Διαρκείς επαφές για τη διεύρυνση ΝΑΤΟ και ΕΕ

Αυξημένη κινητικότητα εμφανίζουν τις τελευταίες μέρες στα Σκόπια αξιωματούχοι από ΗΠΑ και ΕΕ, τρεις μήνες προτού αποφασιστεί στις Βρυξέλλες με ποιους όρους θα ξεκινήσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με Βόρεια Μακεδονία και Αλβανία. Παράλληλα εντείνονται οι διεργασίες και οι ανταγωνισμοί Αμερικανών και Ευρωενωσιακών για το πώς και πότε θα μεθοδευτεί η περιβόητη συμφωνία «ομαλοποίησης» των σχέσεων Βελιγραδίου - Πρίστινας, ώστε να μειωθεί η ρωσική γεωπολιτική επιρροή στην περιοχή.


Είναι χαρακτηριστικές οι επαφές που ξεκίνησε την Πέμπτη στη Βόρεια Μακεδονία ο Αμερικανός νυν υφυπουργός Εξωτερικών αρμόδιος για ευρω-ασιατικά θέματα και πρώην πρέσβης της χώρας του στα Σκόπια (2008-'11) Φίλιπ Ρίκερ, μαζί με την νέα πρέσβειρα των ΗΠΑ στη χώρα, Κέιτ Μαρί Μπερνς (που διετέλεσε επιτετραμμένη της αμερικανικής πρεσβείας στην Αθήνα). Οι Ρίκερ και Μπερνς ξεκίνησαν την «περιοδεία» τους από την πόλη Μπίτολα (Μοναστήρι) και ακολούθως μετέβησαν στα Σκόπια, συναντώντας διαδοχικά τον Σοσιαλδημοκράτη πρωθυπουργό Ζόραν Ζάεφ, τον Πρόεδρο Στέβο Πεντάροφσκι και τον υπουργό Εξωτερικών Νίκολα Ντιμιτρόφ. Οι δύο Αμερικανοί διπλωμάτες δεν παρέλειψαν ούτε τις συναντήσεις με βουλευτές και ηγέτες ακόμη και της φιλορωσικής αντιπολίτευσης.

Τις ίδιες μέρες βρέθηκε στα Σκόπια και ο επίτροπος της ΕΕ για τη Διεύρυνση, Γιοχάνες Χαν, σε περίοδο νέας ενδοαστικής έντασης με αφορμή τις κατηγορίες για διαφθορά σε βάρος ανώτατης δικαστικού. Ο Χαν ζήτησε από την κυβέρνηση Ζάεφ να διπλασιάσει τις προσπάθειες για μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος, ώστε να διαχειριστεί υποθέσεις που μέχρι τώρα τις χειριζόταν το γραφείο του ειδικού εισαγγελέα. Ζήτησε επίσης να αυξηθούν οι προσπάθειες για «αποτελεσματική δράση» κατά της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος, εκτιμώντας ότι εάν εκπληρωθούν και αυτές οι προϋποθέσεις, τότε οι ηγέτες της ΕΕ θα εγκρίνουν την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με τα Σκόπια τον Οκτώβρη.
Ο Χαν στη συνέχεια επισκέφτηκε και το Βελιγράδι, όπου επίσης εξέτασε την ενταξιακή πορεία της Σερβίας, συναντώντας μεταξύ άλλων και τον Πρόεδρο Αλ. Βούτσιτς.

Παραίτηση Χαραντινάι

Στο Κοσσυφοπέδιο, την ίδια περίοδο, επικρατούσε αναβρασμός μετά την απόφαση του πρωθυπουργού Ράμους Χαραντινάι να παραιτηθεί με πρόσχημα την τυπική εμφάνισή του στο ειδικό δικαστήριο του ΟΗΕ για τα εγκλήματα του ΟΥΤΣΕΚΑ στη Χάγη, καθώς ο ίδιος διετέλεσε πριν και μετά τη ΝΑΤΟική επίθεση του 1999 διοικητής του ΟΥΤΣΕΚΑ σε περίοδο εγκληματικής δράσης των Αλβανών αυτονομιστών κατά των Σέρβων. Ο Χαραντινάι πήγε μεσοβδόμαδα στη Χάγη, μην απαντώντας ούτε σε μία ερώτηση του ανακριτή. Αποχώρησε δε ανενόχλητος, αποδεικνύοντας πως άλλος ήταν ο σκοπός της παραίτησής του: Η πρόκληση πρόωρων εκλογών τον Σεπτέμβρη στο προτεκτοράτο, ώστε να εμποδιστεί η σχεδιαζόμενη για τότε, νέα, γαλλογερμανική σύνοδος με τους ηγέτες Σέρβων και Κοσσοβάρων Αλβανών στο Παρίσι. Μία τέτοια εξέλιξη, εάν επιβεβαιωθεί, ευνοεί τα συμφέροντα των ΗΠΑ, που επίσης σχεδιάζουν «πρωτοβουλία διαπραγμάτευσης» στην Ουάσιγκτον, με στόχο, έως το τέλος του 2019, μία συμφωνία κομμένη και ραμμένη στα μέτρα των γεωπολιτικών συμφερόντων των ΗΠΑ...

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, η Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της αμερικανικής Γερουσίας ενέκρινε με συντριπτική πλειοψηφία το πρωτόκολλο ένταξης της Βόρειας Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ.

Δ. Ο.