Μια μέρα σαν τη σημερινή

05/04/1822

Αρχίζουν οι φοβερές σφαγές της Χίου από τους Τούρκους.

05/04/1900

Κατά τη διάρκεια των ανασκαφών τους στην Κνωσσό, ο Άρθουρ Έβανς και η αρχαιολογική του ομάδα, ανακαλύπτουν πήλινες στήλες με ιερογλυφική γραφή, την οποία αποκαλούν Γραμμική Γραφή Β'.

05/04/1908             

Γεννιέται ο ελληνικής καταγωγής Αυστριακός διευθυντής ορχήστρας Χέρμπερτ Φον Κάραγιαν.

05/04/1918

Αποβιβάζονται στο Βλαδιβοστόκ ιαπωνικά και αγγλικά στρατεύματα με στόχο την κατάπνιξη της Μεγάλης Οκτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης. Στην ιμπεριαλιστική επέμβαση κατά της επανάστασης έλαβαν μέρος συνολικά 16 χώρες, μεταξύ αυτών και η Ελλάδα.

05/04/1945

Η Σοβιετική Ένωση καταγγέλλει το σύμφωνο ουδετερότητας με την Ιαπωνία και στις αρχές Αυγούστου 1,5 εκατομμύριο μαχητές του Κόκκινου Στρατού εξαπολύουν επίθεση στην υπό Ιαπωνική κατοχή περιοχή της Μαντζουρίας (βόρεια Κίνα).

Το άνοιγμα αυτού του μετώπου στην Άπω Ανατολή έγινε κατόπιν παρότρυνσης των Συμμάχων (κυρίως των ΗΠΑ) στη Συνδιάσκεψη της Γιάλτας. Η σοβιετική επίθεση κράτησε μέχρι τις αρχές Σεπτέμβρη, προκαλώντας εννιαπλάσιες απώλειες στον εχθρό και συνδράμοντας καταλυτικά στην ήττα της Ιαπωνικής Αυτοκρατορίας στην ηπειρωτική Ασία.

05/04/1945

Συνήλθε η 11η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ για να εξετάσει τη δράση του Κόμματος την περίοδο της Κατοχής και της Αντίστασης και να καθορίσει τα νέα του καθήκοντα. Αναγνωρίστηκαν απαράδεκτες υποχωρήσεις και λάθη στο Λίβανο και τη Καζέρτα, όπως και ότι δεν υπήρξε σαφής αντίληψη για το ρόλο των Εγγλέζων στη σύγκρουση. Ωστόσο, η Ολομέλεια δεν μπόρεσε να επαναπροσδιορίσει την στρατηγική του Κόμματος σε επαναστατική γραμμή, επιμένοντας στη λογική της ομαλής δημοκρατικής εξέλιξης.

Μεταξύ άλλων η 11η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ καταδίκασε τη στάση του Άρη Βελουχιώτη (παραβίαση της αρχής του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού, διαφωνία και αυτονόμηση από τη συλλογική δράση επί των αποφάσεων του Κόμματος) και τον διέγραψε από μέλος του ΚΚΕ. Ο Άρης Βελουχιώτης αποκαταστάθηκε πολιτικά με απόφαση της Πανελλαδικής Συνδιάσκεψης στις 16/7/2011 (Δοκίμιο Ιστορίας, Β’ Τόμος, σελ.609-610, εκδ. Σύγχρονη Εποχή)

11η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ

05/04/1947

Ο κυβερνητικός στρατός ξεκινά μεγάλες επιθετικές επιχειρήσεις κατά του ΔΣΕ (Σχέδιο «Τέρμινους»), αρχικά στην Ρούμελη και κατόπιν στην Θεσσαλία και την Ήπειρο. Οι αρχικές επιθέσεις του κυβερνητικού στρατού δεν είχαν τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Οι αντάρτες ούτε αιφνιδιάστηκαν ούτε κιότεψαν μπροστά στη δύναμη πυρός του αντιπάλου, παρά τις προσδοκίες του τελευταίου.

Σύντομα ο ΔΣΕ πέρασε στην αντεπίθεση και με δύναμη 11 ταγμάτων δημιούργησε σφήνα ανάμεσα στα Ιωάννινα και την Κόνιτσα, καταλαμβάνοντας το Δερβένι (12 Ιούλη) και απειλώντας την 8η Μεραρχία (Ηπείρου) του κυβερνητικού στρατού με περικύκλωση. Το ενδεχόμενο κατάληψης των Ιωαννίνων από το ΔΣΕ προκάλεσε πανικό στο αστικό στρατόπεδο. Οι μάχες συνεχίστηκαν το επόμενο διάστημα καταλήγοντας στην πλήρη αποτυχία του Σχεδίου «Τέρμινους» στις 15 Οκτώβρη.

Σχέδιο«Τέρμινους»

05/04/1948

Ο κυβερνητικός στρατός πραγματοποιεί μεγάλες εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στην Ρούμελη (επιχείρηση «Χαραυγή»).

Η κατάσταση είχε κριθεί ως ιδιαίτερα κρίσιμη. Σύμφωνα με έκθεση του στρατηγού Θρ. Τσακαλώτου, «οι ΚΣ [σ.σ. ο ΔΣΕ] το έτος 1947 και αρχάς 1948 εκυριάρχουν ολοκλήρου του κορμού της Στερεάς Ελλάδος και τον Δεκέμβριον 1947 και Ιανουάριον 1948 έφθασαν μέχρι και της Πάρνηθος και μέχρι των ανακτόρων της Δεκέλειας και των Μεγάρων. Κατά την εποχήν ταύτην μόνον αι μεγάλαι πόλεις Θήβαι - Λεβαδιά - Αταλάντη - Αμφίκλεια - Άμφισσα - Λιδωρίκι - Αγρίνιον - Λαμία δεν ηλέγχετο υπό των ΚΣ, προσεβάλλοντο όμως πάντοτε υπό τούτων και ετέλους υπό τον διαρκή εφιάλτην της καταστροφής».

Η επιχείρηση «Χαραυγή» έληξε στις 3 Μάη με πλήρη αποτυχία.

05/04/1951

Οι Αμερικανοί πολίτες Τζούλιους και Εθελ Ρόζενμπεργκ, θύματα του μακαρθισμού στις ΗΠΑ, καταδικάζονται σε θάνατο με την κατηγορία ότι πουλούσαν «ατομικά μυστικά» στη Σοβιετική Ένωση. Εκτελέστηκαν στις 19/6/1953 στην ηλεκτρική καρέκλα.

Τζούλιουςκαι Εθελ Ρόζενμπεργκ, καταδικάζονται σε θάνατο

05/04/1956

Με άρθρο της σύνταξής της η εφημερίδα «Λαϊκή Ημερησία» του Πεκίνου έκρινε θετικά τις αποφάσεις του 20ου Συνεδρίου του ΚΚΣΕ (για τον ρόλο του Στάλιν, τη στρατηγική του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος απέναντι στον ιμπεριαλισμό, κ.α.).

Λίγα χρόνια αργότερα θα άλλαζε στάση, αξιοποιώντας την κριτική σε πλευρές του 20ου Συνεδρίου του ΚΚΣΕ (ιδιαίτερα σε σχέση με την «ειρηνική συνύπαρξη» και τον «ειρηνικό δρόμο προς το σοσιαλισμό»), για να συνδεθεί με μια σειρά δυνάμεις μέσα στα ΚΚ που είχαν αντιδράσει στο 20ο Συνέδριο και τη δεξιά οπορτουνιστική στροφή που συντελέστηκε στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα.

05/04/1959

Δημοτικές και κοινοτικές εκλογές στην Ελλάδα.

05/04/1960

Αρχίζει στο Διαρκές Στρατοδικείο της Αθήνας η δίκη 12 στελεχών του ΚΚΕ με την κατηγορία της «κατασκοπείας». Στο τυποποιημένο κατηγορητήριο αναφέρονταν πως οι κατηγορούμενοι «εισήλθον εις την Ελλάδα εκ χωρών του παραπετάσματος με σκοπόν τη διενέργειαν κατασκοπείας διά λογαριασμόν ξένης δυνάμεως». Οι Ρούλα Κουκούλου, Αύρα Παρτσαλίδου, Κώστας Φιλίνης, Γιώργης Ερυθριάδης, Έλλη Ερυθριάδου και Κώστας Τριανταφύλλου καταδικάζονται σε ισόβια μια βδομάδα αργότερα.

Αρχίζει, η δίκη 12 στελεχών του ΚΚΕ με την κατηγορία της «κατασκοπείας"

05/04/1961

Οι πολιτικοί κρατούμενοι των φυλακών «Αβέρωφ» και οι εξόριστοι του Αϊ Στράτη προχωρούν σε 24ωρη αποχή από το συσσίτιο σε διαμαρτυρία για την κακοποίηση συγγενών τους στο υπουργείο Δικαιοσύνης.

05/04/1979

Εκδηλώνεται νέα οικονομική κρίση του καπιταλισμού, που επονομάστηκε 2η Πετρελαϊκή Κρίση.