφυγες και μετανάστες, που υπηρετείται διαχρονικά από όλες τις αστικές κυβερνήσεις. Ο αντιδραστικός χαρακτήρας του δεν μπορεί να αναιρεθεί ούτε από τις όποιες ελάχιστες θετικές διατάξεις που περιέχει, όπως η απόδοση Προσωρινού Αριθμού Ασφάλισης στους ασυνόδευτους ανηλίκους ή στους αιτούντες άσυλο με εκκρεμείς αιτήσεις πριν από την 1.11.2019, προκειμένου να διασφαλιστούν στοιχειώδεις ανάγκες αντιμετώπισης προβλημάτων υγείας. Αλλωστε, πρόκειται για την ελάχιστη, αυτονόητη πρόβλεψη, ιδιαίτερα όταν μιλάμε για μικρά παιδιά, ενώ εξακολουθεί να παραμένει άλυτο το θέμα της πρόσβασης στους εμβολιασμούς κατά του Covid-19 σε πρόσφυγες και μετανάστες, που με ευθύνη της πολιτικής της ΕΕ και των ελληνικών κυβερνήσεων βρίσκονται στη χώρα χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα.

Απάντηση και σ' αυτό το νομοσχέδιο, όπως και σε ολόκληρη την αλυσίδα της αντιμεταναστευτικής πιλοτικής ενάντια σε Ελληνες και μετανάστες, μπορεί να δώσει μόνο «ο κοινός αγώνας Ελλήνων, προσφύγων και μεταναστών εργαζομένων, το δυνάμωμα της εργατικής - λαϊκής αλληλεγγύης, η συμπόρευση με το ΚΚΕ, που μπορούν να απομονώσουν το ρατσισμό και την ξενοφοβία, να βάλουν τη σφραγίδα τους στις εξελίξεις, στο δρόμο της ανατροπής του σάπιου καπιταλισμού, που γεννά πολέμους, εκμετάλλευση, φτώχεια και προσφυγιά», όπως υπογραμμίζει η τελευταία ανακοίνωση του ΚΚΕ με αφορμή την Παγκόσμια Μέρα των Προσφύγων, στην οποία παρατίθεται αναλυτικά και το διεκδικητικό πλαίσιο πάλης. Στις 3 Ιούλη, Ελληνες και ξένοι, εργάτες ενωμένοι, ταξικά αδέλφια στον κοινό αγώνα, θα βρεθούν μαζί στη μεγάλη εκδήλωση που διοργανώνει η Κομματική Οργάνωση Αττικής στο Πεδίον του Αρεως (πλατεία Πρωτομαγιάς), ενώ ανάλογες εκδηλώσεις διοργανώνονται από τις Κομματικές Οργανώσεις του ΚΚΕ σε πολλές πόλεις της Ελλάδας. Η επιτυχία τους είναι ευθύνη όλων μας.

Της
Κατερίνας ΓΕΡΑΚΗ*
*Η Κατερίνα Γεράκη είναι μέλος της Διατμηματικής Επιτροπής της ΚΕ του ΚΚΕ για το Μεταναστευτικό - Προσφυγικό