Με αφορμή την ανακοίνωση των βάσεων

Η ανακοίνωση των βάσεων των πανελλαδικών εξετάσεων και η πτώση τους σε πολλές σχολές ξεσήκωσαν για άλλη μια φορά φέτος μεγάλη συζήτηση γύρω από το επίπεδο των υποψηφίων και των εισαγόμενων στην Ανώτατη Εκπαίδευση.

Μια συζήτηση που κρύβει την ουσία, την πραγματικότητα που θα συναντήσουν οι επιτυχόντες, οι πρωτοετείς πια φοιτητές, στις σχολές και η οποία πραγματικότητα δεν καθορίζεται από τον βαθμό του τελευταίου εισαχθέντος σε κάθε Τμήμα, δηλαδή από τη βάση του Τμήματος, αλλά από τη χρόνια υποχρηματοδότηση, από τις ελλείψεις προσωπικού και υποδομών κ.λπ.

Αναπτύσσεται μια συζήτηση για τα Τμήματα που βρίσκονται πάνω ή κάτω από τη βάση του 10, που η κυβέρνηση της ΝΔ έχει εξαγγείλει ότι θα επαναφέρει, ενώ «κάτω από τη βάση» είναι τόσο το ίδιο το σύστημα εισαγωγής στην Ανώτατη Εκπαίδευση όσο και συνολικά το εκπαιδευτικό σύστημα!

Κι αυτό το σύστημα το διατήρησε και το έκανε ακόμα χειρότερο ο ΣΥΡΙΖΑ υποτάσσοντας τη Γ' Λυκείου αποκλειστικά στις εισαγωγικές εξετάσεις, όπως βέβαια προχώρησε και το σύνολο των αναδιαρθρώσεων στην Εκπαίδευση, έτσι που η ΝΔ να διευκολύνεται πάνω σε αυτές να «χτίσει» τα επόμενα δικά της βήματα.

Οπως λοιπόν παλιότερα ο ΣΥΡΙΖΑ αξιοποιούσε τα αποτελέσματα των πανελλαδικών εκφράζοντας υποκριτικό ενδιαφέρον για τα παιδιά που δεν περνούν στις σχολές που επιθυμούν, προκειμένου να φέρει τις αναδιαρθρώσεις του στο εξεταστικό, τώρα τη συζήτηση αυτή για τις βάσεις προσπαθεί να την αξιοποιήσει στο έπακρο η ΝΔ, με τις προσκείμενες σε αυτήν εφημερίδες να επιλέγουν τίτλους του τύπου «σε ΑΕΙ με λευκή κόλλα», «διασυρμός της Ανώτατης Εκπαίδευσης» και άλλα τέτοια που αποτελούν «βούτυρο στο ψωμί» της κυβέρνησης για την επαναφορά της βάσης του 10 ή ακόμα και τον καθορισμό κατώτατης βάσης από τα ίδια τα πανεπιστημιακά Τμήματα.

***

Διαβάζοντας τον χάρτη της αυξομείωσης των βάσεων κατά το δοκούν, η κυβέρνηση της ΝΔ ταυτίζει τους βαθμούς των βάσεων με την... πτώση της ποιότητας και του επιπέδου στην Ανώτατη Εκπαίδευση.

Η πραγματικότητα όμως είναι ότι πτώση του μορφωτικού επιπέδου για τη μεγάλη πλειοψηφία έχουμε διαρκώς και σταθερά τις τελευταίες δεκαετίες στην Εκπαίδευση συνολικά. Δεν είναι κάτι που εμφανίστηκε ή εκδηλώθηκε ξαφνικά φέτος επειδή έπεσαν οι βάσεις. Είναι μια πορεία χρόνων, για την οποία έχουν ευθύνη μια σειρά παράγοντες όπως οι κατευθύνσεις της ΕΕ για στροφή στις δεξιότητες, τα νέα αναλυτικά προγράμματα σπουδών και τα βιβλία που εισήχθησαν στα σχολεία από την προηγούμενη δεκαετία, οι αυξομοιώσεις διδακτικών ωρών με κριτήριο την εξοικονόμηση εκπαιδευτικού προσωπικού κ.ά.

Με δεδομένα τα παραπάνω, οι πανελλαδικές εξετάσεις αποτιμούν μεν εν μέρει το μορφωτικό επίπεδο των μαθητών (ο κύριος χώρος αυτής της αποτίμησης είναι το ίδιο το σχολείο), όμως ο κύριος στόχος τους είναι άλλος: Είναι ένας διαγωνισμός κατάταξης των υποψηφίων σε έναν προκαθορισμένο αριθμό θέσεων στα ιδρύματα. Αρα είναι καθαρό ότι η επίδοση στις εξετάσεις δεν μπορεί να θεωρηθεί αποκλειστικό κριτήριο εκτίμησης του μορφωτικού επιπέδου, αφού έτσι και αλλιώς κάθε διαγωνισμός ή εξέταση είναι μια «φωτογραφία της στιγμής», που μπορεί να επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες. Σε κάθε περίπτωση, η επαναφορά της βάσης του 10 δεν πρόκειται να αντιμετωπίσει κανένα πρόβλημα.

Εξάλλου, η εφαρμογή της βάσης του 10 την προηγούμενη δεκαετία το μόνο που κατάφερε ήταν να «αδειάσει» τα λεγόμενα Τμήματα χαμηλής ζήτησης, χωρίς να βελτιώσει σε τίποτα το επίπεδο της Ανώτατης Εκπαίδευσης.

Και είναι υποκρισία οι κατηγορίες του ΣΥΡΙΖΑ προς τη ΝΔ, ότι τάχα θέλει να επαναφέρει τη «βάση» για να διώξει κόσμο από την Ανώτατη Εκπαίδευση και να σπρώξει πελατεία προς την ιδιωτική εκπαίδευση, αφού και επί των ημερών της διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ το ίδιο ακριβώς συνέβαινε: Η μόνη διέξοδος που είχαν όσοι δεν περνούσαν σε πανεπιστήμια και ΤΕΙ ήταν η ιδιωτική επαγγελματική εκπαίδευση.

Με άλλα λόγια, δεν είναι οι βάσεις των πανελλαδικών που τροφοδοτούν την ιδιωτική εκπαίδευση, αλλά η απουσία ενός συστήματος δημόσιων και δωρεάν επαγγελματικών σχολών υψηλού επιπέδου για τα παιδιά που δεν κατευθύνονται στην Ανώτατη Εκπαίδευση.

***

Επιπλέον, οι προτιμήσεις των υποψηφίων, που έχουν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση των βάσεων, τόσο επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ όσο και τώρα με τη ΝΔ, δείχνουν ότι τα παιδιά δηλώνουν Τμήματα στην πόλη τους, κοντά στο σπίτι τους, για να μπορούν να ανταποκριθούν στο κόστος σπουδών που παραμένει υψηλό και με την τρομακτική απουσία φοιτητικής μέριμνας καθιστά απαγορευτική τη φοιτητική μετανάστευση για τα παιδιά των φτωχών λαϊκών στρωμάτων. Είναι υποκριτικές λοιπόν οι κλάψες τους για τα Τμήματα που η πλειοψηφία των εισαχθέντων τους έχουν σήμερα χαμηλές βαθμολογίες και ενδεχομένως αύριο να μείνουν χωρίς φοιτητές εάν επανέλθει η βάση του 10. Γιατί όλοι τους διαχρονικά υπηρέτησαν τη λογική της διασποράς Τμημάτων σε χωριά και κωμοπόλεις και διατήρησαν τέτοια Τμήματα παρά τα δυο μεγάλα κύματα συγχωνεύσεων, πρώτα με το «Σχέδιο Αθηνά» και κατόπιν με τις συγχωνεύσεις του ΣΥΡΙΖΑ. Οι τελευταίες, όπως έγινε φανερό και με την ανακοίνωση των φετινών βάσεων, σε τίποτα δεν «αναβάθμισαν» τα πρώην ΤΕΙ, αλλά ενέτειναν τη διαφοροποίηση και την κατηγοριοποίηση Τμημάτων υλοποιώντας ουσιαστικά τις κατευθύνσεις της ΕΕ για την Ανώτατη Εκπαίδευση των περίφημων «κατευθύνσεων της Μπολόνια».

Η απάντηση, λοιπόν, στις περισπούδαστες αναλύσεις που ακούγονται από δεξιά και αριστερά με αφορμή την ανακοίνωση των βάσεων, αλλά ταυτόχρονα και η απάντηση στην αγωνία χιλιάδων παιδιών και των οικογενειών τους, που κάθε χρόνο καταβάλλουν τεράστιο κόπο και αφαιμάζονται οικονομικά στη διαδικασία των πανελλαδικών εξετάσεων, είναι:

Ενα σχολείο που να μορφώνει ολόπλευρα και ουσιαστικά, εντελώς αποσυνδεδεμένο από τις πανελλαδικές εξετάσεις, οι οποίες πρέπει να εντάσσονται σε ένα σύστημα πρόσβασης με δυνατότητα κατοχύρωσης βαθμολογίας και επανάληψης της διαδικασίας όσες φορές επιθυμούν οι υποψήφιοι. 

Ενα σύστημα δημόσιων και δωρεάν επαγγελματικών σχολών, που τόσο αυτό όσο βέβαια και η Ανώτατη Εκπαίδευση θα δίνουν πτυχία που θα οδηγούν σε δουλειά με πλήρη δικαιώματα. Και φυσικά, Τμήματα Ανώτατης Εκπαίδευσης πλήρως στελεχωμένα και εξοπλισμένα, που θα παρέχουν σε όλους τους φοιτητές τους τη δυνατότητα να σπουδάζουν απρόσκοπτα, με ανεπτυγμένες δομές φοιτητικής μέριμνας, που δεν θα χρειάζεται οι φοιτητές να βάζουν για τίποτα το χέρι στην τσέπη, αλλά θα αφοσιώνονται στην επιστήμη τους για την προκοπή του λαού.

Γ. Σ

«Περί αγραμματοσύνης»