Το φωτογραφικό -κινηματογραφικό συνεργείο του ΔΣΕ

Η δράση του

Το 1948 ιδρύθηκε το φωτογραφικό - κινηματογραφικό συνεργείο, που υπαγόταν στο Τμήμα Διαφώτισης του Αρχηγείου του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας. Στη φροντίδα του ήταν η καταγραφή της δρώσας Ιστορίας, η αποτύπωση - φωτογραφική και κινηματογραφική - των δραστηριοτήτων του, πρακτική την οποία είχαν ακολουθήσει και το ΕΑΜ και ο ΕΛΑΣ την περίοδο της Αντίστασης. 

Το συνεργείο συγκροτήθηκε από τους Γιώργο Σεβαστίκογλου, Μάνο Ζαχαρία και Απόστολο Μουσούρη. Μετέπειτα έρχονται στο κινηματογραφικό συνεργείο οι Φώτης Ματσάκας, Βλαδίμηρος Παλαιστής, Φαέθων και Γιάννης. Η ομάδα αυτή είχε χρεωθεί την κινηματογράφηση επίκαιρων και φωτογραφιών από τη ζωή και τη δράση του ΔΣΕ, τα οποία μεταφέρονταν στο εξωτερικό για τεχνική επεξεργασία με σκοπό τη διανομή τους.

Το κινηματογραφικό συνεργείο του ΔΣΕ δημιούργησε έργο μοναδικό, καθώς αποτύπωσε σημαντικά γεγονότα και στοιχεία από την εξέλιξη της ένοπλης ταξικής σύγκρουσης σε Γράμμο και Βίτσι, τη ζωή του ΔΣΕ, την οργάνωση της κοινωνικής ζωής σε αυτές τις περιοχές, καθώς και το πέρασμα των μαχητών και μαχητριών στην πολιτική προσφυγιά.

Χιλιάδες πρόσωπα μαχητών και μαχητριών του ΔΣΕ έχουν αποτυπωθεί. Η καθημερινότητα των μαχητών, οι χώροι διαβίωσης, οι μάχες, η στρατιωτική εκπαίδευση που ακολουθούσαν, η διαφωτιστική δουλειά, οι συγκεντρώσεις - εκδηλώσεις που γίνονταν για επιβράβευση και ηθικές αμοιβές, οι δύσκολες στιγμές στο χειρουργείο, στο αναρρωτήριο και τους θαλάμους και ο ρόλος του Υγειονομικού του ΔΣΕ, η φροντίδα για την επιβίωση και προστασία των παιδιών, η επίσκεψη του Γάλλου κομμουνιστή ποιητή Πωλ Ελυάρ στον Γράμμο και το Βίτσι, η οργάνωση της ζωής στις ελεύθερες περιοχές, η δράση των νέων μαχητών του ΔΣΕ και των γυναικών, αλλά και οι πρώτες μέρες της υποχώρησης στην Αλβανία, καθώς και πλευρές από τη ζωή στην πολιτική προσφυγιά «ζωντανεύουν» μπροστά στα μάτια μας. Πρόκειται για ένα «μάχιμο» υλικό, που φανερώνει την ακατανίκητη δύναμη, την αποφασιστικότητα και πίστη των μαχητών του ΔΣΕ, τις αφάνταστα σκληρές συνθήκες μέσα στις οποίες δρούσαν, «όλα γίνονται εδώ πάνω με το μυαλό και τα χέρια», τον αναγκαίο και δίκαιο αγώνα που έδωσαν, ο οποίος αντικειμενικά εξέφραζε τους πόθους και τις ανάγκες των καταπιεσμένων απέναντι στους καταπιεστές και εκμεταλλευτές τους.

Αδιάψευστος μάρτυρας της Ιστορίας

Μέσα από προσφορές στο Αρχείο του ΚΚΕ από την οικογένεια του Απόστολου Μουσούρη και του Φώτη Ματσάκα, μαχητών του ΔΣΕ και μελών του κινηματογραφικού συνεργείου, έγινε δυνατό να δημιουργηθεί μια συλλογή με περισσότερα από 15.000 φωτογραφικά στιγμιότυπα.

Οταν παραδόθηκε αυτό το υλικό στο Κόμμα, δεν υπήρχαν στοιχεία με ημερομηνίες, χρονιές, τόπους και εικονιζόμενα πρόσωπα. Πραγματοποιήθηκε μεγάλη προσπάθεια από συντρόφους χρεωμένους στο Αρχείο του Κόμματος, για μια πρώτη τεκμηρίωση του πολύτιμου αυτού αρχείου. Πολύτιμος οδηγός τους η βιβλιογραφία και οι αναμνήσεις των επιζώντων μαχητών. Θυμίζουμε ότι μέρος αυτού του Αρχείου έχει δημοσιευτεί στην έκδοση - λεύκωμα της «Σύγχρονης Εποχής», «Απόστολος Μουσούρης - Φωτογραφίζοντας τον Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας».

Πλέον, όλο αυτό το αρχείο έχει ψηφιοποιηθεί, ταξινομηθεί και ενταχθεί στις συλλογές του Επιμορφωτικού Κέντρου «Χαρίλαος Φλωράκης», ώστε να είναι πλήρως προσβάσιμο στους μελετητές, στους ιστορικούς και τον καθένα που ενδιαφέρεται. Τα μοναδικά αυτά ντοκουμέντα μπορούν να συμβάλουν και στην ιστορική γνώση των συνθηκών στις οποίες πολέμησε ο ΔΣΕ, των μεγάλων επιτευγμάτων του, της οργανωμένης στρατιωτικής εκπαίδευσης και της πολιτικής, ιδεολογικής, διαπαιδαγωγητικής δουλειάς που γινόταν για τη διαμόρφωση συνειδητών, ταξικά συνειδητοποιημένων αγωνιστών.

Το ψηφιοποιημένο, πλέον, αρχείο έχει τη δική του συμβολή στην ιστορική γνώση για τον τιτάνιο αυτόν αγώνα, στον οποίο πήραν μέρος χιλιάδες λαού. Ενα υλικό χρήσιμο και απαραίτητο για τις νέες γενιές, αδιάψευστος μάρτυρας της Ιστορίας! Ο εμπλουτισμός του ΕΚΧΦ με το συγκεκριμένο αρχείο αποτελεί και μια έμπρακτη έκκληση για προσφορά και άλλου υλικού στο Αρχείο του ΚΚΕ για την καλύτερη αξιοποίηση, προστασία από τη φθορά του χρόνου και την ανάδειξή του.

Την Δευτέρα, 22 Ιούνη, στις 20.30, στο Επιμορφωτικό Κέντρο Βιβλιοθήκη - Αρχείο «Χαρίλαος Φλωράκης» (ΕΚΧΦ), θα πραγματοποιηθεί εκδήλωση της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ αφιερωμένη στο έργο του φωτογραφικού - κινηματογραφικού συνεργείου του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδος.

Στην εκδήλωση θα παρευρεθεί ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας.

Τμήμα κινηματογραφικών ντοκουμέντων που βρίσκονται στο Αρχείο του ΚΚΕ.

Προέρχονται από φίλμ των 35mm και οι λήψεις έγιναν από το κινηματογραφικό συνεργείο του ΔΣΕ.

Η κινηματογραφική ομάδα αποτελούνταν από τους Γιώργο Σεβαστίκογλου, Μάνο Ζαχαρία, Απόστολο Μουσούρη, και Φώτη Ματσακά.

« Ο Πολ Ελιάρ στο Γράμμο και το Βίτσι»

«Η γυναίκα και η νεολαία στον ΔΣΕ»

«Οχυρωματικά έργα»

«Η ζωής στις Ελεύθερες Περιοχές»

"Υγειονομικό του ΔΣΕ"