Απορίες ενός δασκάλου για την επαναλειτουργία των σχολείων...

 Ακούσαμε την Τρίτη τις κυβερνητικές ανακοινώσεις για την επαναλειτουργία των σχολείων και είναι αλήθεια ότι χιλιάδες γονείς, μαθητές αλλά και εκπαιδευτικοί αναμέναμε τις αποφάσεις για τα πρωτόκολλα λειτουργίας, αναμέναμε μέτρα για το ασφαλές άνοιγμα των σχολείων μετά τις γιορτές, σε μια περίοδο όπου καθημερινά σπάει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο στα κρούσματα και τις επόμενες βδομάδες αναμένεται η κορύφωση της πανδημίας και της μετάλλαξης «Ο». Οι τελευταίες μάλιστα εξελίξεις, με τα εκατοντάδες κρούσματα σε χώρους εργασίας και νοσοκομεία, τα πολύ υψηλά ποσοστά μόλυνσης στις μικρές ηλικίες, τα ακόμη χαμηλά ποσοστά εμβολιασμού των μαθητών, προκαλούν εύλογες ανησυχίες σε ολόκληρη τη σχολική κοινότητα.

Θα περίμενε κανείς η κυβέρνηση και η επιτροπή των εμπειρογνωμόνων να ακούσουν, να μελετήσουν ή έστω να σκεφτούν κάποια από τα μέτρα που προτείνουμε εδώ και σχεδόν δύο χρόνια μέσα από τα σωματεία μας, για την όσο γίνεται ασφαλέστερη διά ζώσης λειτουργία των σχολείων. Θα περίμενε κανείς σε αυτήν την πρωτόγνωρη έξαρση μεταδοτικότητας του ιού να παρθούν έστω κάποια παραπάνω μέτρα για να προστατευθεί η υγεία εκπαιδευτικών, μαθητών και των οικογενειών τους, για να μπορέσουν να κρατηθούν τα σχολεία ουσιαστικά ανοιχτά τις επόμενες βδομάδες. Κι όμως... οι ειδήμονες αποφάσισαν... ένα σελφ τεστ παραπάνω και «ό,τι γίνει έγινε...»!

Οι απορίες της κοινής λογικής ενός εκπαιδευτικού που έχει ζήσει τις παλινωδίες και τη σχολική πραγματικότητα (διά ζώσης και εξ αποστάσεως), τα τελευταία δύο χρόνια, είναι λογικές. Από πού να ξεκινήσει κανείς:

• Θα προκαλούσε θυμηδία, αν δεν προκαλούσε οργή, η αρχική αναφορά της υπουργού Παιδείας στην ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών και στην αξία της διά ζώσης λειτουργίας των σχολείων, που τίποτα δεν μπορεί να υποκαταστήσει. Αφήνουμε στην άκρη τι έλεγαν οι ίδιοι άνθρωποι τον ενάμιση χρόνο που έκλειναν τα σχολεία και πανηγύριζαν για το «θαύμα και την άψογη λειτουργία και απόδοση της τηλεκπαίδευσης» (με το 1/3 του μαθητικού πληθυσμού να μη συμμετέχει επί της ουσίας). Αλήθεια, τι έκανε και τι κάνει η κυβέρνηση για να αντιμετωπιστούν τα σοβαρότατα προβλήματα που προκάλεσε σε γνωστικό, ψυχοκοινωνικό και συναισθηματικό επίπεδο η έλλειψη της διά ζώσης εκπαιδευτικής διαδικασίας; Οι μελέτες αλλά και η καθημερινή πρακτική στα σχολεία φανερώνουν τεράστια κενά στα παιδιά μας, συμπεριφορές και γνωστική ικανότητα προγενέστερων τάξεων και οι φωστήρες, που τάχα κόπτονται για την ομαλή ανάπτυξη και πρόοδο των παιδιών, ακόμα περιμένουν την κάθε ALCO (ναι, την εταιρεία δημοσκοπήσεων!) να τους βγάλει τα συμπεράσματα των επιπτώσεων του εγκλεισμού και της «οθόνης» στους μαθητές.

Αλλά ας έρθουμε και στα υπόλοιπα προκλητικά και εγκληματικά, πραγματικά, που εξήγγειλαν οι υπουργοί. «Προσαρμογή του (σχολείου) στα δεδομένα της μετάλλαξης "Ομικρον", με βάση τις εισηγήσεις της Επιτροπής»... σημαίνει ένα παραπάνω self test και τίποτε άλλο. Θα μας απαντήσει το υπουργείο;:

• Το πρωτόκολλο υπερμετάδοσης του ιού ή, με άλλα λόγια, το πρωτόκολλο «ανοσίας της αγέλης του 50%+1», ποια υγειονομική λογική το προτείνει; Δηλαδή, σε μια τάξη 25+ μαθητών, ποια οικογένεια θα περιμένει τα κρούσματα να φτάσουν στην πλειοψηφία των μαθητών για να κρατήσει το παιδί σπίτι; Δεν έχουν ιδέα οι ιθύνοντες του υπουργείου ότι μετά τα πρώτα κρούσματα στις τάξεις, αυτές αραιώνουν «από μόνες τους», επειδή οι γονείς (και λογικά) δεν φέρνουν τα παιδιά στο σχολείο για να προστατευτούν; Και στην προηγούμενη φάση της πανδημίας, όταν πανηγύριζαν για τα «ελάχιστα κλειστά τμήματα», χιλιάδες τμήματα υπολειτουργούσαν με τους μισούς και κάτι μαθητές!
• Εδώ και δύο χρόνια προτείνονται σε κάθε δήμο, γειτονιά, τρόποι και χώροι για να αραιώσουν τα τμήματα. Υπάρχουν πάρα πολλά κτίρια κενά ή κλειστά, δημόσια, δημοτικά και όχι μόνο, που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν γι' αυτό, αλλά δεν έχει γίνει τίποτα. Με τις δεδομένες κτιριακές υποδομές των σχολείων, στα μεγάλα αστικά κέντρα και όχι μόνο (κοντέινερ, τάξεις - κουτιά, χωρίς αερισμό και παράθυρα κ.ά.) και τον χειμώνα που είναι μπροστά, ποια μάσκα θα προστατεύσει τη μαθησιακή διαδικασία και πώς θα την πληρώνουν μαθητές και εκπαιδευτικοί; Θα χορηγήσετε εσείς τα 20 - 30 ευρώ τον μήνα, που απαιτούνται, μόνο για τις μάσκες υψηλής προστασίας που συστήνετε; `Η μήπως στις σχολικές τάξεις δεν «κολλάει» η «Ο»; Και ξέρουμε ότι υπάρχουν χρήματα γιατί αλλού δίνονται.
• Λέτε ότι δίνετε χρήματα για τα τεστ, όμως και γι' αυτά, ακόμα και σήμερα στις συνθήκες υπερμεταδοτικότητας της νέας μετάλλαξης, πετάτε το μπαλάκι για τη διενέργειά τους στην «ατομική ευθύνη». Πώς θα ανασχεθεί με ουσιαστικό τρόπο η μετάδοση όταν βρεθεί κρούσμα σε μια τάξη, αν δεν γίνονται τεστ με ευθύνη του ΕΟΔΥ, δωρεάν μοριακό τεστ για όλους, εκπαιδευτικούς και μαθητές;
• Στα ολοήμερα προγράμματα θα συνεχίσουν να αναμειγνύονται μαθητές και εκπαιδευτικοί από διάφορες τάξεις και τμήματα (γιατί δεν γίνεται αλλιώς). Θα προσλάβετε εκπαιδευτικούς; Ξέρουμε, ξέρουμε, κι εκεί μάλλον δεν θα κολλάει...
• Τι θα γίνει όταν αναπόφευκτα νοσήσουν οι εκπαιδευτικοί; Ποιος θα κρατάει τους μαθητές; Θα οργανώσετε τηλεμαθήματα πάλι; Σε ποια πλατφόρμα; Με τι μέσα; Θα χορηγήσετε σε όλους, μαθητές και εκπαιδευτικούς, την απαιτούμενη υλικοτεχνική υποδομή; Θα ισχύσει και εδώ η επικίνδυνη οδηγία (που κατήγγειλε και το συνδικαλιστικό όργανο των νοσοκομειακών γιατρών) για επαναφορά στη δουλειά και στο μάθημα μετά από 5 μέρες αντί για 10 και 14 που ίσχυε;
• Πόσες καμπάνιες ενημέρωσης για τον εμβολιασμό έχετε διοργανώσει στα σχολεία, για να πείσετε μαθητές, εκπαιδευτικούς και γονείς για την αξία και την ασφάλεια του αναγκαίου εμβολιασμού; Θα αφεθούν πάλι οι εκπαιδευτικοί και οι γονείς να βγάλουν «το φίδι από την τρύπα», να κάνουν τους νοσηλευτές, τους γραφιάδες - καταγραφείς, τους επιτηρητές; Ακόμα και τους δικηγόρους ή παλαιστές... αν προκύψουν τίποτα «θεματοφύλακες του ανορθολογισμού και της αντιεπιστημονικότητας» που με κάθε ευκαιρία τροφοδοτεί η πολιτική σας;
• Οι ελάχιστοι υπάλληλοι καθαριότητας, που τσακίζονται κάθε μέρα στη δουλειά, με εξαντλητικά ωράρια και πενιχρούς μισθούς, πώς θα συνεχίσουν να καθαρίζουν τα σχολεία; Θα ισχύσει ο/η 1,5 καθαριστής/τρια για κάθε σχολείο εκατοντάδων μαθητών και τετραγωνικών ή θα προσλάβετε μόνιμο προσωπικό καθαριότητας μέσω των δήμων;

Τα ερωτήματα και οι απορίες δεν έχουν τέλος, η ανησυχία και η αγωνία για το ότι αγνοείται προκλητικά η πραγματική ανάγκη να λειτουργούν τα σχολεία με μέτρα προστασίας μεγαλώνουν. Αλλά ας μην ανησυχεί η κυβέρνηση... δεν έχουμε την αυταπάτη ότι θα απαντήσει και θα λύσει έστω και ένα από τα αυτονόητα αιτήματα εκπαιδευτικών, μαθητών και γονιών. Το κριτήριο του κόστους - οφέλους, των «αντοχών της οικονομίας», δεν χωράει τις διεκδικήσεις μας.

Γνωρίζουμε επίσης πολύ καλά ότι τα προβλήματα και τα δίκαια αιτήματα δεν λύνονται με επικοινωνιακές κορόνες και τιτιβίσματα εντυπωσιασμού. Ο δικός μας δρόμος της ευθύνης απέναντι στους μαθητές μας είναι αυτός της συλλογικής προσπάθειας και στάσης μέσα και έξω από τα σχολεία μας, στους συλλόγους διδασκόντων, στους συλλόγους γονέων και στα σωματεία μας. Εκεί θα βρεθούμε ξανά, τις επόμενες μέρες, όσοι αγωνιούμε και πονάμε πραγματικά για τη μόρφωση, την ψυχική και πνευματική ανάπτυξη των παιδιών μας.

Νίκος ΒΟΥΡΔΟΥΜΠΑΣ
Δάσκαλος