Η Ευρώπη καλείται να επανεξετάσει τη στρατηγική συνεργασία με τη Ρωσία

Τηλεδιάσκεψη Βλαντιμίρ Πούτιν - Εμανουέλ Μακρόν για «παγκόσμιες συγκρούσεις» και «μια νέα ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφαλείας»

Η ανάγκη να συνεχιστεί ο διάλογος με τη Ρωσία για μια σειρά «διεθνείς συγκρούσεις» και για μια νέα «ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφαλείας» αναδείχθηκε στην πρόσφατη τηλεδιάσκεψη μεταξύ του Γάλλου Προέδρου, Εμανουέλ Μακρόν, και του Ρώσου ομολόγου του, Βλαντιμίρ Πούτιν.
Σε μια περίοδο που όλο και πιο δύσκολα συμβιβάζονται οι αντιθέσεις εντός του ΝΑΤΟ (με τη Γαλλία να σηκώνει τους τόνους), οι ΗΠΑ αποχωρούν και επανεξετάζουν συνθήκες για τον «έλεγχο των εξοπλισμών», αναδιατάσσουν στρατιωτικές δυνάμεις στην Ευρώπη, στη Μέση Ανατολή και αλλού, ο Μακρόν καλεί την Ευρώπη να επανεξετάσει τη στρατηγική της συνεργασία με τη Ρωσία, τονίζοντας ότι η «πολιτική περιφρόνησης» των τελευταίων ετών απέτυχε. Ο ίδιος εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι «μπορούμε να προχωρήσουμε με τη Ρωσία σε ορισμένα ζητήματα», αξιοποιώντας την όποια συνεργασία και συνεννόηση και ως μοχλό πίεσης στις διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ.

Η γαλλική προεδρία χαρακτήρισε τη δίωρη συνομιλία των ηγετών «βαθιά και ουσιαστική ανταλλαγή απόψεων» και συνέχεια του διαλόγου «για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης και ασφάλειας, που ξεκίνησε κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Ρώσου Προέδρου στη Γαλλία πριν από ένα χρόνο». Τότε ο Γάλλος Πρόεδρος είχε κάνει λόγο για μια αναμόρφωση των σχέσεων της Γαλλίας και της ΕΕ με τη Ρωσία.

Σήμερα η γαλλική κυβέρνηση θεωρεί ότι ο διάλογος με τη Ρωσία «έγινε ιδιαίτερα σημαντικός λόγω της πανδημίας», δηλαδή της οικονομικής καπιταλιστικής κρίσης και των ευρύτερων γεωπολιτικών αλλαγών που τη συνοδεύουν.

«Στρατηγική σταθερότητα και ασφάλεια» στην Ευρώπη

Μάλιστα, έχουν δημιουργηθεί ομάδες εργασίας «για την επίτευξη συγκεκριμένων αποτελεσμάτων, όπως η στρατηγική σταθερότητα και ασφάλεια στην ευρωπαϊκή ήπειρο, η (ευρωπαϊκή) κυριαρχία και ο έλεγχος των εξοπλισμών». Ιδιαίτερα η αποχώρηση των ΗΠΑ από συνθήκες «ελέγχου των εξοπλισμών» («Ανοιχτοί Ουρανοί», για τους πυραύλους μικρού και μεσαίου βεληνεκούς με δυνατότητα να φέρουν πυρηνικές κεφαλές - INF) «ανησυχεί» την Ευρώπη.
«Πρώτα απ' όλα, ο στόχος είναι η δημιουργία συγκεκριμένων συνθηκών για διάλογο, διμερή και πολυμερή, στον τομέα της ασφάλειας. Είναι επίσης απαραίτητο να υπάρχει μια ατζέντα για την επίλυση των κρίσεων, ιδίως της κατάστασης στη Λιβύη, την Ουκρανία και τη Συρία. Και τρίτον, είναι η συνεργασία στους τομείς της δημόσιας υγείας, της οικονομίας και της προστασίας του περιβάλλοντος», σύμφωνα με τις επίσημες ανακοινώσεις μετά την τηλεδιάσκεψη.

Εξάλλου, Γαλλία και Γερμανία - οι ισχυρότερες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις της ΕΕ - πρωτοστατούν στην «αποκατάσταση» των σχέσεων με τη Ρωσία (αν και οι κυρώσεις παραμένουν) και την επαναφορά της στο Συμβούλιο της Ευρώπης, προωθούν την οικονομική συνεργασία και τις επενδύσεις, ενώ βρίσκονται σε «συνεννόηση» και διαπραγματεύσεις για τη σύγκρουση στην Ανατολική Ουκρανία, συμμετέχοντας στο «σχήμα της Νορμανδίας».

Από τη Λισαβόνα έως το Βλαδιβοστόκ

Χαρακτηριστική ήταν η τοποθέτηση του Μακρόν, ότι η γαλλική κυβέρνηση τάσσεται υπέρ ανάπτυξης της ευρωπαϊκής συνεργασίας από τη Λισαβόνα έως το Βλαδιβοστόκ, μια παλιά ρωσική στρατηγική, την οποία είχε επαναφέρει ο Βλ. Πούτιν από την πρώτη ακόμη εκλογή του στην ηγεσία της χώρας και η οποία θεωρεί τη Ρωσία μέρος του ευρύτερου ευρωπαϊκού χώρου, προωθώντας οικονομική και πολιτική συνεργασία.

Ιδιαίτερα στις σημερινές συνθήκες, με τη βαθιά οικονομική κρίση και τις παγκόσμιες ιμπεριαλιστικές ανακατατάξεις, την άνοδο της Κίνας κ.λπ., φαίνεται ότι η επανεξέταση της στάσης της ΕΕ απέναντι στη Ρωσία αποκτά πιο «επείγοντα» χαρακτηριστικά.
«Η κρίση την οποία περνάμε και οι άλλες περιφερειακές κρίσεις δείχνουν τη σημασία του ευρωπαϊκού χώρου με την ευρεία έννοια αυτής της λέξης, από τη Λισαβόνα έως το Βλαδιβοστόκ», είπε ο Μακρόν και πρόσθεσε: «Αυτός είναι ένας πραγματικός χώρος συνεργασίας και ειρήνης. Αντιλαμβανόμαστε τη σημασία αυτού του χώρου και των προκλήσεων που έχουμε μπροστά μας».
Εξάλλου, οι δυο ηγέτες συνέχισαν το διάλογο για «μια νέα αρχιτεκτονική ευρωπαϊκής ασφάλειας», ο οποίος είχε ξεκινήσει πέρυσι με την επίσκεψη Πούτιν στη Γαλλία.

Οι δυο ηγέτες συνομίλησαν για τις «παγκόσμιες προκλήσεις», όπως η διεθνής τρομοκρατία, η κλιματική αλλαγή, η αντιμετώπιση της πανδημίας και η «αυξανόμενη δυναμική συγκρούσεων σε πολλές περιοχές σε όλο τον κόσμο», ενώ εξέτασαν και πιθανή μεταξύ τους συνεννόηση σε διεθνείς οργανισμούς, όπως ο ΟΗΕ.

Πούτιν και Μακρόν σημείωσαν ότι ως μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, η Ρωσία και η Γαλλία «έχουν ιδιαίτερη ευθύνη για τη διατήρηση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας» και υπογράμμισαν τη μεγάλη σημασία που έχει η υλοποίηση της ρωσικής πρωτοβουλίας για «σύγκληση συνόδου κορυφής αρχηγών κρατών των πέντε μόνιμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών (ΗΠΑ, Γαλλία, Κίνα, Μ. Βρετανία, Ρωσία), προκειμένου να ενισχυθούν η ενότητα και η συνοχή σε αυτό το σώμα παγκόσμιας σημασίας».

Ακόμη, ο Γάλλος Πρόεδρος δέχτηκε πρόσκληση του Βλ. Πούτιν να μεταβεί προσεχώς, πιθανόν πριν από το τέλος του έτους, στη Ρωσία, ανάλογα με την εξέλιξη της πανδημίας του κορονοϊού, ανακοίνωσε η γαλλική προεδρία μετά την τηλεδιάσκεψη μεταξύ των δύο Προέδρων.

Λιβύη, Συρία, Ουκρανία, Ιράν

Η «διευθέτηση» των συγκρούσεων σε Λιβύη, Συρία, Ουκρανία, αλλά και η πυρηνική συμφωνία για το Ιράν, την οποία υποσκάπτουν οι ΗΠΑ με την αποχώρησή τους, απασχόλησε σημαντικό μέρος της τηλεδιάσκεψης των δύο ηγετών.

Ο Γάλλος Πρόεδρος θεωρεί σημαντικό «να εξετάσουμε από κοινού με τη Ρωσία ένα ολόκληρο φάσμα δύσκολων προβλημάτων», δήλωσε εκπρόσωπος της γαλλικής προεδρίας, αναφερόμενος συγκεκριμένα στη Λιβύη, όπου, όπως σημείωσε, η Γαλλία και η Ρωσία μοιράζονται ένα «κοινό συμφέρον, που είναι η σταθεροποίηση της Λιβύης και η επανένωση των θεσμών της». Σύμφωνα με το Κρεμλίνο, οι δυο Πρόεδροι μίλησαν «υπέρ της άμεσης παύσης των εχθροπραξιών και της επανάληψης του ενδο-λιβυκού διαλόγου και ζήτησαν ενοποιημένες διεθνείς προσπάθειες για την επίλυση της κρίσης με πολιτικά και διπλωματικά μέσα».

Ο Μακρόν εξέφρασε «τις ανησυχίες που του προκαλεί η ενίσχυση της τουρκικής παρουσίας», υπέρ της μιας πλευράς των εμπολέμων, της κυβέρνησης του Σάρατζ, αλλά και των Ρώσων μισθοφόρων της εταιρείας «Βάγκνερ» υπέρ του στρατάρχη Χάφταρ.
Εξάλλου, λίγες μέρες αργότερα, μετά τη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε με την καγκελάριο, Αγκελα Μέρκελ, ο Εμ. Μακρόν είπε πως στη Λιβύη «εδώ και αρκετά χρόνια διεξάγεται ένας πόλεμος αντιπροσώπων. Αρκετές περιφερειακές και διεθνείς δυνάμεις οργανώνουν στρατιωτική υποστήριξη για το ένα ή το άλλο στρατόπεδο για να προωθήσουν τα συμφέροντά τους».

«Σε αυτό το πλαίσιο», συνέχισε, «η Ρωσία και η Τουρκία έχουν μεγάλη ευθύνη». «Μίλησα πριν λίγες μέρες με τον Πρόεδρο Πούτιν και καταδίκασα τις ενέργειες που πραγματοποίησαν εκεί οι μισθοφόροι της "Βάγκνερ"». Από την πλευρά της, «η Τουρκία είναι σήμερα ο πρώτος εξωτερικός παίκτης» και «δεν σεβάστηκε τις δεσμεύσεις της διάσκεψης του Βερολίνου, αύξησε τη στρατιωτική της παρουσία στη Λιβύη και επίσης εισήγαγε τζιχαντιστές μαχητές από τη Συρία. 

Αυτή είναι μια ιστορική και εγκληματική ευθύνη για μια χώρα που θέλει να είναι μέλος του ΝΑΤΟ», υπογράμμισε ο Γάλλος Πρόεδρος.
«Εάν οι Σύροι τρομοκράτες μεταφερθούν τώρα στη Λιβύη για να διεξάγουν μάχες, υπάρχει μεγάλη απειλή για όλες τις γειτονικές χώρες και επίσης για την Ευρώπη. Δεν μπορούμε να το δεχτούμε αυτό», κατέληξε ο Γάλλος Πρόεδρος.

Για τη σύγκρουση στην Ουκρανία οι δυο πλευρές εξέφρασαν ανησυχία για τη στασιμότητα ως προς την εφαρμογή των συμφωνιών του Μινσκ του 2015, αλλά και της τελευταίας Συνόδου Κορυφής του «σχήματος της Νορμανδίας» (Γαλλία, Γερμανία, Ρωσία, Ουκρανία) στο Παρίσι τον περασμένο Δεκέμβρη. Η ρωσική πλευρά τόνισε ότι η Ουκρανία πρέπει να εφαρμόσει τις δεσμεύσεις της υπό πολιτικές πτυχές της προσπάθειας διευθέτησης.

Για τη Συρία, όπου η Γαλλία έχει εκφράσει ανησυχίες για την τουρκική παρουσία, ο Ρώσος ηγέτης ενημέρωσε τον Γάλλο ομόλογό του «για τις προσπάθειες της Ρωσίας να εξομαλύνει την κατάσταση στη ζώνη αποκλιμάκωσης», ενώ τονίστηκε «η αναγκαιότητα περαιτέρω ασυμβίβαστου αγώνα κατά της τρομοκρατίας και μέτρων για τη βελτίωση της ανθρωπιστικής κατάστασης».

Ε. Μ