Η επιβολή του Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου

Η συνέχεια του "δυστυχώς επτωχεύσαμεν" ήταν ο Διεθνής Οικονομικός Ελεγχος που επέβαλαν στην Ελλάδα, με το δάνειο των 150 εκατ. φράγκων το 1897 - τις συνέπειες του οποίου πληρώνουμε ακόμη σήμερα - οι ξένοι τραπεζίτες

Η καρέκλα που κάθεστε είναι από την εποχή που στην Ελλάδα επιβλήθηκε ο Διεθνής Οικονομικός Ελεγχος (ΔΟΕ). Η ενδιαφέρουσα - από ιστορική άποψη - αυτή πληροφορία βγήκε σε μια συζήτηση το καλοκαίρι του 1996 στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, στην οδό Πανεπιστημίου, με τον τότε υπουργό Οικονομικών Αλ. Παπαδόπουλο και σήμερα υπουργό Εσωτερικών - Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης. Η συζήτηση εκείνη είχε επίκεντρο την πορεία και τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας και κυρίως τα κρατικά ελλείμματα και τη "Λερναία Υδρα" του δημόσιου χρέους. Με δεδομένο ότι ο ΔΟΕ επιβλήθηκε το 1897, η ζωή της καρέκλας στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους έχει ιστορία 99 ετών από τη μέρα που οι Ευρωπαίοι - και τότε - εταίροι της Ελλάδας ανέλαβαν για λογαριασμό της ελληνικής κυβέρνησης να "νοικοκυρέψουν" την ελληνική οικονομία.

Η ιστορική εκείνη μέρα, που ο τότε πρωθυπουργός της Ελλάδας Χαρίλαος Τρικούπης - κάτω από το βάρος του δημόσιου χρέους - είπε δημόσια από το βήμα της ελληνικής Βουλής, το γνωστό "δυστυχώς κύριοι, επτωχεύσαμεν"!Συνέπεια της κήρυξης της Ελλάδας σε πτώχευση ήταν η ένταση της εξάρτησης της εθνικής ανεξαρτησίας της χώρας από το χρηματιστικό κεφάλαιο. Αδιάψευστος μάρτυρας, το γεγονός ότι 4 χρόνια μετά την πτώχευση του 1893 και υπό την πίεση της στρατιωτικής ήττας του 1897, επιβλήθηκε στην Ελλάδα ο Διεθνής Οικονομικός Ελεγχος (ΔΟΕ) με το νόμο ΒΦΙΘ/23 - 2 - 1898,με τη μορφή ..."οικονομικής βοήθειας". Η οικονομική "βοήθεια", που πρόσφεραν με το δάνειό τους οι ξένοι τραπεζίτες στην Ελλάδα, συνοδεύτηκε με σκληρούς πολιτικούς όρους και φυσικά την παραχώρηση του δικαιώματος στους ξένους να κάνουν κουμάντο στην ελληνική οικονομία. Οπως σημειώνουν και οι ιστορικοί, ο έλεγχος που επιβλήθηκε τότε στην Ελλάδα ήταν βαρύτερος σε σχέση με τους ελέγχους που επιβλήθηκαν σε άλλες υπανάπτυκτες χώρες, όπως η Τυνησία, το Μαρόκο, η Αίγυπτος, η Τουρκία.

Ο έλεγχος των δημόσιων προσόδων και η "εξυγίανση" των δημόσιων οικονομικών - έτσι είχαν βαφτίσει και τότε τη ληστεία που γινόταν από το χρηματιστικό κεφάλαιο σε βάρος της ελληνικής οικονομίας και του λαού της - εξασφάλιζαν για τους ξένους ομολογιούχους την τακτική είσπραξη των τοκοχρεολυσίων (των δανείων), ελαχιστοποιώντας ταυτόχρονα τον κίνδυνο μη καταβολής τους.Η "εξυγίανση" των δημόσιων οικονομικών, στην κατεύθυνση της φτηνής διαχείρισης, επέβαλε τη σταδιακή μείωση του χαρτονομίσματος που κυκλοφορούσε για λογαριασμό του ελληνικού κράτους (παράγραφοι 3 και 4 του άρθρου 30 του νόμου ΒΦΙΘ).

Την όλη επιχείρηση διάσωσης των συμφερόντων των πιστωτών στήριξε το εγγυημένο δάνειο των 151,3 εκατ. φράγκων. Με το δάνειο αυτό καλύπτονταν: 1) Οι αποζημιώσεις,που υποχρεώθηκε να καταβάλει η Ελλάδα στην Τουρκία συνολικού ύψους 93,9 εκατ. φράγκων.

2) Το κυμαινόμενο κρατικό χρέος ύψους 31,4 εκατ. φράγκων.

3) Το έλλειμμα του ελληνικού δημοσίου για το έτος 1897 ύψους 22,5 εκατ. φράγκων και

4) Οι δαπάνες έκδοσης του δανείου (προμήθειες, μεσιτικά κλπ.) ύψους 3,5 εκατ. φράγκων.

Η συνταγή ήταν απλή και σίγουρη. Το κράτος λειτουργεί και με μεγάλες δαπάνες για την εξυπηρέτηση των ξένων ομολογιούχων και υπηρετεί με συνέπεια (αφού αφαιρεθούν οι κυριότεροι πρόσοδοι για εξυπηρέτηση των εξωτερικών δανείων) το φιλελεύθερο ιδεώδες της χρηστής χρηματοδότησης.

Η οικονομικοκοινωνική εξέλιξη της χώρας ανάγεται σε υπόθεση της ιδιωτικής οικονομίας και στην περίπτωσή μας στο αναιμικό ντόπιο κεφάλαιο, στα εμβάσματα των Ελλήνων του εξωτερικού και στο αναμενόμενο ενδιαφέρον του ξένου κεφαλαίου, για το οποίο οι νέες συνθήκες κρίνονται ελκυστικές.