«Ο ορίζοντας σκοτείνιασε... ». Κι εμείς τι πρέπει να κάνουμε;

 Η γερμανική τράπεζα Deutsche Bank, σε ανάλυση που δημοσιοποίησε την περασμένη Πέμπτη, προβλέπει «μια 10ετία καταστροφής πλούτου, αν δεν υποχωρήσει ο πληθωρισμός».

Η ανάλυση μιλά για περίοδο στασιμοπληθωρισμού και «για ομοιότητες της τρέχουσας δεκαετίας με εκείνη του 1970», με τη διαφορά ότι σήμερα ο έλεγχος του πληθωρισμού είναι ακόμα δυσκολότερος, εξαιτίας μιας σειράς παραγόντων, μεταξύ των οποίων και ο πόλεμος, που όπως όλα δείχνουν θα τραβήξει σε μάκρος.

Η Deutsche Bank δεν είναι όμως η μόνη που «φωτογραφίζει» με αυτόν τον τρόπο τις προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας, σε συνθήκες «τέλειας καταιγίδας», δηλαδή ιμπεριαλιστικού πολέμου, μαζί με υψηλό πληθωρισμό και σύσφιξη της δημοσιονομικής πολιτικής σε μια σειρά χώρες, όπως οι ΗΠΑ, πριν ξεπεραστεί το σοκ από την προηγούμενη οικονομική κρίση και την πανδημία.

Στην πλειοψηφία τους, παράγοντες των μεγαλύτερων παγκόσμιων οικονομικών οργανισμών του κεφαλαίου, που πήραν μέρος στο «φόρουμ του Νταβός», κινήθηκαν στο ίδιο μήκος κύματος, άλλοι χωρίς περιστροφές και άλλοι με πολλά «ναι μεν αλλά»...

* * *

Χαρακτηριστική ήταν η τοποθέτηση της επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα, η οποία δεν απέκλεισε μια νέα ύφεση, υπενθυμίζοντας με νόημα ότι «τον Απρίλη είχαμε αναθεωρήσει επί τα χείρω οικονομικές προβλέψεις για 143 χώρες που αντιπροσωπεύουν το 86% της διεθνούς οικονομίας».

Την ίδια περίοδο, το ΔΝΤ μείωσε την πρόβλεψη για την παγκόσμια ανάπτυξη στο 3,6% φέτος (-0,8 της μονάδας σε σχέση με τις προηγούμενες προβλέψεις), λόγω των «σεισμικών κυμάτων» του πολέμου στην οικονομία.

Σε άλλο σημείο ήταν πιο καθαρή: «Ο ορίζοντας σκοτείνιασε. Η χρονιά θα είναι δύσκολη. Βιώνουμε ένα σοκ στην τιμή των πρώτων υλών και κυρίως στις τιμές των ειδών διατροφής που γνωρίζουν ιστορική αύξηση».

Αλλά και ο επικεφαλής της Παγκόσμιας Τράπεζας Ντέιβιντ Μάλπας, μιλώντας σε συνέδριο στις ΗΠΑ, σημείωσε ότι «είναι δύσκολο να δούμε αυτή τη στιγμή πώς θα αποφύγουμε μια ύφεση».

Πιο απαισιόδοξος ήταν για την Ευρώπη, όπου οι υψηλές τιμές Ενέργειας φαίνεται ήδη να λειτουργούν ως «μεγάλο βαρίδι» στη Γερμανία, τη μεγαλύτερη ευρωπαϊκή οικονομία και τέταρτη μεγαλύτερη στον κόσμο.

* * *

Πάνω σ' αυτό το έδαφος κλιμακώνονται οι ανταγωνισμοί σε όλα τα μήκη και τα πλάτη, αλλά και στο εσωτερικό της ευρωατλαντικής συμμαχίας, με την οικονομία της ΕΕ να δέχεται τα μεγαλύτερα «παλιρροϊκά κύματα» από τον πόλεμο στην Ουκρανία και τις συνέπειες από την ανταλλαγή κυρώσεων με τη Ρωσία, ειδικά στην Ενέργεια.

Δεν είναι τυχαίο ότι μεγάλες ευρωπαϊκές οικονομίες, ανάμεσά τους η Γαλλία και η Ιταλία, παρεμβαίνουν υπέρ της άμεσης εκεχειρίας, για να τερματιστεί ο πόλεμος, ακόμα και με απώλειες εδαφών για την Ουκρανία, πριν οι συνέπειες στις οικονομίες τους γίνουν ανεπίστρεπτες.

Την ίδια ώρα, όμως, κυρίαρχη επιλογή της ευρωατλαντικής συμμαχίας και κυρίως των Αμερικανών παραμένει ο «πόλεμος φθοράς» με μακρά διάρκεια στο έδαφος της Ουκρανίας.

Ενα πράγμα είναι βέβαιο: Οσο κλιμακώνεται ο πόλεμος - με σοβαρό ενδεχόμενο να γενικευτεί - και βαθαίνουν οι συνέπειές του στην ευρωπαϊκή κυρίως οικονομία, τόσο θα μεγαλώνουν και τα αγκάθια μεταξύ των κρατών - μελών, αλλά και στη σχέση τους με τις ΗΠΑ.

Σε κάθε περίπτωση, ο «μύθος» για τον «αναθεωρητισμό» της Ρωσίας, που ξύπνησε από τον λήθαργο το ΝΑΤΟ και αναζωπύρωσε διεργασίες για «περισσότερη Ευρώπη», ξεφτίζει ολοένα και περισσότερο, 90 μέρες μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία.

* * *

Μέσα από αυτό το πρίσμα πρέπει να δει κανείς και τον άλλο «πόλεμο» που κλιμακώνεται στο εσωτερικό της κάθε χώρας, ενάντια στους εργαζόμενους και τον λαό, στη σκιά του ιμπεριαλιστικού πολέμου και των οξυμένων ανταγωνισμών.

Αυτό αντανακλάται στην «έκθεση αξιολόγησης» της Κομισιόν για την Ελλάδα, που παρουσιάστηκε από την κυβέρνηση και τα επιτελεία της ως το «πράσινο φως» για την «απελευθέρωση» της οικονομίας από την ενισχυμένη εποπτεία της μεταμνημονιακής περιόδου.

Βέβαια, καθόλου έτσι δεν είναι. Ο ...Μανωλιός αλλάζει ρούχα και ντύνεται αλλιώς, φορώντας τα «ευρωπαϊκά εξάμηνα» και τα άλλα «μνημόνια διαρκείας» της ΕΕ.

Η αντιλαϊκή πολιτική κλιμακώνεται με το νέο Πρόγραμμα Σταθερότητας και το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2023 - 2026, στο οποίο ενσωματώνονται οι αναθεωρημένοι αντιλαϊκοί δημοσιονομικοί στόχοι για την επόμενη περίοδο και η επιστροφή των πρωτογενών πλεονασμάτων.

Η έκθεση επιβεβαιώνει επίσης ότι όλα τα ανεκτέλεστα προαπαιτούμενα της ενισχυμένης εποπτείας θα μεταφερθούν στα «ευρωπαϊκά εξάμηνα» και στο Ταμείο Ανάκαμψης, για την εκταμίευση των δόσεων προς τις τράπεζες και τους επιχειρηματικούς ομίλους.

Το μαγκανοπήγαδο «χρήμα για το κεφάλαιο που θα πληρώνει με νέες θυσίες ο λαός» συνεχίζεται αμείωτο, με το επιπλέον «άλλοθι» του πολέμου. Ενώ στην ίδια έκθεση εντοπίζονται ως «τρωτά σημεία» για την οικονομία της Ελλάδας το υψηλό κρατικό έλλειμμα και χρέος, το μεγάλο ποσοστό μη εξυπηρετούμενων δανείων, η χαμηλή δυνητική ανάπτυξη και η υψηλή ανεργία.

* * *

Η «μεγάλη εικόνα» στην Ελλάδα, στην Ευρώπη και στον κόσμο δείχνει πως αυτό που φαντάζει συμπαγές και άτρωτο, το κεφάλαιο και οι ιμπεριαλιστικές συμμαχίες του, σπαράσσεται από κλυδωνισμούς και αντιθέσεις, που οι πρόσκαιροι συμβιβασμοί δεν μπορούν να σκεπάσουν.

Πως «κανονικότητα» είναι η βαρβαρότητα του σάπιου συστήματος που αναπαράγει τη φτώχεια, τον πόλεμο, την κρίση, την ακρίβεια, την εκμετάλλευση, την προσφυγιά. Οποιο χρώμα κι αν έχει η καπιταλιστική ανάπτυξη, «πράσινη» ή «μαύρη», όποιο μείγμα κι αν έχει η διαχείριση, επεκτατικό ή περιοριστικό, όποιος κι αν είναι κυβέρνηση, σοσιαλδημοκράτες ή νεοφιλελεύθεροι.

Φαίνεται όμως και πόσο επικίνδυνος και αδιέξοδος είναι για τον λαό ο ανταγωνισμός και τα ψευτοδιλήμματα των αστικών κομμάτων, της ΝΔ, του ΣΥΡΙΖΑ, του ΚΙΝΑΛ, για το ποιος μπορεί καλύτερα σ' αυτές τις συνθήκες να εγγυηθεί τα συμφέροντα του κεφαλαίου μπροστά στις νέες μεγάλες προκλήσεις και να διασφαλίσει την «κοινωνική συνοχή», με μέτρα ανακύκλωσης της φτώχειας.

Στο ερώτημα «και τι πρέπει να γίνει;» η απάντηση είναι πως δεν μπορεί να υπάρξει διέξοδος προς όφελος του λαού, αν ο ίδιος δεν σφραγίσει τις εξελίξεις με τον οργανωμένο αγώνα και τη συμμαχία του.

Αυτόν τον δρόμο τον καλεί να βαδίσει το ΚΚΕ, σε αγωνιστική συμπόρευση μαζί του. Να απορρίψει μέσα στη μάχη τα «δεν γίνεται αλλιώς», «σφίξτε το ζωνάρι να περάσει η μπόρα», «περίμενε την κυβερνητική εναλλαγή», που του πλασάρουν τα αστικά κόμματα.

Ο μόνος ρεαλιστικός δρόμος είναι αυτός της χειραφέτησης, της μαχητικής συσπείρωσης στα σωματεία, στους συλλόγους, στις επιτροπές αγώνα, της αλλαγής των συσχετισμών παντού, της πάλης για τις σύγχρονες λαϊκές ανάγκες. Ο δρόμος που θέλει τον λαό πρωταγωνιστή στη σύγκρουση για την ανατροπή της βαρβαρότητας και όχι θεατή στον διαγκωνισμό για το πόσα ακόμα θα χάσει.