ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ - ΗΛΕΚΤΡΟΚΙΝΗΣΗ
Χαρακτηριστικές διαφοροποιήσεις για τα σχεδιαζόμενα μέτρα εναντίον της Κίνας
Οι διεθνείς ανταγωνισμοί για τα τεράστια μονοπωλιακά κέρδη από τις «πράσινες» μπίζνες βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη, διαπερνώντας μάλιστα όχι μόνο τα αντίπαλα «στρατόπεδα» - όπως συμβαίνει στην εντεινόμενη αντιπαράθεση μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας - αλλά και το εσωτερικό των «συμμάχων», με χαρακτηριστικό παράδειγμα την κόντρα ανάμεσα σε ΗΠΑ και ΕΕ για τα τεράστια αμερικανικά πακέτα κρατικών ενισχύσεων στα μονοπώλια που προχωρούν σε «πράσινες» βιομηχανικές επενδύσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Χαρακτηριστική πτυχή των παραπάνω είναι και η κούρσα για τα κέρδη της ηλεκτροκίνησης, αναδεικνύοντας μεταξύ άλλων αντιθέσεις στα μονοπώλια της αυτοκινητοβιομηχανίας της ΕΕ, όχι μόνο σε ό,τι αφορά τις επενδύσεις στις ΗΠΑ, αλλά και σε σχέση με την προοπτική ενός «εμπορικού πολέμου» με την Κίνα και σε αυτό το πεδίο.
Οι τρεις μεγάλες γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες «BMW», «Volkswagen», «Mercedes-Benz» βλέπουν περίπου σαν εφιάλτη τις προσπάθειες άλλων Ευρωπαίων ανταγωνιστών τους, με πρώτες τη γαλλική αυτοκινητοβιομηχανία «Renault» και την «Stellantis» (αμερικανο-ευρωπαϊκός όμιλος, που ιδρύθηκε το 2021 μετά τη συγχώνευση των ομίλων «Fiat Chrysler Automobiles» και PSA) για την επιβολή από την ΕΕ δασμών στις κινεζικές αυτοκινητοβιομηχανίες και στις βιομηχανίες ανταλλακτικών για αυτοκίνητα. Οι δασμοί προωθούνται με την κατηγορία του ντάμπινγκ, δηλαδή της πρακτικής προώθησης φθηνότερων (κάτω και από το κόστος κατασκευής) κινέζικων ηλεκτρικών αυτοκινήτων στις ευρωπαϊκές αγορές, ώστε να εξασφαλίσουν μελλοντικά τη μερίδα του λέοντος.
Πληροφορίες της ευρωπαϊκής έκδοσης του «Politico» στα τέλη Ιούνη ανέφεραν πως πρωτοστάτες στην επιβολή δασμών σε κινέζικα ηλεκτρικά αυτοκίνητα είναι η γαλλική κυβέρνηση και μονοπώλια του κλάδου, καθώς η Κομισιόν εξετάζει την επιβολή μέτρων αντι-ντάμπινγκ στα κινέζικα μονοπώλια ηλεκτροκίνησης. Τα σχέδια αυτά βρίσκουν σχετική αποδοχή στην ΕΕ πλην της Γερμανίας, η οποία είναι περισσότερο εκτεθειμένη στην Κίνα, όπου οι γερμανικές βιομηχανίες έχουν μεγάλες μονάδες παραγωγής αυτοκινήτων και φθηνών ανταλλακτικών.
Οπως σημείωνε η ανάλυση του «Politico», μολονότι κινέζικες εταιρείες όπως οι αυτοκινητοβιομηχανίες «BYD», «Great Wall», «XPeng» και «Nio» έχουν ένα μικρό κομμάτι της ευρωπαϊκής αγοράς αυτοκίνησης (γύρω στο 5%), η επιρροή τους αυξάνεται συνεχώς, καθώς επενδύουν μεταξύ άλλων στην καθιέρωση και αναγνώριση του εταιρικού ονόματος (brand recognition) και σε σημαντικά συμβόλαια με εταιρείες ενοικίασης αυτοκινήτων στις χώρες της ΕΕ.
Το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα των κινέζικων εταιρειών ηλεκτροκίνησης είναι επίσης εκείνο του χαμηλού κόστους και της πρόσβασης σε πρώτες ύλες και αλυσίδες εφοδιασμού με ανταλλακτικά και μπαταρίες ηλεκτροκίνησης.
Ανάλυση της οργάνωσης «Transport & Environment» (ευρωπαϊκή ομπρέλα ΜΚΟ, γνωστή ως «Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Μεταφορών και Περιβάλλοντος») προβλέπει πως το ποσοστό των κινεζικών εταιρειών στην ευρωπαϊκή αγορά έως το 2025 θα κυμαίνεται μεταξύ 9% με 18%, «ταράζοντας τα νερά» των συμφερόντων ευρωπαϊκών αυτοκινητοβιομηχανιών που μονοπωλούσαν τις αγορές της ΕΕ για δεκαετίες (όπως η VW, η «Mercedes-Benz» και η «Peugeot»).
Το πρόβλημα θεωρείται μεγαλύτερο για εταιρείες όπως οι «Renault» και «Stellantis», γιατί «είναι πιο εκτεθειμένες» στην ευρωπαϊκή μαζική αγορά από ό,τι τα γερμανικά μεγαθήρια, που έχουν ως βασικό πελατολόγιό τους τους πιο εύρωστους οικονομικά πελάτες.
Ετσι εξηγείται η επιμονή του Γάλλου Προέδρου Εμ. Μακρόν να επιβάλει δασμούς στις εισαγωγές κινέζικων ηλεκτρικών αυτοκινήτων και ανταλλακτικών, ενώ πέρσι καλούσε στη διεθνή έκθεση αυτοκινήτων του Παρισιού «την Ευρώπη να ετοιμάσει μία απάντηση και να κινηθεί πολύ γρήγορα».
Ημερομηνία «ορόσημο» για την περαιτέρω όξυνση των ανταγωνισμών εντός ΕΕ μεταξύ των μονοπωλίων της αυτοκινητοβιομηχανίας θεωρείται το 2035, οπότε προγραμματίζεται να σταματήσουν οι πωλήσεις νέων αυτοκινήτων με μηχανές καύσης στα κράτη - μέλη.
Εως σήμερα, τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα που φτιάχνονται στην ΕΕ είναι 40% ακριβότερα από εκείνα στην Κίνα. Οπως σημειώνουν αναλυτές του κλάδου στο «Politico», εάν η ΕΕ δεν αλλάξει αυτή την κατάσταση, τότε τα συμφέροντα των Ευρωπαίων βιομηχάνων ηλεκτροκίνησης θα υποστούν ό,τι έπαθαν οι ευρωπαϊκές βιομηχανίες κατασκευής φωτοβολταϊκών πάνελ, στην κούρσα στην οποία νικήτρια βγήκε η Κίνα που πήρε το μεγαλύτερο κομμάτι της ευρωπαϊκής αγοράς.
Σε ό,τι αφορά τα γερμανικά μονοπώλια, αυτά είναι ιδιαίτερα «ευάλωτα» από τις εξελίξεις στην κινέζικη οικονομία. Οι πωλήσεις στις κινέζικες αγορές είναι κρίσιμες για τους Γερμανούς αυτοκινητοβιομηχάνους και δη για την VW. Ανώτερα στελέχη της VW αποκαλούν την Κίνα «δεύτερη εσωτερική αγορά» επειδή το 40% των εξαγωγών γίνεται εκεί, καταγράφοντας αύξηση 9% στην τελευταία δεκαετία (σύμφωνα με στοιχεία του γερμανικού κέντρου Center for Automotive Management).
Σημαντικά μερίδια της κινέζικης αγοράς αυτοκινήτων έχουν επί του παρόντος και οι άλλες δύο γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες («BMW» και «Mercedes-Benz»). Αυτό όμως δεν αποκλείεται να αλλάξει στο μέλλον, καθώς οι κινεζικές βιομηχανίες ηλεκτροκίνησης θα διεκδικήσουν πιο σθεναρά και την κινεζική αγορά, ιδιαίτερα καθώς αυξάνουν το προβάδισμα που έχουν στις μπαταρίες ηλεκτροκίνησης. Είναι ενδεικτικό πως πέρσι η αγορά αυτοκινήτων της Κίνας αυξήθηκε κατά 10%, αλλά οι εκεί πωλήσεις των τριών μεγαλύτερων γερμανικών αυτοκινητοβιομηχανιών μειώθηκαν.
Στο μεταξύ, το πρώτο τρίμηνο του 2023 οι εισαγωγές στη Γερμανία ηλεκτρικών αυτοκινήτων φτιαγμένων στην Κίνα τριπλασιάστηκαν σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Τα αυτοκίνητα που φτιάχνονται σε κινέζικα εργοστάσια για πολυεθνικές (συμπεριλαμβανομένων και των κινέζικων) αποτελούν το 28,2% όλων των εισαγωγών ηλεκτροκίνησης στη Γερμανία. Επίσης, το 91,8% των πρώτων υλών για την κατασκευή ηλεκτρικών μπαταριών εισάγεται στη Γερμανία από την Κίνα...
Με βάση τα παραπάνω, ένας «εμπορικός πόλεμος» ΕΕ - Κίνας στην ηλεκτροκίνηση θα είχε προφανείς συνέπειες για τα γερμανικά μονοπώλια του κλάδου. Ταυτόχρονα, η επιβολή δασμών «αντι-ντάμπινγκ» στην Κίνα θα μπορούσε να διακυβεύσει τη θέση της ΕΕ στη μεγαλύτερη αγορά ηλεκτροκίνησης στον κόσμο. Και σε αυτή την περίπτωση, τα γαλλικά και άλλα ευρωπαϊκά μονοπωλιακά συμφέροντα δεν θα θίγονταν σημαντικά - σε αντίθεση με τα γερμανικά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η «Renault», η οποία έχει ελάχιστα εργοστάσια σε κινεζικό έδαφος...
Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να επισημανθεί πως ήδη η ευρωπαϊκή βιομηχανία μπαταριών υστερεί σε σχέση με τους παγκόσμιους ανταγωνιστές της, με πρώτη την Κίνα, στην οποία γίνεται το 76% της παγκόσμιας παραγωγής.
Απέναντι σε αυτή την κατάσταση, η Κομισιόν αναζητεί τρόπους για την αντιστροφή της κατάστασης σε αυτόν τον κρίσιμο και κερδοφόρο τομέα.
Το 2018 η Κομισιόν είχε δημοσιοποιήσει το στρατηγικό σχέδιο δράσης στον τομέα των μπαταριών ηλεκτροκίνησης, για τη στήριξη των μονοπωλίων του κλάδου, συμπεριλαμβανομένων «διευκολύνσεων» στη νομοθεσία και τη χρηματοδότηση.
Από την άλλη, πρόσθετα μέτρα στήριξης διεκδικούν και οι αυτοκινητοβιομήχανοι που έχουν μονάδες παραγωγής στη Βρετανία, καθώς λόγω Brexit είδαν τα κόστη παραγωγής να αυξάνονται και τα μερίδια κερδοφορίας τους να μειώνονται. Τον περασμένο Μάη προειδοποίησαν με κλείσιμο εργοστασίων σε περίπτωση που η βρετανική κυβέρνηση δεν επαναδιαπραγματευτεί ικανοποιητικά τα σημεία του Brexit που δεν εξυπηρετούν την πρόσβασή τους στις αγορές της ΕΕ.
Οι κατασκευαστές αυτοκινήτων στη Βρετανία υποστηρίζουν ότι εκτός από την επαναδιαπραγμάτευση των δασμών με την ΕΕ, η Βρετανία πρέπει να προσελκύσει περισσότερη παραγωγή μπαταριών για να εξασφαλίσει το μέλλον της αυτοκινητοβιομηχανίας της. Ο Βρετανός υπουργός Οικονομικών Τζ. Χαντ άφησε να εννοηθεί ότι σύντομα θα υπάρξει εξέλιξη και σε αυτό το μέτωπο, τονίζοντας πως η κυβέρνηση Σούνακ είναι «πολύ επικεντρωμένη στο να διασφαλίσουμε ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα αποκτήσει EV (ηλεκτροκίνηση) και παραγωγική ικανότητα».
Η «Stellantis», που είναι η τρίτη μεγαλύτερη αυτοκινητοβιομηχανία παγκοσμίως σε πωλήσεις και κάτοχος 14 εμπορικών σημάτων (π.χ. «Vauxhall», «Peugeot», «Citroen» και «Fiat») θεωρεί ότι βάσει της υπάρχουσας συμφωνίας Βρετανίας - ΕΕ, θα αντιμετωπίσει δασμούς κατά την εξαγωγή ηλεκτρικών αυτοκινήτων στην ΕΕ το 2024, όταν θα τεθούν σε ισχύ αυστηρότεροι κανόνες μετά το Brexit. Διεκδικεί λοιπόν ΕΕ και Βρετανία να παρατείνουν τους ισχύοντες κανόνες για την προμήθεια ανταλλακτικών έως το 2027, αντί για την προγραμματισμένη αλλαγή το 2024.
Από την άλλη και η αγορά της Βρετανίας εξαρτάται από τις εισαγωγές φθηνών κινεζικών ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Στοιχεία του ερευνητικού κέντρου Schmidt Automotive Research επισημαίνουν πως η βρετανική αγορά είναι η πιο εκτεθειμένη στις εισαγωγές κινέζικων ηλεκτρικών οχημάτων, αφού η Βρετανία εισάγει το 4,9% των ηλεκτρικών οχημάτων από την Κίνα. Αντίστοιχα, η Σουηδία εισάγει το 4,5%, η Ολλανδία το 4,4%, η Ισλανδία το 4,3%, η Ιταλία το 3,8% κ.λπ.
Χώρες όπως η Γαλλία, που προωθούν σχέδιο δασμών κατά της Κίνας στον τομέα της ηλεκτροκίνησης, φλερτάρουν με άλλα ξένα μονοπώλια, με πρώτη την «Tesla» του Ιλον Μασκ.
Ιταλία και Γαλλία μεταξύ άλλων διαγκωνίζονται για το ποια θα εξασφαλίσει την ανέγερση του δεύτερου τεράστιου εργοστασίου ηλεκτροκίνησης της «Tesla» στην Ευρώπη (μετά από το πρώτο που άνοιξε πριν λίγα χρόνια στη Γερμανία), επιδιώκοντας να κατοχυρώσουν ένα μερίδιο της τεχνογνωσίας και της αλυσίδας παραγωγής στο έδαφός τους σε έναν κρίσιμο τομέα.
Οι ανταγωνισμοί στην ΕΕ έναντι της Κίνας αλλά και των ΗΠΑ είναι ακόμη πιο λυσσαλέοι σε ό,τι αφορά την εξασφάλιση λιθίου και άλλων σπάνιων γαιών για τη δημιουργία μπαταριών ηλεκτροκίνησης και ημιαγωγών που είναι απαραίτητοι, μεταξύ άλλων, και στην ηλεκτροκίνηση.
Πρόσφατα η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, πραγματοποίησε περιοδεία σε χώρες της Λατινικής Αμερικής, με στόχο την εξασφάλιση κρίσιμων πρώτων υλών (λίθιο, χάλυβας κ.ά.) για τα ευρωπαϊκά μονοπώλια.
Την ώρα που εντείνονται όλοι οι παραπάνω μονοπωλιακοί ανταγωνισμοί, το μόνο σίγουρο είναι ότι η ΕΕ και όλες οι κυβερνήσεις στέλνουν τον «λογαριασμό» στους εργαζόμενους και τους λαούς της Ευρώπης.
Πτυχή αυτού του «λογαριασμού» είναι τα πακέτα κρατικών ενισχύσεων και «διευκολύνσεων» προς τα μονοπώλια των «πράσινων» μπίζνες, που θα σημάνουν νέα ένταση της αντιλαϊκής φορολεηλασίας και νέες περικοπές σε κρατικά κονδύλια για την κάλυψη λαϊκών αναγκών.
Αντίστοιχα, τα παραπάνω ήδη συνοδεύονται από κλιμάκωση της αντεργατικής επίθεσης, με την απειλή κλεισίματος εργοστασίων, αλλά και με αντεργατικά μέτρα για τη διασφάλιση της μέγιστης κερδοφορίας για τα ευρωπαϊκά μονοπώλια, όπως με περικοπές σε μισθούς και δικαιώματα, εντατικοποίηση της εργασίας κ.ο.κ.
Ηδη σε εργοστάσια μονοπωλίων της ηλεκτροκίνησης σε ΗΠΑ και ΕΕ εφαρμόζονται αντεργατικά μέτρα όπως 12ωρα επτά μέρες τη βδομάδα, δίχως πληρωμή υπερωριών, δίχως ελεύθερο χρόνο, με άσχημες συνθήκες εργασίας.
Οι σημαντικές απεργιακές και άλλες κινητοποιήσεις των εργαζομένων σε πολλές χώρες της Ευρώπης το προηγούμενο διάστημα, ωστόσο, δείχνουν τον δρόμο για την αγωνιστική απάντηση που πρέπει να δοθεί στα σχέδια αυτά των μονοπωλίων και των κυβερνήσεων.
Δ. Ορφ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Tα σχόλια στο μπλοκ πρέπει να συνοδεύονται από ένα ψευδώνυμο, ενσωματωμένο στην αρχή ή το τέλος του κειμένου