Με καθυστέρηση 75 χρόνων η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος αποκατέστησε τον ΕΑΜίτη Χίου Ιωακείμ Στρουμπή, στη Συνεδρίαση της 25 Αυγούστου 2021.
Οι άλλοι δυο ΕΑΜίτες Μητροπολίτες, ο Κοζάνης Ιωακείμ αποκαταστάθηκε ως πρώην μητροπολίτης Σερβίων και Κοζάνης το 1957 και ο Ηλείας Αντώνιος τον Μάρτη του 1958.
Ιωακείμ Στρουμπής
 |
|
Τα μέλη της ΠΕΕΑ και ο Μητροπολίτης Ιωακείμ. Από αριστερά προς δεξιά: Κ. Γαβριηλίδης, Στ. Χατζήμπεης, Αγγελος Αγγελόπουλος, Στρατηγός Μανώλης Μάντακας, Γιώργ. Σιάντος, Πέτρος Κόκκαλης, Αλεξ. Σβώλος, Ιωακείμ Κοζάνης, Ευρ. Μπακιρτζής, Ηλίας Τσιριμώκος και Νίκος Ασκούτσης |
O Ιωακείμ Στρουμπής, κατά κόσμον Χριστόφορος, γεννήθηκε στα Θυμιανά Χίου το
1880.Ο Ιωακείμ πέθανε στις 28 Μαρτίου 1950, πάμπτωχος και φιλοξενούμενος από
συγγενείς του.
O Ιωακείμ Στρουμπής (1880-1950) ήταν Έλληνας θεολόγος και Επίσκοπος που
διετέλεσε Επίσκοπος Αρδαμερίου, Μητροπολίτης Καρδαμύλων και Μητροπολίτης Χίου.
Η Χίος κατελήφθη το απόγευμα της 4ης Μαΐου του 1941 αμαχητί από τμήμα των
στρατευμάτων του Γ΄ Ράιχ, το οποίο είχε φτάσει με γερμανικό μεταγωγικό πλοίο
στο νησί.
Πολύτιμος συμπαραστάτης στο πλευρό του χειμαζόμενου Χιακού
λαού, καθ’ όλη τη διάρκεια της Κατοχής, στάθηκε ο τότε Μητροπολίτη Χίου Ιωακείμ
Στρουμπή, ο οποίος καταγόταν από το χωριό Θυμιανά και ο οποίος προσχώρησε στις
τάξεις του ΕΑΜ.
Κατά τη διάρκεια της Κατοχής ανέπτυξε σημαντική αντιστασιακή και κοινωνική
δράση, ενώ ήταν μέλος του ΕΑΜ.
Το 1946, επί αρχιεπισκόπου και αντιβασιλέα Δαμασκηνού, δικάστηκε για τη συμμετοχή του στο ΕΑΜ ως φιλοκομμουνιστής και τιμωρήθηκε με έκπτωση από τη μητρόπολή του, πέθανε πάμπτωχος και φιλοξενούμενος από συγγενείς του.
1 Η έναρξη της διαδρομής του Μητροπολίτη Χίου Ιωακείμ Στρουμπή αντανακλά την ιστορική – οικονομική – πολιτική και κοινωνική περίοδο των αρχών του 20ου αιώνα, με κύρια χαρακτηριστικά γνωρίσματα τη διάλυση της Οθωμανικής αυτοκρατορίας και τη δημιουργία των Βαλκανικών κρατών.
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ απελευθέρωση των ελληνικών κι άλλων εδαφών από τον Τουρκικό ζυγό και οι παρεμβάσεις των ιμπεριαλιστικών κρατών στην ευρύτερη περιοχή της Βαλκανικής χερσονήσου έβαλαν τη σφραγίδα τους στις ραγδαίες εξελίξεις.
Ο Ιωακείμ Στρουμπής κατά κόσμο Χριστόφορος ήταν παιδί της πολυμελούς οικογένειας του Παντελή και της Μαρίας Στρουμπή, που γεννήθηκε στα Θυμιανά της Χίου, στα 1880.
Φοίτησε στη «Σχολή» της Χίου, που δημιουργήθηκε στα 1792 και απετέλεσε τον πνευματικό φάρο του σκλαβωμένου νησιού και συνέχισε τις σπουδές του στα 1899 στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης όπου ολοκλήρωσε τις σπουδές του στα 1904.
Η ένταξή του στην ιεροσύνη ξεκίνησε το 1903, που χειροτονήθηκε διάκονος στο ναό του αγίου Ιωάννη των Χίων του Γαλατά.
Η ιερατική του πορεία ξεκινά από τα ακριτικά νησιά του Αιγαίου πελάγου, που τελούσαν υπό Τουρκική κατοχή, όπου κατ’ αρχάς υπηρετεί ως αρχιδιάκονος στη Μητρόπολη Λήμνου και στη συνέχεια ως πρωτοσύγκελος στη Μητρόπολη Ρόδου.
Το 1911 εκλέγεται επίσκοπος Αρδαμερίου, μία επαρχία της Μακεδονίας, που βίωνε εκείνα τα δίσεκτα χρόνια τις επιπτώσεις της πολιτικής των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων, που επιδρούσαν σ’ όλα τα επίπεδα της ζωής των σκλαβωμένων.
Την περίοδο των Βαλκανικών πολέμων (1912-1913) συμμετείχε δραστήρια στην απελευθέρωση των νησιών του Αιγαίου πελάγου και της Μακεδονίας.
Ο Ιωακείμ Στρουμπής έχοντας διαμορφώσει μέσα από τη μόρφωσή του, αλλά και τη δραστήρια συμμετοχή του στους Εθνικούς και κοινωνικούς αγώνες δημοκρατική και αλληλέγγυα προσωπικότητα βρίσκεται στο πλευρό του Ελευθέριου Βενιζέλου στο κίνημα της Εθνικής Άμυνας και της κυβέρνησης της Θεσσαλονίκης και διαδραματίζει ενεργό ρόλο τασσόμενος, μετά λόγων και έργων ενάντια στη Βασιλεία.
Στο τηλεγράφημά του στην Ιερά Σύνοδο δεν χάνει την ευκαιρία να καταδικάσει την παράδοση των εθνικών συμφερόντων σε αλλότριους συμμάχους γράφοντας ότι: «…πολιτική απεμπολούσα ιδανικά φυλής, συμμαχούσα προς εχθρούς προαιώνιους παραδίδουσα τούτοις Ανατολικήν Μακεδονίαν απομακρύνουσα Έθνος φυσικών φίλων και συμμάχων προβαίνουσα εις σφαγιασμόν τέκνων Πατρίδος αθώων εξήγειρεν εθνικήν συνείδησιν, ήτις και απεκήρυξεν υπεύθυνους εθνικών συμφορών.
Συμεριζόμενος εθνικήν αγανάκτησιν έπαυσα μνημονεύων ονόματα βασιλέως και οίκου αυτού.
Οι ενδοαστικές αντιθέσεις και η εκλογική ήττα του Ελ. Βενιζέλου το 1920 τον οδηγούν στο να επιστρέψει στην Κωνσταντινούπολη κοντά στον προσκείμενο στο Βενιζέλο Πατριάρχη Μελέτιο Δ’ (Μεταξάκη).
Την περίοδο 1919-1922 τοποθετήθηκε τοποτηρητής Μητροπολίτης Ελάσσονας και βρέθηκε στο πλευρό των κολίγων της περιοχής απαλύνοντας τη βία των τσιφλικάδων.
Αν και εκλέχθηκε Μητροπολίτης Κορυτσάς το 1922 ουδέποτε τοποθετήθηκε, γιατί το νεοσύστατο Αλβανικό κράτος δεν αναγνώριζε την ευθύνη του Οικουμενικού Πατριαρχείου στην περιοχή και δεν επέτρεψε την άσκηση των καθηκόντων του.
Στην περίοδο της Μικρασιατικής εκστρατείας και καταστροφής 1919-1922 στήριξε τις επιλογές του τμήματος της αστικής τάξης υπό το Βενιζέλο, που εξυπηρετούσε τα πολιτικά παιχνίδια των ιμπεριαλιστικών μπλοκ της ΑΝΤΑΤ και των Κεντρικών Δυνάμεων, που είχαν διαμορφωθεί στην περιοχή και βρέθηκε στο επίκεντρο των δραματικών γεγονότων που εξελίχθηκαν στην Κωνσταντινούπολη.
Το Πατριαρχείο με Συνοδική εγκύκλιο επί Οικουμενικού Πατριάρχη Γρηγορίου του Ζ’ στις 6 Νοεμβρίου 1924 δημιουργεί τις Μητροπόλεις των νέων χωρών ανάμεσα σ’ αυτές δημιουργεί και τη Μητρόπολη Καρδαμύλων, Βολισσού, Οινουσσών και Ψαρών στην οποία αναλαμβάνει τα αρχιερατικά του καθήκοντα το 1924.
2 Η παρουσία του στη νεοσύστατη Μητρόπολη – εκείνα τα δίσεκτα χρόνια που η Μικρασιατική καταστροφή βάρυνε την οικονομική και πολιτική ζωή της Ελλάδας – που κάλυπτε τα χωριά της Αμανής και του Πελιναίου, καθώς και τα νησιά Οινούσσα και Ψαρά και είχε εγκατασταθεί ένα σημαντικό τμήμα του προσφυγικού πληθυσμού, αποτέλεσε πηγή ελπίδας. 5
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ ποιμαντορία του στην περιοχή αυτή σηματοδοτείται από την προσπάθειά του να στηριχθεί ο λαός και οι ανάγκες του.
Γι’ αυτό λαμβάνει πρωτοβουλίες…
Ιδιαίτερη μέριμνα επέδειξε για τη μόρφωση και την υγεία των παιδιών, αντιλαμβανόμενος ότι: «…πόσα σχολεία δεν στερούνται θρανίων; Πόσα σχολεία δεν στερούνται επιπλέον χαρτών, πινάκων, βιβλίων, εικόνων σε πόσα σχολεία πουντιάζουν τον χειμώνα οι μαθητές και οι δάσκαλοι»
3 Η έγνοιά του για τους φτωχούς και άνεργους εκφράζεται σε κάθε του ενέργεια έτσι δε μασά τα λόγια του και απευθυνόμενος στους μετανάστες Χίους των ΗΠΑ, τους αποστέλλει την εγκύκλιο της 12 Οκτωβρίου 1937 που μικρό απόσπασμα αναφέρουμε και που τους επισημαίνεται η αναγκαιότητα κατανόησης του ρόλου τους απέναντι στους συμπατριώτες, αφού τους ίδιους η οικονομική πραγματικότητα του γενέθλιου τόπου, τους οδήγησε να πιούν το πικρό ποτήρι της ξενιτειάς , αλλά και το διδακτικό μήνυμά του για την καλλιέργεια της αλληλεγγύης και της αγάπης στην πατρίδα.
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ κατανόηση της κοινωνικής πραγματικότητας και τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετώπιζαν οι κάτοικοι της επαρχίας, με την έλλειψη γης τον οδηγούν στο να παρέμβει δυναμικά συγκρουόμενος με τους συντηρητικούς κύκλους της εκκλησίας, αλλά και τα οικονομικά συμφέροντα που εθίγοντο, με ενυπόγραφο άρθρο του και να παρουσιάσει τις πρωτοπόρες κοινωνικές αντιλήψεις του, για την ανάγκη ρευστοποίησης της μοναστηριακής περιουσίας που θα οδηγούσε στην απόκτηση κλήρου, από χιλιάδες οικογενειάρχες αγρότες, που αντιμετώπιζαν πρόβλημα επιβίωσης από την έλλειψη γης και στην πρότασή του για την συγχώνευση των Μητροπόλεων και Μονών, που τον έφερναν σε σύγκρουση με αντιλήψεις που θέλουν το « Μητροπολίτη ως ένα καλόγερον περιοδεύοντα με τα άγια λείψανα και επιδεικνύοντα τα χρυσά και κρατούντα άμφια του. Τον θέλομεν δρώντα εργαζόμενον και δημιουργούντα (…) και μελετώντα από κοντά τις ανάγκες των κατοίκων. Αλλοίμονο αν ο Έλλην στερεώνεται εις την πίστην του προς τον θεόν και την πατρίδα μόνο όταν βλέπει τον Μητροπολίτην του λειτουργούντα με κωδονοποίκιλτα άμφια.»
4 Το ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου πολέμου την 1η Σεπτέμβρη του 1939 τον βρίσκει να αρθρογραφεί στον τοπικό τύπο και να καλεί το λαό να οργανωθεί και να στραφεί στην καλλιέργεια της γης, με την παραγωγή συγκεκριμένων προϊόντων, για την αντιμετώπιση της επερχόμενης πολεμικής κατάστασης.
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ επιστράτευση και η αποστολή του 23ου τάγματος της Χίου τον βρίσκει στην προκυμαία της να κατευοδώνει τα παλληκάρια για τα βόρεια σύνορα.
Η εκκλησιαστική και κοινωνική παρουσία του στα νησιά συνέβαλε στο να αναπτύξει σε συνεργασία με τις τοπικές αρχές και τους αλιείς των χωριών ένα καλά οργανωμένο δίκτυο διαφυγής των εγκλωβισμένων στρατευμένων.
Η κατάληψη του νησιού την 4η Μάη 1941 από τους Γερμανούς αποτελεί σημαδιακή ιστορική στιγμή αφού για τον ακούραστο ποιμενάρχη της Χίου η περίοδος αυτή σηματοδότησε την κορύφωση των εκκλησιαστικών και κοινωνικών δράσεων του, στο πλευρό του αγωνιζόμενου λαού ενάντια στο Γερμανό κατακτητή.
Ο Μητροπολίτης Χίου Ιωακείμ Στρουμπής ήταν άνθρωπος της οργάνωσης και του σχεδιασμού της δράσης αυτό αποτελούσε ένα από τα κύρια στοιχεία της προσωπικότητας του έτσι αντιλαμβανόμενος τις εξελίξεις απευθύνεται στο λαϊκό κλήρο και δημιουργεί κατά συνοικία και χωριό λαϊκές επιτροπές υποστήριξης, που αποτέλεσαν την κύρια δύναμη του λαού κατά τα δίσεκτα χρόνια.
5 Οι λαϊκές επιτροπές των συνοικιών αποτελούμενες από κληρικούς και λαϊκούς έγιναν το απάγκιο των λιμοκτονούντων κατοίκων του νησιού, η δράση τους μεγάλη, αφού συνέβαλαν στο να αποτελέσουν την αιχμή του δόρατος της λαϊκής συσπείρωσης και δράσης απέναντι στη διορισμένη διοίκηση των νομαρχών και των μαυραγοριτών και να απαιτήσουν από τη γερμανική κομαντατούρ στο Τρίγωνο να τους δοθούν τρόφιμα.
ΑπάντησηΔιαγραφή6 Η καθημερινή παρουσία των λαϊκών επιτροπών στη Νομαρχία ανάγκασε το νομάρχη Λουλακάκη να προχωρήσει στη δημιουργία κατ’ αρχάς του Ταμείου Πρόνοιας Απόρων και Τοπικών Αναγκών το οποίο στη συνέχεια ονομάστηκε Επιτροπή Πρόνοιας Απόρων Χίου (Ε.Π.Α.Χ.) και να δημιουργηθεί Επιτροπή υπό το Μητροπολίτη Χίου, με αρμοδιότητα να στηρίξει ποικιλοτρόπως « την αντιμετώπισιν και καταπολέμισιν της δυστυχίας των πασχουσών τάξεων της νήσου, δια της διανομής χρηματικών βοηθημάτων παροχής ιατρικής και νοσοκομειακής περιθάλψεως , φαρμάκων και τροφίμων είς τους πάσχοντας διά της συστάσεως λαϊκών συσσιτίων…»
ΑπάντησηΔιαγραφή7 Η συμμετοχή δεκάδων ιερέων στο ΕΑΜ και η δραστήρια συμμετοχή τους στην Εθνική Αντίσταση του λαού μας όπως των ιερέων Καλαγκιά ,Λίναρη, Τέττερη, Μαρουκάκη, Δημητριάδη, Γ. Καλούδη, Γιάννη Βαρκάρη, Δράκου Παπαλάμπρου, Σπυρίδωνα Μικέδη και τους μοναχούς Διονύσιο Κολόμβο, Θεόφιλο Γεντίδη, Αθανάσιο Μίχαλο , το διάκονο Ιάκωβο Φαβάκη κ.α. απετέλεσε σημαντική πλευρά του αγωνιζόμενου κλήρου.
ΑπάντησηΔιαγραφήΟ ίδιος εντάσσεται στο ΕΑΜ το φθινόπωρο του 1943 «εκτιμώντας σωστά ότι ο αγώνας κατά των κατακτητών δεν μπορεί να γίνει ατομικά, αλλά ομαδικά…»
8 Η παρουσία του στο πλευρό των οικογενειών που οι δικοί τους βρίσκονται είτε στη φυλακή, είτε στο στρατόπεδο Παύλου Μελά στη Θεσσαλονίκη, είτε εκτέλεσαν οι Γερμανοί στο Κοντάρι είναι έμπρακτη είτε με υλική βοήθεια ,είτε παρεμβαίνοντας στη Γερμανική διοίκηση , ώστε να τους απελευθερώσουν.
ΑπάντησηΔιαγραφήΟι πολιτικές εξελίξεις είναι ραγδαίες…
Στις 10 Σεπτέμβρη 1944, η Χίος απελευθερώνεται από τις δυνάμεις του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ.
Το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο(ΕΑΜ) και ο Ελληνικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός (ΕΛΑΣ) διώχνουν τη Γερμανική Φασιστική Σβάστιγγα από το νησί και το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο αναλαμβάνει την εξουσία στον τόπο.
Ο λαός στους δρόμους « πανηγυρίζει και συνοδεύει τις ΕΑΜικές πολιτικές ,δημοτικές και στρατιωτικές αρχές στη Μητρόπολη, όπου ο Ιεράρχης του Ιωακείμ Στρουμπής τέλει τη δοξολογία και απευθύνει το χαιρετισμό του, επίσης στο λαό απευθύνεται με αγωνιστικό πνεύμα ο λαϊκός Δήμαρχος του ΕΑΜ συναγωνιστής Αμύγδαλος».
9 Η Εθνική Οργάνωση Χίου δε μένει μόνο στις γενικές υποδείξεις προς την κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας, αλλά σε αλλεπάλληλες συνεδριάσεις της προχωρά σε παρεμβάσεις προς αυτήν, προκειμένου να ελέγξει την οικονομική και κοινωνική ζωή του νησιού.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑποφασίζει να παρέμβει για την αντικατάσταση του Μητροπολίτου Χίου Ψαρών και Οινουσσών Ιωακείμ Στρουμπή…
«Επί του ζητήματος των Φιλανθρωπικών ιδρυμάτων και του Μητροπολίτου Χίου, κατά τη συζήτησιν των οποίων παρέστη αυτοπροσώπως ο κ. Νομάρχης, όστις ανέπτυξε ωρισμένας απόψεις του. Ο κ. Νομάρχης υπεστήριξε ότι χάριν γενικωτέρας σκοπιμότητας και προς ευόδωσιν του μεγάλου αντικομουνιστικού αγώνος, που ανέλαβε η οργάνωσις μας, θα ήτο κατά την γνώμη ν του ενδεδειγμένο, να μην έλθη σήμερον εις άμεσον αντίθεσιν, με το Μητροπολίτη, αλλά να συνεργασθή ει δυνατόν προς το παρόν, μετά αυτού και τον αποσπάσην από την Εαμικήν παράταξιν προκειμένου τούτο να’ χει αντίκτυπο εις βάρος των κομμουνιστών και να εξυπηρέτηση τον Εθνικόν αγώνα. Είς τάς απόψεις ταύτας ,ο κ. Νομάρχης αντεκρούσθη υπό της πλειοψηφίας της Επιτροπής, ήτις έχει τη γνώμην, ότι ο αγών της οργανώσεως οφείλει να είνε ευθύς και σύμφωνος, με την λαϊκή αντίληψίν, ήτις θέλει και άξιοι και κτυπηθεί η ανηθικότης οπουδήποτε καί αν υπάρχη αυτή, χωρίς νόθους συμβιβασμούς και πλάγια μέσα. Λόγω της σοβαρότητας του ζητήματος ανεβλήθη…»