 |
| ...ενώ διατείνεται πως έχει βοηθήσει στη γέννηση άνω των 6.000 μωρών |
Τα ...οφέλη της δραστηριοποίησης όλο και περισσότερων επιχειρηματιών στον ευαίσθητο τομέα της Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής (ΙΥΑ) ανέλυε, σε συνέντευξή του τον περασμένο Ιούνη, ο μέχρι πρότινος πρόεδρος της αρμόδιας Εθνικής Αρχής.
Δεν πέρασαν ούτε δύο μήνες από τότε, όταν στις αρχές Αυγούστου αποκαλύφθηκε το εγκληματικό κύκλωμα που δρούσε με έδρα «κέντρο γονιμότητας» στα Χανιά της Κρήτης και εκμεταλλευόταν γυναίκες ως δότριες ωαρίων και παρένθετες κυοφόρους.
Η εξέλιξη αυτή έφερε με τραγικό τρόπο στο προσκήνιο το «απόστημα» που δημιουργεί η εμπορευματοποίηση της αναπαραγωγικής διαδικασίας και τις σοβαρές «παρενέργειες» που προκαλεί η αξιοποίηση των επιστημονικών κατακτήσεων με κριτήριο το κέρδος, παράνομο αλλά και νόμιμο.
Οι αναλύσεις για τα «καλά» της επιχειρηματικής δράσης στον τομέα της ΙΥΑ δεν εκφράζουν καθόλου προσωπικές απόψεις του εκάστοτε προέδρου της Εθνικής Αρχής.
Αντιθέτως, απηχούν τις κατευθύνσεις στις οποίες κινείται η πολιτική όλων των κυβερνήσεων, με στόχο τη διαμόρφωση όλο και πιο «ευνοϊκής νομοθεσίας» για την ανάδειξη της Ελλάδας σε προορισμό «ιατρικού τουρισμού» για υπογόνιμα ζευγάρια και την «υποβοήθηση» της κερδοφορίας των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον χώρο αυτό.
«Μπουτίκ» υπηρεσίες διαφημίζει το «κέντρο γονιμότητας» στα Χανιά μέσα από την ιστοσελίδα του... |
Μέσα από την ιστοσελίδα της ισχυρίζεται ότι «πραγματοποιεί το όνειρό σας για απόκτηση παιδιού εδώ και 25 χρόνια». Η πραγματικότητα όμως αποδείχθηκε πολύ διαφορετική: Γυναίκες έπεσαν θύματα στυγνής εκμετάλλευσης, καθώς αναγκάστηκαν να κυοφορήσουν και να γεννήσουν σε συνθήκες εργασιακής εκμετάλλευσης και ομηρίας, έναντι αμοιβής μερικών χιλιάδων ευρώ. Ζευγάρια που επιθυμούσαν ένα παιδί οδηγήθηκαν να πληρώσουν αδρά, όχι μόνο για τις ιατρικές διαδικασίες αλλά και για τις «υποστηρικτικές» ενέργειες της δημιουργίας πλαστών δικαιολογητικών και δικαστικών αποφάσεων, της παραποίησης ιατρικών εγγράφων, της κατάρτισης εικονικών συμφώνων συμβίωσης, ακόμα και της εξεύρεσης εικονικών συζύγων επί πληρωμή.
Από τον Δεκέμβρη του 2022, σύμφωνα με όσα έχουν επίσημα ανακοινωθεί, καταγράφηκαν τουλάχιστον 182 περιπτώσεις εκμετάλλευσης γυναικών, κατά κύριο λόγο προερχόμενων από χώρες της Ανατολικής Ευρώπης.
Πολλές από αυτές έπεσαν θύματα εμπορίας ανθρώπων και αξιοποιήθηκαν ως παρένθετες μητέρες. Αλλες χρησιμοποιήθηκαν ως δότριες ωαρίων, ορισμένες εκ των οποίων κατ' επανάληψη. Το ίδιο κύκλωμα θεωρείται υπεύθυνο για περισσότερες από 400 περιπτώσεις εξαπάτησης γυναικών μέσω εικονικών εξωσωματικών κατά τα έτη 2021, 2022 και 2023.
Η εγκληματική δραστηριότητα τέτοιων κυκλωμάτων αναπτύσσεται πάνω στο έδαφος της «νόμιμης» εμπορευματοποίησης της ΙΥΑ, διευκολύνεται και θρέφεται από αυτή. Το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο για την παρένθετη μητρότητα και τη δωρεά ωαρίων, όσες ασφαλιστικές δικλίδες κι αν επιχειρεί να θέσει, ανοίγει τον δρόμο στην εμπορευματοποίηση της αναπαραγωγής και αξιοποιείται από τους επιχειρηματικούς ομίλους ως ένα ακόμα εργαλείο για να αυξήσουν την πελατεία τους.
Μια ματιά στις ισχύουσες διατάξεις και μια αναδρομή στις αλλαγές που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια στο νομοθετικό πλαίσιο αρκούν για να φανεί πως η δωρεά ωαρίων και η παρένθετη μητρότητα μετατρέπονται από πράξεις αλτρουισμού σε οικονομική συναλλαγή, με τις ιδιωτικές κλινικές να αναλαμβάνουν μάλιστα τον ρόλο του ...μεσάζοντα, ανάμεσα στα ζευγάρια που επιθυμούν να αποκτήσουν παιδί και στις γυναίκες που γίνονται δότριες ωαρίων ή κυοφορούν ως παρένθετες.
Η παρένθετη κυοφορία, δηλαδή η μεταφορά στο σώμα άλλης γυναίκας γονιμοποιημένων ωαρίων ξένων προς την ίδια, επιτρέπεται στην Ελλάδα με δικαστική άδεια που παρέχεται πριν από τη μεταφορά. Ανάμεσα σε άλλες προϋποθέσεις είναι απαραίτητο να υπάρχει «έγγραφη και χωρίς αντάλλαγμα συμφωνία των προσώπων που επιδιώκουν να αποκτήσουν τέκνο και της γυναίκας που θα κυοφορήσει» (1458 Α.Κ.).
Ωστόσο, ο νόμος (άρθρο 13 του ν. 3305/2005) διευκρινίζει ότι δεν θεωρείται αντάλλαγμα η καταβολή των δαπανών που απαιτούνται για την επίτευξη της εγκυμοσύνης, την κυοφορία, τον τοκετό και τη λοχεία, η αποζημίωση της γυναίκας για την αποχή από την εργασία της.
Το ύψος των καλυπτόμενων δαπανών και αποζημιώσεων καθορίζεται με απόφαση της Εθνικής Αρχής Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής. Μέχρι το 2008, οι σχετικές ρυθμίσεις προέβλεπαν ότι το συνολικό ποσό των δαπανών και αποζημιώσεων δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 10.000 ευρώ.
Το τοπίο άλλαξε σημαντικά η απόφαση της Εθνικής Αρχής που δημοσιεύθηκε τον Οκτώβρη του 2022. Σύμφωνα με αυτή, στην παρένθετη καταβάλλονται: Δαπάνες που απαιτούνται για την επίτευξη της εγκυμοσύνης, την κυοφορία, τον τοκετό και τη λοχεία (εφόσον δεν καλύπτονται από τον ασφαλιστικό φορέα). Αποζημίωση για αποχή από την εργασία ή, στην περίπτωση που είναι άνεργη, αποζημίωση που καλύπτει την αμοιβή που θα εισέπραττε, με βάση την επαγγελματική κατάρτισή της, αν εργαζόταν, μέχρι το ποσό των 10.000 ευρώ.
Στα παραπάνω προστίθεται και η αποζημίωση για σωματική καταπόνηση ύψους 10.000 ευρώ για μονήρη κύηση και 15.000 ευρώ για πολύδυμη κύηση. Ετσι, η Εθνική Αρχή υπερδιπλασίασε τα προβλεπόμενα ποσά για την αποζημίωση των παρένθετων, σε μια απόφαση που προφανώς στοχεύει να αυξήσει την προσφορά προκειμένου να την αντιστοιχίσει με την ήδη μεγάλη ζήτηση.
Παρόμοια πορεία έχουν διαγράψει οι αποζημιώσεις για τις δότριες ωαρίων. Μέχρι το 2008 προβλέπονταν δαπάνες μετακίνησης και διαμονής, καθώς και αποζημίωση για αποχή από την εργασία που δεν επιτρεπόταν να υπερβαίνει το ποσό των 800 ευρώ. Με αποφάσεις όμως του 2022 και του 2023, το ανώτατο όριο της αποζημίωσης «σκαρφάλωσε» στα 3.000 ευρώ, στα οποία συμπεριλαμβάνεται αποζημίωση 1.700 ευρώ για «βιολογική καταπόνηση».
Στο έδαφος αυτό, η δωρεά γεννητικού υλικού έχει αυξηθεί κατά 63% σε σύγκριση με το 2000 στη χώρα μας, με βάση στοιχεία της Εθνικής Αρχής που παρουσιάστηκαν σε εκδήλωση τον περασμένο Φλεβάρη. Εξάλλου, οι ίδιες οι κλινικές διαφημίζουν στις υποψήφιες δότριες τα «πλεονεκτήματα» της αμοιβής, που συχνά συναρτάται με τον αριθμό και την ποιότητα των ωαρίων τους.
Εκτός όμως από τις αυξημένες αποζημιώσεις, οι νομοθετικές ρυθμίσεις εξασφαλίζουν στις ιδιωτικές κλινικές αναβαθμισμένο ρόλο. Ηδη, από το 2005, οι υποψήφιες δότριες ωαρίων μπορούν απλά να απευθύνονται στις μονάδες ΙΥΑ, προκειμένου να ξεκινήσει η διαδικασία και να εισπράξουν το προβλεπόμενο αντίτιμο. Στα πρότυπα αυτά προσαρμόστηκε και η διαδικασία για την ανεύρεση παρένθετης μητέρας.
Μετά τον νόμο που ψηφίστηκε τον Ιούλη του 2022 (4958/2022) η Εθνική Αρχή προβλέπει ότι «τα πρόσωπα που επιθυμούν να αποκτήσουν τέκνο μέσω παρένθετης μητρότητας δύναται να προσφεύγουν στις Μονάδες ΙΥΑ για την ανεύρεση κυοφόρου». Επίσης, η καταβολή των δαπανών και των αποζημιώσεων «δύναται να γίνεται προς την κυοφόρο από τους ιατρούς ή τους νόμιμους εκπροσώπους της Μονάδας ΙΥΑ ή της Τράπεζας Κρυοσυντήρησης, στους οποίους τα εν λόγω ποσά καταβάλλονται στη συνέχεια από τα πρόσωπα που επιδιώκουν να αποκτήσουν τέκνο μέσω της παρένθετης μητρότητας».
Μέσα στο πλαίσιο αυτό, κλινικές δεν διστάζουν να εκμεταλλευτούν γυναίκες σε κατάσταση ευαλωτότητας, όπως οι μετανάστριες στην περίπτωση των Χανίων, προκειμένου να έχουν διαθέσιμα όσα ωάρια και μήτρες χρειάζονται για να εξυπηρετήσουν την αυξανόμενη πελατεία τους.
Είτε μέσω της νόμιμης είτε μέσω της παράνομης οδού, οι γυναίκες που φέρνουν στον κόσμο ένα παιδί για λογαριασμό κάποιου άλλου βρίσκονται - τουλάχιστον στις περισσότερες περιπτώσεις - σε καθεστώς ευαλωτότητας. Ανεργες και εργαζόμενες με πολύ άσχημους όρους, οικονομικές μετανάστριες, γυναίκες Ρομά, φαίνεται να στρέφονται στην «επιλογή» της παρένθετης μητρότητας, προσβλέποντας στην επίσημη αποζημίωση, καθώς και σε άλλα τυχόν «ανταλλάγματα» που κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει ότι συμφωνούνται κάτω από το τραπέζι.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Tα σχόλια στο μπλοκ πρέπει να συνοδεύονται από ένα ψευδώνυμο, ενσωματωμένο στην αρχή ή το τέλος του κειμένου