Ο Κόκκινος Στρατός απελευθερώνει κρατούμενους του στρατοπέδου συγκέντρωσης του Άουσβιτς.

Οι στρατιώτες του Κόκκινου Στρατού (60η Στρατιά του 1ου Ουκρανικού Μετώπου) απελευθερώνουν, 27/1/1945, τους 7.000 περίπου εναπομείναντες κρατούμενους του στρατοπέδου συγκέντρωσης του Άουσβιτς.

Περπατούν κάτω από το περίφημο σύνθημα «Arbeit Macht Frei» (η δουλειά σε απελευθερώνει) στην είσοδο και βρίσκουν πάνω από 7.000 εξαθλιωμένους κρατούμενους.
Αργότερα μάλιστα αποδείχθηκε ότι οι ναζιστικές αρχές, άρχισαν να κατεδαφίζουν τους θαλάμους αερίων στα τέλη του 1944 με την επέλαση πρόοδο του Κόκκινου Στρατού, σε μια προσπάθεια να διαγράψουν τα αποδεικτικά στοιχεία για τις φρικαλεότητες του Άουσβιτς.

Το στρατόπεδο του Αουσβιτς, αποτελούνταν από 3 στρατόπεδα συγκέντρωσης (Αουσβιτς Ι, Αουσβιτς ΙΙ - Μπιρκενάου και Αουσβιτς ΙΙΙ - Μόνοβιτς, που ήταν στρατόπεδο καταναγκαστικής εργασίας στο εργοστάσιο της «BUNA - WERKE IG FARBEN»).

Εδώ εξοντώθηκαν, με φρικτό τρόπο, πάνω από 3.000.000 κρατούμενοι -τα 2,5 εκατομμύρια εξοντώθηκαν με αέρια και 500 χιλιάδες πέθαναν από πείνα και διάφορες ασθένειες. Τα ίδια τα «ευρήματα» που εκτίθενται μέσα στο Μουσείο Μνήμης του στρατοπέδου προκαλούν την οργή και τον αποτροπιασμό και καταδεικνύουν τα, ασύλληπτα για τον ανθρώπινο νου, εγκλήματα των ναζί, που πρέπει να φρονηματίζουν τις νεώτερες γενιές, ώστε, ποτέ πια, να μην επιτρέψουν στο φασιστικό - ναζιστικό τέρας, που είναι γέννημα θρέμμα του καπιταλισμού, να επανακάμψει στο ιστορικό προσκήνιο.

Μαρτυρία

Η Βάσω Σταματίου είναι από τις ελάχιστες Ελληνίδες που, χωρίς να είναι Εβραίες, έφτασαν έως το στρατόπεδο του Αουσβιτς. Μεταφέρθηκε μαζί με άλλες συγκρατούμενές της από τις φυλακές του Παύλου Μελά στις φυλακές Μπάνιτσε έξω από το Βελιγράδι. Από εκεί στις 28-6-1944 μεταφέρθηκε στο Αουσβιτς με αριθμό 82224.
 

 Συγκλονιστικό το βιβλίο της με τίτλο «Βαρούμ» («Γιατί;») που κυκλοφόρησε πριν μερικά χρόνια κι όμως ελάχιστα προβεβλημένο, είναι άγνωστο στους πολλούς. Περιγράφει το στρατόπεδο του θανάτου σαν ένα «τέλειο σύστημα για την εξαφάνιση της ανθρωπιάς, για το στραγγαλισμό της σκέψης, την εκμηδένιση της όποιας προσωπικότητας... ώστε στο τέλος να βγαίνουν μάζες ανθρώπων, άβουλες, με εντελώς όμοιες σκέψεις και στο τέλος τέλος με καθόλου σκέψεις. 

Να βγαίνουν φιγούρες αδιάφορες, ανέκφραστες, χωρίς βλέμμα, χωρίς χαμόγελο, χωρίς αισθήσεις, χωρίς μνήμη, χωρίς όνειρα, με μια μοναδική ως τη στιγμή που ξεψυχούσαν επιθυμία, να βρουν κάτι να δαγκώσουν...» (σ.σ. τον ίδιο στόχο οι σημερινοί κρατούντες προσπαθούν να πετύχουν με πιο «εκσυγχρονισμένα» μέσα όπως την πλύση εγκεφάλου μέσω των ΜΜΕ, με τα ναρκωτικά και τόσα άλλα).

Άσμα Ασμάτων

Τι ωραία που είν’ η αγάπη μου
με το καθημερνό της φόρεμα
κι ένα χτενάκι στα μαλλιά.
Κανείς δεν ήξερε πως είναι τόσο ωραία.

Κοπέλες του Άουσβιτς,
του Νταχάου κοπέλες,
μην είδατε την αγάπη μου;

Την είδαμε σε μακρινό ταξίδι,
δεν είχε πιά το φόρεμά της
ούτε χτενάκι στα μαλλιά.

Τι ωραία που είν’ η αγάπη μου,
η χαϊδεμένη από τη μάνα της
και τ’ αδελφού της τα φιλιά.
Κανείς δεν ήξερε πως είναι τόσο ωραία.

Κοπέλες του Μαουτχάουζεν,
κοπέλες του Μπέλσεν,
μην είδατε την αγάπη μου;

Την είδαμε στην παγερή πλατεία
μ’ ένα αριθμό στο άσπρο της το χέρι,
με κίτρινο άστρο στην καρδιά.

Τι ωραία που είν’ η αγάπη μου,
η χαϊδεμένη από τη μάνα της
και τ’ αδελφού της τα φιλιά.
Κανείς δεν ήξερε πως είναι τόσο ωραία.

Στίχοι του Ιάκωβου Καμπανέλλη στο «Άσμα Ασμάτων, 
το τραγούδι σε μουσική Μίκη Θεοδωράκη που πρωτοτραγούδησε η Μαρία Φαραντούρη 

Κόμιξ του Π. Ζάχαρη

για την λειτουργία του στρατοπέδου

Ο Κόκκινος Στρατός απελευθερώνει το Αουσβιτς