Εξαγγελία για το κλείσιμο της Μακρονήσου

Ο Πλαστήρας εξαγγέλλει, 6 Μάη 1950, το κλείσιμο της Μακρονήσου. 

Η λειτουργία όμως αυτού του τόπου εξορίας και μαρτυρίου θα συνεχιστεί έως το 1954. 

 Μακρόνησος 

H ιστορία της Μακρονήσου

Αφού δόθηκε η σχετική έγκριση στις 3 Απριλίου, στάλθηκαν στην Μακρόνησο στις 7 Σεπτεμβρίου 1947, 1.100 μόνιμοι και έφεδροι αξιωματικοί του ΕΛΑΣ. Μέχρι τις αρχές του 1948 είχαν σταλεί και 15.000 οπλίτες οι οποίοι ήταν ύποπτοι για τα πολιτικά τους φρονήματα.

Υπό τη διοίκηση του Οργανισμού Αναμορφώσεως Μακρονήσου εκείνη την περίοδο λειτούργησαν στο νησί οι εξής μονάδες:

• Στρατιωτικές Φυλακές Αθηνών (Σ.Φ.Α.) με διοικητή τον, διαβόητο για τη βαναυσότητά του, Θωμά Σούλη (κατά την περίοδο 1947-1950)

• Α΄, Β΄ και Γ΄ Ειδικά Τάγματα Οπλιτών (ΑΕΤΟ, ΒΕΤΟ και ΓΕΤΟ)

• Στρατόπεδο Πειθαρχημένης Διαβίωσης (πολιτικοί εξόριστοι)

• Πρότυπο Κέντρο Διαπαιδαγωγήσεως Ανηλίκων

• Ειδικό Στρατόπεδο Αναμορφώσεως Γυναικών (ΕΣΑΓ, λειτούργησε σε ειδικό χώρο του ΑΕΤΟ)

Εκεί που σταυρώθηκε η Ελλάδα

ΕΙΝΑΙ αναμφίβολα μια σημαντική έκδοση το βιβλίο «Μακρόνησος. Ιστορικός τόπος», εργασία συλλογή, έκδοση της «Σύγχρονης Εποχής» που ο 1ος τόμος του παρουσιάστηκε πριν από λίγες μέρες. «Η Μακρόνησος των 15 τετραγωνικών χιλιομέτρων, το άλλοτε άγνωστο για τους πολλούς κομμάτι θαλασσοδαρμένης και ανεμοχτυπημένης γης απέναντι από το Λαύριο, είχε αναδειχτεί από το 1947 μέχρι το 1953 σ' ένα από τα πιο θεμελιακά στοιχεία που όριζαν το περιεχόμενο της νεοελληνικής ιστορίας. Ετσι, δεν μπορούσε να λησμονηθεί στο όνομα οποιασδήποτε "συμφιλίωσης" κι έτσι το Μάη του 1989 χαρακτηρίστηκε τελικά από το επίσημο ελληνικό κράτος ως ιστορικός τόπος και τα κτίρια του στρατοπέδου ως ιστορικά διατηρητέα μνημεία...», όπως γράφει στο προλογικό του σημείωμα ο Βασίλης Κ. Λάγαρης.

ΝΑ θυμίσουμε εδώ πως τον Απρίλη του 1992 που άρχισαν πωλήσεις «βραχονησίδων» έγινε, τότε, λόγος για ξεπούλημα της Μακρονήσου σε εταιρία για εξόρυξη μεταλλευμάτων. Αλλά αν και η σκέψη μόνο για εκποίηση ελληνικών νησιών αποτελεί εθνική κακουργία, οποιαδήποτε επέμβαση στη Μακρόνησο συνεπάγεται και στίγμα ατιμίας στο μέτωπο των αχρείων που το διανοήθηκαν.

ΚΙ ΑΥΤΟ γιατί η Μακρόνησος είναι το ελληνικό Αουσβιτς, ο ελληνικός κρανίου τόπος, εκεί όπου μαρτύρησαν μυριάδες δημοκρατικοί στρατιώτες και χιλιάδες πολίτες στα μαύρα χρόνια της αγγλοαμερικανοκρατίας. Απ' άκρη σε άκρη του νησιού, στις πούντες, τσις χαράδρες, στις βραχουριές και στους θαλασσινούς κόρφους αντηχούν ακόμα οι γόοι και οι οιμωγές των νέων ανθρώπων που λίγα χρόνια πριν είχαν δώσει την ψυχή τους στην Εθνική Αντίσταση, πολεμώντας τους ξένους επιδρομείς. Και για ανταμοιβή βασανίζονταν από τους δήμιους της νέας Κατοχής για να αποκηρύξουν τις θυσίες τους για την πατρίδα, την ελευθερία, τη δημοκρατία, για να εξευτελιστούν, να ντροπιαστούν.

ΣΤΟΝ ανεμόδαρτο και διψαλέο βράχο της Μακρονήσου σταυρώθηκε η Ελλάδα, μαρτύρησε ο ελληνικός πατριωτισμός, οι αληθινές εθνικές αρετές. Περιυβρίστηκε η αρετή κι οργίασε η κτηνωδία. Να θυμίσουμε εδώ τα λόγια του Μάρκου Αυγέρη όταν προλόγιζε το 1965 το βιβλίο του Φ. Γελασόπουλου για το Μακρονήσι: «... Η μνήμη της Μακρονήσου όπως και των γερμανικών κρεματορίων θα προκαλεί το άγχος των ανθρώπων, όσο θα υπάρχει στη γη πολιτισμός...».

ΤΟ ΜΑΚΡΟΝΗΣΙ είναι εθνικό μνημείο Αντίστασης κατά της ξενοδουλείας, της εθνοπροδοσίας και της υποτέλειας. Είναι μνημείο ιερό και αιώνιο ήθους και αρετής των αδάμαστων αγωνιστών.

ΟΙ ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΔΟΥΛΕΣ μετεμφυλιακές κυβερνήσεις άφησαν να καταρρεύσουν τα κτίσματα του στρατοπέδου - «νέου Παρθενώνα» και «κολυμβήθρα του Σιλωάμ» το είχαν αποκαλέσει αναίσχυντοι και πωρωμένοι πολιτικοί της εποχής - για να εξαφανιστούν όλα τα ίχνη του αποτρόπαιου εγκλήματος, που έμεινε ατιμώρητο όπως όλες οι κακουργίες κατά του έθνους εδώ και δύο περίπου αιώνες...

ΕΙΝΑΙ συγκλονιστικές οι μαρτυρίες που μας δίνουν οι μακρονησιώτες. Κι είναι βέβαιο πως κι άλλα υλικά - ντοκουμέντα θα προστεθούν στο 2ο τόμο που θα ακολουθήσει. Ο σ. Διονύσης Γεωργάτος γράφει: «Είμαστε βέβαιοι, ότι εκατοντάδες γραπτά κείμενα μεγάλα και μικρά λογοτεχνικά ή και πρόχειρα γραμμένα ποιήματα, διηγήματα, μελέτες κλπ. που υπάρχουν σκόρπια σε χωριά θα προστεθούν και θα αξιοποιηθούν...

ΕΤΣΙ όσοι κρατήσουν στα χέρια το βιβλίο αυτό θα έχουν την εξιστόρηση με τις μαρτυρίες αυτών που την έζησαν πάνω στον ανεμοδαρμένο βράχο, στο φοβερό κολαστήριο.

ΣΤΟ προλογικό σημείωμα του 1ου τόμου η σ. Αλέκα Παπαρήγα σημειώνει πως «οι αγωνιστές και οι αγωνίστριες της Μακρονήσου δεν ήταν άνθρωποι που στις φλέβες τους κυλούσε κάποιο ιδιαίτερο αίμα, δεν είχαν στο DNA τους κάτι το ιδιαίτερο και ξεχωριστό. Ηταν απλοί, συνηθισμένοι, θνητοί και ευάλωτοι στις κακουχίες. Απόδειξαν όμως ότι ο άνθρωπος του λαού διαθέτει απεριόριστες δυνατότητες και δυνάμεις προσφοράς και αυτοθυσίας, όταν το αποφασίσει, όταν πρόκειται για το συμφέρον των εργαζομένων...». Πολύτιμο βιβλίο που μας μαθαίνει πολλά, διδαχή αναγκαία και για το σήμερα.

Έργα του Γιώργου Φαρσακίδη για την Μακρόνησο.