Τουρκία, έξι μήνες μετά τον σεισμό

Εξι μήνες συμπληρώθηκαν την περασμένη Κυριακή από τους καταστροφικούς σεισμούς στην ανατολική Τουρκία (6 Φλεβάρη), που ισοπέδωσαν ολόκληρες πόλεις και χωριά, ξεκληρίζοντας δεκάδες χιλιάδες οικογένειες. Οι εικόνες που κατέγραψε η πολυήμερη αποστολή του «Ριζοσπάστη» ήταν συγκλονιστικές, όχι μόνο για το μέγεθος της καταστροφής, αλλά και για τη «γύμνια» του τουρκικού κράτους, που άφησε απροστάτευτο τον λαό πριν τον σεισμό και αβοήθητο μετά από αυτόν, επειδή προτεραιότητα είναι η εξυπηρέτηση των συμφερόντων του κεφαλαίου και όχι των λαϊκών αναγκών, όπως και παντού στον κόσμο. Πάνω σ' αυτό το έδαφος άνθισε η γνήσια λαϊκή αλληλεγγύη, με πρωτοπόρους τα στελέχη και τα μέλη του ΚΚ Τουρκίας.

Οι υποσχέσεις των αρχών για «άμεση βοήθεια» περίσσεψαν τις πρώτες βδομάδες μετά το χτύπημα του Εγκέλαδου. Ομως, η πραγματικότητα που αντιμετωπίζουν όσοι πασχίζουν σήμερα να επιβιώσουν, μαρτυρά πόσο μικρή είναι η αξία της ανθρώπινης ζωής για το αστικό κράτος: Σε μια χώρα που συγκαταλέγεται στις 20 ισχυρότερες του πλανήτη (G20), που αποτελεί την 2η ισχυρότερη στρατιωτική δύναμη στο ΝΑΤΟ, που προβάλλεται ως διαμεσολαβητής για τη «διευθέτηση παγκόσμιων κρίσεων» (π.χ. στην Ουκρανία) και λανσάρεται ως «ειρηνευτική δύναμη» σε μια σειρά περιοχές του πλανήτη, εκατομμύρια άνθρωποι που έχασαν τα σπίτια τους από έναν σεισμό, δεν έχουν διασφαλίσει ούτε τους πιο βασικούς όρους για την επιβίωσή τους, έξι ολόκληρους μήνες μετά...

* * *

Για παράδειγμα, στις σεισμόπληκτες περιοχές δεν έχει αποκατασταθεί ούτε καν η σταθερή υδροδότηση! Χαρακτηριστική είναι η κατάσταση στον δήμο της Αντάκια - πρωτεύουσα της επαρχία Χατάι, που πλήγηκε ιδιαίτερα από τους σεισμούς - όπου με βάση τα στοιχεία του Ιατρικού Συλλόγου, μόνο το 10% των κατοίκων έχει πρόσβαση σε καθαρό τρεχούμενο νερό, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις συνθήκες υγιεινής μέσα στις οποίες προσπαθούν να αντιμετωπίσουν και τις υψηλές θερμοκρασίες της καλοκαιρινής περιόδου. Ρεπορτάζ του δικτύου «Αλ Τζαζίρα» κατέγραφε την αγωνία των κατοίκων που δεν μπορούν να κάνουν ούτε ένα ντους, ενώ «οι μύγες και τα μικρόβια μολύνουν τριγύρω τα πάντα...». Τι απαντούν όμως οι επικεφαλής της Υπηρεσίας Υδρευσης και Αποχέτευσης της Χατάι (HATSU); Οτι δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις μεγάλες ανάγκες της αποκατάστασης, επειδή μετά τους σεισμούς μειώθηκαν οι πελάτες και τα έσοδα! Τα πάντα δηλαδή - ακόμα και η υγεία ή η ζωή του σεισμόπληκτου λαού της Τουρκίας - θυσία στην πολιτική του κόστους - οφέλους!

Το πρόβλημα γιγαντώνεται καθώς συνεχίζονται οι εργασίες κατεδάφισης κτιρίων και απομάκρυνσης ερειπίων, με τόνους επικίνδυνης σκόνης - όπως εξηγούσε ο επικεφαλής του Συλλόγου - «να ενέχουν τον κίνδυνο σοβαρών μακροχρόνιων αναπνευστικών παθήσεων (...) Αυτό θα προκαλέσει πολλές ασθένειες στο μέλλον. Οι ενοχλήσεις στα μάτια, στον λαιμό, ο βήχας και η δύσπνοια είναι ήδη κοινά συμπτώματα. Στο μέλλον αναμένεται να αυξηθούν οι διαταραχές όπως το άσθμα, τα περιστατικά μακροχρόνιων ασθενειών όπως ο καρκίνος του πνεύμονα, του λαιμού και του λάρυγγα». Οι κάτοικοι πάσχουν από διάφορες διαρροϊκές ασθένειες, ενώ μεγαλώνει διαρκώς ο κίνδυνος εξάπλωσης επιδημιών.

* * *

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, μεγαλώνει η αγωνία και για τη μεταφορά των εκατομμυρίων σεισμόπληκτων σε ασφαλή μέρη: Στα τέλη Ιούλη οικογένειες που στεγάζονταν σε φοιτητικές εστίες ειδοποιήθηκαν ότι πρέπει να φύγουν και να διαλέξουν ανάμεσα σε ακατάλληλους καταυλισμούς κοντέινερ και σε πενιχρά επιδόματα ενοικίου... «Οι καταυλισμοί είναι επικίνδυνοι, είναι γεμάτοι ποντίκια, ενώ τα επιδόματα δεν καλύπτουν σε καμία περίπτωση τα υψηλά ενοίκια» καταγγέλλουν... Επιπλέον, η κατεδάφιση χιλιάδων ετοιμόρροπων κτιρίων και η απομάκρυνση των μπάζων γίνεται σε βάρος της υγείας του λαού, για να «υγιαίνουν» τα κέρδη των κατασκευαστικών ομίλων και των κάθε λογής μεγαλοεργολάβων: Τόνοι από μπάζα σχηματίζουν «βουνά» σε «χωματερές» εντελώς ακατάλληλες, δίπλα σε πυκνοκατοικημένες γειτονιές ή ακόμα και δίπλα σε ποτάμια κ.τ.λ.

Σε αναλύσεις δειγμάτων που έκαναν εκπρόσωποι του Επιμελητηρίου Μηχανικών Περιβάλλοντος της Τουρκίας (CMO) στη Χατάι, εντόπισαν σε όλα αμίαντο. Το CMO υποστηρίζει ότι «οι κάτοικοι της περιοχής θα αντιμετωπίσουν πολύ σοβαρά προβλήματα δημόσιας υγείας τα επόμενα χρόνια λόγω των κακών πρακτικών στη διαχείριση των αποβλήτων, ενώ ταυτόχρονα θα υπάρξει ρύπανση και οικολογική καταστροφή». Εκπρόσωποί τους καταγγέλλουν επίσης ότι τα επικίνδυνα μπάζα μεταφέρονται ακόμα και δίπλα σε σχολεία, περιέχοντας «ό,τι μπορείτε να φανταστείτε: Πετρέλαιο, ιατρικά απόβλητα, κομμάτια σωμάτων, νεκρά κατοικίδια ζώα (...) Αρχικά, οι αρχές είπαν ότι αυτός ήταν ένας προσωρινός χώρος για τα μπάζα και ότι μετά από λίγο θα τα μετέφεραν κάπου αλλού. Αλλά δεν φαίνεται να τα μεταφέρουν πουθενά»...

* * *

Η σημερινή Τουρκία εξελίσσεται σε διεθνή ενεργειακό και γεωπολιτικό κόμβο και την ίδια ώρα δεν μπορεί να διασφαλίσει καθαρό πόσιμο νερό για οικογένειες που ξεσπιτώθηκαν μετά από μια φυσική καταστροφή. Αναβαθμίζεται ως «παγκόσμια δύναμη» στην κατασκευή υπερσύγχρονων πολεμικών συστημάτων, αλλά δεν μπορεί να διασφαλίσει ασφαλή στέγη για όσους βρέθηκαν στον δρόμο χάνοντας τα πάντα. Ακριβώς όπως ανέδειξε και στη χώρα μας η «αντιμετώπιση» των πρόσφατων πυρκαγιών, ο μηχανισμός του αστικού κράτους ξεπροβάλλει ανήμπορος όταν πρέπει να υπερασπιστεί τη ζωή του λαού, αλλά παντοδύναμος όταν πρόκειται να υπερασπιστεί τα μονοπωλιακά συμφέροντα. Είναι κι αυτά χρήσιμα διδάγματα που ενώνουν τους λαούς στις δύο πλευρές του Αιγαίου, απέναντι στον πραγματικό αντίπαλο: Την αστική τάξη και το κράτος της στις δυο πλευρές του Αιγαίου, που λογαριάζουν τις ανάγκες τους ως «κόστος».

Α. Μ