Αυξάνονται τα κρούσματα και η ανησυχία

ΕΠΙΔΗΜΙΑ ΚΟΡΟΝΟΪΟΥ ΣΤΗΝ ΚΙΝΑ

Αντιφατικές εκτιμήσεις για τις επιπτώσεις του ιού στην κινεζική και την παγκόσμια οικονομία, στην «αρένα» των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών

Μεγαλώνει η ανησυχία σε όλο τον κόσμο από την πορεία της επιδημίας του νέου κορονοϊού 2019-nCoV, που ξέσπασε στην επαρχία Χουμπέι της κεντρικής Κίνας τον περασμένο Δεκέμβρη και μέχρι σήμερα ευθύνεται για πάνω από 600 θύματα στην ηπειρωτική Κίνα (μέχρι την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, εκτός Κίνας είχαν καταγραφεί μόνο δύο νεκροί, ένας στις Φιλιππίνες και ένας στο Χονγκ Κονγκ).


Προς το παρόν ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έχει κρίνει ότι «αυτήν τη στιγμή δεν βρισκόμαστε σε κατάσταση πανδημίας», αλλά σε «μια φάση επιδημίας με πολλαπλές εστίες». Οτι η κατάσταση διεθνώς «πλέον ανταποκρίνεται στα κριτήρια για Διεθνούς Εμβέλειας Επείγουσα Κατάσταση Δημόσιας Υγείας (Public Health Emergency of International Concern - PHEIC)», αλλά ενώ ο κίνδυνος για την Κίνα χαρακτηρίζεται «πολύ υψηλός», είναι ακόμα «υψηλός» για την περιφέρειά της και τον κόσμο συνολικά.

Ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ, Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγεσούς, επανέλαβε ότι δεν υπάρχει (ακόμα) ανάγκη για μέτρα περιορισμού «στα διεθνή ταξίδια και στο διεθνές εμπόριο» και κάλεσε «όλες τις χώρες να εφαρμόσουν αποφάσεις που βασίζονται σε στοιχεία και είναι εύλογες».

Σημείωσε επίσης ότι οι διάφοροι περιορισμοί που έχουν θέσει ήδη πολλές χώρες «μπορεί να έχουν ως αποτέλεσμα την αύξηση του φόβου και του στιγματισμού, χωρίς να βελτιώνεται αισθητά η δημόσια υγεία», καταλήγοντας ότι τουλάχιστον θα πρέπει να είναι «μικρής διάρκειας, αναλογικοί» και να επανεξετάζονται τακτικά.

Να σημειωθεί ότι μεσοβδόμαδα ο επικεφαλής του ΠΟΥ ζήτησε να συγκεντρωθούν 613 εκατομμύρια ευρώ (675 εκατ. δολάρια) για να χρηματοδοτηθεί ένα σχέδιο καταπολέμησης για το επόμενο τρίμηνο, παρουσιάζοντας ως «δέλεαρ» στις κυβερνήσεις ότι «είναι πολλά χρήματα τα 675 εκατομμύρια δολάρια, όμως είναι πολύ λιγότερα από το λογαριασμό που θα κληθούμε να πληρώσουμε αν δεν επενδύσουμε στις προετοιμασίες από τώρα».

Δεν μπόρεσε επίσης να κρύψει τους μεγάλους κινδύνους που προκαλεί πρώτα απ' όλα η υποβάθμιση των δημόσιων συστημάτων Υγείας - ως αποτέλεσμα της πολιτικής της εμπορευματοποίησης - εκφράζοντας ανησυχία επειδή «σήμερα υπάρχουν χώρες που δεν έχουν τα συστήματα που επιτρέπουν καν τον εντοπισμό ανθρώπων που έχουν μολυνθεί από τον ιό, ακόμα κι αν αυτός έχει εκδηλωθεί».

Ακόμα, σύμφωνα με τον ΠΟΥ, ο κόσμος αντιμετωπίζει χρόνια έλλειψη προστατευτικών στολών, μασκών, γαντιών και άλλων ειδών εξοπλισμού που η αντιμετώπιση του ιού καθιστά ακόμα πιο απαραίτητα.

Κατά τ' άλλα, ο ΠΟΥ οργανώνει την επόμενη Τρίτη και Τετάρτη (11 και 12 Φλεβάρη) συνάντηση ειδικών στη Γενεύη, με στόχο να τεθούν προτεραιότητες στην έρευνα και την ανάπτυξη φαρμάκων, διαγνωστικών μέσων και εμβολίων για τον ιό. Οσον αφορά την έρευνα για τη μετάδοση του ιού, Κινέζοι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι η γονιδιακή ακολουθία του στελέχους που έχει μολύνει τους ανθρώπους είναι κατά 90% πανομοιότυπη με αυτή του 2019-nCoV που εντοπίσθηκε σε παγκολίνους (ένα είδος μυρμηγκοφάγου που στην Κίνα είναι περιζήτητος για το κρέας και τις φολίδες, κάτι σαν λέπια, που καλύπτουν το σώμα του) και πιθανολογείται ότι τελικά εκείνοι είναι οι «ξενιστές», δηλαδή οι μεταφορείς του ιού στον άνθρωπο.

Η κατάσταση στην Κίνα

Τα θύματα έως τώρα στην ηπειρωτική Κίνα έχουν φτάσει τα 636 και τα συνολικά κρούσματα τα 31.161.

Το υπουργείο Υγείας της Κίνας την Τρίτη 4/2 έδωσε στη δημοσιότητα στατιστικά στοιχεία για τα θύματα και τους ασθενείς, σύμφωνα με τα οποία το 80% των νεκρών ήταν ηλικίας άνω των 60 ετών, ενώ πάνω από το 75% είχαν - χρόνια ή μη - σοβαρά προβλήματα υγείας, π.χ. διαβήτη, υπέρταση, Πάρκινσον ή άλλες ασθένειες.

Το ποσοστό θνησιμότητας φτάνει το 2,1% (το αντίστοιχο ποσοστό του SARS, που ήταν σε επιδημία το 2002 - 2003, ήταν γύρω στο 10%). Πάνω από το 97% των θυμάτων προέρχονται από την επαρχία Χουμπέι, ενώ εκτός Χουμπέι το ποσοστό ανέρχεται σε μόλις 0,16%.

Στην πόλη Γουχάν (επίκεντρο της επιδημίας) τέθηκε σε λειτουργία το εξειδικευμένο νοσοκομείο «Χουοσεσάν», 1.000 κλινών και με εγκαταστάσεις συνολικά 34 στρεμμάτων, που κατασκευάστηκε σε 10 μέρες, και αναμενόταν η λειτουργία ενός ακόμα τέτοιου νοσοκομείου (με 1.600 κλίνες).

Επίσης, πάνω από 11 κλειστά κτίρια (γήπεδα, πανεπιστήμια κ.ά.) προσαρμόστηκαν ώστε να μπορούν να νοσηλευτούν εκεί ασθενείς, αλλά οι αρχές αναγνωρίζουν ότι οι ανάγκες είναι μεγαλύτερες και χρειάζονται κι άλλοι χώροι.

Το Πεκίνο δήλωσε ότι «επί του παρόντος η Κίνα έχει ανάγκη χειρουργικές μάσκες, προστατευτικές στολές και προστατευτικά γυαλιά». Τα κινεζικά εργοστάσια μπορούν να κατασκευάζουν περίπου 20 εκατομμύρια μάσκες τη μέρα, σε πλήρη λειτουργία, αλλά οι ανάγκες είναι μεγαλύτερες, γι' αυτό οργανώνονται εισαγωγές από άλλες χώρες.
Μέτρα περιορισμού των μετακινήσεων έχουν επιβληθεί και σε άλλες επαρχίες (πλην Χουμπέι), όπως στις πόλεις Ταϊζού και Χανγκζού, στα ανατολικά, όπου μεταξύ άλλων επιτρέπεται μόνο σε ένα άτομο ανά νοικοκυριό να βγαίνει από το σπίτι κάθε δύο μέρες για ψώνια.

Ο ΠΟΥ ισχυρίστηκε ότι «υπάρχει ένα παράθυρο ευκαιρίας, χάρη στα ισχυρά μέτρα που έλαβε η Κίνα στο επίκεντρο». Πρόσθεσε ωστόσο πως «ορισμένες χώρες, με υψηλά εισοδήματα» καθυστερούν πολύ στο να μοιράζονται αυτά τα ζωτικής σημασίας δεδομένα με τον ΠΟΥ. «Αν δεν διαθέτουμε καλύτερα δεδομένα, είναι πολύ δύσκολο να εκτιμήσουμε την εξέλιξη του ιού ή τον αντίκτυπο που θα μπορούσε να έχει και να διασφαλίσουμε ότι θα παρέχουμε τις καταλληλότερες συστάσεις», σημείωσε.
Στο μεταξύ, ανακοινώθηκε ο θάνατος του 34χρονου γιατρού Λι Ουενλιάνγκ, στη Γουχάν, που είχε προσπαθήσει να προειδοποιήσει για τη μετάδοση του ιού και είχε κατηγορηθεί αρχικά για ψευδείς ειδήσεις, αλλά στη συνέχεια του ζητήθηκε συγνώμη.

«Βιαστικές» οι ΗΠΑ

Πάντως, πιο γρήγορα και από την εξάπλωση του ιού αναπτύσσεται η συζήτηση για τις συνέπειες στην οικονομία της Κίνας και στην παγκόσμια οικονομία, με αντιφατικές προβλέψεις, εξαιτίας της επίδρασης των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών στις εκτιμήσεις. Ενώ επίσης η διαχείριση της επιδημίας στην Κίνα γίνεται αντικείμενο διαπάλης και ανταγωνισμού ανάμεσα σε ισχυρά καπιταλιστικά κράτη. Απ' αυτήν τη σκοπιά, δεν είναι τυχαία η έκτακτη συνεδρίαση που είχαν οι υπουργοί Υγείας του G7 (ΗΠΑ, Ιαπωνίας, Καναδά, Γερμανίας, Γαλλίας, Βρετανίας, Ιταλίας και ΕΕ ως συνόλου), οι οποίοι συμφώνησαν να εργαστούν για μια «συντονισμένη απάντηση» στις συνέπειες, περιγράφοντας ουσιαστικά ετοιμότητα για συντονισμό τους απέναντι στην Κίνα.

Επίσης, είναι χαρακτηριστική η δήλωση της εκπροσώπου του κινεζικού ΥΠΕΞ, Χούα Τσουνουίνγκ, η οποία διευκρίνισε ότι οι ΗΠΑ ήταν η πρώτη χώρα που πρότεινε τη μερική απομάκρυνση του διπλωματικού της προσωπικού και επέβαλε ταξιδιωτική απαγόρευση στους ταξιδιώτες από την Κίνα, κρίνοντας ότι «το μόνο που έκαναν ήταν να προκαλέσουν και να διασπείρουν το φόβο, κάτι που είναι ένα κακό παράδειγμα».

Πρόσθεσε μάλιστα ότι σύμφωνα με τις αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες των ΗΠΑ, τον τελευταίο χρόνο υπήρξαν 19 εκατομμύρια κρούσματα από τη γρίπη και τουλάχιστον 10.000 θάνατοι στις ΗΠΑ, ενώ από τον νέο κορονοϊό μέχρι σήμερα έχουν καταγραφεί ελάχιστα κρούσματα και κανένας θάνατος. «Η αντίθεση αυτή προκαλεί πολλές σκέψεις», ανέφερε η εκπρόσωπος του κινεζικού ΥΠΕΞ.

Στις αρχές της βδομάδας ο δείκτης του χρηματιστηρίου της Σανγκάης σημείωσε «βουτιά» 8%, τη μεγαλύτερη της τελευταίας 5ετίας, ενώ υποχώρησαν κατά 10% οι τιμές 2.500 και πλέον μετοχών. Η Κεντρική Τράπεζα της Κίνας (PBOC), όμως, υποστήριξε ότι η «βουτιά» αυτή έχει στοιχεία μιας παράλογης αντίδρασης ή ακόμα και πανικού.
Την Παρασκευή, η κυβέρνηση ανακοίνωσε μια σειρά μέτρων στήριξης των επιχειρήσεων, ανάμεσα στα οποία επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής δανείων, μείωση φόρων κτλ.

Εκτιμήσεις και ανησυχίες

Το βέβαιο είναι ότι η προσπάθεια διαχείρισης του ιού από το κινεζικό κράτος έχει κάποια επίδραση στη λειτουργία της οικονομίας, κυρίως εξαιτίας των μέτρων περιορισμού στις μετακινήσεις, της αναστολής λειτουργίας ορισμένων πολυεθνικών μονάδων για περισσότερες ή λιγότερες μέρες, αλλά και της διακοπής των δρομολογίων προς και από την Κίνα, που έχουν αποφασίσει πολλές μεγάλες αεροπορικές εταιρείες.

Σύμφωνα με την Κινεζική Ακαδημία Κοινωνικών Επιστημών, η επιδημία μπορεί να οδηγήσει σε υποχώρηση των ρυθμών αύξησης του κινεζικού ΑΕΠ τουλάχιστον για το πρώτο τρίμηνο της χρονιάς, ενώ κινεζικά δημοσιεύματα αναφέρονταν και σε πιθανή ενεργοποίηση ειδικής ρήτρας που περιλαμβάνει η νέα εμπορική συμφωνία με τις ΗΠΑ, για συνέπειες από «κάποια φυσική καταστροφή ή άλλα απροσδόκητα γεγονότα», που αν καθυστερήσουν την εφαρμογή της, θα ξεκινήσει ουσιαστικά επαναδιαπραγμάτευση.

Από τη μεριά της η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ, εκτίμησε πως «ο κορονοϊός προσθέτει μία νέα δόση αβεβαιότητας» στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια οικονομία, ενώ εκ μέρους του ΔΝΤ, η γενική διευθύντρια Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα ισχυρίστηκε ότι η οικονομία της Κίνας «παραμένει αξιόπιστη» και ότι «στηρίζουμε τις προσπάθειες της Κίνας να απαντήσει (σ.σ. στον ιό), περιλαμβανομένων των πρόσφατων δημοσιονομικών, νομισματικών και χρηματοπιστωτικών ενεργειών που έλαβε».

Τέλος, ο εκπρόσωπος Τύπου του Ταμείου, Γκέρι Ράις, υποστήριξε ότι οι κινεζικές αρχές «λαμβάνουν πολύ σοβαρά» την αντιμετώπιση της επιδημίας, ενώ πρόσθεσε ότι πρόκειται για μια μεγάλη χώρα, που διαθέτει τους πόρους ώστε να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά την πρόκληση της επιδημίας.