Δεν είναι λιγότερο σημαντική η δράση του ΕΑΜ – ΕΛΑΣ, επικεφαλής του αγώνα του λαού στις πόλεις. Ιδιαίτερα στην Αθήνα και τον Πειραιά, ενάντια στα τρομοκρατικά πογκρόμ, τα μπλόκα και τις δολοφονίες των πατριωτών. Ο λαός αντιστέκεται ηρωικά όχι μόνο μαζικά, αλλά και ένοπλα με τα «φρουραρχεία» του ΕΛΑΣ.