Μία από τις ελάχιστα γνωστές δραστηριότητες του αντιστασιακού κινήματος στη Βόρεια Ελλάδα, υπήρξε η δημιουργία από την Ομάδα Μεραρχιών Μακεδονίας του ΕΛΑΣ, το καλοκαίρι του 1944, θεραπευτήριου φυματικών ανταρτών, το οποίο εγκαταστάθηκε στους ξενώνες του μοναστηριού της Αγίας Τριάδας, στο Βυθό Κοζάνης, ένα πανέμορφο χωριό στους πρόποδες της Πίνδου που μαζί με τον γειτονικό Πεντάλοφο είχε εξελιχθεί σε στρατιωτικό και πολιτικό κέντρο της Αντίστασης σ’ όλη τη Δυτική Μακεδονία.