Τα αντεργατικά «πρωτόκολλα» της εργοδοσίας

Με το ...πρωτόκολλο του κουκουλώματος, τη μεταφορά του κόστους των διαγνωστικών τεστ στους εργαζόμενους, την επαναφορά της τηλεργασίας και την αποφυγή των απαραίτητων μέτρων προστασίας της υγείας στους χώρους δουλειάς διαχειρίζεται η εργοδοσία την έξαρση της πανδημίας.

Ο αυξημένος αριθμός των κρουσμάτων σε όλη τη χώρα, και ιδιαίτερα σε τουριστικές περιοχές, σε συνδυασμό με την επιστροφή

των εργαζομένων αυτή την περίοδο στα πόστα τους μετά τη θερινή τους άδεια, αυξάνουν τον κίνδυνο μετάδοσης του κορονοϊού σε χώρους δουλειάς, με δεδομένα τα πλημμελή μέτρα προστασίας, τη μη διενέργεια μαζικών διαγνωστικών τεστ και τις πρακτικές με τις οποίες διαχειρίζονται μια σειρά από επιχειρήσεις τα κρούσματα που προκύπτουν.

Μεταφέρουν στους εργαζόμενους ευθύνη και κόστος των τεστ

Στην «ατομική ευθύνη» επιβατών και εργαζομένων και στις αντοχές της ...τσέπης τους επαφίεται η διενέργεια διαγνωστικών τεστ για τον κορονοϊό στο μεγαλύτερο αεροδρόμιο της χώρας. Από τις αρχές Αυγούστου, ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών (ΔΑΑ) έχει ...συμπράξει με επιχειρηματικό όμιλο στην Υγεία «προκειμένου να προσφέρουν στο επιβατικό κοινό, αλλά και στην κοινότητα εργαζομένων του αεροδρομίου, τη δυνατότητα διαγνωστικού ελέγχου» σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο μέσα στο αεροδρόμιο. Η υλοποίηση της ...δυνατότητας αυτής έχει κόστος 70 ευρώ, με τους επιχειρηματικούς ομίλους να σημειώνουν πως «η τιμή για την εξέταση είναι ιδιαίτερα ανταγωνιστική». Την ίδια στιγμή, στους εργαζόμενους στις εταιρείες επίγειας εξυπηρέτησης, στα επισιτιστικά και εμπορικά καταστήματα, δεν γίνονται διαγνωστικά τεστ. Μάλιστα, οι οδηγίες που έχει δώσει εταιρεία επίγειας εξυπηρέτησης στο προσωπικό της συνιστούν «σε περίπτωση αμφιβολίας» για την κατάσταση της υγείας τους να απευθύνονται στα νοσοκομεία αναφοράς.

Την πραγματοποίηση τεστ για τον κορονοϊό, με δικά τους έξοδα, ή την παραμονή τους για μια βδομάδα εκτός εργασίας, ζητά από τους εργαζόμενους που επιστρέφουν στη δουλειά από επιδημιολογικά επιβαρυμένες περιοχές η εργοδοσία ξενοδοχειακού ομίλου. Μάλιστα, «για τη διευκόλυνση των υπαλλήλων που ενδιαφέρονται» έχει έρθει σε συμφωνία με εταιρεία «και πέτυχε την ειδική τιμή των 80 ευρώ» για τη διεξαγωγή διαγνωστικού μοριακού ελέγχου rapid test. Την «ειδική τιμή» καλούνται να πληρώσουν εργαζόμενοι που έχουν περάσει τους τελευταίους πέντε μήνες σε καθεστώς αναστολής, δηλαδή χωρίς μισθό και με το πενιχρό επίδομα των 534 ευρώ να καταβάλλεται με δραματική καθυστέρηση.

Με αντίστοιχο τρόπο, μεγάλη βιομηχανική μονάδα τροφίμων στον Εβρο ενημέρωσε τους εργαζόμενους ότι όποιος παρευρίσκεται σε κοινωνικές εκδηλώσεις ή πηγαίνει διακοπές θα μπορεί να επιστρέφει στη δουλειά μόνο εφόσον προσκομίζει αρνητικό τεστ ή μπαίνει σε καραντίνα 14 ημερών. Εκτός από το κόστος που επωμίζονται, οι εργαζόμενοι απειλούνται με απόλυση αν δεν ενημερώσουν για την παρουσία τους σε κάποια εκδήλωση την υπεύθυνη προσωπικού.

Το πρωτόκολλο του ...«δεν τρέχει τίποτα»

Ξενοδοχειακές μονάδες και άλλες τουριστικές επιχειρήσεις έχουν κάνει τα υγειονομικά πρωτόκολλα «κουρελόχαρτο», αφού λειτουργούν με το ελάχιστο δυνατό προσωπικό, ακυρώνοντας στην πράξη την τήρηση των μέτρων προστασίας. Το πρωτόκολλο που τηρείται με τη δέουσα ευλάβεια είναι αυτό που επιβάλλει τα κρούσματα που εμφανίζονται σε τουρίστες που διαμένουν στα ξενοδοχεία, αλλά και σε εργαζόμενους, να μη γίνονται γνωστά πέρα από τους τέσσερις τοίχους τους, πολλές φορές να μην ενημερώνονται για αυτά ούτε οι ίδιοι οι εργαζόμενοι που είναι άμεσα εκτεθειμένοι στον κίνδυνο μετάδοσης του ιού. Ετσι, το προσωπικό δουλεύει με την αγωνία για την υγεία του και την τρομοκρατία της εργοδοσίας, που συνιστά ...σιωπή για να μην «τινάξουν» τον Αύγουστο στον αέρα.

Την ίδια τακτική ακολούθησε μεγάλο πολυκατάστημα στο κέντρο της Αθήνας. Στην επιβεβαίωση θετικού κρούσματος σε εργαζόμενο στην καθαριότητα δεν ενημέρωσε παρά τους πιο κοντινούς συναδέλφους του, ενώ δεν σταμάτησε να λειτουργεί ούτε μέρα.

Στα Γιάννενα, χρειάστηκε η παρέμβαση του Εργατικού Κέντρου για να υποβληθούν σε τεστ οι εργαζόμενοι σε κατάστημα μεγάλης αλυσίδας σούπερ μάρκετ, μετά τη διάγνωση συναδέλφου τους ως θετικού στον ιό. Η εργοδοσία απαντούσε στην ανησυχία και στο αίτημά τους να υποβληθούν σε τεστ πως δεν υπάρχει κίνδυνος αφού φορούσαν μάσκα, ζητούσε να αποκρύψουν το περιστατικό ακόμα και από το οικογενειακό τους περιβάλλον, ενώ δεν ανέστειλε τη λειτουργία του υποκαταστήματος.

Στην επαναφορά της τηλεργασίας εξαντλούνται τα μέτρα προστασίας

Στο κλείσιμο συγκεκριμένων ορόφων και χώρων, χωρίς τη διενέργεια τεστ στους εργαζόμενους, περιορίζονται τα μέτρα της διοίκησης του ΟΤΕ για την αποφυγή της διασποράς του κορονοϊού μετά τη διαπίστωση κρουσμάτων σε τηλεφωνικά κέντρα (Κεραμεικός, Δάφνη) και στο Μέγαρο. Η λειτουργία των εγκαταστάσεων σταμάτησε ανά όροφο, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις οι εργαζόμενοι κλήθηκαν να εργαστούν από το σπίτι, χωρίς άλλες εξηγήσεις. Στα τεχνικά τμήματα, όπου δεν υπάρχει δυνατότητα τηλεργασίας, η εργοδοσία εφαρμόζει 5ήμερη καραντίνα για όσους επιστρέφουν από την άδειά τους. Μόνο που η εφαρμογή του μέτρου αυτού συμπληρώνεται με δουλειά για δέκα συνεχόμενες μέρες για τους υπόλοιπους, αφού το προσωπικό δεν φτάνει για να βγουν οι βάρδιες. Η επαναφορά της τηλεργασίας δεν ισχύει μόνο στον ΟΤΕ αλλά και σε άλλες επιχειρήσεις του κλάδου Τηλεπικοινωνιών - Πληροφορικής, σε εισπρακτικές εταιρείες και τράπεζες, είτε όταν παρουσιάζονται κρούσματα είτε ...προληπτικά.

Ειδικότερα στην περίπτωση των τραπεζών, η μη λήψη μέτρων στα καταστήματα, κι ενώ στο τέλος του μήνα αναμένεται αυξημένη προσέλευση συνταξιούχων, διαμορφώνει επικίνδυνες συνθήκες. Οι εργοδότες ζητούν αρνητικό μοριακό τεστ, αναλαμβάνοντας το κόστος, από το προσωπικό που επιστρέφει μετά την άδειά του, μόνο αν γυρίζει από περιοχές που παρουσιάζουν αυξημένο επιδημιολογικό φορτίο. Από το μέτρο αυτό εξαιρούνται όσοι δεν έχουν φύγει με άδεια, όσοι επιστρέφουν από άλλες περιοχές, αλλά και όσοι δουλεύουν με ελαστικές εργασιακές σχέσεις. Στο μεταξύ, στις εγκυκλίους που μοιράζουν στο προσωπικό προβλέπουν σε κάποιες περιπτώσεις δουλειά «εξ αποστάσεως για μία τουλάχιστον βδομάδα», χωρίς αυτό να συνδυάζεται απαραίτητα με την προσκόμιση αρνητικού τεστ.

Εκτεθειμένοι εργαζόμενοι και επιβάτες στις αστικές συγκοινωνίες

Ανησυχία και ερωτήματα σχετικά με την προστασία των εργαζομένων αλλά και των επιβατών προκύπτουν στο χώρο των αστικών συγκοινωνιών, με τις αραιές συχνότητες στα δρομολόγια όλων των Μέσων και με τα φαινόμενα συνωστισμού, ιδιαίτερα τις ώρες αιχμής, να έχουν κάνει έντονη την εμφάνισή τους κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.

Οι εταιρείες ΣΤΑΣΥ και ΟΣΥ έχουν ανακοινώσει ότι οι εργαζόμενοι θα υποβάλλονται σε διαγνωστικό έλεγχο για τον ιό με έξοδα των εταιρειών «σε περιπτώσεις που αυτό κρίνεται αναγκαίο». 

Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι δεν προβλέπεται κανένας έλεγχος για το προσωπικό που δουλεύει σε εργολάβους, σε πόστα όπως η συντήρηση αλλά και οι βλάβες. Η ανάγκη για διενέργεια τεστ σε τακτά διαστήματα αφορά όλο το προσωπικό, ανεξάρτητα από εργασιακή σχέση. Δεν περιορίζεται σε όσους επιστρέφουν από την άδεια, αλλά αφορά και τους εργαζόμενους που έρχονται καθημερινά σε επαφή με το επιβατικό κοινό. Ιδιαίτερα στην περίπτωση των λεωφορείων και τρόλεϊ, η θέση των οδηγών χωρίζεται από μια αλυσίδα ή ένα νάιλον από το υπόλοιπο λεωφορείο, χωρίς να απομονώνεται. Ακόμα χειρότερη είναι η κατάσταση στις γραμμές του αεροδρομίου, που μεταφέρουν κατά κύριο λόγο τουρίστες, άτομα που έχουν ταξιδέψει και προσωπικό που δουλεύει στο αεροδρόμιο. Οι οδηγοί στις γραμμές αυτές όχι απλά δεν έχουν μια απομονωμένη θέση από τους επιβάτες που μεταφέρουν, αλλά πρέπει να έρθουν σε άμεση επαφή με κάθε έναν, αφού έχουν το καθήκον της έκδοσης εισιτηρίων!

Οι δραματικές ελλείψεις σε προσωπικό και οχήματα παραμένουν, αναγκάζοντας τους εργαζόμενους καθημερινά να στοιβάζονται στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς για να πάνε και να γυρίσουν από τη δουλειά τους. Από το στόλο, που αριθμεί περίπου 1.100 λεωφορεία και τρόλεϊ, στην κυκλοφορία μπορούν να βγαίνουν γύρω στα 800 - 820, αφού για τα υπόλοιπα δεν υπάρχουν οδηγοί. Οι τελευταίες προσλήψεις προσωπικού έγιναν το 2008, δηλαδή πριν από 12 ολόκληρα χρόνια. Οπως εκτιμούν εργαζόμενοι, απαιτούνται τουλάχιστον 1.500 οχήματα, με τον υπολογισμό αυτό να αφορά τις «κανονικές συνθήκες» και όχι αυτές της πανδημίας, όπου πρέπει να τηρούνται αποστάσεις ανάμεσα στους επιβάτες.

Από το Μάρτη μέχρι σήμερα οι δυνάμεις της ΔΑΣ ΟΑΣΑ έχουν προχωρήσει σε παρεμβάσεις στο υπουργείο, στην ΟΣΥ και στη ΣΤΑΣΥ, διεκδικώντας προσλήψεις μόνιμου προσωπικού με πλήρη δικαιώματα, επισκευή και ανανέωση του στόλου με αγορά οχημάτων, καμία επιχειρηματική δράση στην αστική συγκοινωνία, μείωση της τιμής των εισιτηρίων κατά 50%.

Αντί η κυβέρνηση να ικανοποιήσει τα αιτήματα αυτά, εξαγγέλλει «λύσεις» για την «αναβάθμιση» των συγκοινωνιών κομμένες και ραμμένες στο στόχο της επέκτασης της επιχειρηματικής δράσης, όπως η ενοικίαση παλιών οχημάτων (δεκαετίας) μέσω leasing, η σύμπραξη με τα ΚΤΕΛ μέσω ΣΔΙΤ και προσλήψεις προσωπικού, χωρίς να διευκρινίζει με τι εργασιακές σχέσεις.

Ευ. Χ.