Κρατήσαμε τη σημαία ψηλά και συνεχίζουμε

 
Η διάλυση της ΕΣΣΔ, τον Δεκέμβρη του 1991, αποτέλεσε την τελική πράξη στη διαδικασία της αντεπανάστασης, που είχε ξεκινήσει πολλά χρόνια πριν. Αποδείχτηκε ότι η πολιτική της “Περεστρόικα” δεν ήταν πολιτική “ανασυγκρότησης του σοσιαλισμού”, αλλά πολιτική ανατροπής του και μάλιστα “από τα μέσα” και “από τα πάνω”, δηλαδή με ευθύνη του ίδιου του ΚΚΣΕ και του σοβιετικού κράτους. Βεβαίως, οι δυνάμεις (κοινωνικές και πολιτικές) που εξέφραζε η “Περεστρόικα”, δεν ισχυροποιήθηκαν μέσα σε μια μέρα, αλλά ως αποτέλεσμα μακροχρόνιων θεωρητικών και πολιτικών παρεκκλίσεων, λανθασμένων επιλογών στην οικονομία και στο κράτος, με αποτέλεσμα να μην λύνονται παλιά και νέα προβλήματα στην κατεύθυνση της ανάπτυξης του σοσιαλισμού-κομμουνισμού, αλλά στην αντίθετη κατεύθυνση, στην ενίσχυση στοιχείων της παλιάς κοινωνίας, που συνέχιζαν να υπάρχουν.

Τα γεγονότα αυτά συγκλόνισαν όχι μόνο τους κομμουνιστές, αλλά και άλλους εργαζόμενους σε όλο τον κόσμο που κατανοούσαν ότι η εξέλιξη αυτή δεν προμηνύει τίποτα καλό για τους λαούς. Το ΚΚΕ βρέθηκε αντιμέτωπο με αυτά τα γεγονότα σε μια πολύ δύσκολη στιγμή της ιστορίας του. Είχε προηγηθεί σφοδρή εσωκομματική πάλη, που έθετε στην ημερήσια διάταξη την αναγκαιότητα της ίδιας της ύπαρξής του, τμήμα της ηγεσίας του επιδίωξε τη διάλυσή του ή τη μετατροπή του σε σοσιαλδημοκρατικό κόμμα. Επρόκειτο για δυνάμεις που αποχώρησαν από το ΚΚΕ και αποτέλεσαν στη συνέχεια τον βασικό κορμό της συγκρότησης του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ. Παρ’ όλο που το Κόμμα μας δεν είχε μπορέσει να μελετήσει τις εξελίξεις συγκροτημένα, δεν παρασύρθηκε από τις σειρήνες της εποχής. Η στάση μας στα γεγονότα συνέβαλε ώστε να ανοίξει μέτωπο στην ανιστόρητη λαθολογία και το μηδενισμό, που έδωσε αέρα στα πανιά των πιο αντιδραστικών δυνάμεων και στον ιμπεριαλισμό, να αναδειχθεί ο αρνητικός τους χαρακτήρας τους ως αντεπανάσταση, να δοθεί το στίγμα ότι η πρόοδος συνεχίζει να βρίσκεται στην κατεύθυνση της πάλης για το σοσιαλισμό. Αυτό ήταν και το νόημα του πρωτοσέλιδου του "Ριζοσπάστη", στις 28/12/1991, προς τους εργαζόμενους να κρατήσουν "Ψηλά τη σημαία". Αυτό κάναμε όλα αυτά τα χρόνια, μαζί με εκατομμύρια άλλους κομμουνιστές και κομμουνίστριες σε όλον τον κόσμο.

Στα τριάντα χρόνια που ακολούθησαν, η στάση αυτή δικαιώθηκε. Όχι μόνο γιατί μας έδωσε τη δυνατότητα με ψυχραιμία να μελετήσουμε, να βγάλουμε ιστορικά συμπεράσματα από την πρώτη απόπειρα οικοδόμησης του σοσιαλισμού και να εμπλουτίσουμε την σύγχρονη αντίληψη για το σοσιαλισμό-κομμουνισμό. Δικαιώθηκε, γιατί αυτό που τελικά κατέρρευσε με πάταγο αυτά τα χρόνια ήταν οι ψεύτικες ελπίδες και προσδοκίες ότι το 1991 “άνοιξε ένας καινούργιος κόσμος ευημερίας, ειρήνης, δημοκρατίας και ελευθερίας”.

Σήμερα γίνεται ο λογαριασμός. Και ο λογαριασμός λέει ότι ο κόσμος από το 1991 έγινε χειρότερος για τους εργαζομένους και τους λαούς όλου του κόσμου. Μήπως άραγε ο κόσμος έγινε πιο ειρηνικός, με τους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς να βρίσκονται στο κόκκινο, με τις επεμβάσεις και τους πολέμους που σημάδεψαν την 30ετία (Βαλκάνια, Ιράκ, Αφγανιστάν, Συρία κ.α); Μήπως άνοιξε ο δρόμος για την ευημερία για όλους, σε συνθήκες που οι νέοι εργαζόμενοι καλούνται να ζήσουν με όρους -σχετικά και απόλυτα- χειρότερους από αυτούς που ζούσαν οι παππούδες τους, σε συνθήκες που η οικονομική άνοδος και η κρίση εναλλάσσονται με τους λαούς να πληρώνουν πάντα το τίμημα; Μήπως η καταστολή, ο αυταρχισμός, τα μέτρα περιορισμού της λαϊκής δράσης, το ξαναδυνάμωμα ναζιστικών και φασιστικών δυνάμεων δεν είναι αποτέλεσμα αυτής της 30ετίας; Και τελικά η πανδημία, η κατάρρευση των συστημάτων υγείας, τα εμπόδια που βάζει το κέρδος των ομίλων στην αντιμετώπισή της (φάρμακα κι εμβόλια - εμπορεύματα κλπ) δεν αποτελεί σήμερα το κραυγαλέο παράδειγμα ότι ο καπιταλισμός είναι ένα σύστημα σε βαθιά σήψη;

Σήμερα, λοιπόν, συνεχίζουμε τον αγώνα ώστε οι αγωνίες, οι προβληματισμοί, οι μικροί και μεγάλοι λαϊκοί αγώνες να συνδεθούν με την προοπτική της πάλης για τη νέα κοινωνία, που είναι ο σοσιαλισμός-κομμουνισμός του μέλλοντος.

*Ο Κύριλλος Παπασταύρου είναι μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ και διευθυντής του «Ριζοσπάστη» (αναδημοσιεύεται από «Τα Νέα Σαββατοκύριακο»).