Πώς η Aσφάλεια κατέγραφε τη δράση της ΚΝΕ την περίοδο της παρανομίας

Η ΚΝΕ ιδρύθηκε τον Σεπτέμβρη του 1968 με απόφαση του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ. Η απόφαση αυτή ήρθε λίγους μήνες μετά την ιστορική 12η Πλατιά Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ. Ήταν η πρώτη φορά από την αυτοδιάλυση της ΟΚΝΕ το 1943 που συγκροτούνταν στην Ελλάδα οργάνωση με μαρξιστικά - λενινιστικά χαρακτηριστικά, νεολαία του ΚΚΕ, με σκοπό να κερδηθεί η νεολαία στον αγώνα για την κατάκτηση της επαναστατικής εργατικής εξουσίας για τη σοσιαλιστική οικοδόμηση. Η ίδρυση της ΚΝΕ ήρθε σε μια πολύ δύσκολη περίοδο, στα μαύρα χρόνια της δικτατορίας. Κατά συνέπεια η μάχη για τη συγκρότησή της, για το στήσιμο οργανώσεων και εκδοτικού μηχανισμού, για την εμψύχωση της νεολαίας και την ανάπτυξη αγώνων έπρεπε να δοθεί σε συνθήκες παρανομίας και διώξεων, με αυστηρή τήρηση των κανόνων συνωμοτικότητας. Μαζί με την ΚΝΕ ξεκινάει την πορεία του και ο “Οδηγητής”, ως όργανο του ΚΣ της Οργάνωσης. Όλα αυτά έπρεπε να γίνουν κάτω από τη μύτη των δυνάμεων καταστολής του αστικού κράτους που κυνηγούσε τους κομμουνιστές λυσασμένα με σκοπό να τους στείλει στα μπουντρούμια της ασφάλειας ή στις εξορίες, να τους αποσπάσει με κάθε τρόπο πληροφορίες αλλά και την περιβόητη “δήλωση μετάνοιας”, να τους μετατρέψει σε όργανά του. Όπως είναι φυσικό, η Αστυνομία Πόλεων, η Χωροφυλακή και η Ασφάλεια είχαν πρώτο τους μέλημα την παρακολούθηση και τη λεπτομερή καταγραφή της δράσης του ΚΚΕ και της ΚΝΕ με στόχο την εξάρθρωση των παράνομων οργανώσεων τους, το χτύπημα του εκδοτικού μηχανισμού, την παρεμπόδιση της δράσης για την ισχυροποίηση του Κόμματος και της Οργάνωσης, της υλοποίησης των συλλογικών τους αποφάσεων.

Όλα αυτά αποτυπώνονται ανάγλυφα στα ιστορικά ντοκουμέντα που δημοσίευσε ο “Οδηγητής” το 2018, με αφορμή την συμπλήρωση 50 χρόνων από την ίδρυση της ΚΝΕ, μέρος των οποίων επαναδημοσιεύουμε σήμερα. Πρόκειται για ημερήσιες αναφορές των κατά τόπους Αστυνομικών Διευθύνσεων προς τους ανωτέρους τους, σχετικά με τη δραστηριότητα της ΚΝΕ στην περιοχή τους, αλλά και για οδηγίες του Αρχηγείου της Αστυνομίας Πόλεων προς τις υφιστάμενες υπηρεσίες σχετικά με την αντιμετώπιση της δράσης της ΚΝΕ. Στα έγγραφα αυτά εκτός από την ΚΝΕ αναφέρονται η μαθητική αντιδικτατορική οργάνωση ΜΟΔΝΕ και η φοιτητική “Αντιδικτατορική ΕΦΕΕ” που είχαν συσταθεί με πρωτοβουλία της ΚΝΕ. Συντάχθηκαν τα έτη 1972 και 1973, όταν είχε συσσωρευθεί η λαϊκή αγανάκτηση απέναντι στη Χούντα που επί χρόνια καταπίεζε τον λαό και τη νεολαία και στήριζε εξόφθαλμα τα συμφέροντα της αστικής τάξης. Είχαν ήδη αρχίσει να αναπτύσσονται αγώνες μαθητών, φοιτητών, εργαζομένων, κάτω και από την επίδραση της ακούραστης δουλειάς του ΚΚΕ και της ΚΝΕ, ενώ λίγο αργότερα θα ξεσπούσε η ηρωική εξέγερση του Πολυτεχνείου.

Αυτή ήταν η τυπική μορφή των αστυνομικών εγγράφων που κατέγραφαν την παράνομη δραστηριότητα της ΚΝΕ, ή τουλάχιστον το κομμάτι της που υπέπιπτε στην αντίληψη της αστυνομίας. Το συγκεκριμένο έγγραφο με υπογραφή του Αρχηγού της Αστυνομίας Πόλεων συγκεντρώνει τις αναφορές των τοπικών αστυνομικών διευθύνσεων σχετικά με τον εντοπισμό προπαγανδιστικού υλικού σε διάφορες περιοχές της Αθήνας (Κολωνάκι, Θησείο, Περιστέρι, Σεπόλια, Ν. Σμύρνη). Ο χαρακτηρισμός “απόρρητον” υπάρχει σε 4 διαφορετικά σημεία του εγγράφου, ανώ πάνω δεξιά υπάρχει και ο χαρακτηρισμός “επείγον”.

 Με το τρικάκι αυτό η ΚΝΕ καλεί τον λαό του Πειραιά να δείξει την αλληλεγγύη του στις οικογένειες των εξορίστων. Με έγγραφό της με ημερομηνία 5/1/1973 και τίτλο “Δελτίον Πληροφοριών, “Περί κομμουνιστικής δραστηριότητας”” η Υποδιεύθυνση Γενικής Ασφάλειας Πειραιά ενημερώνει τις ανώτερες υπηρεσίες για την ανέυρεση 40 τέτοιων τρικ στην περιοχή ευθύνης της. Περιγράφεται με ακρίβεια το περιεχόμενο και οι διαστάσεις των εντύπων, ενώ υπάρχει και η χαρακτηριστική επισήμανση «Ενεργούμεν σχετικώς προς ανακάλυψιν των αγνώστων δραστών».

Το συγκεκριμένο έγγραφο, που έχει την υπογραφή του Γενικού Διευθυντή Εθνικής Ασφαλείας και απευθύνεται στις κατά τόπους Αστυνομικές Διευθύνσεις αναφέρει τις πληροφορίες που είχε η ασφάλεια για το τι αποφασίστηκε στην Γ’ Σύνοδο του ΚΣ της ΚΝΕ. Όπως χαρακτηριστικά σημειώνεται στο σημείο 4 καλούνται οι δυνάμεις της αστυνομίας να εντείνουν τη δραστηριότητά τους με σκοπό να μην υλοποιηθούν οι αποφάσεις της Συνόδου, αλλά και να εξαρθρωθούν οι οργανώσεις της ΚΝΕ.

Έγγραφο της Γ’ Διεύθυνσης του Αρχηγείου της Αστυνομίας Πόλεων με τον τίτλο “Δελτίον συμβάντων-αδικημάτων εθνικής ασφαλείας” όπου αναφέρεται ότι «ανευρέθησαν και περισυνελέγησαν» τρικ της ΚΝΕ και της ΜΟΔΝΕ. Τα συγκεκριμένα τρικ μάλιστα επισυνάπτονται στο δελτίο.

Το χτύπημα του εκδοτικού μηχανισμού της ΚΝΕ, αλλά και του μηχανισμού διακίνησης του “Οδηγητή” και των υπόλοιπων υλικών ήταν σταθερός στόχος του αστικού κράτους την περίοδο της παρανομίας. Το 1971, μάλιστα, η Ασφάλεια κατάφερε να ανακαλύψει το παράνομο τυπογραφείο του “Οδηγητή” με αποτέλεσμα η κυκλοφορία του να σταματήσει για τους επόμενους μήνες. Τα μέλη της ΚΝΕ έπρεπε να βρουν ευφάνταστους τρόπους για να καλύψουν τη δραστηριότητα που αφορούσε όλα τα στάδια της προετοιμασίας και της διακίνησης του “Οδηγητή”: Οι ανταποκρίσεις γράφονταν σε μικρά χαρτάκια τα οποία μεταφέρονταν χέρι-χέρι τυλιγμένα σε σελοτέιπ για να καταπίνονται εύκολα σε περίπτωση ελέγχου. Τα τυπογραφεία στήνονταν κρυφά μέσα σε σπίτια-γιάφκες ενώ τα φύλλα μεταφέρονταν με διάφορους ευφάνταστους (αλλά και αποτελεσματικούς) τρόπους. Στο συγκεκριμένο έγγραφο της Αστυνομικής Διεύθυνσης Πατρών αναφέρεται μεταξύ άλλων η ανεύρεση 2 αντιτύπων «μηνών Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου 1972, της παρανόμου εφημερίδος του Κεντρικού Συμβουλίου της ΚΝΕ υπό τον τίτλον “ΟΔΗΓΗΤΗΣ”».

Άλλος ένας βασικός στόχος της Ασφάλειας ήταν να αποτρέψει την οικονομική ενίσχυση της ΚΝΕ. Με το παραπάνω απόρρητο έγγραφο της Υπηρεσίας Εθνικής Ασφαλείας ενημερώνονται τα Αρχηγεία των Ενόπλων Δυνάμεων και της Αστυνομίας για την πιθανότητα εισαγωγής από τη Γερμανία ή κατασκευής “σήματος της ΚΝΕ” με σκοπό να διακινηθεί για την οικονομική ενίσχυση της Οργάνωσης. Μάλιστα επισυνάπτεται και απεικόνιση του “σήματος” σε πραγματικό μέγεθος και σε μεγέθυνση «προς τον σκοπόν αποκτήσεως σαφούς γνώσεως του σχήματος και της μορφής του».

Η παραπάνω ανάμνηση του σ. Θ. Τζιαντζή δημοσιεύθηκε στον “Οδηγητή” το 1975. Αναφέρεται σε ένα συγκινητικό περιστατικό κατά τη διάρκεια εράνου που πραγματοποιούσε το Κόμμα και η ΚΝΕ για να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες του χτυπήματος της Χούντας στο κλιμάκιο της ΚΕ του ΚΚΕ το 1970. Συγκεκριμένα, ένας νέος εργάτης που μάλιστα εκείνη την περίοδο ήταν άνεργος προσέφερε στο Κόμμα τις 50.000 δραχμές που είχε συγκεντρώσει δουλεύοντας από 14 ετών.

 "Ο"