Μετά την απομάκρυνση από το ταμείο...

Στην παγανιά βγήκε η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας και «μες στην καλή χαρά» καλεί τους νέους εργαζόμενους (κάτω των 35 ετών) να μπούνε στο ΤΕΚΑ, στο νέο επικουρικό ταμείο που άρχισε να λειτουργεί από πέρυσι στη βάση της ιδιωτικής ασφάλισης και του τζογαρίσματος των εισφορών των εργαζομένων. Ετσι, δίπλα στους 150.000 νέους που μπήκαν στην παραγωγή το 2022 και ασφαλίστηκαν υποχρεωτικά στο ΤΕΚΑ, τώρα το κράτος ψάχνει για «νέο αίμα» εισφορών, καλώντας όσους νέους θέλουν να εγκαταλείψουν «εθελοντικά» το κρατικό ΕΤΕΑΕΠ (επικουρικό του ΕΦΚΑ) και να ενταχθούν στο ΤΕΚΑ.

Υπενθυμίζεται ότι στο ΤΕΚΑ, στο νέο δηλαδή ιδιωτικοποιημένο σύστημα, ενώ οι ασφαλισμένοι γνωρίζουν και είναι καθορισμένο το ύψος των εισφορών τους (6% επί των αποδοχών ή του εισοδήματός τους), δεν καθορίζεται το ύψος της επικουρικής σύνταξης, ούτε δίνεται καμία εγγύηση γι' αυτή. Ολα επαφίενται στην «απόδοση» του επενδυτικού ρίσκου και στην πορεία των αγορών, μετατρέποντας την Ασφάλιση σε χρηματιστηριακό τζόγο - ατομική υπόθεση, χωρίς καμία ευθύνη του κράτους.

Ολα αυτά όμως δεν εμπόδισαν τον υπουργό Εργασίας Κ. Χατζηδάκη να επαναλάβει το γνωστό τροπάρι ότι δίνουν τάχα «τη δυνατότητα στους νέους ασφαλισμένους και στους νέους εργαζόμενους να έχουν έλεγχο πάνω στη σύνταξή τους». Ο δε πρόεδρος του ΤΕΚΑ ισχυρίστηκε ότι το νέο Ταμείο «παρέχει τη δυνατότητα στη νέα γενιά να συμμετέχει σε έναν νέο αλλά δοκιμασμένο διεθνώς συνταξιοδοτικό θεσμό, που φιλοδοξεί να συμβάλει στη διασφάλιση ικανοποιητικού επιπέδου διαβίωσης για τους συνταξιούχους».

* * *

Αυτά συμβαίνουν βέβαια μόνο στον κόσμο της κυβερνητικής προπαγάνδας και στους κρατικούς μονολόγους υπέρ του τζόγου με τις συντάξεις. Στην πραγματικότητα συμβαίνουν τα ακριβώς αντίθετα, και όχι τα παραμύθια που λένε λίγο πολύ ότι τα χρηματιστήρια λειτουργούν για να εξασφαλίζουν ...«εγγυημένο» βιοτικό επίπεδο στους συνταξιούχους και σε όποιους άλλους τοποθετούν εκεί τους κόπους και τις ασφαλιστικές εισφορές μιας ζωής.

Αυτή η πραγματικότητα είναι άκρως επώδυνη, όπως αναδεικνύει και η ανάλυση της «Global SWF» για το 2022. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάζει, οι απώλειες διεθνώς των συνταξιοδοτικών ταμείων - όπως είναι και το ΤΕΚΑ - στα χρηματιστήρια και σε κάθε είδους χρηματιστηριακά προϊόντα ανήλθαν σε 1,3 τρισ. δολάρια! Ενδεικτικό είναι το παράδειγμα της Δανίας, όπου το ταμείο επικουρικών συντάξεων έχασε 34 δισ. δολάρια ή το 45% της περιουσίας του στη διάρκεια ενός και μόνο έτους.

Βασικός παράγοντας, σύμφωνα με την «Global SWF», είναι «η ταυτόχρονη και σημαντική διόρθωση, άνω του 10%, των κορυφαίων αγορών μετοχών και ομολόγων». Η πτώση δηλαδή της αξίας μετοχών και ομολόγων, στα οποία είχαν επενδύσει τα συνταξιοδοτικά ταμεία, οδήγησαν σε τεράστιες απώλειες, που μεταφράζονται βέβαια σε πολύ μικρότερες - ή και καθόλου - συντάξεις για τους εργαζόμενους, που οι κυβερνήσεις τούς βούτηξαν τις εισφορές και τις έριξαν στις αγορές και στους «ειδικούς» του χρηματιστηριακού τζόγου.

* * *

Και επειδή οι επενδύσεις σε τέτοια προϊόντα αποδείχθηκαν «κουβάς», τα ταμεία αναζητούν άλλες προσοδοφόρες τοποθετήσεις, με αποτέλεσμα τα κονδύλια για αγορές εταιρειών, ακίνητης περιουσίας και υποδομών να αυξηθούν κατά 12% σε σύγκριση με το 2021. Οπως σημειώνει η σχετική έκθεση, το ποσό των 257,5 δισ. δολαρίων δαπανήθηκε σε 743 συμφωνίες, με τα επενδυτικά κρατικά ταμεία να «σφραγίζουν» αριθμό ρεκόρ «μεγάλων συμφωνιών» αξίας άνω του 1 δισ. δολαρίων η καθεμιά.

Την πρώτη θέση κατέλαβε το επενδυτικό κρατικό ταμείο της Σιγκαπούρης, με ενεργητικό 690 δισ. δολαρίων και δαπάνες 39 δισ. δολαρίων σε 72 συμφωνίες, οι μισές στο real estate. Οι 5 από τις 10 μεγαλύτερες επενδύσεις όλων των εποχών έγιναν το 2022 από κρατικά ελεγχόμενους επενδυτές, μεταξύ αυτών και συνταξιοδοτικά ταμεία, τάση που προβλέπεται να συνεχιστεί και να κλιμακωθεί τη χρονιά που μόλις άρχισε.

Διαβάζοντας αυτά τα νούμερα που ζαλίζουν, αναρωτιέται κανείς τι σχέση έχουν αυτοί οι επενδυτικοί κολοσσοί με την αγωνία εκατομμυρίων εργαζομένων να εξασφαλίσουν μια αξιοπρεπή σύνταξη για τα γεράματά τους, έχοντας δουλέψει μια ζωή και έχοντας καταβάλει με συνέπεια τις ασφαλιστικές τους εισφορές. Η απάντηση είναι «καμία», πέρα από το γεγονός ότι αξιοποιούν τους κόπους των ασφαλισμένων ως κεφάλαιο για επενδύσεις, μοιράζοντας «ακάλυπτες επιταγές» ότι κάποια στιγμή στο άγνωστο μέλλον ενδεχομένως κάποιοι απ' αυτούς να πάρουν λίγα περισσότερα απ' όσα υπολόγιζαν ως σύνταξη.

Τι θα γίνει όμως όλος αυτός ο επενδυτικός πυρετός αν προκύψει μια νέα συγχρονισμένη καπιταλιστική κρίση, όπως ήδη προβλέπουν διεθνείς οικονομικοί οργανισμοί; «Μετά την απομάκρυνση από το ταμείο ουδέν λάθος αναγνωρίζεται και η εταιρεία μας δεν φέρει καμία ευθύνη» είναι η βέβαιη απάντηση που θα πάρουν οι ασφαλισμένοι από το κράτος - τζογαδόρο των εισφορών τους...

Γ. Ζαχ