Νέα πολύπλευρα παζάρια για τη σύγκρουση Αρμενίας - Αζερμπαϊτζάν

ΝΑΓΚΟΡΝΟ ΚΑΡΑΜΠΑΧ

Το Ιράν προτείνει διαπραγματεύσεις με «παίκτες» της περιοχής του Νότιου Καυκάσου

ΕΡΕΒΑΝ - ΜΠΑΚΟΥ.--

Συνεχίζονται οι εχθροπραξίες μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν στον αποσχισθέντα θύλακα Ναγκόρνο Καραμπάχ, ενώ παράλληλα εντείνονται τα παζάρια με στόχο την εφαρμογή της κατάπαυσης του πυρός και την έναρξη «ειρηνευτικών συνομιλιών».

Χτες ο πρόεδρος της αυτοανακηρυχθείσας δημοκρατίας του Ναγκόρνο Καραμπάχ ανέφερε πως οι δυνάμεις του Αζερμπαϊτζάν απέχουν μερικά χιλιόμετρα από τη στρατηγικής σημασίας πόλη Σούσα. «Ο βασικός στόχος του εχθρού είναι να εισβάλει στη Σούσα και όποιος ελέγχει τη Σούσα, ελέγχει το Ναγκόρνο Καραμπάχ», είπε.

Εκτός από την Τουρκία, χτες εμφανίστηκε και το Ιράν να διεκδικεί αναβαθμισμένο ρόλο στην περιοχή του Νότιου Καυκάσου, προτείνοντας συμμετοχή του στις διαπραγματεύσεις. Το ιρανικό σχέδιο - που παραδόθηκε στις κυβερνήσεις του Αζερμπαϊτζάν, της Ρωσίας, της Αρμενίας και της Τουρκίας - «επιδιώκει να βρει μια λύση για τη σύγκρουση στο Ναγκόρνο Καραμπάχ με τη βοήθεια των περιφερειακών χωρών», καθώς η διαπραγματευτική Ομάδα του Μινσκ του Οργανισμού για τη Συνεργασία και την Ασφάλεια στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) «περιλαμβάνει χώρες που βρίσκονται πολύ μακριά από εμάς και δεν μπορούν να αισθανθούν πραγματικά τον πόνο των ανθρώπων της περιοχής μας».

Νωρίτερα, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών του Ιράν, Αμπάς Αράχτσι, είχε δηλώσει ότι το ιρανικό σχέδιο προβλέπει «τερματισμό της κατοχής, σεβασμό της εδαφικής ακεραιότητας και κυριαρχίας».

Ο Αρμένιος ΥΠΕΞ, Ζόραμπ Μνατσακανιάν, απέρριψε έμμεσα την ιρανική πρωτοβουλία, λέγοντας πως «οι συμπροεδρεύουσες χώρες της Ομάδας Μινσκ (Ρωσία, ΗΠΑ, Γαλλία) είναι η μόνη διεθνώς συμφωνημένη μορφή διαμεσολάβησης και διαπραγματεύσεων». Ταυτόχρονα, χαρακτήρισε το Ιράν «μια πολύ σημαντική χώρα στην περιοχή μας και σε αντίθεση με την Τουρκία έχει υπεύθυνη και εποικοδομητική στάση στην περιφερειακή ασφάλεια και ειρήνη».

Ο ίδιος επισήμανε άλλωστε πως η Τουρκία «δεν είναι αμερόληπτος ή ουδέτερος παίκτης» στη σύγκρουση για το Ναγκόρνο Καραμπάχ και υπενθύμισε πως «απέρριψε την 1η Οκτώβρη την έκκληση των Προέδρων των ΗΠΑ, Ρωσίας και Γαλλίας για άμεση εκεχειρία, προτού καν το Αζερμπαϊτζάν εκφράσει άποψη».

Το Αζερμπαϊτζάν εξέφρασε εκτίμηση για την πρόταση του Ιράν, ωστόσο από τη στιγμή που το Ιράν δεν είναι μέλος της Ομάδας του Μινσκ (η Τουρκία είναι), η διαμεσολάβησή του θα πρέπει να έχει την έγκριση και των δυο πλευρών, ανέφερε ο ΥΠΕΞ, Τζεϊχούν Μπαϊράμοφ. Ηδη έχει συμφωνηθεί τρεις φορές κατάπαυση του πυρός για ανθρωπιστικούς σκοπούς, με τη μεσολάβηση της Ρωσίας, της Γαλλίας και των ΗΠΑ, ενώ σήμερα αναμένονται συνομιλίες των ΥΠΕΞ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν με τη διαμεσολάβηση του ΟΑΣΕ στη Γενεύη.

Πάντως, χτες ο Αρμένιος ΥΠΕΞ εμφανίστηκε θετικός στην εγκατάσταση παρατηρητών για την τήρηση της εκεχειρίας, ενώ ο Αζέρος ομόλογός του ισχυρίστηκε πως προϋπόθεση είναι να αποσυρθούν τα αρμένικα στρατεύματα από τα «κατειλημμένα» εδάφη στο Ναγκόρνο Καραμπάχ.

Τη σημασία να «υπάρχει πολιτική βούληση για τερματισμό των εχθροπραξιών» τόνισαν σε προχτεσινή τηλεφωνική συνομιλία οι ΥΠΕΞ της Ρωσίας και της Γαλλίας, Σεργκέι Λαβρόφ και Ζαν Ιβ Λε Ντριάν και υπογράμμισαν την ανάγκη συνέχισης συντονισμένων δράσεων των συμπροέδρων της Ομάδας Μινσκ, ενώ «εξετάστηκαν πιθανά σενάρια μελλοντικών εξελίξεων». Επίσης, το ρωσικό ΥΠΕΞ εξέφρασε και χτες ανησυχία, επειδή «εντείνεται η συμμετοχή ξένων μισθοφόρων από τη Μέση Ανατολή» στο Ναγκόρνο Καραμπάχ.

Στην αυξημένη συμμετοχή μαχητών από τη Μέση Ανατολή στάθηκε και ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν, σε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Τούρκο ομόλογό του, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, την Τρίτη το βράδυ.

Η Τουρκία είναι ειλικρινής στις προσπάθειές της να επιλύσει τη σύρραξη στο Ναγκόρνο Καραμπάχ και πιστεύει στην ειλικρίνεια της Ρωσίας, δήλωσε προχτές σε ομιλία του ο Τούρκος Πρόεδρος, προσθέτοντας ότι έχει πει στον Πρόεδρο της Ρωσίας πως μπορούν να επιλύσουν μαζί το πρόβλημα. Ο Ερντογάν δήλωσε επίσης πως ενημέρωσε τον Πούτιν ότι η Αρμενία χρησιμοποιεί τους Κούρδους μαχητές στις συγκρούσεις.