Δεν είναι άβυσσος η ψυχή του ανθρώπου

Μετά το έγκλημα στον καταπέλτη, όπως με σπάνια ευστοχία το αποκαλούμε πια, τράβηξα μια διαχωριστική γραμμή, σε ό,τι με αφορά, από κείνο το σύνηθες, άβυσσος η ψυχή του ανθρώπου. Θα προσπαθήσω να μην το ξαναπώ ποτέ. Γιατί δεν ισχύει. Την άβυσσο την ανακαλύπτουμε μόλις το κτήνος μέσα μας έρθει στην επιφάνεια, διατηρώντας τη μορφή του ανθρώπου, κι εκδηλωθεί με μια πράξη ή μια παράλειψη που ο νους δε χωράει. `Η στην καλύτερη περίπτωση αρνείται να αποδεχτεί. Αν δεν σκεφτώ έτσι, σύντροφοι, τότε ανάμεσα σε άλλους ανθρώπους θα κυκλοφορούμε ο καθένας μας με τον τρόμο, την απαξίωση, την εγωιστική αυτοσυντήρηση, τη βία που συνεπάγεται να αποδεχτείς μοιρολατρικά ότι ζεις σαν μια άβυσσος ανάμεσα σε αβύσσους, που μπορούν να ξεχάσουν ανά πάσα στιγμή το αδιανόητο, το απόλυτο κακό. Αν μπούμε λοιπόν σ' αυτή την αβυσσαλέα ερμηνεία του κόσμου, της κοινωνίας και του διπλανού μας, τη βάψαμε. Τότε θα έχουν κερδίσει όλα τα ναζιστοειδή κτήνη τη μάχη, ακόμα και την ιδεολογική, για μια εξουσία που αυτοπροσδιορίζεται ως επιβαλλόμενη σε κατώτερα όντα, αυτά δηλαδή που δεν περιλαμβάνονται στους κόλπους της ή δεν την υπηρετούν.

Οταν έμαθα πως ο Αντώνης, το θύμα που πετάχτηκε κυριολεκτικά στην άβυσσο των θυτών του, είχε επιβιβαστεί στο πλοίο και βγήκε για να πάρει κάτι, με το εισιτήριο στο χέρι, πείστηκα ότι αυτό το έγκλημα είναι αποτρόπαιο ως απολύτως ταξικό, και δη στο επίπεδο του φαίνεσθαι. Νοιώθοντας ευγνωμοσύνη για τους δυο, τρεις, πέντε περίεργους (;), ευαίσθητους (;) με ανακλαστικά, εθισμένους (;) στην εικονοποίηση των πάντων, οπλισμένους με κινητά επιβάτες του θηριώδους επιβατηγού που εμπόδισαν το όποιο μπάζωμα της αβύσσου, αναρωτιέμαι: Βάλτε στη θέση του Αντώνη έναν κουστουμαρισμένο τριανταπεντάρη, ο οποίος φτάνει με αυτοκίνητο που κορνάρει και παρατεταμένα, σύριζα στον καταπέλτη, για να επιβιβαστεί. Με ή χωρίς εισιτήριο. Αναρωτιέμαι λοιπόν, οι τρεις μάγκες θα τον έσπρωχναν ή θα τον τράβαγαν απ' την πόρτα, ίσα πάνω και μέσα. Δεν αναρωτιέμαι.

Οταν έγραφα τις προάλλες εδώ για τα μαχαίρια στα εφηβικά χέρια, δεν φανταζόμουνα πόσο γρήγορα θα έδειχνε η γενιά που τα μεγάλωσε σε τι έχει υποκύψει, πόσο έχει χαθεί, και αποϊδεολογικοποιηθεί, ώστε να «λύνει» τα προβλήματά της πετώντας τον Αλλον στη θάλασσα χωρίς σωσίβιο, χωρίς αιτία, χωρίς αφορμή, για να πάει δήθεν παρακάτω. Σαν πολύ σταθήκαμε, και μάλιστα για μεγάλο χρονικό διάστημα, στην ταξική ατζέντα που θέλει κυρίαρχη την άποψη περί ατομικής ευθύνης. Παρασυρθήκαμε και δώσαμε άφεση αμαρτιών στη συλλογική ευθύνη, με το πρόσχημα ότι ένας δεν μπορεί να γεννήσει με τις πράξεις του και συλλογική ενοχή. Εδώ παίζουν ρόλο οι αριθμοί. Οχι οι περίπλοκοι. Αυτοί απλά του δημοτικού. Να ξέρεις να μετράς μέχρι το δέκα φτάνει. Γιατί, σύντροφοι, στον καταπέλτη δεν ήταν ένας. Ηταν τρεις. Κι ένας στην προκυμαία, τέσσερις. Χώρια οι υπόλοιποι ως τον καπετάνιο. Κι έτσι το έγκλημα γίνεται ομαδικό. Δε συγκράτησε κανένας κανέναν. Ούτε καν αποπειράθηκε. Οπως στο γήπεδο. Ενας σηκώνει τη φωτοβολίδα. Και δεν τον σταματάνε οι διπλανοί του. Θα μου πείτε μικρός ο αριθμός. Δε συγκροτεί κρίσιμη μάζα, δε χαρακτηρίζει όλο τον κλάδο μια τριάδα, μια τετράδα ναυτικών. Κι όμως, κάτι σάπιο υπάρχει πια που επιτρέπει να σχηματίζονται μικροί θύλακες στις αμέτρητες στρατιές των εργαζομένων, που λες κι έχουν παραλύσει και δεν τις βλέπουν τις φυσαλίδες που σκάνε, όπως προχτές στον Πειραιά, και δηλητηριάζουν το σώμα της κοινωνίας. Η εταιρεία έχει πληροφορήσει σίγουρα τους επιβάτες πελάτες της ότι φέτος τον Ιούνιο βραβεύτηκε για την ασφάλεια και υγεία των εργαζομένων της και των επιβατών της. Από ιδιωτικό φορέα. Οι φυσαλίδες στο μεταξύ τους έχουν ήδη εξασφαλίσει φρου φρου κι αρώματα και πολιτική έκφραση, μέχρι και κελιά με περικεφαλαία. Αν δεν είχε εκφασιστεί εκουσίως κι ακουσίως μια μεγάλη μάζα πολιτών αυτού του τόπου, δε θα τολμούσε να βγει όχι υπουργός, ούτε αποδεδειγμένα μωρός, να ισχυριστεί ότι το μεροκάματο του τρόμου είναι ίσο και ίδιο με το μεροκάματο του φόνου. Οπως ακριβώς ισχυρίζονταν οι χρυσαυγίτες όταν την έπεφταν στους Παμίτες, θεωρώντας τους εμπόδιο στο επιχειρείν του λιμανιού.

Το έγκλημα στον καταπέλτη δείχνει απροκάλυπτα, κυνικά και απεχθώς τον αμοραλισμό μιας κυρίαρχης αστικής ιδεολογίας, που έχει μετατρέψει την ανθρώπινη ζωή σε μετοχή μεταβαλλόμενης αξίας. Από μηδενικής ίσαμε φαινομενικής.

Ο Αντώνης δεν είναι γοργόνα. Δε θα κυκλοφορεί στις θάλασσες φωνάζοντας πως ζει, για να στοιχειώσει την εταιρεία, την πελατεία, την αγορά των θαλασσίων οικοπέδων και την επενδυτική βαθμίδα της χώρας. Αλλωστε το «Blue Horizon» ξεπλύθηκε εν μια νυκτί, αλλάζοντας δρομολόγιο, ώστε η εταιρεία να ζει και να βασιλεύει. Κι αυτό που μου σκίζει τα σωθικά και ξερνάω θάλασσες είναι πως αυτό το έγκλημα θα γίνει viral, κι αντί να εξεγείρει τις μάζες θα τις εξοικειώσει με την κανονικότητα της ...αβύσσου.

Της
Λιάνας ΚΑΝΕΛΛΗ