Διαρκή μνημόνια στη ... μεταμνημονιακή εποχή

 
Ο λαός στενάζει αλλά τα «κοράκια» κάνουν χρυσές δουλειές

Πολυετή μνημόνια στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που εάν δεν τηρηθούν θα επιβάλλονται πρόσθετα σκληρά αντιλαϊκά μέτρα, προτείνει η Κομισιόν η οποία τη βδομάδα που πέρασε παρουσίασε τις προτάσεις της για τους νέους κανόνες που θα διέπουν το Σύμφωνο Σταθερότητας. Η παρέμβαση αυτή έρχεται να προστεθεί στη λεγόμενη «μεταμνημονιακή εποπτεία» αλλά και στα προαπαιτούμενα αντιλαϊκά μέτρα του υπερμνημονίου του Ταμείου Ανάκαμψης, που περιλαμβάνουν ανάμεσα σε άλλα νέο κύμα πλειστηριασμών και κατασχέσεων, πρωτογενή πλεονάσματα και πρόσθετη φοροεπέλαση στα λαϊκά νοικοκυριά.

Θυμίζουμε ότι από την άνοιξη του 2020 - εν μέσω πανδημίας - αποφασίστηκε το προσωρινό «πάγωμα» του Συμφώνου Σταθερότητας, ώστε να τροφοδοτηθούν με φτηνό χρήμα οι επιχειρηματικοί όμιλοι. Τώρα φαίνεται πως δίνεται το «πράσινο φως» για το αναμενόμενο, δηλαδή το «μάζεμα» της επεκτατικής πολιτικής, την οποία επίσης πλήρωσαν οι λαοί, με την επαναφορά σε πιο σκληρά δημοσιονομικά - και όχι μόνο - μέτρα, που αν δεν τηρηθούν θα υπάρξουν κυρώσεις σε βάρος των λαών. Παράλληλα, η πρόταση της Κομισιόν επιχειρεί να «ισορροπήσει» και τους μεγάλους ανταγωνισμούς ανάμεσα στα κράτη - μέλη για το ποιος θα φορτωθεί τη χασούρα για τα μεγάλα κρατικά χρέη, που ανοίγουν παραπέρα και την «ψαλίδα» της ανταγωνιστικότητας των καπιταλιστικών οικονομιών.

Σύμφωνα με όσα προτείνει η Κομισιόν, σε περίπτωση που ένα κράτος - μέλος έχει πολύ υψηλό δημόσιο χρέος (π.χ. Ελλάδα ή Ιταλία) θα πρέπει να καταθέσει ένα σχέδιο 4ετούς διάρκειας για τη μείωσή του. Το σχέδιο αυτό θα περιλαμβάνει σειρά από μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις, θα πρέπει να εγκριθεί από την Επιτροπή και στη συνέχεια από το Συμβούλιο. Η Κομισιόν θα αξιολογεί επίσης αν διασφαλίζεται αξιόπιστα ότι το έλλειμμα διατηρείται κάτω από το 3% του ΑΕΠ για μια περίοδο 10 ετών. Παράλληλα, οι χώρες θα έχουν τη δυνατότητα να ζητήσουν μακρύτερη, πιο σταδιακή πορεία προσαρμογής, η οποία με βάση την πρόταση της Κομισιόν δεν θα ξεπερνά τα 3 χρόνια. Σ' αυτήν την περίπτωση όμως θα πρέπει να προχωρήσουν σε πρόσθετες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις «για την τόνωση της δημοσιονομικής βιωσιμότητας και της βιώσιμης ανάπτυξης».

Οσο για την εφαρμογή του σχεδίου, κάθε κράτος - μέλος θα πρέπει να συμμορφωθεί με την πλήρη εφαρμογή του σχεδίου του για ολόκληρη τη χρονική περίοδο. Από την πλευρά της, η Επιτροπή θα παρακολουθεί την πορεία υλοποίησής του.

Ποινές...

Επιπλέον, αν ένα κράτος - μέλος δεν συμμορφωθεί με όλα αυτά, θα υπόκειται σε ισχυρότερους μηχανισμούς επιβολής. Δηλαδή, αν μια χώρα με υψηλό δημόσιο χρέος δεν τηρήσει το συμφωνηθέν σχέδιο που έχει καταθέσει, τότε θα ενεργοποιείται η Διαδικασία Υπερβολικού Ελλείμματος, όπως και στην περίπτωση μη τήρησης του ελλείμματος κάτω από 3% του ΑΕΠ. Η Κομισιόν θα μπορεί να ζητήσει αναθεώρηση του σχεδίου, αλλά μέσα από μια πιο αυστηρή δημοσιονομική πορεία, όπως επίσης να επιβάλει και οικονομικές κυρώσεις. Παράλληλα, οι μηχανισμοί επιβολής θα ενισχυθούν.

Ως γνωστόν, η Ελλάδα βρίσκεται σε καθεστώς μεταμνημονιακής εποπτείας, με τις αντιλαϊκές εκκρεμότητες της εποπτείας να έχουν μεταφερθεί αυτόματα στην πάγια διαδικασία του μόνιμου μνημονίου, που είναι τα Ευρωπαϊκά Εξάμηνα. Κεντρικό ζήτημα των «ανοιχτών ζητημάτων» είναι η διαχείριση των «κόκκινων» δανείων, με σημείο αιχμής την προκήρυξη διεθνούς διαγωνισμού για τον φορέα απόκτησης και επαναμίσθωσης ακινήτων που προβλέπεται στον πτωχευτικό νόμο, δηλαδή τη δημιουργία φορέα που θα προχωρήσει με γοργούς ρυθμούς τους πλειστηριασμούς σπιτιών λαϊκών οικογενειών.

Επιπλέον, τα αντιλαϊκά μέτρα και η αυστηρή επιτήρηση θα συνεχιστούν με το νέο Πρόγραμμα Σταθερότητας και τις αναθεωρήσεις του αλλά και το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2023 - 2026, στο οποίο θα ενσωματώνονται οι αναθεωρημένοι αντιλαϊκοί δημοσιονομικοί στόχοι για την επόμενη περίοδο, με άξονα την επιστροφή των πρωτογενών πλεονασμάτων και βέβαια τη σταδιακή μείωση του κρατικού χρέους, που διογκώθηκε προκειμένου να χρηματοδοτηθούν οι κάθε είδους παρεμβάσεις στήριξης στο εγχώριο κεφάλαιο.

Με... ενάμισι πόδι στην κρίση

Την ίδια ώρα οι φθινοπωρινές προβλέψεις της Κομισιόν που δημοσιεύτηκαν την Παρασκευή έδειχναν πως η οικονομία της Ευρωζώνης μπαίνει σε ύφεση, ενώ επί της ουσίας ακολουθεί και η ελληνική οικονομία.

Η Κομισιόν προβλέπει επί της ουσίας στασιμοπληθωρισμό για το 2023, με οριακή «ανάπτυξη» της τάξης του 0,3%, ενώ οι αναιμικοί ρυθμοί θα συνεχιστούν και το 2024 (1,5%).

Την ίδια ώρα ο πληθωρισμός κατά μέσο όρο στη ζώνη του ευρώ θα είναι 8,5% φέτος, για να υποχωρήσει ελαφρά μόνο στο 6,1% την επόμενη χρονιά, σπρώχνοντας μεταξύ άλλων και σε νέες αυξήσεις επιτοκίων την ΕΚΤ, με ό,τι αυτό συνεπάγεται και για τους λαούς.

Σε ό,τι αφορά την ελληνική οικονομία, η Κομισιόν προβλέπει απότομη επιβράδυνση τη νέα χρονιά, με την ανάπτυξη από 6% φέτος να φτάνει μόλις στο 1% από του χρόνου.

Την ίδια ώρα οι προβλέψεις για τον δείκτη τιμών καταναλωτή στη χώρα μας είναι ότι θα χτυπήσει «κόκκινο» φέτος στο 10%, ενώ την επόμενη χρονιά δεν θα αποκλιμακωθεί στον βαθμό που αναμενόταν, αλλά θα επιμείνει στο 6%.

Καπαμάς και μέσω ...ΕΛΣΤΑΤ

Αλλωστε οι αυξήσεις - ρεκόρ στις τιμές βασικών καταναλωτικών προϊόντων καταγράφονταν και στα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τον Οκτώβρη. Ο πληθωρισμός συνέχιζε την ξέφρενη κούρσα και βρίσκεται στο 9,1%, έναντι 12,1% τον Σεπτέμβρη, ωστόσο, παρά την πτώση αυτή, για την οποία η κυβέρνηση έχει το θράσος να πανηγυρίζει, οι τιμές σε καύσιμα και τρόφιμα καταγράφουν πολλαπλάσιες αυξήσεις του μέσου πληθωρισμού.

Η τιμή του φυσικού αερίου σε σχέση με πέρυσι καταγράφει αύξηση κατά 68,4%, του πετρελαίου θέρμανσης που άρχισε να διατίθεται από τα μέσα του Οκτώβρη 20,8%, ενώ στα στερεά καύσιμα (ξύλα, πέλετ) 23% και στα υγρά καύσιμα κατά 17,8%.

Την ίδια ώρα, τα τρόφιμα και οι υπηρεσίες που συνδέονται με τις τιμές των καυσίμων συνεχίζουν την κούρσα ανόδου των τιμών τους. Συγκεκριμένα, για τον μήνα Οκτώβρη σε σχέση με πέρυσι υπάρχουν οι εξής αυξήσεις: Γαλακτοκομικά και αυγά 24,2%, Ψωμί και δημητριακά 19,3%, Κρέατα 17,3%, Ελαια και λίπη 16,6%, Λαχανικά 13,2%, Καφές, κακάο και τσάι 13,4% κοκ

Και ενώ τα λαϊκά νοικοκυριά βιώνουν έναν ατέλειωτο εφιάλτη ακρίβειας και ενεργειακής φτώχειας, οι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι κάνουν πάρτι. Σύμφωνα με έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδας για τη Χρηματοπιστωτική Σταθερότητα που δημοσιοποιήθηκε την περασμένη Πέμπτη, «ο τραπεζικός τομέας, το α΄ εξάμηνο του 2022, συνέχισε να βελτιώνεται στους τομείς της κερδοφορίας και της ποιότητας των στοιχείων ενεργητικού», ως αποτέλεσμα της «υλοποίησης της στρατηγικής των τραπεζών για την οριστική απαλλαγή τους από το υφιστάμενο απόθεμα μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ)». Ενώ δίνοντας σήμα κλιμάκωσης των πλειστηριασμών σημειώνει πως «το υψηλό απόθεμα μη εξυπηρετούμενων δανείων παραμένει η μεγαλύτερη πρόκληση για τον τραπεζικό τομέα» και «οι ενέργειες των τραπεζών θα πρέπει να συνεχιστούν προκειμένου να επιτευχθεί σύγκλιση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο».

Κ. Πασ.