Ο ΕΛΑΣ απελευθερώνει την Θεσσαλονίκη

Τμήματα της ΧΙης Μεραρχίας του ΕΛΑΣ απελευθερώνουν, 30/10/1944, την Θεσσαλονίκη.

Οι μάχες

    Στις 26 προς 27 του Οκτώβρη, δυνάμεις του ΕΛΑΣ, αψηφώντας την εγγλέζικη εντολή, ξεκινούν από το Ελευθεροχώρι με πλοιάρια του ΕΛΑΝ και αποβιβάζονται στη Χαλκιδική. Την ίδια νύχτα, τμήματα της 10ης Μεραρχίας και η Ταξιαρχία Ιππικού, που υπάγονταν τακτικά στην ΟΜΜ, άλλα απ' τη Μεθώνη με το ΕΛΑΝ και άλλα με σχεδίες από Αλιάκμονα και Αξιό κατευθύνθηκαν προς τον ίδιο στόχο.

Ηδη από τις 17 Οκτώβρη, κλιμάκιο της διοίκησης της Ομάδας Μεραρχιών του ΕΛΑΣ βρισκόταν μέσα στην πόλη. Αρχίζουν οι μάχες. Με τις δυνάμεις του ΕΛΑΣ να σφίγγουν τον κλοιό, οι Γερμανοί επισπεύδουν την αναχώρησή τους από τη Θεσσαλονίκη, ενώ οι ταγματασφαλίτες καταφεύγουν στο Κιλκίς.
  

  Στις 30 του Οκτώβρη του 1944 ο ΕΛΑΣ είναι κυρίαρχος της πόλης, ενώ τμήματά του σε συνεχή επαφή με τον εχθρό, τον καταδίωξαν μέχρι τα γιουγκοσλαβικά σύνορα, προκαλώντας του σοβαρές απώλειες.
   

 Σε τηλεγράφημα που εστάλη την ίδια μέρα από το στρατηγείο της ΟΜΜ στο αρχηγείο του ΕΛΑΣ αναφέρεται μεταξύ άλλων: «Τμήματά μας εισήλθαν Θεσσαλονίκη σήμερον 3ην μετά μεσημβρία, στοπ, λαός Θεσσαλονίκης έξαλλος από ενθουσιασμό διατρέχει οδούς πόλεως εναγκαλιζόμενος αντάρτες, στοπ, εργοστάσια ηλεκτρισμού και μύλος Αλατίνι κατόπιν επεμβάσεως Ε.Λ.Α.Σ., διεσώθηκαν, στοπ. Εστία εθνοπροδοτών ΧΑΝ παρέδωσε βαρύ οπλισμό, στοπ. Θα αναγκαστεί εις παράδοσιν, στοπ. Τμήματά μας προσανατολίζονται προς δυτικόν τμήμα πόλεως για χτυπήματα, στοπ (...) Παρόν τηλεγράφημα παρακαλώ δοθεί ΠΓ του ΚΚΕ, στοπ».

Η Απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης πιστοποιεί ότι οι λαοί μπορούν να νικήσουν

Στη διάρκεια της Κατοχής, οι αστικές πολιτικές δυνάμεις και τα όργανά τους προσπαθούσαν να σπείρουν στη λαϊκή συνείδηση την ηττοπάθεια, τη "φρονιμάδα". Να πείσουν το λαό ότι οι χιτλερικές στρατιές ήταν αήττητες, πως η αναμέτρηση μαζί τους ισοδυναμούσε με τρέλα.

Σήμερα, προσπαθούν να πείσουν το λαό ότι οι κρίσεις, η φτώχεια, οι πόλεμοι και η προσφυγιά είναι φυσικά φαινόμενα, ότι η συμμετοχή στους ιμπεριαλιστικούς σχηματισμούς της ΕΕ και του ΝΑΤΟ είναι μονόδρομος, ότι δεν υπάρχει άλλη επιλογή για το λαό. Μας καλούν να στρατευτούμε πίσω από τις "εθνικές επιλογές", όλοι μαζί να βάλουμε πλάτη για να έρθει η καπιταλιστική ανάπτυξη, που θα πατήσει πάνω στο πετσόκομμα των εργατικών - λαϊκών δικαιωμάτων.

Από την απελευθέρωση και μέχρι σήμερα, στο όνομα της αντικειμενικότητας της Ιστορίας και των "ίσων αποστάσεων", εξισώνονται οι θύτες και τα θύματα. Αυτοί που έδωσαν και τη ζωή τους για την απελευθέρωση της πατρίδας μας, μνημονεύονται μαζί μ' αυτούς που συνεργάστηκαν με τους Γερμανούς κατακτητές, με τους δοσίλογους και τους ταγματασφαλίτες που συνόδευσαν το γερμανικό στρατό μέχρι τα σύνορα της χώρας κατά την αποχώρησή του και που στη συνέχεια στάθηκαν πάλι απέναντι από το λαό, συνεργαζόμενοι με τους Αγγλους και Αμερικάνους ιμπεριαλιστές.

Η ιστορική αλήθεια είναι όμως μία και έχει γραφτεί στη μνήμη του λαού. Τη Θεσσαλονίκη την απελευθέρωσε από τους Γερμανούς και τα Τάγματα Ασφαλείας το ΕΑΜ - ΕΛΑΣ. Αυτή η αλήθεια δεν πρόκειται να διαγραφεί, όσο και να προσπαθούν τα αστικά επιτελεία και οι διάφορες πληρωμένες γραφίδες τους.

Η Απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης, η πάλη του ελληνικού λαού ενάντια στη φασιστική τριπλή κατοχή, μέσα από τις γραμμές του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ και του ΚΚΕ, αποτελεί πηγή έμπνευσης και διδαγμάτων, ιδιαίτερα σήμερα, που η Ιστορία ξαναγράφεται με προμετωπίδα τον αντικομμουνισμό, που οι αντιθέσεις και τα αδιέξοδα στο παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα εγκυμονούν τεράστιους κινδύνους γενικευμένων πολεμικών συγκρούσεων.

Πιστοποιεί ότι οι λαοί μπορούν να νικήσουν, οργανωμένοι, αποφασισμένοι, μαχητικοί. Το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας οργάνωσε και οργανώνει, ενέπνευσε και εμπνέει τους εργάτες, τη νεολαία, το λαό και τους οδηγεί σε αυτόν τον αγώνα, σε αυτήν την προοπτική. Ετσι έγινε τότε, έτσι θα ξαναγίνει αύριο, όσες φορές χρειαστεί, μέχρι να χαθεί στο βάθος του ιστορικού χρόνου η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, οι πόλεμοι και όλα τα εγκλήματα που εκπορεύονται από τη συνθήκη αυτή.

 ....

Στις 30/10/1945, πάνω από 150.000 λαού της Θεσσαλονίκης γιορτάζουν την απελευθέρωση της πόλης από το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ. Παρακρατικοί ανοίγουν πυρ κατά των συγκεντρωμένων, δολοφονούν 1 και τραυματίζουν 8.

Η Απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης από τον ΕΛΑΣ