Με αφορμή τη συζήτηση για τη European Super League...

 Σελίδες επί σελίδων γράφτηκαν, σχόλια επί σχολίων έγιναν, με αφορμή την ανακοίνωση στις αρχές της βδομάδας ότι 12 εκ των μεγαλύτερων ποδοσφαιρικών ομάδων της Ευρώπης από Αγγλία, Ισπανία και Ιταλία επρόκειτο να δημιουργήσουν τη δική τους κλειστή Λίγκα, αποχωρώντας από τις αντίστοιχες διοργανώσεις της UEFA, εγχείρημα που εγκαταλείφθηκε προς το παρόν, μετά από τις σφοδρές αντιδράσεις των φιλάθλων, τις απειλές των ανταγωνιστών και τους επιχειρηματικούς και άλλους συμβιβασμούς και «μοιρασιές» που έκλεισαν στο παρασκήνιο.

Σχολιάζοντας τις εξελίξεις, τις δικαιολογημένες αντιδράσεις φιλάθλων και αθλητών που ξεσηκώθηκαν, την αντιπαράθεση για τα επιχειρηματικά κέρδη και τις υποκριτικές «κορόνες» των κυβερνήσεων - μεταξύ αυτών και της κυβέρνησης ΝΔ - σε ανακοίνωσή του το Γραφείο Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ σημείωνε μεταξύ άλλων μεσοβδόμαδα: «Αποδεικνύεται ότι ο καπιταλισμός δεν αφήνει καμία ανθρώπινη δραστηριότητα έξω από τα αδηφάγα σχέδιά του. Μοναδική λύση απέναντι σε αυτήν τη σήψη, που δημιουργεί και ενισχύει την αποστροφή του φίλαθλου κόσμου, είναι να απαλλαγεί το ποδόσφαιρο και συνολικά ο αθλητισμός από τη θηλιά της εμπορευματοποίησης και της επιχειρηματικής δράσης».

Αυτό ακριβώς το «διά ταύτα» πάσχισαν να κρύψουν με τις τοποθετήσεις τους όλη τη βδομάδα κυβερνήσεις, κόμματα και κάθε λογής «ειδικοί», διακινώντας ταυτόχρονα και μια σειρά από «ανέκδοτα».

Ενα ακόμα εμπόρευμα

 

Λίβερπουλ

Ολοι - ακόμα και εκείνοι που πρωτοστάτησαν - παραδέχτηκαν ότι η κίνηση αφορούσε τη διεκδίκηση ακόμα μεγαλύτερου κομματιού από την «πίτα» της ποδοσφαιρικής αγοράς.

Αλλωστε, χωριό που φαίνεται κολαούζο δε θέλει: Η αντιπαράθεση έχει να κάνει με το ποια διοργάνωση (UEFA - European Super League), αλλά και ποιο «μοντέλο» διοργάνωσης, το «ευρωπαϊκό» ή το «αμερικανικό», θα διασφαλίζει περισσότερα κέρδη, με το πώς και σε ποιους θα μοιράζονται αυτά όπως και με την αντιπαράθεση ευρωπαϊκών και αμερικανικών (αλλά και άλλων, όπως ρωσικών, κινεζικών, καταριανών) κεφαλαίων που έχουν διεισδύσει σε ευρωπαϊκές ομάδες (για ένα μικρό μόνο δείγμα βλέπε και σχετικό θέμα).

Οπως έλεγε άλλωστε στις αρχές της βδομάδας ο πρόεδρος της Ρεάλ, Φλορεντίνο Πέρεθ, εκ των πρωταγωνιστών στην απόπειρα δημιουργίας της κλειστής Λίγκας, «το ποδόσφαιρο πρέπει να εξελιχθεί, όπως οι εταιρείες (...) Οι νέοι άνθρωποι δεν ενδιαφέρονται πια για το ποδόσφαιρο (...) έχουν άλλες πλατφόρμες για να εστιάσουν την προσοχή τους (...) Η τηλεόραση αλλάζει κι εμείς πρέπει να προσαρμοστούμε».

Τι σχέση έχουν όλα αυτά με το αγαπημένο άθλημα εκατομμυρίων; Καμία. Διότι όλους αυτούς δεν τους νοιάζει το ποδόσφαιρο. Τους νοιάζει μόνο το κέρδος, ή, πιο σωστά, η αύξηση του κέρδους και στο πλαίσιο αυτό το ποδόσφαιρο είναι απλά ένα ακόμα τηλεοπτικό εμπόρευμα.

Ενδεικτικό άλλωστε είναι πως στην «data-driven» εποχή της λήψης όλων των σημαντικών επιχειρηματικών αποφάσεων, η UEFA, όπως και καθεμία από τις μεγάλες ποδοσφαιρικές εταιρείες, έχει εδώ και χρόνια μπει στη διαδικασία της ανάλυσης των στατιστικών δεδομένων που δημιουργεί η συμπεριφορά των «πελατών» - δηλαδή των ποδοσφαιρόφιλων.

Τα ευρήματα όλων αυτών των ερευνών, τα οποία συμπίπτουν, είναι αυτά που κάρφωσαν στη διάρκεια της τελευταίας 4ετίας στο μυαλό των επιχειρηματιών την ιδέα της υλοποίησης του σχεδίου για τη δημιουργία της European Super League.

Προκειμένου να πιάσουν λοιπόν νέους πελάτες, οι σύλλογοι πρέπει να παράξουν ελκυστικό «περιεχόμενο» για αυτούς - δηλαδή περιεχόμενο του γούστου των «ευκαιριακών» ποδοσφαιρόφιλων, «φιλικό στα social media», αυτών που αρχίζουν να βλέπουν το Champions League μετά τη φάση των «16», δηλαδή όταν συμμετέχουν μόνο ή κυρίως μεγάλες ομάδες, που «χαζεύουν» και μοιράζονται μικρά στιγμιότυπα με γκολ, θεαματικές φάσεις, αστείες στιγμές κ.ο.κ. Αυτό το «κοινό» - «καταναλωτή αθλητισμού» που ο ίδιος ο εμπορευματοποιημένος αθλητισμός γεννάει και αναπαράγει, θέλουν να ικανοποιήσουν οι μεγάλες ποδοσφαιρικές εταιρείες. Γι' αυτό και φτάνουν, όπως μας είπε ο Πέρεθ, να προβληματίζονται μήπως πρέπει να μικρύνουν τη διάρκεια του ποδοσφαιρικού αγώνα προκειμένου να γίνει ελκυστικός στους μικρότερους και στους «ευκαιριακούς» θεατές.

Ετσι λοιπόν μόνο κεραυνός εν αιθρία δεν θα μπορούσαν να είναι οι πρόσφατες εξελίξεις με την προσπάθεια δημιουργίας κλειστής Λίγκας.

Οι «θεματοφύλακες»... της σαπίλας

 

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο μόνο σαν ανέκδοτο ακούστηκαν:

-- Οι δηλώσεις των Ευρωπαίων ηγετών - μέρος της επιχειρηματικής αντιπαράθεσης, η οποία έχει και άλλες γεωπολιτικές «ουρές» - ότι... «νίκησε το ευρωπαϊκό μοντέλο αθλητισμού» και οι «αξίες» του. Για ποιο «μοντέλο» μιλάνε; Αυτό όπου κουμάντο κάνουν τα συμφέροντα εφοπλιστών, τραπεζιτών, μεγαλοξενοδόχων, μεγαλοδικηγόρων, μιντιαρχών; Αυτό όπου επιχειρηματικοί όμιλοι, βιομήχανοι και επιχειρηματίες έχουν «όμηρο» το αγαπημένο άθλημα εκατομμυρίων λαού, τις ομάδες που «δημιούργησαν οι φτωχοί και έκλεψαν οι πλούσιοι» (όπως έλεγε κι ένα από τα συνθήματα των φιλάθλων τις μέρες αυτές), που δέθηκαν με την ιστορία των εργαζομένων σε σημαντικές βιομηχανικές πόλεις, προσπαθώντας πέρα από κέρδη να αντλήσουν δύναμη και αίγλη για τους επιχειρηματικούς και άλλους σκοπούς τους, όπως π.χ. η «Πεζό» στη Σοσό, ο Ανιέλι της «Φίατ» στη Γιουβέντους, ο εφοπλιστής στη Νάπολι και δήμαρχος της πόλης Ακίρε Λάουρο, ο Μπερλουσκόνι στη Μίλαν, και τα παραδείγματα δεν έχουν τέλος;

-- Οι αντιδράσεις, όπως αυτές της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ, που ως κυβερνήσεις έχουν βάλει φαρδιά - πλατιά την υπογραφή τους στην πολιτική που έχει παραδώσει το ποδόσφαιρο στην επιχειρηματική δράση, να καμώνονται τώρα τους «τιμητές».

Και την ίδια ώρα με δηλώσεις όπως αυτές π.χ. του σημερινού προέδρου της ΕΠΟ, Θ. Ζαγοράκη, που ζήτησε να μη «σταματήσει κάθε δεσμός της Ευρώπης με τις εγχώριες ομοσπονδίες και ουσιαστικά στραγγαλιστούν τα εθνικά πρωταθλήματα που χρηματοδοτούν με τη σειρά τους το ερασιτεχνικό ποδόσφαιρο», να παρουσιάζουν το πρόβλημα ως λύση, και τον εμπορευματοποιημένο αθλητισμό ως λύση για... τον ερασιτεχνικό. Πολιτική που οδηγεί αθλητικά σωματεία εκτός μητρώου, τοπικές ΕΠΣ να βουλιάζουν στα χρέη, σχέδια ως και για στοίχημα στο ερασιτεχνικό ποδόσφαιρο. Αλλά κατά τ' άλλα... ενοχλήθηκαν από την «απληστία» των 12.

-- Το αμίμητο ότι για την υπαναχώρηση συνέβαλαν η FIFA και η UEFA που... «έπιασαν τον παλμό των φιλάθλων»!

Η FIFA των σκανδάλων και των μαφιόζων, που έχει μετατρέψει τα Μουντιάλ σε πανηγύρι χορηγών, που ψάχνοντας για νέα κέρδη και νέους πελάτες έδωσε το Μουντιάλ στο Κατάρ, εκεί που δέκα χρόνια τώρα 12 εργαζόμενοι χάνουν τη ζωή τους κάθε βδομάδα στα έργα υποδομών κι εκείνη σφυρίζει αδιάφορα... θα υπερασπιστεί τις αξίες και τα ιδανικά του αθλητισμού!

Η UEFA που απέρριψε την κλειστή Λίγκα γιατί έχει στα σκαριά... τη δική της κλειστή λίγκα (το νέο Champions League), που στις διοργανώσεις της όλως τυχαίως πρωταγωνιστούν οι ίδιες 8 ομάδες, που κινητοποιήθηκε απέναντι στο σχέδιο για την ESL, κάνοντας... αντιπροσφορά 7 δισ. ευρώ στους ισχυρούς... άκουσε τους φιλάθλους.

Μήπως απλά το... παράκαναν;

Το αυτονόητο λοιπόν ερώτημα που προκύπτει από τα παραπάνω είναι το εξής: Θα μπορούσε άραγε το εμπορευματοποιημένο ποδόσφαιρο να αποτελεί την «εξαίρεση» της σαπίλας του συστήματος, ο εμπορευματοποιημένος αθλητισμός να έχει ίσως και κάποια άλλη πορεία... χωρίς «τόση απληστία», όπως έσπευσε για παράδειγμα να πει ο ΣΥΡΙΖΑ;

Ενα μέρος της απάντησης έδωσε πάντως ο προπονητής της αγγλικής Λιντς, Μαρτσέλο Μπιέλσα, όταν κληθείς να σχολιάσει τη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Σούπερ Λιγκ, έλεγε μέσα στη βδομάδα: «Δεν με εκπλήσσει. Οι πιο ισχυρές ομάδες έχουν αποκτήσει αυτή τη δύναμη μέσα από τον ανταγωνισμό. Η λογική την οποία έχουν είναι να βγάζουν εκτός παιχνιδιού αυτόν που δεν τους εξυπηρετεί, ειδικά από τη στιγμή που δεν τον έχουν ανάγκη για να κερδίσουν περισσότερα χρήματα. Είναι κάτι πολύ συνηθισμένο, όχι μόνο στο ποδόσφαιρο (...) Η λογική που εξουσιάζει τον κόσμο - και το ποδόσφαιρο δεν είναι εκτός αυτού - είναι οι πλούσιοι να γίνονται πλουσιότεροι και οι φτωχοί να γίνονται φτωχότεροι. Αν αυτός είναι ο κανόνας στον κόσμο, προς τι τόση έκπληξη;».

Πραγματικά μόνο αφελείς ή συνειδητοί ψεύτες θα μπορούσαν να κάνουν τέτοιους «διαχωρισμούς» μεταξύ «καλής και κακής» εμπορευματοποίησης, παρουσιάζοντας πως ο αδυσώπητος ανταγωνισμός, οι επιχειρηματικές συγκρούσεις γύρω από τα «μερίδια» της αγοράς, θα μπορούσαν και εδώ να συμβαδίσουν με τις λαϊκές ανάγκες.

Τι επιβεβαιώνουν όλα τα παραπάνω;

Οτι η πραγματική «εξυγίανση» του αθλητισμού δεν βρίσκεται στη στοίχιση πίσω από τη μια ή την άλλη μερίδα των επιχειρηματιών, αλλά προϋποθέτει την κατεδάφιση αυτού του σάπιου οικοδομήματος. Πως είναι ανάγκη να υπάρξει ένα μεγάλο κίνημα σε αυτήν την κατεύθυνση από τους ανθρώπους του αθλητισμού, την εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα, με μέτωπο κατά της εμπορευματοποίησης. Που θα φέρνει στο επίκεντρο έναν αθλητισμό οργανωμένο σε κεντρική βάση και σχεδιασμένο να εξυπηρετεί τις λαϊκές ανάγκες, να αποτελεί πραγματικό δικαίωμα, στην πράξη, και όχι «ευκαιρία» για τους πολλούς και «μπίζνα» για τους καπιταλιστές.

Θ.