Μισθοί - φιλοδώρημα και γενικευμένη ευελιξία το «καύσιμο» της ανάπτυξης

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΦΚΑ - ΦΛΕΒΑΡΗΣ 2019

• Στα 400 ευρώ μεικτά ο μέσος μισθός στη μερική απασχόληση
• Μειωμένος κατά 25% ο μέσος μισθός στο σύνολο της απασχόλησης σε σύγκριση με το 2011
• Μόλις 0,6% η αύξηση στο μέσο μισθό από την περίφημη αύξηση του κατώτερου με τον νόμο Βρούτση - Αχτσιόγλου

Ενώ η κυβέρνηση της ΝΔ πανηγυρίζει για το «τέλος των capital controls», όπως ο ΣΥΡΙΖΑ πανηγύριζε πριν από έναν χρόνο για το «τέλος των μνημονίων», οι εργαζόμενοι συνεχίζουν να επιβιώνουν με μισθούς πείνας και να υποαπασχολούνται με συμβάσεις μερικής και προσωρινής απασχόλησης, όπως δείχνουν από μήνα σε μήνα τα στοιχεία του ΕΦΚΑ για την απασχόληση και τους μισθούς.

Σε κάθε περίπτωση, πίσω από τις προσδοκίες που καλλιεργεί η κυβέρνηση για βελτίωση της ζωής του λαού μέσα από την ανάπτυξη για το κεφάλαιο, πίσω από την αντιπαράθεση με τον ΣΥΡΙΖΑ για το αν αυτή θα είναι «βιώσιμη» ή «δίκαιη», η πραγματικότητα παραμένει μία για τους εργαζόμενους:

Προϋπόθεση για την καπιταλιστική ανάπτυξη είναι η διατήρηση και επέκταση όλου του αντεργατικού πλαισίου για την καθήλωση των μισθών και τη διεύρυνση της ευελιξίας στην αγορά εργασίας, ενώ και η ανεργία δεν αντιμετωπίζεται ουσιαστικά, αφού η όποια μείωσή της «πάει πακέτο» με το μοίρασμα μιας θέσης πλήρους απασχόλησης σε δυο και τρεις υποαπασχολούμενους και άθλιας αμειβόμενους εργαζόμενους.

Αποδοχές - ψίχουλα και μείωση του μέσου μισθού

Σύμφωνα λοιπόν με τα στοιχεία του ΕΦΚΑ για τον Φλεβάρη του 2019, τρεις στους δέκα μισθωτούς στις κοινές επιχειρήσεις εργάζονται με σύμβαση μερικής απασχόλησης και ο μηνιαίος μισθός τους δεν ξεπερνά τα 400 ευρώ μεικτά.

Συγκεκριμένα, από τις ΑΠΔ των επιχειρήσεων τον Φλεβάρη του 2019, σε σύνολο 2.133.156 μισθωτών οι 632.088 (29,6%) εργάζονταν με σύμβαση μερικής απασχόλησης και ο μέσος μισθός τους ανήλθε στα 396,11 ευρώ μεικτά!

Το μέσο ημερομίσθιο διαμορφώθηκε στα 24,51 ευρώ μεικτά, ενώ η μέση απασχόληση αυτής της ομάδας μισθωτών ήταν 16,16 μέρες.

Σημειώνεται ότι η μέση απασχόληση στους εργαζόμενους με πλήρες ωράριο ήταν τον ίδιο μήνα 23,06 μέρες, ενώ ο μέσος μισθός ήταν στα 1.182,39 ευρώ μεικτά.

Οσον αφορά το σύνολο των μισθωτών στις κοινές επιχειρήσεις, τον Φλεβάρη του 2019 η μέση απασχόληση ήταν 21,03 μέρες, ο μέσος μισθός 950,07 ευρώ μεικτά και το μέσο ημερομίσθιο στα 45,18 ευρώ μεικτά.

Για να φανεί το μέγεθος του χτυπήματος των μισθών και συνολικά του εργατικού εισοδήματος, αξίζει να σημειωθεί ότι τον ίδιο μήνα του 2011, δηλαδή πριν από 8 χρόνια, ο μέσος μισθός όλων των μισθωτών ήταν 1.257,46 ευρώ μεικτά, της μερικής απασχόλησης 572,92 ευρώ, ενώ οι μισθωτοί με πλήρες ωράριο είχαν μέσο μισθό 1.419,24 ευρώ.

Που σημαίνει ότι, παρά την ανάκαμψη της οικονομίας τα τελευταία χρόνια, ο μέσος μισθός παραμένει μειωμένος κατά 307,39 ευρώ ή κατά 25% περίπου σε σύγκριση με το 2011, ως αποτέλεσμα όλου του αντεργατικού πλαισίου που παραμένει ανέγγιχτο και ενισχύεται στην αγορά εργασίας.

Και να σκεφτεί κανείς ότι ο Φλεβάρης του 2019 ήταν ο πρώτος μήνας εφαρμογής των «αυξήσεων» στον κατώτερο μισθό, για τον οποίο πανηγύριζε η τότε κυβέρνηση ότι θα ωφελήσει πάνω από 1 εκατ. εργαζόμενους.

Είναι χαρακτηριστικό ότι ο μέσος μισθός τον Φλεβάρη του 2019 (950,07 ευρώ μεικτά) εμφανίζεται αυξημένος μόλις κατά 5,69 ευρώ (ή κατά 0,6%) σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα! Αυτό ήταν το πραγματικό «αποτύπωμα» στους μισθούς της περίφημης «αύξησης» στον κατώτερο που διαφήμισε ο ΣΥΡΙΖΑ, με την εφαρμογή του νόμου Βρούτση - Αχτσιόγλου.

Καθεστώς η ευελιξία

Η αύξηση και σταθεροποίηση της μερικής απασχόλησης τα τελευταία χρόνια σε τέτοια υψηλά επίπεδα αποτυπώνει την πλήρη «προσαρμογή» της εργατικής δύναμης στις ανάγκες και στα σκαμπανεβάσματα της καπιταλιστικής παραγωγής, σε βάρος των αναγκών των εργαζομένων. Ταυτόχρονα, πρέπει να υπογραμμιστεί πως:

• Η μεγάλη αύξηση της μερικής απασχόλησης υποδηλώνει και συγκεκαλυμμένη ανασφάλιστη («μαύρη») εργασία, καθώς παρατηρείται συχνά το φαινόμενο εργοδότες να προσλαμβάνουν δήθεν για θέσεις μερικής απασχόλησης και να αναγκάζουν τους εργαζόμενους να δουλεύουν 8ωρο.
• Λόγω του τρόπου καταγραφής των στοιχείων, οι θέσεις εκ περιτροπής απασχόλησης δεν περιλαμβάνονται - όπως θα ήταν το σωστό - στις θέσεις μερικής, αλλά στις θέσεις πλήρους απασχόλησης, γεγονός που «κουκουλώνει» το πραγματικό μέγεθος των ελαστικών μορφών εργασίας.
• Στις θέσεις πλήρους απασχόλησης συμπεριλαμβάνονται και οι θέσεις προσωρινής απασχόλησης (συμβάσεις ορισμένου χρόνου, έργου κ.ά.), ένα ακόμα στοιχείο που συγκαλύπτει το πραγματικό μέγεθος της «ευελιξίας» στην αγορά εργασίας. Ως προς την προσωρινότητα της απασχόλησης και την «ανακύκλωση» της εργατικής δύναμης αποκαλυπτικά είναι και τα στοιχεία του συστήματος «Εργάνη», που δείχνουν τη διαρκή μετάβαση του εργατικού δυναμικού από την εργασία στην ανεργία και το αντίθετο, καθώς το τελευταίο διάστημα, σε κάθε 100 προσλήψεις κάθε μήνα, αντιστοιχούν περίπου 95 απολύσεις.

Αλλα στοιχεία

Να σημειωθεί τέλος ότι για τους 34.901 μισθωτούς στα οικοδομοτεχνικά έργα η μέση απασχόληση ήταν 13,78 μέρες, το μέσο ημερομίσθιο 40,59 ευρώ μεικτά και ο μέσος μισθός στα 559,33 ευρώ. Σε ό,τι αφορά την κατανομή του εργατικού δυναμικού ανά οικονομική δραστηριότητα, το 21,89% των μισθωτών απασχολείται στο χονδρικό και λιανικό εμπόριο, το 13,03% στις μεταποιητικές βιομηχανίες και το 12,48% στον κλάδο των ξενοδοχείων και των εστιατορίων.