«Μη επιλέξιμη» από την ΕΕ η αποζημίωση των πληγέντων στη Σάμο και η καθολική αντισεισμική θωράκιση

«Μη επιλέξιμες» προς αποζημίωση χαρακτηρίζονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για μία ακόμη φορά οι καταστροφές που υπέστησαν οι κάτοικοι της Σάμου από το σεισμό του Οκτωβρίου. Σε ερώτηση της Ευρωκοινοβουλευτικής Ομάδας του ΚΚΕ για άμεση και πλήρη αποζημίωση των λαϊκών νοικοκυριών, των αυτοαπασχολούμενων και συνολικά των πληγέντων, η αρμόδια Επίτροπος E. Ferreira απαντά ότι το λεγόμενο Ταμείο Αλληλεγγύης (ΤΑΕΕ) «δεν περιλαμβάνει τις ιδιωτικές ζημιές». Από την απάντηση αυτή, όπως κι άλλες ανάλογες σε προηγούμενες καταστροφές, επιβεβαιώνεται ουσιαστικά ότι η «αλληλεγγύη» της ΕΕ είναι ψευδεπίγραφη και ότι το Ταμείο δεν έχει καμία σχέση με την ανακούφιση των κατοίκων.  

Η Επιτροπή κυνικά απορρίπτει τις αποζημιώσεις έχοντας πλήρη επίγνωση ότι αφορούν πληγέντες που υφίστανται τις συνέπειες της καπιταλιστικής κρίσης, την οποία η πανδημία επιτάχυνε, κόσμο που είναι χωρίς δουλειά, χωρίς σπίτι, χωρίς επαρκή υγειονομική περίθαλψη, βρισκόμενος σε πλήρη αβεβαιότητα.

Αντιθέτως, η Επίτροπος φροντίζει στην απάντηση της να διαφημίσει τα διάφορα χρηματοδοτικά εργαλεία της ΕΕ (π.χ. Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, ΤΑΕΕ, Ταμείο Συνοχής) ως μάννα εξ ουρανού, παραβλέποντας σκόπιμα την πραγματικότητα. Η αλήθεια είναι ότι τα αναγκαία έργα υποδομής, όπως η αντισεισμική θωράκιση εν προκειμένω, είναι ουσιαστικά ανύπαρκτα. Η πρόβλεψη χρηματοδότησης τέτοιων υποδομών και έργων από την ΕΕ όπως ομολογεί στην απάντησή της η Επιτροπή γίνεται με βάση τη «διαχείριση του κινδύνου καταστροφής», δηλαδή αφορά τις περιοχές με τη μεγαλύτερη επικινδυνότητα, και όχι την καθολική θωράκιση μίας περιοχής, και συνολικά της χώρας.

Η εκάστοτε λοιπόν «επιλογή» παρέμβασης της ΕΕ και των ελληνικών κυβερνήσεων, έχει κριτήριο την αναλογία «κόστους-οφέλους» για τους ίδιους και τα μονοπώλια τα οποία υπηρετούν, είναι μακριά κι ενάντια στις πραγματικές ανάγκες του λαού. 

Το ΚΚΕ καλεί το λαό της Σάμου να μην πτοηθεί. Αντίθετα, να δυναμώσει την οργάνωση, τη διεκδίκηση και τον καθημερινό αγώνα του για την πλήρη αποκατάσταση των ζημιών πολύ περισσότερο που την ώρα που η ΕΕ απορρίπτει προκλητικά τα δίκαια αιτήματά του, πακτωλός δισ. του λεγόμενου Ταμείου Ανάκαμψης προορίζεται να καταλήξει στους επιχειρηματικούς ομίλους. Το ΚΚΕ στηρίζει τα αιτήματα της Επιτροπής Αλληλεγγύης και Διεκδίκησης της Σάμου και αγωνίζεται στο πλευρό των κατοίκων για: 

• να αποζημιωθούν στο σύνολό τους όλες οι ζημιές που καταγράφονται από τους σεισμούς που έπληξαν το νησί στο 100%, χωρίς όρους και προϋποθέσεις.
• να προχωρήσουν τώρα τα απαραίτητα έργα αντισεισμικής θωράκισης και προστασίας.
• να αποκατασταθούν άμεσα οι ζημιές σε υποδομές και σχολικά κτίρια, στα ιστορικά μνημεία. 
•  να δοθεί άμεσα υγειονομική βοήθεια (τεστ, μέσα ατομικής προστασίας) στους πληγέντες.

Ακολουθούν τα κείμενα της Ερώτησης της Ευρωκοινοβουλευτικής Ομάδας του ΚΚΕ και της απάντησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής: 

 

«Ερώτηση προτεραιότητας με αίτημα γραπτής απάντησης  P-005971/2020 προς την Επιτροπή - Άρθρο 138 του Κανονισμού

Λευτέρης Νικολάου-Αλαβάνος

Iσχυρότατος σεισμός έλαβε χώρα στις 30 Οκτωβρίου 2020 στη θαλάσσια περιοχή βόρεια της Σάμου, προκαλώντας τραυματισμούς, όπως και μεγάλες υλικές ζημιές σε νοικοκυριά και μαγαζιά. Ο σεισμός έπληξε και τα παράλια της Τουρκίας, με δεκάδες νεκρούς και εκατοντάδες τραυματίες.

Οι ζημιές από τον σεισμό υπογραμμίζουν την απουσία σχεδιασμού αντισεισμικού ελέγχου και θωράκισης τόσο στη Σάμο και τη νησιωτική Ελλάδα όσο και στο σύνολο της χώρας. Η ανάγκη άμεσης και πλήρους αποζημίωσης για όλους τους πληγέντες είναι κατεπείγουσα.

Φανερώνεται επίσης, πως τα έργα προστασίας της ζωής και της περιουσίας του λαού, όπως αντισεισμικά, αντιπλημμυρικά, αντιπυρικά, δεν αποτελούν έργα επιλέξιμα και πρώτης προτεραιότητας για τις ελληνικές κυβερνήσεις, όπως και για την ΕΕ του «κόστους-οφέλους», επειδή δεν αποφέρουν την προσδοκώμενη κερδοφορία, παρά το γεγονός ότι τέτοιου είδους φυσικά φαινόμενα κοστίζουν ανθρώπινες ζωές και περιουσίες σχεδόν κάθε χρόνο στην Ελλάδα.

Με βασικό άξονα την άμεση διασφάλιση της ανθρώπινης ζωής και την ανακούφιση των σεισμοπαθών της Σάμου, ερωτάται η Επιτροπή:

1. Θα άρει τις αυστηρές προϋποθέσεις που θέτει ο κανονισμός για την κινητοποίηση του «Ταμείου Αλληλεγγύης» της ΕΕ, ώστε να αποζημιωθούν πλήρως τα λαϊκά νοικοκυριά, οι αυτοαπασχολούμενοι, οι πληγέντες για τις ζημιές που υπέστησαν, να αποκατασταθούν οι δημόσιες υποδομές, τα οδικά δίκτυα και οι καταστροφές που υπέστησαν μνημεία και χώροι αρχαιολογικού-πολιτιστικού ενδιαφέροντος;
2. Πώς τοποθετείται στο αίτημα να γίνουν άμεσα τα απαραίτητα έργα αντισεισμικής θωράκισης και προστασίας;

Απάντηση της κ. Ferreira εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής:

Η Επιτροπή υποστηρίζει τη διαρκή δράση με σκοπό την επίτευξη υψηλών προτύπων ασφάλειας στις περιοχές που διατρέχουν σεισμικό κίνδυνο με μέτρα όπως η εκτίμηση επικινδυνότητας, η χρήση ευρωκωδίκων [1], η ενσωμάτωση της αντισεισμικής ενίσχυσης στην ενεργειακή μετασκευή των κτιρίων, τα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης και ευαισθητοποίησης.

Επίσης, σε περίπτωση σοβαρών φυσικών καταστροφών, το Ταμείο Αλληλεγγύης της ΕΕ (ΤΑΕΕ) μπορεί να παράσχει χρηματοδοτική ενίσχυση για την κάλυψη των δαπανών των δημόσιων ενεργειών έκτακτης ανάγκης και αποκατάστασης. Το Ταμείο μπορεί να κινητοποιηθεί έπειτα από αίτηση του ενδιαφερόμενου κράτους-μέλους, η οποία πρέπει να υποβληθεί εντός 12 εβδομάδων από την πρώτη επέλευση ζημίας που προκλήθηκε από την καταστροφή [2]. Η ενίσχυση μπορεί να χρησιμοποιηθεί για ενέργειες έκτακτης ανάγκης με σκοπό τη στήριξη του πληγέντος πληθυσμού, την προσωρινή στέγαση, την αποκατάσταση των κατεστραμμένων υποδομών, την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς και τις επιχειρήσεις καθαρισμού. Οι ιδιωτικές ζημίες δεν είναι επιλέξιμες. 

Το πεδίο εφαρμογής του ΤΑΕΕ επεκτάθηκε πρόσφατα [3] για να καλύψει σοβαρές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης στον τομέα της δημόσιας υγείας, επιτρέποντας την χρήση του για την αντιμετώπιση της επιδημικής έξαρσης της νόσου COVID-19 και την επείγουσα ανάγκη αντιμετώπισης της σχετικής με αυτήν κρίσης στον τομέα της δημόσιας υγείας.

Στο πλαίσιο της επιμερισμένης διαχείρισης, οι αρμόδιες αρχές των κρατών μελών σχεδιάζουν, επιλέγουν και υλοποιούν τα συγχρηματοδοτούμενα από την ΕΕ έργα, σύμφωνα με τις προτεραιότητες της πολιτικής συνοχής και τη στρατηγική που καθορίζεται στα προγράμματα. Κατά την περίοδο 2014-2020 δεσμεύτηκαν περίπου 300 εκατ. ευρώ για τα ελληνικά προγράμματα που χρηματοδοτούνται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και το Ταμείο Συνοχής, με σκοπό την ενίσχυση της πολιτικής προστασίας, καθώς και την πρόληψη και τον μετριασμό των φυσικών καταστροφών [4]. Κατά την περίοδο 2021-2027, η πολιτική συνοχής αναμένεται να συνεχίσει να στηρίζει τις επενδύσεις στην πρόληψη και τη διαχείριση των κινδύνων καταστροφών.

[1] Η Επιτροπή παρέχει τους «ευρωκώδικες» ως τεχνικά εργαλεία για τον σχεδιασμό των κτιρίων και των έργων πολιτικού μηχανικού (ειδικό πρότυπο αφορά τη σεισμική ανθεκτικότητα). Η δεύτερη γενιά αυτών των ευρωπαϊκών προτύπων τα οποία προβλέπεται να δημοσιευθούν το 2022, δεν αυξάνουν απλώς την ποιότητα των υφιστάμενων προτύπων, αλλά εστιάζουν ειδικά στην ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή.

[2] Στην αίτηση πρέπει να αποδεικνύεται ότι η συνολική άμεση ζημία υπερβαίνει είτε το 0,6 % του ελληνικού ακαθάριστου εθνικού εισοδήματος, είτε το 1,5 % του μέσου ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος των πληγεισών περιοχών.

[3]https://eurlex.europa.eu/legalcontent/EL/TXT/uri=uriserv%3AOJ.L_.2020.099.01.0009.01.ENG&toc=OJ%3AL%3A2020%3A099%3ATOC.

[4] Συμπεριλαμβανομένων των συνεπειών των σεισμών».