Ινέσσα Αρμάντ (Ελιζαβέτα Φεντόροβνα)

"Το κόκκινο λάβαρο της εργατικής τάξης ποτίστηκε με το αίμα της εργαζόμενης γυναίκας": Σαν σήμερα, 24 Σεπτέμβρη 1920, πεθαίνει η Μπολσεβίκα Ινέσσα Αρμάντ (Ελιζαβέτα Φεντόροβνα), ηγετική μορφή του αγώνα για τα δικαιώματα των εργατριών και των εργατών στην Οκτωβριανή Επανάσταση.

Η Αρμάντ γεννήθηκε το 1874 στο Παρίσι, παιδί οικογένειας καλλιτεχνών. Έχασε τον πατέρα της απο μικρή και ανατράφηκε στη Μόσχα στο σπίτι των εργολάβων Αρμάντ.

Παντρεύτηκε τον Α.Ε.Αρμάντ. Τον εγκατέλειψε το 1902 και αποφάσισε να υποστηρίξει με όλες της τις δυνάμεις το Σοσιαλιστικό κίνημα στην Ρωσία, που αντιμετώπιζε συνέχεια την καταστολή της Τσαρικής αστυνομίας. Έτσι, βρέθηκε στην πρώτη γραμμή του αγώνα για τα δικαιώματα των εργατριών και των εργατών, του αγώνα για την ανατροπή του καπιταλισμού και την Σοσιαλιστική Επανάσταση.

Το 1903 εντάχθηκε στο στο Ρωσικό Σοσιαλδημοκρατικό Εργατικό κόμμα και αμέσως άρχισε να παίρνει μέρος στην παράνομη προπαγάνδα.Συμμετείχε ενεργά στην Επανάσταση του 1905–07.Η αστυνομία την συνέλαβε το 1907 και καταδικάστηκε σε δύο χρόνια εξορία.Κατάφερε να δραπετεύσει το 1908 και διέφυγε για το Παρίσι, όπου συνάντησε τον Λένιν και άλλους εξόριστους Μπολσεβίκους.

Έγινε γραμματέας της επιτροπής των οργανώσεων των Μπολσεβίκων του εξωτερικού και είχε πρωταγωνιστικό ρόλο στην δημιουργία του δικτύου τους έξω απο την Ρωσία. Συνεργάστηκε στενά με τον Λένιν.

Το 1912 επέστρεψε κρυφά στην Ρωσία, σε μια ριψοκίνδυνη αποστολή να βοηθήσει στην οργάνωση των Μπολσεβίκων μέσα στη χώρα. Η Τσαρική αστυνομία την είχε ψηλά στον κατάλογο των διωκώμενων επαναστατών και την θεωρούσε "δεξί χέρι του Λένιν". Κατάφερε να μπεί στην Ρωσία αλλά την συνέλαβαν δύο μήνες αργότερα. Απελευθερώθηκε με εγγύηση το 1913.

Όταν ξέσπασε ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος, η Αρμάντ, οργισμένη με την προδοσία των (πρώην) Σοσιαλιστών-που έλεγαν μεγάλα λόγια για την ειρήνη και όταν ξέσπασε ο πόλεμος στήριξαν τις αστικές τους τάξεις στο όνομα δήθεν της "υπεράσπισης της πατρίδας"- βρέθηκε στην πρώτη γραμμή του αντιπολεμικού αγώνα.

Με εισήγηση του Λένιν (ο οποίος θαύμαζε την μόρφωση και την μαχητικότητα της), η Αρμάντ ήταν εκπρόσωπος των Μπολσεβίκων στο συνέδριο του Διεθνούς Σοσιαλιστικού Γραφείου στις Βρυξέλλες το 1914 και-σε μια κρίσιμη περίοδο, αρχές του ιμπεριαλιστικού πολέμου-ανέλαβε την αντιπαράθεση των Μπολσεβίκων με τον Κάουτσκι, τον Πλεχάνοφ αλλά και τον Τρότσκι, τον Μάρτοφ κ.α.

Το 1915 πήγε στην Ελβετία και οργάνωσε την αντιπολεμική Διεθνή Σοσιαλιστική Διάσκεψη Γυναικών. Συμμετείχε και στις Διασκέψεις Διεθνιστών στο Τσίμερβαλντ και το Κίενταλ.

Μετά την Επανάσταση του Φεβρουαρίου του 1917 επέστρεψε στη Ρωσία. Υπήρξε εκπρόσωπος στο Έβδομο (Μάρτης 1918) Πανρωσικό Συνέδριο του Κόμματος. Από το 1918 ήταν επικεφαλής του γυναικείου εργατικού τμήματος της Κεντρικής Επιτροπής των Μπολσεβίκων. Απο αυτήν την θέση αγωνίστηκε για τα δικαιώματα και την υποστήριξη των εργατριών και μέσα στο Κομμουνιστικό Κόμμα και μέσα στα Συνδικάτα.

Είχε πρωταγωνιστικό ρόλο στο αγώνα για την δημιουργία υποδομών που θα υποστηρίξουν τις μητέρες εργάτριες αλλά και στον αγώνα για το δικαίωμα των γυναικών στο διαζύγιο, στην άμβλωση κ.α. Έγραψε πολλά άρθρα και φυλλάδια. Συμμετείχε ενεργά στις εργασίες του Δεύτερου Συνεδρίου της Κομμουνιστικής Διεθνούς και διηύθυνε τις εργασίες της Πρώτης Διεθνούς Διάσκεψης Κομμουνιστριών Γυναικών (1920).

Την άνοιξη του 1920 ξεκίνησε, μαζί με μια άλλη μεγάλη Μπολσεβίκα επαναστάτρια, την Αλεξάνδρα Κολλοντάι, το περιοδικό "Kommunistka", με στόχο να προβάλλει "τις ευρύτερες πτυχές της γυναικείας χειραφέτησης και την ανάγκη αλλαγής της σχέσης μεταξύ των φύλων, εάν επρόκειτο να πραγματοποιηθούν μόνιμες αλλαγές".

Εξαντλημένη απο την πολύχρονη προσπάθεια, τις εξορίες, τις διώξεις κ.α αποφάσισε να ξεκουραστεί για λίγες μέρες στον Καύκασο. Όμως, η περιοχή είχε χτυπηθεί απο την χολέρα.Εκείνη την περίοδο, πολλές περιοχές στην επαναστημένη Ρωσία αντιμετώπιζαν πολύ δύσκολες συνθήκες εξαιτίας και της δράσης των αντεπαναστατών και των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων ενάντια στην επανάσταση.

Η Αρμάντ αρρώστησε απο χολέρα το Σεπτέμβρη του 1920 και πέθανε λίγες μέρες μετά, 24 Σεπτέμβρη. Ήταν μόλις 46χρονών.Η τιμητική κηδεία της πραγματοποιήθηκε με δημόσια δαπάνη και με το τραγούδι της Διεθνούς και η ταφή της έγινε στην Κόκκινη Πλατεία της Μόσχας. Είναι η πρώτη γυναίκα που η ταφή της έγινε με τέτοιες τιμές. Ο θάνατος της ήταν μια μεγάλη απώλεια για τους Μπολσεβίκους και το κομμουνιστικό κίνημα της εποχής.

Η ζωή και το έργο της-δυστυχώς σε μεγάλο βαθμό άγνωστα σήμερα, ακόμα και ανάμεσα σε πολλούς κομμουνιστές, πόσο μάλλον στους υποκριτές του αστικού "δικαιωματισμού" και του αστικού φεμινισμού-θα είναι πάντα έμπνευση για κάθε εργάτρια, κάθε εργάτη που αγωνίζεται για μια κοινωνία χωρίς ταξική εκμετάλλευση και διακρίσεις.

PraxisReview