Χιλιάδες τα παραγόμενα φάρμακα, αλλά είναι σε ... έλλειψη

 Ο «Ριζοσπάστης» συζητά με συνδικαλιστές του κλάδου του Φαρμάκου για τη μάστιγα των ελλείψεων στα φαρμακεία

«Αυτό είναι σε έλλειψη. Δύσκολα θα το βρείτε... Ελάτε πάλι σε καμιά βδομάδα»: Αυτή η απάντηση έγινε πια κλισέ στα φαρμακεία, με τους φαρμακοποιούς να δείχνουν στους ασθενείς άδεια ράφια και συρτάρια, αφού έχουν κάνει «φτερά» ακόμα και στοιχειώδη σκευάσματα, από αντιπυρετικά μέχρι φυσιολογικούς ορούς, αλλά και πιο εξειδικευμένα φάρμακα.

Ετσι, οι ασθενείς - πελάτες επιδίδονται στο «κυνήγι του χαμένου θησαυρού», από φαρμακείο σε φαρμακείο, μήπως και βρουν κάπου ξεχασμένο κάνα κουτάκι από αυτά που έχουν ανάγκη.

Σε μια περίοδο που οι ιώσεις «θερίζουν» ειδικά στα παιδιά, γονείς αναζητούν το κατάλληλο φάρμακο με αγωνία. «Δεν έχουμε αντιβιώσεις, ακόμα και τα αντιβηχικά σπανίζουν», τονίζουν οι φαρμακοποιοί, που καθημερινά εισπράττουν την αγωνία των οικογενειών. Φτάνουν μάλιστα να τις συμβουλεύουν ακόμα και ...να αραιώνουν τα σιρόπια των ενηλίκων, για να τα χορηγούν στα παιδιά!

Πολλοί ασθενείς με βαρύτερες - χρόνιες παθήσεις είναι σε απόγνωση, αφού αναγκάζονται να διακόπτουν θεραπείες, ενώ άλλοι δεν τις ξεκινούν καν, μη γνωρίζοντας αν θα καταφέρουν να ξαναβρούν το φάρμακό τους. Γιατροί παλεύουν να λύσουν τη σπαζοκεφαλιά, ώστε οι ασθενείς τους να μην κινδυνεύσουν.

Με λίγα λόγια: Ενας λαός αντιμέτωπος με αόρατα τείχη που του στερούν την πρόσβαση σε ζωτικής σημασίας αγαθά, παρά το γεγονός ότι αυτά παράγονται και διακινούνται κατά χιλιάδες, χωρίς σταματημό, τόσο στη χώρα μας όσο και διεθνώς.

Πώς εξηγείται λοιπόν ότι την ίδια ώρα που παρατηρούνται τέτοιες ελλείψεις οι φαρμακοβιομηχανίες δουλεύουν στο φουλ; Πώς γίνεται ένας από τους πιο δυναμικούς βιομηχανικούς κλάδους της χώρας, «καμάρι» για όλες τις κυβερνήσεις, με χιλιάδες εργαζόμενους που δουλεύουν ακατάπαυστα, να μην μπορεί να εξασφαλίσει τα απαραίτητα φάρμακα στον λαό; Πώς γίνεται οι εργαζόμενοι στη διακίνηση του φαρμάκου, στις αποθήκες, να δουλεύουν με ωράρια που ξεχειλώνουν χρόνο με τον χρόνο, κι όμως τα συρτάρια των φαρμακείων να είναι άδεια;

Οπως εξηγούν συνδικαλιστές του κλάδου που μιλούν στον «Ριζοσπάστη», το κριτήριο του μεγαλύτερου κέρδους σε όλους τους κρίκους της παραγωγής, από την εξασφάλιση πρώτων υλών μέχρι τη διακίνηση του τελικού προϊόντος, βάζει και εδώ τη σφραγίδα του, στερώντας από τον λαό μερικές από τις πιο πολύτιμες σύγχρονες κατακτήσεις της επιστήμης. Και οι κυβερνήσεις διαχρονικά, στηρίζοντας αυτό το κυνήγι της κερδοφορίας, τη στρατηγική του Φαρμάκου - εμπόρευμα, έχουν βάλει όλες το λιθαράκι τους για το σημερινό χάλι.

Οι λεγόμενες «παράλληλες εξαγωγές», η δυνατότητα δηλαδή στις φαρμακαποθήκες να εξάγουν φάρμακα αναζητώντας μεγαλύτερα κέρδη, είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου, αποτελώντας μάλιστα και βολικό «φταίχτη» τόσο για τις κυβερνήσεις όσο και για τους βιομήχανους, που πολλοί απ' αυτούς είναι και φαρμακέμποροι, ώστε να μένει στο απυρόβλητο ακριβώς η ουσία του προβλήματος: Το Φάρμακο - εμπόρευμα.

Τρελά κέρδη για τους καπιταλιστές του κλάδου, αγωνία και πληρωμές για τον λαό

Χαρακτηριστικά είναι τα στοιχεία που μας μεταφέρει ο Στάθης Σταθουλόπουλος, πρόεδρος του Συνδικάτου Εργαζομένων στο Φάρμακο Αττικής: Την ώρα που ο λαός αγωνιά για να βρει το φάρμακό του, ο τζίρος των φαρμακαποθηκών ανέρχεται στα 77 δισ. ευρώ, ενώ οι φαρμακοβιομηχανίες «τρέχουν» εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ επενδύσεων, ευνοημένες και από το Ταμείο Ανάκαμψης, το «σούπερ μνημόνιο». Και, βέβαια, μιλάμε για έναν κλάδο όπου η εργοδοσία αρνείται να υπογράψει κλαδική Συλλογική Σύμβαση από το 2009 (!), ενώ με τον πρόσφατο νόμο που ψήφισε η κυβέρνηση για τη δευτεροβάθμια περίθαλψη καταργούνται το 5ήμερο και το 8ωρο για τους εργαζόμενους στις φαρμακαποθήκες. Η ειρωνεία μάλιστα είναι ότι επιχείρημα της κυβέρνησης για την «απελευθέρωση» του ωραρίου ήταν η «απρόσκοπτη τροφοδοσία της αγοράς». Δηλαδή και οι εργαζόμενοι να δουλεύουν παραπάνω και ο λαός να μη βρίσκει το φάρμακό του...

Ο συνδικαλιστής εξηγεί τον μηχανισμό της αγοράς, που τελικά οδηγεί στις τεράστιες ελλείψεις: «Οι φαρμακέμποροι στην Ελλάδα, χώρα που έχει από τις χαμηλότερες τιμές φαρμάκων στην ΕΕ, συνεργάζονται με τους αντίστοιχους φαρμακέμπορους σε Γερμανία, Γαλλία, Ολλανδία και αλλού, οπότε εξάγουν τα φάρμακα και στη συνέχεια μοιράζονται τα κέρδη από τη διαφορά τιμής.

Από την άλλη, οι πολυεθνικές που κάνουν κουμάντο στην παραγωγή του φαρμάκου διαθέτουν το ίδιο φάρμακο σε διαφορετικές τιμές στις χώρες της ΕΕ, οπότε με τις "παράλληλες εξαγωγές" χάνουν ένα μέρος από τα κέρδη τους, το οποίο καρπώνονται οι φαρμακέμποροι. Και πώς αντιδρούν; Μειώνοντας τις παραδόσεις φαρμάκων στις χώρες με τις χαμηλότερες τιμές, ώστε να πιέσουν τους φαρμακέμπορους να μην εξάγουν. Αυτό οδηγεί σε ακόμα μεγαλύτερες ελλείψεις, γιατί οι φαρμακέμποροι θα εξάγουν ό,τι έχουν συμφωνήσει να εξάγουν».

Να λοιπόν πώς το κυνήγι του κέρδους, τόσο στην παραγωγή όσο και στη διανομή, από τη μία διασφαλίζει τεράστια κέρδη για τα μονοπώλια του κλάδου και από την άλλη καταδικάζει τον λαό είτε να πληρώνει πανάκριβα το φάρμακο, είτε να μην το βρίσκει όταν το έχει ανάγκη...

Μία ακόμα διάσταση είναι αυτή της εξασφάλισης των πρώτων υλών. Ο Στ. Σταθουλόπουλος αναδεικνύει ότι «η μη εισαγωγή φαρμάκων στη χώρα μας σκοντάφτει και στην εφοδιαστική αλυσίδα για την παραγωγή φαρμάκων, καθώς η χημική βιομηχανία, ο κύριος τροφοδότης πρώτων υλών, έχει μετακομίσει κυρίως σε Ινδία και Κίνα, με αποτέλεσμα να υπάρχουν προβλήματα από την πανδημία και μετά στην ομαλή τροφοδοσία. Τη μειωμένη παραγωγή φαρμάκων διαχειρίζονται οι φαρμακοβιομηχανίες με τον ίδιο τρόπο που ισχύει και για τις "παράλληλες εξαγωγές", επιλέγοντας να προμηθεύσουν τις χώρες όπου οι τιμές είναι υψηλότερες και άρα τα κέρδη μεγαλύτερα».

Ο Δημήτρης Κοδέλας, μέλος της διοίκησης της Ομοσπονδίας Φαρμάκου και ιατρικός επισκέπτης, θυμίζει ότι οι ελλείψεις δεν είναι καινούργιο φαινόμενο, όσο περνάει ο καιρός όμως παίρνει όλο και μεγαλύτερες διαστάσεις. Και σημειώνει ότι «οι "παράλληλες εξαγωγές" δεν μπορούν από μόνες τους να εξηγήσουν ούτε την έκταση του προβλήματος, κυρίως όμως ούτε γιατί οι ελλείψεις φαρμάκων έχουν πάρει πανευρωπαϊκές διαστάσεις. Στη Γερμανία, στο Βέλγιο, στη Γαλλία, στην Αγγλία, στην Ελβετία, οι ασθενείς ψάχνουν μάταια να βρουν τα φάρμακά τους».

Ανάμεσα στις αιτίες ο συνδικαλιστής εντοπίζει και το γεγονός ότι οι εταιρείες έχουν μειώσει σημαντικά τα αποθέματα στις αποθήκες τους, με αποτέλεσμα, αν προκύψει κάποιο πρόβλημα στην παραγωγή, να μην επαρκούν για να καλύψουν τις ανάγκες. Επίσης, λόγω της αύξησης του ενεργειακού κόστους οι εταιρείες προτιμούν να ρίχνουν το βάρος στην παραγωγή ακριβών φαρμάκων, και όχι σε φάρμακα που παρότι είναι μεγάλης ζήτησης έχουν χαμηλές τιμές.

Η αγορά λοιπόν και σε ό,τι αφορά το Φάρμακο κάνει το ...θαύμα της, εξαφανίζοντας από τις προθήκες των φαρμακείων σκευάσματα τα οποία έχει ανάγκη ο λαός, τα παράγουν και τα διακινούν οι εργαζόμενοι αλλά ακολουθούν τη γνωστή «διαδρομή» με βάση τα συμφέροντα των μετόχων των επιχειρηματικών ομίλων του κλάδου. Ακολουθούν δηλαδή την ίδια «διαδρομή» που πληρώνει πολλαπλά ο λαός για όλα τα αγαθά ζωτικής σημασίας: Από το ηλεκτρικό ρεύμα και τα καύσιμα μέχρι τα τρόφιμα και τη στέγαση του λαού, προϊόντα που παράγονται διαρκώς, όμως η γάγγραινα του κέρδους τα στερεί όλο και περισσότερο από τη λαϊκή πλειοψηφία.

«Ιερό δισκοπότηρο» το Φάρμακο - εμπόρευμα για αστικές κυβερνήσεις και κόμματα

Πώς απαντούν σε αυτήν την τραγική για τον λαό κατάσταση οι αστικές κυβερνήσεις και τα κόμματα του κεφαλαίου; Αναπαράγοντας όλες τις αιτίες που δημιουργούν τις ελλείψεις. Λέει χαρακτηριστικά ο Στ. Σταθουλόπολος: «Οι κυβερνήσεις ΝΔ - ΣΥΡΙΖΑ - ΠΑΣΟΚ στηρίζουν την επιχειρηματική κερδοφορία των πολυεθνικών και των φαρμακαποθηκών, γι' αυτό και δεν κάνουν ούτε τα στοιχειώδη. Το μόνο που κάνουν είναι σποραδικά να απαγορεύουν τις εξαγωγές για μικρό αριθμό φαρμάκων για λίγους μήνες. Ετσι και σήμερα, η ΝΔ φοβερίζει ότι θα απαγορεύσει για λίγο καιρό τις παράλληλες εξαγωγές, και ο ΣΥΡΙΖΑ προτάσσει τα παζάρια για το πόσο θα διαρκέσουν τέτοιοι περιορισμοί. Κάτι τέτοιο διευθετεί μόνο προσωρινά το πρόβλημα, επιχειρεί να καταλαγιάσει τις αντιθέσεις που γεννά ο ανταγωνισμός, όμως δεν το διορθώνει».

Οπως εξηγούν οι συνδικαλιστές, αυτό που άμεσα απαιτείται είναι πλήρως και για πάντα να απαγορευτούν οι «παράλληλες εξαγωγές» φαρμάκων, κάθε φάρμακο που εισάγεται στη χώρα μας να πηγαίνει δωρεάν και έγκαιρα στον ασθενή που το έχει ανάγκη.

«Παράλληλα απαιτείται να αξιοποιηθούν οι παραγωγικές δυνατότητες της χώρας, το εξειδικευμένο επιστημονικό και τεχνικό προσωπικό στον κλάδο του Φαρμάκου, ώστε να εξασφαλιστεί κατά το δυνατόν η αυτάρκεια της χώρας σε φάρμακα», σημειώνουν.

«Σήμερα, που υπάρχουν όλες οι δυνατότητες στην επιστήμη, στην τεχνολογία, στην παραγωγή, το απαραίτητο εξειδικευμένο επιστημονικό και τεχνικό προσωπικό για την ανάπτυξη της έρευνας και της παραγωγής, ώστε να εξασφαλίζεται η επάρκεια φαρμάκων για όλους και δωρεάν, ο απαραίτητος καθημερινός αγώνας των εργαζομένων και των σωματείων τους για να μη μείνει κανένας χωρίς φάρμακο πρέπει να στοχεύει και στο πραγματικό εμπόδιο για την επίτευξη αυτού του σκοπού», σημείωνε σε ανακοίνωσή της η Ομοσπονδία Φαρμάκου πριν λίγο καιρό, δείχνοντας και ποιο είναι το εμπόδιο: «Ο καπιταλιστικός τρόπος παραγωγής και η επιχειρηματική δραστηριότητα. Αυτό το εμπόδιο πρέπει να φύγει από τη μέση, οι εργαζόμενοι που παράγουν τον πλούτο να πάρουν το τιμόνι της εξουσίας και της οικονομίας, ώστε αυτή να οργανώνεται με βάση τις εργατικές - λαϊκές ανάγκες και τα αγαθά να αντιμετωπίζονται ως τέτοια και όχι ως εμπορεύματα».