Μια μέρα σαν τη σημερινή

 30/05/1778

Πεθαίνει ο κορυφαίος Γάλλος συγγραφέας και διανοούμενος της Αναγέννησης Βολτέρος. 

Ο Βολταίρος (ψευδώνυμο του Μαρί Φρανσουά Αρουέ) κρατώντας αποστάσεις από τις ιδέες της πεφωτισμένης δεσποτείας, προωθεί το ιδανικό της δημοκρατίας ως τον πιο ορθολογικό τύπο κρατικού συστήματος. Γίνεται έτσι ο πιο λαμπρός εκφραστής της προοδευτικής κοινής γνώμης της Ευρώπης. Πολλές από τις τραγωδίες του προοιωνίζονται τη Μεγάλη Γαλλική Επανάσταση.

 Γαλλική Επανάσταση

30/05/1793

Τέσσερα περίπου χρόνια μετά την έκρηξη της αστικής επανάστασης στη Γαλλία, πραγματοποιείται νέα λαϊκή εξέγερση στο Παρίσι, έπειτα από την οποία εγκαθιδρύεται επαναστατική δικτατορία των Ιακωβίνων.

30/05/1814

Γεννιέται στο Πριαμούκινο της Ρωσικής Αυτοκρατορίας ο Μιχαήλ Μπακούνιν. Ο Μπακούνιν εμφανίζονταν σαν θεωρητικός του αναρχοκομμουνισμού με ένα κράμα ουτοπικών σοσιαλιστικών ιδεών και προυντονισμού (ο ίδιος θεωρούσε τον Προυντόν δάσκαλό του).

Στην Α΄ Διεθνή (Διεθνής Ενωση των Εργατών) ξέσπασε σφοδρή αντιπαράθεση ανάμεσα στον Κ. Μαρξ και στον Μπακούνιν γύρω από σημαντικά θεωρητικά ζητήματα σε σχέση με το κράτος, την ταξική πάλη κλπ. Ο Μπακούνιν και οι οπαδοί του έπειτα από σκληρή διαπάλη διαγράφτηκαν από τη Διεθνή.

Η Παρισινή Κομμούνα ήρθε να επιβεβαιώσει τη μαρξιστική θέση για την επαναστατική εξουσία και τα καθήκοντά της. Κατόπιν, ο Μπακούνιν συνδέθηκε με το Νετσάγιεφ, υποστηρίζοντας την ατομική τρομοκρατία και διαμορφώνοντας σχέδια εξέγερσης. Οι οπαδοί του Μπακούνιν έπαιξαν τότε σοβαρό ρόλο στο προβοκάρισμα των ταξικών αγώνων της εποχής. 

Μιχαήλ Μπακούνιν

30/05/1826

Πεθαίνει ο Παλαιών Πατρών Γερμανός. Ο Π. Π. Γερμανός ήταν ένας από τους λίγους ιεράρχες που είχαν μυηθεί στην Φιλική Εταιρία παραμονές της Επανάστασης του 1821.

Σε αυτόν αποδίδεται από την επίσημη ιστοριογραφία η ύψωση της σημαίας της Επανάστασης στην Αγία Λαύρα στις 25 Μαρτίου, γεγονός όμως το οποίο είναι αναληθές και καθιερώθηκε αργότερα ως «εθνικός μύθος». Την επίμαχη ημερομηνία ο Π. Π. Γερμανός βρισκόταν στην Πάτρα, όπου έσπευσε μαζί με τους προκρίτους προκειμένου να αναλάβουν τα ηνία της Επανάστασης, που είχε ξεσπάσει ήδη από τις 21 του μηνός. 

Η Επανάσταση άρχισε χωρίς… τον Παλαιών Πατρών Γερμανό

30/05/1913

Στο Λονδίνο υπογράφεται η συνθήκη ειρήνης μεταξύ της ηττημένης κατά τον Α’ Βαλκανικό Πόλεμο Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και των νικητών Ελλάδας, Σερβίας, Βουλγαρίας και Μαυροβουνίου.

Σύμφωνα με τη Συνθήκη αυτή παραχωρούνταν στους νικητές όλα τα εδάφη που βρίσκονταν δυτικά της γραμμής Αίνου - Μηδείας, εκτός της Αλβανίας, που θα παρέμενε στην Οθωμανική Αυτοκρατορία ως ανεξάρτητη Ηγεμονία.

Όπως αποδείχθηκε ωστόσο η συγκεκριμένη Συνθήκη έμελε να είναι θνησιγενής, οξύνοντας τους ανταγωνισμούς μεταξύ των αστικών τάξεων των βαλκανικών χωρών και οδηγώντας σε νέο πόλεμο για το εκ νέου μοίρασμα της περιοχής (Β’ Βαλκανικός Πόλεμος).

30/05/1925

Στη Σαγκάη οι φοιτητές οργανώνουν αντιιμπεριαλιστική διαδήλωση. Η αγγλοαμερικανική χωροφυλακή του «διεθνούς» τμήματος της πόλης ανοίγει πυρ κατά των διαδηλωτών, σκοτώνοντας και τραυματίζοντας πολλούς. Η δολοφονική αυτή επίθεση ξεσηκώνει κύμα αγανάκτησης στην Κίνα και διεθνώς. Στη Σαγκάη κηρύσσεται γενική απεργία. Αρχίζει το λαϊκό «κίνημα της 30 του Μάη».

30/05/1930

Ένοπλη εξέγερση στην Ινδοκίνα. Στο Σαμόϊ, 200 χλμ. βορειοδυτικά της Σαϊγκόν χιλιάδες αγρότες διαδηλώνουν με κόκκινες σημαίες ενάντια στους φόρους. Ακολουθούν αιματηρές συγκρούσεις με γαλλικά στρατεύματα.

Στην επαρχεία Σάντεξ ο διοικητής, υπό την πίεση των αγροτικών κινητοποιήσεων, αναγκάστηκε να αναστείλει τους φόρους και να παραχωρήσει γη.

30/05/1935

Στη Γαλλία, εκτός από Κομμουνιστικό και το Σοσιαλιστικό Κόμμα, προσχωρούν στο Λαϊκό Μέτωπο το Ριζοσπαστικό, το Ριζοσπαστικό - Σοσιαλιστικό, το Δημοκρατικό - Σοσιαλιστικό, καθώς και διάφοροι άλλοι ανένταχτοι.

30/05/1941

Οι νεολαίοι Μανώλης Γλέζος και Απόστολος Σάντας κατεβάζουν τη Γερμανική σημαία από την Ακρόπολη. 

Ο Απόστολος Σάντας και ο Μανώλης Γλέζος κατεβάζουν τη Γερμανική σημαία από την Ακρόπολη

30/05/1941

Από τη Γαύδο δραπετεύει ομάδα από 8 εξόριστους κομμουνιστές. Ανάμεσά τους ο Λεωνίδας Στρίγκος και ο Μάρκος Βαφειάδης. 

Απέδρασαν από τη Γαύδο 8 εξόριστοι κομμουνιστές

  Γαύδος

30/05/1942

Συγκροτείται το Κεντρικό Επιτελείο του παρτιζάνικου κινήματος της ΕΣΣΔ. Η συμβολή των παρτιζάνων, που δρούσαν στα μετόπισθεν του Γερμανικού στρατού, στη γενικότερη πολεμική προσπάθεια του Σοβιετικού λαού υπήρξε ανεκτίμητη. Οι παρτιζάνοι έφτασαν να μετρούν, από 90.000 μαχητές το 1941, 550.000 το 1943.

 30/5/1945

Επιστροφή στην Ελλάδα του Νίκου Ζαχαριάδη από το Νταχάου

 Η επιστροφή στην Ελλάδα του Νίκου Ζαχαριάδη από το Νταχάου

30/05/1948

Δημοσιεύεται δήλωση της Προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης (Κυβέρνηση του Βουνού), στην οποία τονίζεται ότι είναι έτοιμη να δεχτεί και ενθαρρύνει οποιαδήποτε πρωτοβουλία για την ειρηνική εξομάλυνση της κατάστασης και την αποκατάσταση της δημοκρατικής ζωής στην Ελλάδα.

30/05/1949

Τμήματα του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (ΔΣΕ) στο Γράμμο διενεργούν δυναμική αντεπίθεση και καταλαμβάνουν τα Πατώματα της β. Την ίδια στιγμή, άλλα τμήματα του ΔΣΕ πραγματοποίησαν αντιπερισπασμό στη Λαγκάδα - Θεοτόκο, Οξυά, Ταμπούρι - Γύφτισσα και Κάντσικο.

30/05/1950

Τη νύχτα της 30 προς 31 Μάη πραγματοποιείται στρατιωτικό πραξικόπημα από τον ΙΔΕΑ, που κατηύθυνε ο Παπάγος. Ο ίδιος το πρωί της 31/5 το σταμάτησε.

30/05/1959

Αποχωρούν από το Ιράκ οι τελευταίοι Βρετανοί ιμπεριαλιστές.

30/05/1967

Στον απόηχο αλλεπάλληλων πραξικοπημάτων και συγκρούσεων, ο στρατιωτικός διοικητής της επαρχίας Μπιάφρα της Νιγηρίας ανακηρύσσει την ανεξαρτησία της από την υπόλοιπη χώρα.

30/05/1968

Ο στρατηγός Ντε Γκολ διαλύει την Εθνοσυνέλευση και προκηρύσσει εκλογές για τις 23 Ιούνη, ενώ σε τηλεοπτικό του μήνυμα προς το γαλλικό λαό ισχυρίζεται ότι υπάρχει «κίνδυνος κομμουνιστικής δικτατορίας» και απειλεί εμμέσως με δικό του συνταγματικό πραξικόπημα και εμφύλια σύρραξη.

30/05/1974

Οι μητέρες και οι συγγενείς των πολιτικών κρατουμένων φοιτητών, με έκκληση τους προς την παγκόσμια κοινή γνώμη καταγγέλλουν τα βασανιστήρια στα οποία υποβλήθηκαν στην Ασφάλεια και στο Μπογιάτι, ζητώντας τη συμπαράσταση για τη σωτηρία τους. 

 30/05/1977

Πέθανε ο Βασίλης Ρώτας, Έλληνας λογοτέχνης, που μετέφρασε στα ελληνικά όλα τα έργα του Γουίλιαμ Σέξπιρ. (Γεν. 23/4/1889)  

 Βασίλης Ρώτας

Βασίλης Ρώτας