Σοβαρές οι ευθύνες της κυβέρνησης που δεν κατοχυρώνει την ασφαλή λειτουργία τους

Στοιχεία από άλλες χώρες δείχνουν ότι παντού 

ο καπιταλισμός «τζογάρει» την υγεία και την ασφάλεια των παιδιών.

 Η ανακοίνωση από την κυβέρνηση, την περασμένη βδομάδα, της ημερομηνίας που θα αρχίσει η λειτουργία των σχολείων (14 Σεπτέμβρη) συνοδεύτηκε για άλλη μια φορά με την επίκληση της «ατομικής ευθύνης» μαθητών, γονιών κι εκπαιδευτικών και την υποχρεωτική

χρήση μάσκας, ως λίγο - πολύ το μοναδικό μέσο προστασίας, εντείνοντας τις ανησυχίες για την ασφάλεια μαθητών, εκπαιδευτικών και των οικογενειών τους.

Η κυβέρνηση αρνείται πεισματικά τη μείωση των μαθητών ανά τμήμα, δεν έκανε κανέναν σχεδιασμό για την εξεύρεση και αξιοποίηση χώρων για την αραίωση των τμημάτων κι ενώ μοιράζει αόριστες υποσχέσεις για δυνατότητα πρόσληψης επιπλέον εκπαιδευτικών, μέχρι στιγμής προσέλαβε περίπου τους μισούς αναπληρωτές από όσους είχαν δουλέψει πέρσι συνολικά στην Εκπαίδευση.

Καμιά μέριμνα για την προβληματική σχολική στέγη

Ομοσπονδίες και Ενώσεις Γονέων ανά την Ελλάδα (Κεντρικής Μακεδονίας, Λάρισας κ.ά.) καταγγέλλουν πολλά και συγκεκριμένα προβλήματα σε σχολεία (υπερμεγέθη τμήματα, αίθουσες - κλουβιά, αίθουσες που δεν αερίζονται κ.λπ.), για τα οποία δεν έχει γίνει τίποτα μέσα στο καλοκαίρι.

Μια πιο γενική εικόνα για τη σχολική στέγη δίνουν οι εργαζόμενοι του καθ' ύλην αρμόδιου φορέα, της εταιρείας «Κτιριακές Υποδομές ΑΕ». Το Σωματείο Εργαζομένων μιλάει για «γερασμένα και καταπονημένα πάνω από τα μισά σχολικά κτίρια της χώρας, με ελλιπείς ή καθόλου ελέγχους, επισκευές και συντηρήσεις. Διάσπαρτες προκάτ αίθουσες, διαχωριστικά σε αίθουσες και χρήση ακατάλληλων αιθουσών για διδασκαλία. Μαθητές και εκπαιδευτικοί να προσπαθούν να κάνουν μάθημα και να ζήσουν το ένα τρίτο και παραπάνω της ημέρας τους στριμωγμένοι σε περιορισμένους και ακατάλληλους χώρους, που δεν πληρούν βασικούς όρους για την υγεία και την ασφάλειά τους. 

Θα περίμενε κανείς ότι στα τέλη της δεύτερης δεκαετίας του 21ου αιώνα και μετά το "μάθημα" της πανδημίας, οι κυβερνώντες θα φρόντιζαν τουλάχιστον να εκπονήσουν ένα "γενναίο" πρόγραμμα κατασκευής δημόσιων σύγχρονων και ασφαλών σχολικών κτιρίων που θα καλύψει τις ανάγκες για νέες σχολικές μονάδες, αλλά και για τη σταδιακή αντικατάσταση εκατοντάδων παλιών, καταπονημένων και ακατάλληλων σχολικών κτιρίων. Αντί αυτού, όμως, με έκπληξη και αγανάκτηση βλέπουμε να εκτυλίσσεται μπροστά στα μάτια μας ένα ακόμα "έγκλημα". Με αφορμή την υλοποίηση της δίχρονης Προσχολικής Αγωγής, θεσμοθέτησαν και υλοποιούν ένα πρόγραμμα εγκατάστασης εκατοντάδων προκάτ αιθουσών σε όλη τη χώρα, πολλές από αυτές σε αυλές υπαρχόντων σχολείων, στις οποίες θα κάνουν τα πρώτα τους σχολικά βήματα χιλιάδες νήπια στην πιο ευαίσθητη περίοδο της ζωής τους».

Επικίνδυνη η άρνηση μείωσης των μαθητών ανά τμήμα

Και με αυτήν την εικόνα της σχολικής στέγης, η κυβέρνηση απορρίπτει τη μείωση των μαθητών ανά τμήμα. Ωστόσο, το ένα μετά το άλλο τα επιστημονικά στοιχεία αποδεικνύουν την ανάγκη για το αντίθετο.

Τα «στοχαστικά» μοντέλα (μοντελοποίηση της αλληλεπίδρασης των ατόμων, έτσι ώστε να προσομοιώνει την πραγματική συμπεριφορά) που επεξεργάζεται η ομάδα του Εργαστηρίου Περιβαλλοντικής Μηχανικής (EnVe-Lab) του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με επικεφαλής τον καθηγητή Χημικών Μηχανικών Δημοσθένη Σαρηγιάννη, τα οποία είδαν το φως της δημοσιότητας, δείχνουν το εξής:

«Σε σύγκριση με μία τάξη των 15 μαθητών που σύμφωνα με τους ειδικούς είναι το προτιμότερο όριο για την τήρηση της κοινωνικής απόστασης, η τάξη των 22 παιδιών (50% περισσότερα παιδιά) θα παρουσιάσει αύξηση των βασικών επαφών ενός από τους δείκτες που προβλέπουν τη μετάδοση κατά 20%, ενώ σε μια τάξη με 25 μαθητές (67% περισσότερα παιδιά) ο δείκτης αυτός εμφανίζει αύξηση 50%».

Κι ενώ τόσο τα επιστημονικά ευρήματα όσο και η κοινή λογική αποδεικνύουν την επικινδυνότητα της κυβερνητικής πολιτικής, η υπουργός Παιδείας άφησε στην ουσία αναπάντητο και το με τι όρους θα λειτουργήσουν τα ολοήμερα τμήματα, όπου συγχνοτίζονται παιδιά διαφορετικών τμημάτων και τάξεων (οπότε πάει περίπατο ο κανόνας της σταθερής πληθυσμιακής ομάδας), αλλάζουν καθημερινά οι υπεύθυνοι εκπαιδευτικοί τους, ενώ στο ολοήμερο εμπεριέχεται η σίτιση των παιδιών, που προφανώς γίνεται σε κλειστούς χώρους και με αφαίρεση της μάσκας. Η υπουργός είπε γενικά και αόριστα ότι θα υπάρχει δυνατότητα για μείωση του αριθμού των μαθητών στα τμήματα του ολοήμερου, χωρίς να δώσει συγκεκριμένους αριθμούς, παραπέμποντας τα πάντα στη «ζήτηση» που αυτά θα έχουν...

Ερωτήματα και για τη μεταφορά μαθητών

Ερωτήματα όμως δημιουργούνται και για το θέμα της μεταφοράς των μαθητών, βασικά σε περιοχές της επαρχίας όπου αυτή απαιτείται. Είναι χαρακτηριστική η καταγγελία της Επιτροπής Γονέων Κεφαλονιάς, μετά από συναντήσεις που είχε με εκπροσώπους της Τοπικής Διοίκησης. Οπως τονίζει, «στο θέμα των μεταφορών έχουμε καθαρή υποχώρηση στα μέτρα ασφάλειας, αφού μεθοδεύεται σχετική οδηγία που προβλέπει πληρότητα στα λεωφορεία της τάξης του 65%, όταν τον Μάιο - Ιούνιο ήταν στο 50%! Τα ταξί θα μεταφέρουν 3 παιδιά από 2 τον Μάιο. Προκύπτουν δε επιπλέον σοβαρά προβλήματα όπως π.χ. πώς θα ελέγχεται η τήρηση του ορίου πληρότητας στις μεταφορές μαθητών που γίνονται από τις αστικές συγκοινωνίες (ΚΤΕΛ). Στην περίπτωση που το λεωφορείο συμπληρώσει την πληρότητά του στη διαδρομή τι θα συμβεί με τους μαθητές; Θα επιτρέπεται η επιβίβασή τους οπότε θα έχουμε υπέρβαση του ορίου ή θα "ξεμένουν" στη στάση;».

Κι επειδή ο καπιταλισμός αντιμετωπίζει παντού με τον ίδιο τρόπο, ως κόστος, την υγεία του λαού έχει μια αξία να δούμε κάποια στοιχεία από άλλες χώρες. Στη γειτονική Ιταλία, που τα σχολεία θα ανοίξουν επίσης στις 14 Σεπτέμβρη, η μεταφορά μαθητών θα είναι ένα από τα σοβαρά προβλήματα. 

Ο πρόεδρος της «Asstra», ένωσης που συγκεντρώνει τοπικές εταιρείες δημόσιων μεταφορών, Andrea Gibelli, είπε ότι «αν η κίνηση αυξηθεί στο 85% σε ώρα αιχμής σε σύγκριση με πριν και η μέγιστη χωρητικότητα είναι 50 με 60%, τότε το 35 με 25% των μαθητών μπορεί να υποχρεωθεί να πάει με τα πόδια».

Προφανώς επειδή μιλάμε συνολικά για τη συγκοινωνία και για τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς δεν είναι οι μόνοι που θα πάνε με τα πόδια... Οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι περίπου 20.000 επιπλέον λεωφορεία θα χρειαστούν για να ικανοποιήσουν τις ελάχιστες απαιτήσεις ασφάλειας και ότι απαιτείται αύξηση 70% στις αστικές υπηρεσίες και 42% στις υπηρεσίες εκτός πόλης, ενώ ένα άλλο πρόβλημα αφορά την κοινωνική απόσταση στα οχήματα με τα μέγιστα ποσοστά φορτίου που καθορίζονται από τα πρωτόκολλα ασφάλειας και ποιος θα ελέγχει την τήρηση αυτών των ορίων, καθώς οι οδηγοί δεν έχουν τέτοια εξουσία ούτε δυνατότητα περιορισμού της πρόσβασης στα οχήματα.

Και μετά το κρούσμα τι;

Ενα άλλο στοιχείο προκύπτει από τη Γερμανία, όπου τα σχολεία έχουν ήδη ανοίξει και ένας από τους κύριους παράγοντες ανησυχίας για τους γονείς είναι το αν πραγματικά ακολουθούνται οι ενδεδειγμένοι κανόνες αφότου έχει εμφανιστεί κάποιο κρούσμα. Παράδειγμα: Σε σχολικό συγκρότημα με 2.500 μαθητές στο Βούπερταλ, όπως καταγγέλλει γονιός στη «Westdeutsche Zeitung», ενώ υπήρξε κρούσμα σε (ασυμπτωματικό) μαθητή δεν μπήκε κανείς σε καραντίνα, ούτε το τμήμα του ούτε το σχολείο. Η αρμόδια υπηρεσία Υγείας της πόλης δικαιολόγησε το γεγονός λέγοντας ότι ήταν πεπεισμένη ότι οι έννοιες της προστασίας και της υγιεινής σε αυτό το σχολείο μπορούν να τηρηθούν χωρίς άλλα μέτρα, και αυτό ήταν κατεύθυνση από το Ινστιτούτο Robert Koch.

Αντίστοιχη καταγγελία υπάρχει και για σχολείο στην πόλη Χάιντε, στο κρατίδιο του Σλέσβιχ - Χόλσταϊν, όπου σε σχολείο 550 μαθητών υπήρχαν δύο κρούσματα και σε καραντίνα μπήκαν λίγοι μαθητές. «Ο στόχος είναι να έχουμε όσο το δυνατόν περισσότερους μαθητές στην τάξη, αυτό μας λέει το υπουργείο», δηλώνει ο διευθυντής του σχολείου. Τελικά, όταν έγινε γνωστό και άλλο κρούσμα, μπήκε σε καραντίνα μία τάξη.

Ο Harald Willert, πρόεδρος της Ενωσης Διευθυντών των Σχολείων της Βόρειας Ρηνανίας - Βεστφαλίας, δηλώνει στο «Der Spiegel» ότι σε όλα τα κρατίδια υπάρχουν αβεβαιότητα και ανασφάλεια, αφού οι Διευθύνεις καλούνται «να εφαρμόζουν αμφισβητήσιμες κατευθυντήριες γραμμές και τελικά να βρίσκουν ατομικές και μεμονωμένες λύσεις, αφού δεν υπάρχουν συγκεκριμένοι κανόνες. Επιπλέον, οι περαιτέρω διαδικασίες που πρέπει να ακολουθούνται δεν αποφασίζονται από το σχολείο αλλά από τις υγειονομικές αρχές, οι οποίες λαμβάνουν πολύ διαφορετικές αποφάσεις για μια κατάσταση που φαίνεται να είναι η ίδια».

Τα παραπάνω δεν αποκλείεται να γίνουν εικόνες στο άμεσο μέλλον στα σχολεία στη χώρα μας. Η υπουργός δηλώνει κατηγορηματικά ότι σε περίπτωση κρούσματος θα κλείνει το Τμήμα και θα γίνεται ιχνηλάτηση, ωστόσο η πραγματικότητα δείχνει ανετοιμότητα στην αντιμετώπιση της κατάστασης: Την περασμένη βδομάδα είχαμε κρούσμα σε εκπαιδευτικό σε σχολείο της Καλλιθέας (θυμίζουμε ότι οι εκπαιδευτικοί έχουν επιστρέψει στα σχολεία από την 1η Σεπτέμβρη). Εκπαιδευτικοί καταγγέλλουν ότι δεν υπάρχουν επικαιροποιημένα πρωτόκολλα για τη διαχείριση κρούσματος στο εκπαιδευτικό προσωπικό, με αποτέλεσμα να μη δίνονται σαφείς οδηγίες από τους αρμόδιους φορείς για τα βήματα που πρέπει να ακολουθηθούν, για το αν πρέπει να γίνουν τεστ στους υπόλοιπους εκπαιδευτικούς του σχολείου, για το αν θα συνεχίσουν να πηγαίνουν στο σχολείο, αν θα γίνει απολύμανση κ.λπ.

Επιπλέον, παρότι τα σχολεία άνοιξαν για τους εκπαιδευτικούς, για διοικητικές υπηρεσίες για γονείς, αποφοίτους κ.λπ., δεν έχει φτάσει ακόμα παντού το προσωπικό καθαριότητας ούτε τα απαραίτητα μέσα ατομικής προστασίας (μάσκες, αντισηπτικά κ.ά.).

Απάντηση σε όλα αυτά μπορεί να είναι μόνο η πάλη του λαού, η συντονισμένη κοινή δράση όλων 

των εργαζομένων, με γονείς, εκπαιδευτικούς, μαθητές, για τη διεκδίκηση εδώ και τώρα έκτακτης γενναίας χρηματοδότησης για να καλυφθούν όλες οι ανάγκες ασφαλούς λειτουργίας των σχολείων, για την ενίσχυση της Παιδείας και της Υγείας του λαού και της νεολαίας μας.

Γ. Σ.