Θεόδωρος Κολοκοτρώνης

Ο Θεό­δω­ρος Κολο­κο­τρώ­νης  γεν­νή­θη­κε «εις τα 1770 3 Απρι­λί­ου την Δευ­τέ­ρα της Λαμπρής… εις ένα βου­νό, εις ένα δέντρο απο­κά­τω, εις την παλαιάν Μεσ­ση­νί­αν, ονο­μα­ζό­με­νον Ραμα­βού­νι», όπως ανα­φέ­ρει στα Απο­μνη­μο­νεύ­μα­τά του.

Μεγά­λη ηγε­τι­κή προ­σω­πι­κό­τη­τα της Ελλη­νι­κής Επα­νά­στα­σης με έντο­νη πολε­μι­κή και πολι­τι­κή δρά­ση σε όλη τη διάρ­κεια του Αγώ­να. Εξέ­χων ηγέ­της, συν­δύ­α­ζε το στρα­τιω­τι­κό ταλέ­ντο και την προ­σω­πι­κή γεν­ναιό­τη­τα με την επαγ­γελ­μα­τι­κή πεί­ρα. Με αρχη­γό τον Κολο­κο­τρώ­νη οι επα­να­στά­τες κατέ­λα­βαν την Τρί­πο­λη στις 26 Σεπτέμ­βρη του 1821 και συνέ­τρι­ψαν την τουρ­κι­κή στρα­τιά του Δρά­μα­λη το καλο­καί­ρι του 1822. Από το 1825 ως το 1827, ως αρχι­στρά­τη­γος των ελλη­νι­κών δυνά­με­ων της Πελο­πον­νή­σου, χρη­σι­μο­ποί­η­σε με επι­τυ­χία την τακτι­κή του κλε­φτο­πό­λε­μου κατά των αριθ­μη­τι­κά ανώ­τε­ρων δυνά­με­ων του Ιμπρα­ήμ. Με τον ερχο­μό του Καπο­δί­στρια, ο Κολο­κο­τρώ­νης στά­θη­κε στο πλευ­ρό του.

Για τις δημο­κρα­τι­κές, αντι­μο­ναρ­χι­κές του ιδέ­ες κατα­δι­κά­στη­κε σε θάνα­το από τη βαυα­ρι­κή αντι­βα­σι­λεία, με την κατη­γο­ρία της εσχά­της προ­δο­σί­ας. Λίγοι εθνι­κοί ήρω­ες αξιώ­θη­καν τόσης πανε­θνι­κής ευγνω­μο­σύ­νης όσο ο Κολο­κο­τρώ­νης και στα τελευ­ταία χρό­νια της ζωής του και μετά το θάνα­τό του. Στη λαϊ­κή μνή­μη έχει μεί­νει ως ο πραγ­μα­τι­κός αρχι­στρά­τη­γος της Επα­νά­στα­σης και συνά­μα ένας αλη­θι­νός λαϊ­κός ηγέ­της, βγαλ­μέ­νος μέσα από τα σπλά­χνα του λαού.

Τα τελευ­ταία χρό­νια της ζωής του, ο Κολο­κο­τρώ­νης τα πέρα­σε στην Αθή­να με την ερω­μέ­νη του Μαρ­γα­ρί­τα Βελισ­σά­ρη (η σύζυ­γός του είχε πεθά­νει το 1820), στο ιδιό­κτη­το σπί­τι του, στη γωνία των σημε­ρι­νών οδών Κολο­κο­τρώ­νη και Λέκ­κα. Την ίδια περί­ο­δο υπα­γό­ρευ­σε στον Γεώρ­γιο Τερ­τσέ­τη τα απο­μνη­μο­νεύ­μα­τά του, που κυκλο­φό­ρη­σαν το 1851 με τον τίτλο «Διή­γη­σις συμ­βά­ντων της ελλη­νι­κής φυλής από τα 1770 έως τα 1836» και τα οποία απο­τε­λούν πολύ­τι­μη πηγή για την Ελλη­νι­κή Επανάσταση.

Ο Θεό­δω­ρος Κολο­κο­τρώ­νης πέθα­νε από εγκε­φα­λι­κό στις 4 Φεβρουα­ρί­ου 1843, λίγο μετά την επι­στρο­φή στο σπί­τι του από δεξί­ω­ση στα Ανάκτορα.

  iraklis3