Παραπέμπονται σε δίκη οι πρωτεργάτες της δικτατορίας

Με βούλευμα του πενταμελούς Συμβουλίου Εφετών, 24 από τους πρωτεργάτες της δικτατορίας παραπέμπονται σε δίκη με τις κατηγορίες της εσχάτης προδοσίας και της στάσης.

«Εις θάνατον» οι πρωταίτιοι της χούντας

Με την ανακοίνωση των ποινών τελειώνει στις 24 Αυγούστου 1975 η δίκη των πρωταιτίων του στρατιωτικοφασιστικού πραξικοπήματος της 21ης Απρίλη 1967. Το Δικαστήριο επιβάλλει την ποινή του θανάτου στους τρεις αρχιπραξικοπηματίες Γ. Παπαδόπουλο, Γ. Μακαρέζο και Στ. Παττακό, κρίνοντάς τους ενόχους για τα αδικήματα της εσχάτης προδοσίας και της στάσης.

Η δίκη είχε αρχίσει στις 28 Ιούλη 1975 σε ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα των Φυλακών Κορυδαλλού, για λόγους ασφαλείας.

Λίγα λεπτά πριν την έναρξη της διαδικασίας, ο Παπαδόπουλος παίρνει το λόγο και δηλώνει:

«Υπήρξα αρχηγός της επαναστάσεως (...). Ως εκ τούτου αναλαμβάνω την ευθύνη πλήρως, δι' όλους όσοι συμμετέσχον εις την εκδήλωσίν της και δι' όσα έπραξαν εντός του πνεύματος των διαταγών. Δε θα με ξανακούσητε εις το Δικαστήριόν σας. Θα αναμένω την απόφασίν σας (...)». Δήλωση αναλήψεως ευθυνών κάνουν στη συνέχεια οι Παττακός και Μακαρέζος, ενώ όλοι οι κατηγορούμενοι δηλώνουν: «Γνωρίζω την κατηγορία, αλλά δεν την αποδέχομαι». Αμετανόητοι, θρασείς, προκλητικοί.

Ενα από τα χαρακτηριστικά της δίκης είναι ότι γίνεται χωρίς πολιτική αγωγή (κατόπιν αιτήματος της υπεράσπισης), ενώ οι δικηγόροι των πραξικοπηματιών αποχωρούν με δήλωση ότι η καταδίκη των πελατών τους είναι προαποφασισμένη.

Κατά τη διάρκεια της δίκης καλούνται να καταθέσουν 65 μάρτυρες κατηγορίας και μερικοί μάρτυρες υπεράσπισης.

Ως μάρτυρες κατηγορίας καταθέτουν όλοι οι πολιτικοί ηγέτες με εξαίρεση τον Α` Γραμματέα της ΚΕ του ΚΚΕ, Χαρίλαο Φλωράκη, τον οποίο το δικαστήριο δεν κάλεσε να καταθέσει.

Στις 23 Αυγούστου, ο πρόεδρος του δικαστηρίου Γιάννης Ντεγιάννης διαβάζει την απόφαση του δικαστηρίου.

Την ίδια μέρα από κυβερνητική ανακοίνωση διαφαίνεται ότι οι επιβληθείσες θανατικές καταδίκες θα μετατραπούν. Ξεσπά θύελλα αντιδράσεων από την αντιπολίτευση. Στις 25 Αυγούστου ο Κ. Καραμανλής συγκαλεί εκτάκτως το Υπουργικό Συμβούλιο, το οποίο αποφασίζει ομόφωνα να κινηθεί η διαδικασία για τη μετατροπή της θανατικής καταδίκης των τριών σε ισόβια δεσμά.

Στις 29 Αυγούστου ο Καραμανλής, μιλώντας σε συγκέντρωση 1.000 αξιωματικών, διαβεβαιώνει για την έκταση των ποινών των τριών πρωταιτίων, δηλώνοντας: «Οταν ομιλούμε για ισόβια δεσμά, εννοούμε ισόβια δεσμά».

Ολοι ήθελαν να κάνουν χούντα

• Προκλητική εμφάνιση του "τέως" ο οποίος κατηγορεί τους ηγετικούς παράγοντες της Δεξιάς - και τον ίδιο τον Κ. Καραμανλή - ότι τη δεκαετία του 1960 τού ζήτησαν να κάνει δικτατορία
• Επιβεβαιώνει ο Γ. Ράλλης ότι επισκέφθηκε το 1967 τον τότε βασιλιά και συζήτησε το ενδεχόμενο αναστολής ορισμένων άρθρων του Συντάγματος

Μπαράζ αλληλοαποκαλύψεων για το ποιος ήθελε να πρωτοεπιβάλλει δικτατορία στη δεκαετία του 1960 αλλά και αφορμή στον έκπτωτο Γλίξμπουργκ να κάνει την επανεμφάνισή του, έδωσε η επιλεκτική δημοσιοποίηση των αρχείων του Κ. Καραμανλή. Παράλληλα δημιούργησε νέα αναστάτωση στο κόμμα της ΝΔ καθώς ο πρόεδρός της επιμένει να μην κάνει οποιαδήποτε δήλωση καθώς οι "φιλοβασιλικοί" βουλευτές της ΝΔ ήταν από τους κύριους υποστηρικτές του.

Συγκεκριμένα όπως προκύπτει από τις νέες εξελίξεις και άσχετα από την ιστορική τους ακρίβεια, τόσο το παλάτι όσο και πολιτικοί της τότε Δεξιάς συναγωνίζονταν στο ποιος θα πρωτοδέσει τον ελληνικό λαό και αναζητούσαν τον δικό τους ρόλο στις εξελίξεις, ο καθένας φυσικά για λογαριασμό του.

Η κατηγορία Καραμανλή ότι το 1975 - μετά το δημοψήφισμα και την κατάργηση της βασιλείας - ο τέως μονάρχης σχεδίαζε από το Λονδίνο πραξικόπημα κατά της κυβέρνησής του, προκάλεσε την αντίδραση του Γλίξμπουργκ ο οποίος με μία προκλητική δήλωση στην οποία αυτοαποκαλείται "Βασιλεύς Κωνσταντίνος" επιτίθεται κατά των ιστορικών ηγετών της Δεξιάς και εγγράφει υποθήκες και για το μέλλον.

Με τη δήλωση αναφέρει ότι το 1967 λίγο πριν από την επιβολή της δικτατορίας ο τότε πρωθυπουργός Π. Κανελλόπουλος, ο υπουργός Αμυνας Π. Παπαληγούρας και ο Γ. Ράλλης, υπουργός Δημόσιας Τάξης, τον επισκέφθηκαν και του ζήτησαν "την εγκαθίδρυσιν δικτατορίας" αλλά αυτός αρνήθηκε "κατηγορηματικά και να συζητήσει ακόμη όλες αυτές τις προτάσεις".

Αναστολή άρθρων του Συντάγματος, ζητούσε ο Γ. Ράλλης

Στην κατηγορία αυτή επιχείρησε να απαντήσει με δηλώσεις του στο ΜΕΓΚΑ ο Γ. Ράλλης, αλλά το μόνο που κατάφερε ήταν να επιβεβαιώσει ουσιαστικά τις κατηγορίες του "τέως". Συγκεκριμένα είπε ότι όντως επισκέφθηκαν οι τρεις τον "τέως" και επειδή υπήρχαν φήμες "για διασάλευση της τάξης και ίσως και βίαιη κατάληψη της εξουσίας", τού είπαν ότι εάν κάτι τέτοιο πραγματοποιούνταν τότε θα εισηγούνταν την έκδοση βασιλικού διατάγματος "για αναστολή ορισμένων άρθρων του Συντάγματος". Ουσιαστικά δηλαδή οι τρεις πρότειναν την επιβολή μίας μορφής δικτατορίας καθώς η αναστολή άρθρων του Συντάγματος σε τέτοιες περιπτώσεις αφορά προφανώς τα άρθρα εκείνα που έχουν να κάνουν με τις συνταγματικές ελευθερίες του λαού. Οπως είπε ο Γ. Ράλλης, ο τότε βασιλιάς συμφώνησε με την πρότασή τους αλλά τελικά δεν έφτασαν σε αυτό το σημείο. Βέβαια εκείνη την περίοδο όπως αναφέρουν οι ιστορικοί, ο μονάρχης ετοίμαζε τη δική του χούντα των στρατηγών, αλλά τελικά τούς πρόλαβαν όλους οι "συνταγματάρχες".

Ο έκπτωτος όμως, στη χτεσινή του ανακοίνωση εμπλέκει και τον ίδιο τον Κ. Καραμανλή λέγοντας ότι το 1966 κάλεσε τον Κ. Καραμανλή να γυρίσει στην ΑΘήνα από το Παρίσι όπου ζούσε τότε "για να συμβάλει εις την ομαλήν εξέλιξιν των ελληνικών πολιτικών πραγμάτων". Κατά τον "τέως" ο Κ. Καραμανλής τού απάντησε ότι δέχονταν να επιστρέψει μόνο εφόσον "ο βασιλεύς ανέθετε εις τας Ενόπλους Δυνάμεις να επιβάλουν δικτατορίαν".

Στην ίδια ανακοίνωση αναφέρεται ότι το 1976 τον επισκέφθηκε στο Λονδίνο ο Γ. Ράλλης και του ανέφερε τις πληροφορίες που υπήρχαν στην Αθήνα σύμφωνα με τις οποίες ο "τέως" ετοίμαζε πραξικόπημα και αυτός του απάντησε ότι δε γνώριζε τίποτα. Την επίσκεψη επιβεβαίωσε με τις χτεσινές του δηλώσεις και ο Γ. Ράλλης ενώ ο "τέως" αναφέρει και μία ακόμα προτροπή για επιβολή χούντας. Συγκεκριμένα λέει ότι το 1965 ο τότε αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης Π. Κανελλόπουλος τού ζήτησε να του αναθέσει την κυβέρνηση "συναινώντας εις την αναστολή της ισχύος ορισμένων θεμελιωδών άρθρων του Συντάγματος".

Ο έκπτωτος στην προκλητική του δήλωση με την οποία αυτοαποκαλείται "βασιλιάς" φτάνει στο σημείο να ισχυριστεί ότι για την προάσπιση "των δημοκρατικών ελευθεριών του ελληνικού λαού θυσίασε τον θρόνο του" (! ) ενώ απειλεί και με άλλες "αποκαλύψεις" το επόμενο χρονικό διάστημα. Εγγράφει δε υποθήκες για το μέλλον κάνοντας μνεία για τα εθνικά θέματα και λέει ότι "οι πολιτικοί άνδρες ακόμη και τα πολιτεύματα έρχονται και παρέρχονται. Εθνικαί όμως καταστροφαί παραμένουν ανεπανόρθωτοι". Η συγκεκριμένη αποστροφή επιβεβαιώνει με κάθε σαφήνεια την πρόθεσή του μέσω μίας - ευκταίας για αυτόν όπως προκύπτει από τους χειρισμούς του - εθνικής καταστροφής να επιστρέψει ως "σωτήρας του έθνους".

Οπως είναι φυσικό και η χτεσινή εξέλιξη πυροδότησε δηλώσεις και αντιδηλώσεις βουλευτών της ΝΔ ενώ επίσημα το κόμμα αποφεύγει να πάρει θέση. Μάλιστα ο Π. Παυλόπουλος έσπευσε να δηλώσει ότι όλα αυτά δεν απασχολούν τη ΝΔ ενώ ο Γ. Ράλλης εκτίμησε ότι "έχουν αναστατώσει το κόμμα χωρίς λόγο".

Η Ρηγίλλης επέμενε και χτες μέσω συνεργατών του προέδρου ότι "η πολιτική του σήμερα δεν ασκείται με τα γεγονότα του χτες" αλλά έκδηλη ήταν η απογοήτευσή τους για την όλη εξέλιξη σε μία περίοδο κατά την οποία το κόμμα "είχε ηρεμήσει". Χαρακτηριστική από αυτήν την άποψη ήταν η δήλωση του βουλευτή Γ. Καλού ο οποίος είναι από τους πιο στενούς συνεργάτες του νέου προέδρου της ΝΔ. Συγκεκριμένα μιλώντας στο Α πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας δήλωσε ότι "έπρεπε αυτοί οι κάποιοι που συμβούλευσαν τον Κ. Καραμανλή να δώσει τώρα ένα μέρος του αρχείου του στη δημοσιότητα να γνωρίζουν ότι θα δημιουργηθεί ένα πρόβλημα στη ΝΔ και αν δεν το είχαν υπ' όψιν τους, είναι κατακριτέοι".