Ξεχώρισαν στα γήπεδα και στους λαϊκούς αγώνες

 Αθλητές που μέσα απ' τις γραμμές του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ συμμετείχαν στην Αντίσταση

Τη δική τους σημαντική συμβολή στην αντίσταση του λαού ενάντια στην τριπλή φασιστική κατοχή, την περίοδο του '40, είχαν άνθρωποι του αθλητισμού και ειδικότερα του ποδοσφαίρου, που συμμετείχαν στον αγώνα μέσα από τις γραμμές του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ, ενάντια στους ναζί και τους ντόπιους συνεργάτες τους.

Σε εκείνες τις δύσκολες συνθήκες αναδείχθηκαν πολλές μορφές κομμουνιστών και αγωνιστών που το ταλέντο τους και η αγάπη τους για το ποδόσφαιρο συναντήθηκαν με τις ιδέες και την πάλη για το δίκιο του λαού. Εκατοντάδες αθλητές και αγωνιστές, γέννημα - θρέμμα του ελληνικού λαού και προερχόμενοι οι περισσότεροι από τις φτωχογειτονιές και τις προσφυγικές συνοικίες, πρωταγωνίστησαν στους αγώνες εντός και εκτός των γηπέδων, όπως απαιτούσαν οι συνθήκες.

Η σημαντική αυτή συμβολή ανθρώπων του αθλητισμού στους λαϊκούς αγώνες κάρπισε σε ένα εύφορο έδαφος, που δημιουργήθηκε χάρη στην ξεχωριστή και σημαντική πρωτοπόρα δράση στον αθλητισμό που είχαν αναπτύξει οι κομμουνιστές μερικά χρόνια πριν από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Απ' την ίδρυσή του το ΚΚΕ και ιδιαίτερα η Οργάνωση της Νεολαίας του, η ΟΚΝΕ, είχαν δώσει μεγάλο βάρος στην ανάπτυξη του εργατικού αθλητισμού. Από τα μέσα της δεκαετίας του '20, με την ίδρυση δεκάδων αθλητικών σωματείων, διεκδίκησαν και οργάνωσαν την αθλητική δραστηριότητα για τον λαό με σκοπό τη συμβολή της στην ψυχική και ηθική ανάτασή του. Παράλληλα, η ενασχόληση με τον αθλητισμό αποτέλεσε το μέσο ώστε ακόμα και σε δύσκολες συνθήκες παρανομίας (π.χ. δικτατορία Μεταξά) μεγάλο μέρος του λαού και ιδιαίτερα της νεολαίας να έρθει σε επαφή με τις θέσεις και την ιδεολογία του Κόμματος.

Προς τιμήν των 80 χρόνων του ΕΑΜ, συνεχίζουμε σήμερα το αφιέρωμα για τη συμμετοχή ανθρώπων του ποδοσφαίρου στην Αντίσταση, παρουσιάζοντας ορισμένα ξεχωριστά παραδείγματα από τις εκατοντάδες περιπτώσεις αγωνιστών στα γήπεδα και στη μεγάλη μάχη για να νικήσει η ζωή.

Να συνεχίσουν τον αγώνα που εγώ άφησα μεσοστρατίς

Πάνος Αλεξάς υπήρξε λοχαγός του ΕΛΑΣ και του ΔΣΕ αλλά και σπουδαίος παίκτης του Παναιτωλικού

Μια από τις πλέον χαρακτηριστικές περιπτώσεις αποτελεί η συμβολή στον αγώνα του Πάνου Αλεξά, πρωτεργάτη της λαϊκής αντίστασης. Γεννημένος στο Αγρίνιο, υπήρξε σπουδαίος παίκτης του Παναιτωλικού. Ηταν μέλος του Γραφείου της Επιτροπής Πόλης Αγρινίου του ΚΚΕ και έφερε στην Αντίσταση τον βαθμό του ανθυπολοχαγού του ΕΛΑΣ. Αντιστάθηκε σθεναρά κατά της τρομοκρατίας των ταγματασφαλιτών και Χιτών στην περιοχή της Αιτωλοακαρνανίας. Το 1945 προσπάθησε να βγει στο βουνό με το τμήμα του Επαμεινώνδα και συνελήφθη. Εκτελέστηκε στις 31 Γενάρη 1949 στην Αγριλιά Μεσολογγίου, με απόφαση του Εκτακτου Στρατοδικείου Μεσολογγίου. Στα γράμματα που άφησε στους συγγενείς του λίγο πριν από την εκτέλεση, συγκλονιστικός είναι ο αποχαιρετισμός προς τους γονείς του: «Δεν θέλω να λυπηθείτε για τον άδικο σκοτωμό μου». Ζητούσε από τα αδέλφια του «να συνεχίσουν τον αγώνα που εγώ άφησα μεσοστρατίς. Ζήτω το ΚΚΕ».

Πρωταγωνιστής στα γήπεδα ως παίκτης του Παναθηναϊκού αλλά και στους λαϊκούς αγώνες ως μέλος της ΟΚΝΕ υπήρξε ο Αγγελος Μεσσάρης

Ιδιαίτερο κομμάτι αποτελεί και η ιστορία του Αγγελου Μεσσάρη, ο οποίος υπήρξε ένας από τους σπουδαιότερους παίκτες στην ιστορία του Παναθηναϊκού, όντας βασικό στέλεχος της «χρυσής» ομάδας του 1930, η οποία στέφθηκε αήττητη πρωταθλήτρια, με πρώτο σκόρερ τον ίδιο. Παράλληλα, ήταν μέλος της ΟΚΝΕ - μαζί με πολλούς άλλους παίκτες εκείνη την περίοδο - αναπτύσσοντας σημαντική κομματική δράση αλλά και έχοντας ενεργό ρόλο στην Αντίσταση. Μάλιστα, ο τότε ιδιοκτήτης του Παναθηναϊκού απαίτησε από τον παίκτη να σταματήσει να εκφράζει τις πολιτικές του πεποιθήσεις προκειμένου να συνεχίσει να είναι μέλος της ομάδας. Μετά από έντονες διαφωνίες, ο Μεσσάρης αποχώρησε από τον Παναθηναϊκό και στη συνέχεια, το 1931, σταμάτησε το ποδόσφαιρο σε ηλικία 21 ετών. Το 1932 διαγράφηκε διαπαντός από τον Παναθηναϊκό λόγω της πολιτικής του δράσης.

Νίκος Πολυκράτης

Γνωστός και ως Καπετάν Νικήτας, ο Νίκος Πολυκράτης υπήρξε μέλος του ΚΚΕ, αξιωματικός του ΕΛΑΣ και αργότερα του ΔΣΕ αλλά και ποδοσφαιριστής του Ολυμπιακού Πατρών, όσο του επέτρεπαν οι συνθήκες της αντιστασιακής δράσης του. Μάλιστα, πριν από τον πόλεμο θεωρούνταν από τους καλύτερους παίκτες του τοπικού πρωταθλήματος της Αχαΐας.

Με τη ζωή του πλήρωσε την αντιστασιακή δράση του ο Σπύρος Κοντούλης, παίκτης της ΑΕΚ

Συγκλονιστική είναι η ιστορία του Σπύρου Κοντούλη, που υπήρξε ποδοσφαιριστής της ΑΕΚ κάνοντας μεγάλη καριέρα και με μεγάλη συμβολή στον αντιστασιακό αγώνα του λαού. Αρχικά πολέμησε στο αλβανικό μέτωπο ενώ μετέπειτα συμμετείχε ενεργά στην Αντίσταση. Συνελήφθη από τους Γερμανούς και δολοφονήθηκε το 1944, στην προσπάθειά του να ξεφύγει από το καμιόνι που τον μετέφερε από το στρατόπεδο του Χαϊδαρίου στην Καισαριανή για να εκτελεστεί.

Ανδρέας “Αντρίκος” Μουράτης

Ενα από τα σημαντικότερα ονόματα του ελληνικού ποδοσφαίρου αλλά και της ιστορίας του Ολυμπιακού υπήρξε ο Ανδρέας Μουράτης, ο οποίος έκανε μεγάλη καριέρα στους «ερυθρόλευκους», ενώ υπήρξε και διεθνής με την Εθνική. Προερχόμενος από φτωχή οικογένεια, αντιστάθηκε ως σαλταδόρος στους Γερμανοϊταλούς κατακτητές, ενώ συμμετείχε και στην ποδοσφαιρική ομάδα της ΕΠΟΝ δίπλα στον Νίκο Γόδα, με τον οποίο πολέμησε μαζί στη Μάχη της Ηλεκτρικής. Το 1954 αποκλείστηκε από την Εθνική επειδή διεκδικούσε τις αποζημιώσεις των συμπαικτών του.

Κώστας Λιάρος

Ο Κώστας Λιάρος υπήρξε σπουδαίος αθλητής και διακρίθηκε τόσο ως ποδοσφαιριστής του Απόλλωνα Καλαμαριάς στη Θεσσαλονίκη όσο και στο αγώνισμα της κολύμβησης με τον ίδιο σύλλογο. Τόσο αυτός όσο και οι συμπαίκτες του στην ομάδα, την περίοδο της Κατοχής συμμετείχαν στον αντιστασιακό αγώνα αποτελώντας παράδειγμα. Ο ίδιος πολέμησε μέσα από τις γραμμές του ΕΛΑΣ πριν τελικά συλληφθεί και εξοριστεί στη Μακρόνησο. Μετά την εξορία κλήθηκε στην Εθνική ομάδα ποδοσφαίρου, αλλά δεν πρόλαβε να παίξει, αφού ο τότε προπονητής τον ενημέρωσε πως η κλήση έγινε «κατά λάθος» και πως η Εθνική ήταν «μόνο για τους εθνικόφρονες»...

Μπ. Τσ.

 Το ποδόσφαιρο στην Αντίσταση 

 Ολυμπιακός και αντίσταση

 Ανδρέας Μουράτης

 Ζωντάνεψαν στιγμές της ιστορίας της ΑΕΚ

 Αφιέρωμα στον N. Γόδα