Συντριπτικό πλήγμα στις ΣΣΕ και ασφυκτικός έλεγχος της συνδικαλιστικής δράσης

Μέσα από το πολυνομοσχέδιο η κυβέρνηση επιχειρεί για λογαριασμό του κεφαλαίου να επιφέρει νέο συντριπτικό πλήγμα στις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας και ειδικά στις κλαδικές, ενώ ταυτόχρονα προωθεί διατάξεις για τον ασφυκτικό έλεγχο των συνδικάτων από την εργοδοσία και το κράτος της, με ηλεκτρονικό φακέλωμα και χτύπημα των συλλογικών διαδικασιών των εργαζομένων.

Συμβάσεις - «σουρωτήρι» με Υπουργικές Αποφάσεις, με κριτήριο τα κέρδη του κεφαλαίου

Σε ό,τι αφορά τις Συλλογικές Συμβάσεις και τους μισθούς, πατώντας πάνω σε όλες τις ανατροπές που επιβλήθηκαν με τα τρία κατά σειρά μνημόνια των κυβερνήσεων ΝΔ - ΣΥΡΙΖΑ - ΠΑΣΟΚ, οι νέες αντεργατικές διατάξεις έρχονται να διαμορφώσουν έναν μηχανισμό μόνιμης θωράκισης της κερδοφορίας του κεφαλαίου, με ουσιαστικό καθορισμό - συμπίεση των μισθών με αποφάσεις του αστικού κράτους και με ενιαίο θεσμοθετημένο κριτήριο την ανταγωνιστικότητα των επιχειρηματικών ομίλων.

Χαρακτηριστικό για τη συνέχεια της ενιαίας αντεργατικής επίθεσης είναι το γεγονός ότι η κυβέρνηση για να στηρίξει τις νέες διατάξεις, που ουσιαστικά καταργούν τις κλαδικές ΣΣΕ, επικαλείται στην Αιτιολογική Εκθεση του πολυνομοσχεδίου αφενός τα αντίστοιχα αντιδραστικά μέτρα που έχουν προχωρήσει στις χώρες της ΕΕ ήδη από τη δεκαετία του 1990 και αφετέρου την Επιτροπή Ειδικών Εμπειρογνωμόνων που έστησε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, στο πόρισμα της οποίας ήδη από το Σεπτέμβρη του 2016 περιέχονται συστάσεις για μια σειρά από ρήτρες «εξαιρέσεων» στην εφαρμογή των κλαδικών και ομοιοεπαγγελματικών Συλλογικών Συμβάσεων.

Το πολυνομοσχέδιο προβλέπει μεταξύ άλλων:

-- Εξαιρέσεις από τις εθνικές, τις τοπικές κλαδικές και τις ομοιοεπαγγελματικές ΣΣΕ για «επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα» ή λειτουργούν ως «επιχειρήσεις κοινωνικής οικονομίας», νομικά πρόσωπα «μη κερδοσκοπικού σκοπού» κ.λπ.

-- Σε περιπτώσεις συρροής οι επιχειρησιακές συμβάσεις υπερισχύουν έναντι των κλαδικών για τις παραπάνω επιχειρήσεις. Ακόμα και όταν οι κλαδικές ΣΣΕ δεν περιλαμβάνουν τέτοιου είδους ρήτρες εξαιρέσεων, δίνεται η εξουσία στον υπουργό Εργασίας και την κυβέρνηση να τις επιβάλλουν με Υπουργικές Αποφάσεις.

-- Γενικά, σε περιπτώσεις συρροής η τοπική σύμβαση υπερισχύει και της εθνικής κλαδικής και της ομοιοεπαγγελματικής.

-- Ακόμα και όταν γίνεται δυνατό να υπογραφεί κάποια κλαδική σύμβαση, για την επέκτασή της στο σύνολο του κλάδου, πέρα από τον όρο να υπογράφεται από εργοδότες που απασχολούν ποσοστό μεγαλύτερο από το 50% των εργαζομένων του συγκεκριμένου κλάδου, θα πρέπει πλέον στη σχετική αίτηση επέκτασης να ελέγχονται οι επιπτώσεις της... «στην ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και τη λειτουργία του ανταγωνισμού»!

-- Προστίθενται νέοι περιορισμοί για την προσφυγή των εργαζομένων στον Οργανισμό Μεσολάβησης και Διαιτησίας (ΟΜΕΔ), καθώς η δυνατότητα μονομερούς προσφυγής από τα συνδικάτα ουσιαστικά εξαλείφεται: Και εδώ απαιτείται να αποδεικνύουν ότι η υπογραφή ΣΣΕ... «επιβάλλεται από υπαρκτό λόγο γενικότερου κοινωνικού ή δημοσίου συμφέροντος συνδεόμενο με τη λειτουργία της ελληνικής οικονομίας»!

Απροκάλυπτη παρέμβαση κράτους και εργοδοσίας στα συνδικάτα

Σε ό,τι αφορά τη συνδικαλιστική δράση το πολυνομοσχέδιο προωθεί την απροκάλυπτη παρέμβαση του κράτους και της εργοδοσίας μέσα στα συνδικάτα, παίρνοντας κι εδώ τη σκυτάλη από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ και την απεργοκτόνα διάταξη Αχτσιόγλου.

Συγκεκριμένα, προβλέπει ηλεκτρονική ψηφοφορία για τις «αποφάσεις των Γενικών Συνελεύσεων και λοιπών οργάνων διοίκησης» των συνδικάτων, «συμπεριλαμβανομένων των αποφάσεων κήρυξης απεργίας» (με διατύπωση που αρχικά παρουσιάζεται ως «δυνατότητα»), καθώς και τη δημιουργία «Γενικού Μητρώου Συνδικαλιστικών Οργανώσεων Εργαζομένων» στο υπουργείο Εργασίας.

Βασικός στόχος είναι το χτύπημα της δημοκρατικής λειτουργίας των συνδικάτων και το άνοιγμα του δρόμου για την ενίσχυση του φακελώματος των εργαζομένων. Με τις «ηλεκτρονικές ψηφοφορίες» επιχειρούν να κόψουν τους δεσμούς των ίδιων των εργαζομένων μεταξύ τους, το αναφαίρετο δικαίωμά τους να ενημερώνονται και να συζητούν συλλογικά στη Γενική τους Συνέλευση, να συνδιαμορφώνουν τα αιτήματά τους και το σχέδιο δράσης τους, να οργανώνουν συλλογικά τις απεργιακές και τις άλλες κινητοποιήσεις τους.

Και εδώ, μάλιστα, όπως και στα παραπάνω, όλα τα κρίσιμα ζητήματα για την εφαρμογή των εν λόγω αντιδραστικών διατάξεων παραπέμπονται σε αποφάσεις του υπουργού Εργασίας, στην πραγματικότητα δίνεται στην κυβέρνηση και στον εκάστοτε υπουργό η εξουσία να ξαναγράφουν τον συνδικαλιστικό νόμο.

Προκλητική προσπάθεια εξωραϊσμού της αντεργατικής επίθεσης

Επιχειρώντας να εξωραΐσει την αντεργατική επίθεση, η κυβέρνηση «σερβίρει» μαζί με τα σκληρά αντεργατικά μέτρα μια σειρά από επιμέρους διατάξεις τάχα «φιλεργατικές» (κάτι σαν τα... «μέτρα με κοινωνικό πρόσημο» του ΣΥΡΙΖΑ). Οι εν λόγω διατάξεις υποτίθεται ότι θα ενισχύσουν την πλήρη απασχόληση, θα χτυπήσουν την αδήλωτη εργασία και θα καταπολεμήσουν την εργοδοτική παραβατικότητα, όταν το ίδιο το πολυνομοσχέδιο ενισχύει το αντεργατικό οπλοστάσιο μέσω του οποίου θεριεύει η εργοδοτική ασυδοσία.

Οι διατάξεις αυτές, μεταξύ άλλων, προβλέπουν: Αύξηση του κόστους της «πρόσθετης εργασίας» στη μερική απασχόληση κατά 12%. Προστίθεται διάταξη, σύμφωνα με την οποία καθυστέρηση μισθοδοσίας μεγαλύτερη των δύο μηνών θεωρείται βλαπτική μεταβολή στους όρους εργασίας του εργαζόμενου. Θεσμοθετείται υποχρέωση των εργοδοτών να δηλώνουν και όσους εργαζόμενους ασφαλίζουν και πληρώνουν με εργόσημο, όπως και αυτούς που απασχολούνται με «μπλοκάκι», διατηρώντας βέβαια άθικτες και τις δύο αυτές άθλιες μορφές απασχόλησης.

Ως θετικά μέτρα εμφανίζονται και αμφιλεγόμενες διατάξεις, οι οποίες αφορούν τα πρόστιμα προς τις επιχειρήσεις για τους αδήλωτους εργαζόμενους, καθώς πέραν της μείωσης των προστίμων, αφαιρείται και η πρόβλεψη για αναδρομική ασφάλιση του αδήλωτου για ένα τρίμηνο. Επίσης, η ενεργοποίηση παλιότερης διάταξης που προβλέπει ότι οι Αναλυτικές Περιοδικές Δηλώσεις (ΑΠΔ) σε ηλεκτρονική μορφή δεν γίνονται δεκτές από τον ασφαλιστικό φορέα (π.χ. πρώην ΙΚΑ, νυν ΕΦΚΑ) για τις περιόδους που οι εργοδότες δεν είχαν καταβάλει ασφαλιστικές εισφορές, μπορεί να οδηγήσει σε καταστάσεις όπου ο ασφαλισμένος θα ψάχνει να βρει τα ένσημά του και να τρέχει αυτός για την ασφάλισή του, αντί η ευθύνη της μη καταβολής εισφορών από την επιχείρηση να εντοπίζεται μόνο σε αυτή.

Επίσης, με σχετική διάταξη, επεκτείνεται μέχρι το τέλος του χρόνου η ισχύς της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας, η οποία βέβαια έχει διαμορφωθεί στο πλαίσιο του μνημονιακού νόμου 4172, δηλαδή με κυβερνητική απόφαση και με στόχο την εξασφάλιση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων.