Αντιφασίστες στρατιώτες της Βέρμαχτ στην Μακεδονία

 
Γερμανοί αντιφασίστες στην Μακεδονία
Αντί για εμάς αφήνομε να μιλήσουν οι εκθέσεις του υπεύθυνου και συνδέσμου του ΕΛΑΣ με την γερμανική αντιφασιστική μαχητική ομάδα Θεσσαλονίκης. Διατηρείται, όσο το δυνατό, η αρχική γραφή των κειμένων.
Τα κείμενα δημοσιεύτηκαν το 1981 στην έκδοση της «ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΕΠΟΧΗΣ» που συνέλεξε και προλογίζει το ιστορικό τμήμα τής ΚΕ του ΚΚΕ

«Εκθεση γιά συγκρότηση καί δράση τής Γερμανικής Αντιφασιστικής μαχητικής ομάδας Θεσ/νίκης».
Η όμάδα τών Γερμανών αντιφασιστών στρατιωτικών συγκροτήθηκε πρίν τρεις μήνες από τόν ύποφαινόμενο. Ή επιτυχία πού είχε στήν περίπτωση αύτή τό II Γραφείο τής Μεραρχίας Θεσ/νίκης μπορεί νά επιτελέσει ένα τυπικό παράδειγ¬μα σωστής εκμετάλλευσης μιας άπλής πληροφορίας, πού έφτασε ως εκεί. Ενας συναγωνιστής ειδοποίησε τό δεύτερο Γραφείο πώς ό γνωστός στό κοινό τής Θεσσαλονίκης φιλέλληνας Ταγματάρχης Dr. Georg Eckert (Δρ. Γεώργιος Έκκερτ) Διοικητής τών μετεωρολογικών Σταθμών τής Νοτιοανατολής, είναι πολύ άνήσυχος καί πώς φοβάται μήπως τόν συλλάβει ή γκεσταπό όπως έγινε μέ πολλούς άλλους άξιωματικούς ύστερα άπό τήν άπόπειρα τής 20ής 'Ιουλίου 1944.

Μου ανέθεσε τότε τό II Γραφείο νά βολιδοσκοπήσω σχετικά μέ τόν φίλο μου κ. Φορμόζη Διευθυντή τής Πανεπιστημιακής βιβλιοθήκης καί στενό φίλο καί συνεργάτη του Γερμανού Αξιωματικού καί αφού εξακριβώσω τήν αλήθεια νά του ύποδείξω ότι είναι δυνατόν νά βοηθήσουμε τόν φίλο καί μάλιστα νά τόν στείλουμε μέ τήν οργάνωση στό βουνό. Ετσι καί έγινε. Πήρα τήν πρώτη επαφή μαζύ του. Πρώτα μου έκανε απολογισμό τής φιλελληνικής του δράσης καί όπως έξακρίβωσε ή οργάνωση, είχε σώσει ό ίδιος άπό τά στρατόπεδα 16 συνολικά αγωνιστές τρεις μάλιστα άπό τήν ΄Ηπειρο μέ βαρειά κατηγορία, πού ήταν γιά τουφεκισμό.
Ακόμη έσωσε καί τό χωριό τής Χαλκιδικής Κρήνη από τά νύχια των Βουλγάρων, πού λογάριαζαν νά τό κάψουν γιά αντίποινα.
Πολλές φορές κατηγορήθηκε από τή Βουλγαρική προπαγάνδα σάν σκανδαλώδικα Φιλέλληνας καί του γίνηκαν από τό στρατηγείο παρατηρήσεις. Ωστόσο του επέτρεψε τό στρατηγείο νά διατηρεί τήν έπαφή του μέ τούς Ελληνες, γιά νά μπορεί νά πληροφορηθεί ύπεύθυνα γιά τά Ελληνικά ζητήματα καί γιά τις διαθέσεις τής Ελληνικής κοινής γνώμης.

Οταν μέ τίς συχνές έπαφές μας αναπτύχθηκε ατμόσφαιρα αμοιβαίας εμπιστοσύνης καί αποδείχτηκε ταυτότητα στίς πολιτικές μας αντιλήψεις μου αποκάλυψε κι όλη τή παράνομη δράση του μετά τό 1933 καί πρό πάντων στό στρατό εδώ στή Θεσσαλονίκη. Πρίν από τό 1933 ήταν μέλος του Σοσιαλδημοκρα¬τικού Κόμματος καί αρχηγός τής σοσιαλδημοκρατικής μαχητικής ομάδας τών φοιτητών στό Βερολίνο.
Μέ τήν άνοδο του Χίτλερ καταδιώχτηκε άγρια, έφυγε στό εξωτερικό καί αφού κατάφερε νά εξαφανίσει τό φάκελλό του από τή Gestapo γύρισε στό μικρό Πανεπιστήμιο τής Bonn όπου τελείωσε τίς σπουδές του.
Τήν παράνομη δουλειά του τήν εξακολούθησε μέσα από τίς γραμμές του Έθνικοσοσιαλιστικού κόμματος.

Ας σημειωθή ακόμη, πώς καί ή οικογενειακή του παράδοση είναι σοσιαλι¬στική. Ό πατέρας του παλιός σοσιαλιστής καί συντάχτης τής Frankfurten Zeitung, ή μητέρα του από τό Χάρκοβο παιδαγωγός, έδρασε στήν έπανάσταση του 1905.
Μ' αύτές τίς προϋποθέσεις αρχίσαμε από τά μέσα του Αύγούστου μιά στενότερη συνεργασία. Στίς καθημερινές σχεδόν συναντήσεις μας μέ πληροφο¬ρούσε γιά τίς κινήσεις καί τή σύνθεση τών εδώ Γερμανικών μονάδων, γιά τίς διαθέσεις τής ανώτερης Διοίκησης. Ό αντιφασιστικός αύτός πυρήνας, πού περίλαβε στήν αρχή 3 αξιωματικούς, έγινε σέ λίγο πενταμελής καί συνδέθηκε μέ πολλούς άντιχιτλερικούς τής φρουράς Θεσσαλονίκης.
Ετσι από τό Στρατηγείο τής Νοτιοανατολής ως τήν τελευταία μονάδα του Ναυτικού ή αντιφασιστική αύτή ομάδα είχε τούς ανθρώπους της.
Ό Ταγματάρχης μας διαφώτιζε συχνά καί μάλιστα μας σύνταξε καί Γερμανικές προκηρύξεις μέ κατάλληλο περιεχόμενο γιά τό Γερμανικό Στρατό. Μιά άπ'αύτές τήν ύπέγραψε καί ή αντιφασιστική Γερμανική όμάδα Θεσσαλονίκης.

Ταυτόχρονα αρχίσαμε από τά μέσα του Σεπτέμβρη νά ανταλλάζουμε σκέψεις γιά τή διαπαιδαγώγηση τών αιχμαλώτων, γιά τίς αντιλήψεις τής οργάνωσης πάνω στό ζήτημα αύτό, πού ταυτιζόταν απόλυτα μέ τίς δικές του. Ετοιμάσαμε μάλιστα καί σχετική δουλειά. Ακόμη ό πυρήνας τών αντιφασιστών συνδέθηκε στά μέσα του Σεπτέμβρη μέ τό Γερμανικό Κομμιτάτον τής Μόσχας Α.Κ.Φ.Δ. ραδιοτηλεγραφικώς.
Ό αντιφασιστικός πυρήνας καί ιδιαίτερα ό ταγματάρχης βοήθησε ξεχωριστά τόν αγώνα μας τίς 20 τελευταίες μέρες, όταν πιά ή Θεσσαλονίκη, χαρακτηρίστηκε σάν ζώνη επιχειρήσεων καί ορίστηκε ενας Kampfkommandant πού ανέλαβε ύπεύθυνα τήν τήρηση τής τάξης καί τήν πραγματοποίηση τής έκκένωσης τής πόλης μας από τό Γερμανικό Στρατό.
Η πόλη κατά τό σχετικό σχέδιο είχε διαιρεθή σέ οκτώ διαμερίσματα καί ένα άπ' αύτά διοικούσε ό Δρ. "Εκκερτ (από τόν Λ. Πύργο ως τήν οδό Εύζώνων μέ τή ναυτική βάση μαζύ). Μάλιστα σέ περίπτωση αιφνιδιασμού καί πολιορκίας είχε συμφωνηθή υστέρα άπό εικονική μικρή αντίσταση νά μας παραδώση τό τμήμα του, πράγμα πού θά μας ευκόλυνε νά χωρίσουμε τήν πόλη σέ δυό κι έτσι νά παραλύσουμε τήν αντίσταση τών Γερμανών. Ωστόσο τό σχέδιο αυτό τών Γερμανών αντιφασιστών δέν εφαρμόστηκε, γιατί ή έκκένωση τής Θεσσαλονίκης έγινε τμηματικά καί κανονικά.
Τίς 20 τελευταίες μέρες είχαμε πολλές φορές δυό καί τρεις φορές τή μέρα επαφή.

 

Σκίτσα του Μεγαλίδη από το ΓΑ του ΕΛΑΣ με μέλη της αντιφασιστικής επιτροπής AKFD

Μάς πληροφορούσε άκριβώς γιά τίς τελευταίες κινήσεις τους καί μάλιστα μας έδωσε πρίν 4 μέρες τό σχέδιο τής εκκενώσεως πού επιβεβαιώθηκε μέ μαθηματική ακρίβεια άπό τά πράγματα. Τήν τελευταία εβδομάδα έβγαλε μέσα σέ λίγες ώρες 7 έλασίτες, πού πιάστηκαν οπλισμένοι οί περισσότεροι άπό τή Γερμανική φρουρά του Γεντή-Κουλέ, άπό τό στρατόπεδο μέ δραστικό καί άμεσο διάβημα στόν Kampfkommandant.
Τήν παραμονή τής κατάληψης τής πόλης δηλ. τήν Κυριακή στίς 29 'Οκτώβρη ένα απόσπασμα του ΕΛΑΣ μαζύ μέ άνδρες τής 'Εθν. Πολιτοφυλακής συνώδευσε τήν αντιφασιστική ομάδα στήν επάνω πόλη καί άπ' εκεί την ίδια νύχτα στό Χορτιάτη.
Τήν άλλη μέρα κατέβηκαν στή λεύτερη πόλη μαζύ μέ τούς αντάρτες μας. Ας σημειωθή άκόμη πώς ό ταγματάρχης έκρυψε καί παρέδωσε στόν ΕΛΑΣ μερικές εκατοντάδες χειροβομβίδες Γερμανικές, καθώς καί φυσίγγια, αρκετές χιλιάδες. Τά πυρομαχικά τά παρέλαβε ένα δεύτερο άπόσπασμα άπό τό σπίτι του μόλις έφυγε ό ίδιος γιά τήν επάνω πόλη. 'Ακόμη φύλαξε άκέραιο τό Μετεωρολογικό του Σταθμό καί τόν παρέδωσε στό Πανεπιστήμιο μαζύ μέ τίς τρίχρονες επιστημονικές του παρατηρήσεις, παρά τή ρητή διαταγή πού είχε νά τόν καταστρέψη.

Ή δράση του Δρ. Εκκερτ ήταν σ' όλο τό διάστημα τής εδώ παραμονής του απόλυτα φιλελληνική. Ιδιαίτερα σημειώνουμε τήν έπιστημονική συμβολή του μέ τίς 10 περίπου έργασίες μέ λαογραφική ύλη, πού δημοσίευσε μαζύ μέ τόν κ. Φορμόζη, καί πού κοντά στά άλλα είναι καί σάν μιά φωνή διαμαρτυρίας γιά τήν Ελληνικότητα τής Μακεδονίας σέ εποχή πού ή Βουλγαρική προπαγάνδα οργίαζε στην Ελληνικήν Μακεδονία.
Τή δουλειά γιά τήν οργάνωση καί διαπαιδαγώγηση τών αιχμαλώτων (Γερμανών), πού είχαμε σταματήση πρίν 20 μέρες, τή ξαναρχίσαμε, άμέσως μετά τήν απελευθέρωση.
Τό προσωρινό πλάνο περιλαμβάνει ώσπου νά μάς έρθουν άπό τό Γερμανικό Κομμιτάτο τής Μόσχας οδηγίες καί σχετικό έντυπο ύλικό, πού ζητήσαμε ραδιοτηλεγραφικώς πρίν 5 μέρες, τά παρακάτω σημεία:

1) Καταγραφή καί έξέταση τών αιχμαλώτων. Χωρισμός τους σέ 3 κατηγορίες,
α) μέ σοσιαλιστικό προσανατολισμό, παληούς επαναστάτες, αριστερούς αγωνιστές.
β) Αντιχιτλερικούς γενικά, χωρίς πολιτικό προσανατολισμό.
γ) Χιτλερικούς, φασίστες, παραπλανημένους άπό τή προπαγάνδα του Goebels.

2) Διαλογή τών καλυτέρων στοιχείων, οργάνωση του στρατοπέδου Γερμανών αιχμαλώτων, χρησιμοποίηση τών αιχμαλώτων σέ διάφορες έργασίες άνάλογα μέ τήν είδικότητά τους.

3) Εκδοση 15ήμερου περιοδικού, οργάνου τής 'Ελληνικής αντιφασιστικής όμάδας στήν 'Ελλάδα («Das freie Deutschland»). Τό περιοδικό είναι οκτασέλιδο πολυγραφημένο μέ ύλη διαφωτιστική. Εχει λογοκριθή καί άπό τόν συναγωνιστή Επιτελάρχη Λαγγουράνη καί από τόν Περικλή τής «Λαϊκής Φωνής» καί είναι έτοιμο γιά εκτύπωση.

4) Ό ιδιος έχει προτείνει πρίν 10 μέρες στή Μεραρχία νά άναδιοργανώση τόν Μετεωρολογικό Σταθμόν του καί νά τόν θέσει στή διάθεση τής Ο.Μ.Μ. Θά ήθελε νά χαρακτηρισθούν σάν εθελοντές στόν ΕΛΑΣ οί 4 Γερμανοί του Μετεωρολογι¬κού σταθμού. Γιά τό ζήτημα αύτό ή Ομάδα Μεραρχιών επιφυλάχτηκε νά απαντήση.

5) Είχε προτείνει ακόμη νά χρησιμοποιήση τά πορίσματα τής πείρας του γιά τήν 'Ελληνική Επιστήμη καί τή μόρφωση φοιτητών πού θά παρακολουθούσαν μαθήματα Μετεωρολογίας κοντά του.

Η προσωπική μας αντίληψη από τά 2 χρόνια τής γνωριμίας μας είναι γιά τό φίλο Ταγματάρχη Δρ. Εκκερτ από κάθε άποψη ικανοποιητική. Πρόκειται γιά ένα εξαιρετικό άνθρωπο μέ μόρφωση γερή, συναισθηματικό μάλλον, ανίκανο νά κάνη κακό, μέ πολιτικά ενδιαφέροντα ανάλογα μέ τή γραμμή του ΕΑΜ, μέ όρεξη γιά πολιτική δράση στή μεταπολεμική Γερμανία.
Τέτοιοι άνθρωποι θά χρειασθούν χωρίς άλλο γιά τήν μελλοντική εξυγίανση καί τήν πνευματική συνεργασία τών Λαών τής Εύρώπης.

Ο Σύνδεσμος μέ τούς Γερμανούς αντιφασίστες
Υπογραφή ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΣ

Περιοδικό « Εθνική Αντίσταση», Συλλογή Ενατη, Δεκέμβρης 1966, σ. 924-926

'Επιστολή τής Γερμανικής Αντιφασιστικής μαχητικής Ενωσης Τμήμα Θεσ/νίκης
Πρός τήν Ο.Μ.Μ. Θεσ/νίκη 24-1-44

Τό Φθινόπωρο του 1941 ιδρύθηκε στή Θεσ/νίκη μιά παράνομη οργάνωση γερμανών αξιωματικών καί στρατιωτικών «ό Γερμ. άντιφασιστικός μαχητικός σύνδεσμος», πού περίλαβε μέλη όλων τών άντιεθνικοσοσιαλιστικών κομμάτων. Ιδρυτής καί καθοδηγητής ήταν ό ταγ/ρχης (κυβερν. σύμβουλος) Δρ. Γεώργιος Εκκερτ, παλιός άρχηγός τής σοσιαλιστικής νεολαίας και φοιτητικής νεολαίας, πού έδρασε χωρίς διακοπή άπό τό 1933 σέ παράνομες ομάδες σάν καθοδηγητής. Ο Γερμ. αντιφασιστικός σύνδεσμος ασχολήθηκε στή Θεσ/νίκη μέ τήν πολιτική διαπαιδαγώγηση τών μελών του καί τήν προπαγάνδα μέσα στό στρατό. Προσπάθησε παράλληλα νά μαλακώσει τή σκληρότητα τής κατοχής γιά τόν πληθυσμό. Ετσι έγινε τό χειμώνα τής πείνας 1941/42 μιά οργάνωση βοήθειας γιά τούς Έλληνες πρόσφυγες άπό τή Θράκη, αργότερα ελευθερώθηκε σημαντικός αριθμός πολιτικών κρατουμένων, χωριά σώθηκαν άπό πυρπόληση κι' ακόμα λύθηκαν παρόμοια ανθρωπιστικά ζητήματα.

Η οργάνωση είχε άπό τήν αρχή σύνδεση μέ μεμονωμένους Έλληνες αντιφασίστες. Στά 1943 μπόρεσε νά πάρει έπαφή μέ κατώτερους ύπεύθυνους τού ΕΑΜ. Τό θέρος τού 1944 κατορθώθηκε απευθείας επαφή μέ μιά ευτυχή σύμπτωση μέ τήν καθοδήγηση του ΕΑΜ. Απ' αυτή τή στιγμή κρατήθηκε σχεδόν καθημερινή επικοινωνία, πού είχε σάν αποτέλεσμα μιά στενή καί καρποφόρα συνεργασία.

Μετά τήν αποχώρηση τών Γερμανών έμειναν μερικά μέλη του μαχητικού συνδέσμου στή Θεσσαλονίκη, όπου καί σχημάτισαν τήν αναγνωρισμένη έπιτροπή «'Ελεύθερη Γερμανία» άπό τόν ανώτερο διοικητή του ΕΛΑΣ, ύπό τήν καθοδήγηση του Εκκερτ. Γιά τήν ώρα αριθμεί ό στενότερος κύκλος πού λογαριάζεται σάν τμήμα του ΕΛΑΣ, 12 εκλεχτά μέλη καί κοντά σ' αυτούς υπάρχει καί αριθμός άλλων γερμανών πού δέν μπορεί άκόμη νά καθοριστεί άκριβώς καί πού μόλις εξακριβωθεί ή πολιτική τοποθέτησή τους πρόκειται νά συμπεριληφθούν σ'αύτόν.

Η έπιτροπή συνεδριάζει σέ τακτικές βραδυνές συσκέψεις, έκδίδει μιά μικρή εφημερίδα «Ή 'Ελεύθερη Γερμανία» καί άφοσιώνεται μέ κάθε τρόπο στήν διαπαιδαγώγηση τών γερμανών πάνω σέ δημοκρατική καί σοσιαλιστική βάση. Κοντά σ' αύτά συγγράφονται θεωρητικές έργασίες καί τήν άντιπολίτευση, τό πρόγραμμα τής ανοικοδόμησης κλπ. Ετσι συγγράφει π.χ. ένας στρ. γιατρός ένα άρθρο γιά τό Χίτλερ σάν νευρωτικό, ένας άλλος συναγωνιστής συγγράφει μιά ιστορία τών παράνομων οργανώσεων κλπ. 'Έχει προταθεί νά συγκεντρωθούν όλοι οί γερμανοί, ιδιαίτερα όσοι βρίσκονται σκόρπιοι στή Θεσσαλονίκη σ' ένα γερμανικό εργατικό τάγμα.

Κοντά στήν πολιτική εργασία εργάζονται οί γερμανοί επαγγελματικά. Ό στρατιωτικός γιατρός καί τό υγειονομικό προσωπικό εργάζονται σ' ένα στρατιωτικό νοσοκομείο του ΕΛΑΣ. Οί μετεωρολόγοι ίδρυσαν ένα «γραφείο μετεωρολογικών μελετών». Συγγράφουν εκθέσεις μετεωρολογικής πείρας άπό τίς όποιες μπόρεσαν νά υποβάλουν ως τώρα δύο. Ενας ζωγράφος θά χρησιμοποιηθεί γιά σκοπούς προπαγάνδας, ένας λαογράφος έργάζεται γιά τή λαογραφία καί τήν κοινωνιολογία τής Μακεδονίας. Ακόμη προβλέπεται καί ή χρησιμοποίηση τών υπολοίπων μελών σέ άλλες ειδικές υπηρεσίες.

(άκριβές άντίγραφο)
'Ακριβής μετάφραση ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΣ

Περιοδικό « Εθνική Αντίσταση», Συλλογή Ενάτη, Δεκέμβρης 1966, σ. 929

Αφορά: Πρόβλημα Γερμανών αυτομόλων καί αιχμαλώτων».

Η Γερμανική αντιφασιστική Επιτροπή Μακεδονίας μέ καθοδηγητή τόν συναγωνιστή Ταγματάρχη Δρα Γεώργιο Έκκερτ (Dr Georg Eckert) αναγνωρισμένη από τήν Ομάδα Μεραρχιών Μακεδονίας σάν τμήμα τής Κεντρικής Γερμανικής άντιφασιστικής Επιτροπής τής Μόσχας «ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΓΕΡΜΑ¬ΝΙΑ», έχει νά κάνει στήν ‘Ομάδα Μεραρχιών Μακεδονίας τίς παρακάτω προτάσεις σχετικά μέ τό πρόβλημα τών Γερμανών αύτομόλων καί αιχμαλώτων καί νά παρακαλέσει τήν Ο.Μ.Μ., νά διατάξη, ό,τι ήθελε έγκρίνει.

Οταν πρίν 31/2 μήνες μέ εντολή τής οργανώσεως πήρα επαφή μέ τόν ταγματάρχη Εκκερτ (Eckert) καί οργάνωσα τή Γερμανική αντιφασιστική όμάδα είχα μαζύ καί τήν έγκρισή της γιά ένα πλάνο πολιτικής δουλειάς μέ βάση τήν ΕΑΜική πολιτική γραμμή. Οί Γερμανοί αντιφασίστες τής ομάδας άναγνωρίστηκαν από τήν αρχήν σάν συναγωνιστές σ’ όλη τή γραμμή καί τούς δόθηκαν επίσημες διαβεβαιώσεις, πώς ή θέση τους θά ήταν διαφορετική από τή θέση τών κοινών αιχμαλώτων πολέμου, πώς θά λογαριαζόταν σάν εθελοντές στόν ΕΛΑΣ ακόμη τούς είχαμε ύποσχεθή πώς θά τούς διευκολύναμε μέ όλα τά δυνατά μέσα στήν πολιτικήν τους δουλειά μέσα στούς αιχμαλώτους. Η αντιφασιστική ομάδα μάλιστα είχε ετοιμάσει από τότε σέ συνεργασία μαζύ μου καί μέ τήν έγκριση τής έφεδρικής Μεραρχίας Θεσσαλονίκης ένα πλάνο διαπαιδαγώγησης τών Γερμανών αιχμαλώτων, πού αργότερα έγινε δεκτό από τήν XI Μεραρχία.

Σύμφωνα μέ τό σχέδιο αυτό θά οργανώναμε πρώτα τούς Γερμανούς πού θά ήταν στήν διάθεση του ΕΛΑΣ καί θά τούς χωρίζαμε σέ τρεις κατηγορίας,
α) Τούς άδιόρθωτους Χιτλερικούς,
β) Τούς άντιχιτλερικούς, αδιάφορους πολιτικά αλλά ηθικά χρήσιμα στοιχεία καί
γ) τούς γνωστούς αντιφασίστες καί συναγωνιστές αυτομόλους.

Μέ τή βοήθεια κυρίως τής γ’ κατηγορίας θά φροντίζαμε νά καθοδηγήσουμε καί νά διαπαιδαγωγήσουμε μέ διαφορετικό, βέβαια τρόπο τούς αιχμαλώτους τών δύο άλλων κατηγοριών.
Το δεύτερο μέρος του σχεδίου μας αναφερόταν στήν παραγωγικήν χρησιμοποίησίν τους στήν ανοικοδόμηση τής χώρας μας καί ειδικώτερα στήν έπανόρθωση τών καταστροφών, πού έκαναν στή χώρα μας οί συμπατριώτες τους φασίστες.

Δυστυχώς ή αντιφασιστική Επιτροπή μ’ όλη τή θερμή θέλησή της νά δουλέψη έλεύθερα πιά στόν τομέα της, συνάντησε, όπως είναι γνωστό, ύστερα από τόν έρχομό τών συμμάχων, δικαιολογημένα ίσως στήν αρχή, μεγάλα έμπόδια, πού πάνε νά κάνουν τό έργο της προβληματικό. Ετσι δέν τής έπιτράπηκε άκόμη νά έρθη σέ επαφή μέ τούς κρατουμένους στό στρατόπεδο Π. Μελά, όπου μάλιστα βρίσκονται κλεισμένοι σ’ ένα σταύλο καί αρκετοί άπό τούς συναγωνιστές Γερμανούς αύτομόλους του βουνού, όπως πληροφορηθήκαμε, παραμελημένοι καί σέ άξιοδάκρυτη κατάσταση άπό άποψη οργάνωσης.

Εχοντας σαφή επίγνωση όλων τών δυσκολιών, πού δημιουργήθηκαν στόν τομέα αύτόν ύστερα άπό τήν άφιξη τών συμμάχων, ή Γερμανική άντιφασιστική όμάδα, προτείνει καί θέτει ύπό τήν έγκριση τής Ο.Μ.Μ. τά παρακάτω:
1) Νά ένδιαφερθεΐ ή Ο.Μ.Μ. γιά τούς Γερμανούς αιχμαλώτους παίρνοντας καί όλα τά πρακτικά μέτρα γιά τήν έξασφάλιση τής παραμονής τους στήν Ελλάδα. Οχι τόσο γιά λόγους εγωιστικούς, όσο γιά ούσιαστικούς. Γιατί βέβαια άντί νά μεταφερθούν οί άνθρωπόι αύτοί στήν Ν. ‘Αφρική ή στήν Αύστραλία θά ήταν προτιμώτερον νά μείνουν στήν Ελλάδα γιά νά επανορθώσουν τίς ζημίες πού έκαναν οι συμπατριώτες τους φασίστες.
2) Γιά νά άποκλεισθή κάθε άντίρρηση ή ένδοιασμός άπό τούς συμμάχους γιά άσφάλεια ή τυχόν κατασκοπεία κλπ. Νά συγκεντρωθούν οί αιχμάλωτοι καί οί αύτόμολοι σέ μέρος πού νά βρίσκεται έξω άπό τίς στρατιωτικές ζώνες, όπου κινούνται συμμαχικά στρατεύματα. Κατάλληλη θά ήταν ίσως ή περιοχή τής Δυτικής Μακεδονίας, πού πέφτει έξω άπό τόν άξονα τής κίνησης τών στρατευμάτων.
3) Νά οργανωθούν σέ τμήματα κατά ειδικότητες, μέ γερμανούς ύπαξιωματικούς δοκιμασμένους άντιφασίστες καί μέ διοικητές Ελληνες άξ/κούς.
4) Νά χρησιμοποιηθούν άμέσως σέ παραγωγικές έργασίες καί προπάντων γιά τήν άνοικοδόμηση τών έργων, πού κατάστρεψε ό Χιτλεροφασισμός φεύγοντας. Μέ σχετική διαφωτιστική προπαγάνδα καί μέ τήν εύεργετική έπίδραση τής δημιουργικής καί δικαιολογημένης έργασίας, ή άντιφασιστική έπιτροπή πιστεύει, πώς έτσι θά μπορούσε νά άναμορφώση τό πολύμορφο άνθρώπινο ύλικό καί έτσι νά δημιουργήση άξια στελέχη καί ήθικούς άνθρώπους, χρήσιμους γιά τήν μελλοντική άντιφασιστική κοινωνία στή Γερμανία.

Οί άντιφασίστες είναι πρόθυμοι νά έργαστούν μ’ όλη τους τήν καρδιά καί νά βοηθήσουν μέ τίς άτομικές ίκανότητές τους γιά τήν άνοικοδόμηση τής χώρας μας. ‘Αλλά τέτοιους έργάτες χρειάζεται καί ή πολύπαθη χώρα μας. Μπορούν νά χρησιμοποιηθούν παντού, γιατί άνάμεσά τους θά βρούμε καί τόν ειδικό έπιστήμονα καί τόν ειδικευμένο έργάτη ή άγρότη. Οπως έχω πληροφορηθή στό Στρατόπεδο Παύλου Μελά βρίσκεται άκόμη καί ειδικευμένος τσομπάνος, σπου¬δαγμένος σέ ειδική σχολή, πρόθυμος νά βοηθήση στόν τομέα αύτόν τής άνοικοδόμησης. Σάν τυπικό παράδειγμα πάλι γιά τήν προθυμία τών άντιφασιστών μπορεί νά άποτελέση ή προσφορά τής ίδιας άντιφασιστικής ομάδας, πού είναι πρόθυμη νά όργανώση τούς Μετεωρολογικούς σταθμούς τής Ελλάδας, έκπληρώνοντας έτσι καί θερμό πόθο του καθηγητή τού Πανεπιστημίου μας. Κ. Κυριαζόπουλου, πού είχε παρακαλέσει πρίν ένα χρόνο τόν Δρα Έκκερτ μόλις γινότανε ειρήνη νά άναλάμβανε τήν άναδιοργάνωση όλων τών σταθμών τής Ελλάδας. Ή δουλιά αύτή θά μπορούσε νά γίνη τώρα καί μάλιστα χωρίς κανένα έξοδο, μιά κι’ ό συν. Εκκερτ προφύλαξε καί έθεσε τό Μετεωρολογικό του σταθμό άθικτο στή διάθεση τής Ο.Μ.Μ. κι άκόμη, γιατί τώρα έχει μαζύ του καί τούς καλύτερους μετερεωλόγους συνεργάτες του.
Ιδιαίτερα ένδιαφέρεται ό Δρ. Εκκερτ γιά τήν πολιτικήν δουλιά στούς αιχμαλώτους. Κοντά στά άλλα έχει έτοιμο καί τό οκτασέλιδο δακτυλογραφημένο περιοδικό τής άντιφασιστικής ομάδας, λογοκριμένο καί έτοιμο γιά νά πολυγραφηθή σέ 200 αντίγραφα. Παρακαλεί τόν Ο.Μ.Μ. νά του διαθέση τίς σχετικές μεμβράνες — τά ύπόλοιπα ύλικά βρέθηκαν —.

Ακόμη παρακαλεί τήν Ο.Μ.Μ. νά του διαθέση ένα μικρό γραφείο στό χώρο του καταστήματος τής Ο.Μ.Μ. πού θά τό έπιπλώση μέ τά έπιπλα του Μετεωρολο¬γικού Σταθμού κι όπου θά έργάζεται κανονικά τίς καθωρισμένες ώρες πάνω στό πλάνο τής δουλιάς της ή αντιφασιστική όμάδα, κάτω από τήν άμεση σκέψη καί έπαφή τής Ο.Μ.Μ. καί σάν πραγματικό τμήμα της.

Ο Σύνδεσμος τής Ο.Μ.Μ. καί Γερμανικής ‘Αντιφασιστικής ‘Ομάδας
Υπογραφή ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΣ

Περιοδικό « Εθνική Αντίσταση», Συλλογή Ενατη, Δεκέμβρης 1966, σ. 926

'Επιστολή τής Επιτροπής «Ελεύθερη Γερμανία»
Θεσ/νίκη 28-11-44
Πρός τήν Ο.Μ.Μ.
'Αφορά: Πολιτική έξέταση τών Γερμανών.

Μέχρι σήμερα έξετάστηκαν προσεχτικά γιά τόν πολιτικό προσανατολισμό συνολικά 30 Γερμανοί, άπ' αύτούς 12 μέλη του άντιφασιστικού μαχητικού ομίλου. Κατά τήν έξέταση αύτή άποδείχτηκε ολοφάνερα ότι πρέπει νά χωριστούν άνάμεσά τους καθαρά δυό ομάδες: Οι αντιφασίστες καί οί χωρίς πολιτικό προσανατολισμό λιποτάχτες.
Στούς τελευταίους μπορεί κανείς νά ξεχωρίσει πάλι άνθρώπους κατώτερης άξίας καί άνθρώπους πού μπορούν νά γίνουν καλύτεροι καί νά διαπαιδαγωγηθούν.

Συνολικά οί άνθρωποι πού ρωτήθηκαν μπορούν νά καταταχθούν πολιτικά στίς παρακάτω κατηγορίας:
Κομμουνιστές 3
Σοσιαλδημοκράτες 8 (άπ'αύτούς 3 ταπεινού ποιου)
Δημοκράτες 5
Καθολικού κόμματος 2
Χωρίς πολιτικό προσανατολισμό 10 (άπ' αύτούς τουλάχιστον 5 κατώτερου ποιου)

Απ' αύτούς 18 προσήλθαν στόν ΕΛΑΣ τόν Οκτώβρη τού 1944.
11 είχαν έπαφή πρωτύτερα μέ γερμανούς ή έλληνες άντιφασίστες.
3 παντρεύτηκαν μέ ελληνίδες,
4 άρραβωνιάστηκαν μέ ελληνίδες, σέ διάφορες περιπτώσεις άναμένονται παιδιά ή άκόμα ήλθαν κιόλας στόν κόσμο. Μερικοί άπ' αύτούς σκοπεύουν νά ζητήσουν τήν έλληνικήν ιθαγένεια. Στήν περίπτωση αύτών τών τελευταίων πρόκειται γιά έσωτερικά άδύνατους άνθρώπους πού έλπίζουν μ' αύτό τόν τρόπο νά γλυτώσουν άπό τίς συνέπειες τού πολέμου στή Γερμανία. Τούς έγινε ύπόδειξη άπό μέρους μας γιά τό καθήκον πού έχουν καί γιά τό άδύνατο νά άποκτήσουν τήν ελληνική ιθαγένεια μέ έναν άπλό γάμο.

Από τούς συνολικά 30 γερμανούς πού ρωτήθηκαν άνήκουν 12 στήν άντιφασιστική όμάδα. Από τούς ύπόλοιπους 18 οί 8 δέν μπορούν γιά τήν ώρα νά γίνουν δεκτοί. Από τούς 10 ύπόλοιπους μπορούν νά γίνουν δεκτοί άμέσως οί 3 κομμουνιστές οί ύπόλοιποι 7 ύστερα άπό συστηματική διαπαιδαγώγηση καί έπίδειξη εργασίας. Ή μαχητική όμάδα έχει έξ άλλου τό σκοπό νά μπει αύστηρό μέτρο γιά τήν εισαγωγή τους. Προτιμούνται άνθρωποι πού άποδείχνουν τά άντιφασιστικά τους φρονήματα (ότι ήταν μέλη στά άριστερά κόμματα πρίν άπό τό 1933, πολιτικά τιμωρημένοι, μετά τό 1933, παράνομη δράση, μακροχρόνια συνεργασία μέ τόν ΕΛΑΣ κλπ.). Κοντά σ' αύτά όμως πρέπει νά πρόκειται γιά άνθρώπους μέ χαρακτήρα καί ήθικά προσόντα άδιαμφισβήτητα, οί όποιοι είναι πρόθυμοι νά εργασθούν καί νά προσφέρουν θυσίες καί έχουν τή σταθερή άπόφαση νά ξαναοικοδομήσουν μιά άντιφασιστική Γερμανία. Τεμπέληδες, δειλοί, ήθικά ξεπεσμένες ύπάρξεις μπορούν νά βλάψουν μόνο τήν ύπόληψη τής οργάνωσης καί τόν γερμανικό άντιφασιστικό άγώνα καί νά φέρουν δυσπιστία τής ελληνικής δημόσιας γνώμης.
Μιά τέτοια θλιβερή περίπτωση παρουσιάζει ό τρόπος τής ένέργειας τού στρατιώτη ό όποιος συνεχώς έλεγε ψέμματα στήν οργάνωση, έδωκε ψεύτικα στοιχεία γιά τό πρόσωπο του κλπ. κι όλα αύτά γιά νά μήν ύπηρετήσει στόν γαλλικό στρατό. Οταν τόν κάλεσαν νά λογοδοτήσει, προτίμησε νά έγκαταλείψει τήν όμάδα κρυφά γιά νά πάει στούς Άγγλους.
Ομοια καί γιά τούς άλλους 8 πού άπορρίφθηκαν πρόκειται γιά άχρηστο καί χωρίς κοινωνική συνείδηση άνθρώπινο ύλικό. Επειδή αύτοχαρακτηρίζονται σάν άνθρωποι χωρίς πολιτική συνείδηση πρέπει νά λογαριαστούν σάν κοινοί λιποτάχτες πού μπορούν νά περιληφθούν μόνο ύστερα άπό μακρόχρονη έξέταση στίς τάξεις τών έντιμων μαχητικών άντιφασιστών καί προπάντων γιατί ένα μέρος άπ' αύτούς θά ήταν πρίν 2 χρόνια άκόμη καλοί έθνικοσοσιαλιστές.

(άκριβές άντίγραφο)
άκριβής μετάφραση ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΣ

Περιοδικό « 'Εθνικής Αντίσταση», Συλλογή Ενάτη, Δεκέμβρης 1966, σ. 929

ΝΥΚΤΕΡΙΝΑ ΝΕΑ 1-1-1945
Εβδομαδιάτικη αναφορά άπό 24 ώς τίς 30.12.44 της αντιφασιστικής Γερμανικής Επιτροπής

Αντιφασιστική Επιτροπή: Συνέχιση του έράνου γιά τό λόχο καί τούς αιχμαλώτους.
Οργάνωση ενός κύκλου βοηθών γιά τήν ύποστήριξη τών αιχμαλώτων πολέμου.
Περίθαλψη τών άσθενών του νοσοκομείου.
Σύνταξη έκθέσεων γιά τόν αντιφασιστικό αγώνα στή Γερμανία.
Καθημερινός έφοδιασμός τών Γερμανών με τά νέα τής ήμέρας.
Ελεγχος καί αποστολή του ταχυδρομείου αιχμαλώτων - 200 γράμματα.

I Λόχος: 39 άνδρες στή Νεάπολη γιά τήν κατασκευή τής γέφυρας. Οί ύπόλοιποι του λόχου στούς στρατώνες πεζικού.
II Λόχος: Χώρος στρατώνων πεζικού. Στίς 24 διοργάνωσαν οί δύο λόχοι κοινή Χριστουγεννιάτικη γιορτή. 'Ομιλία του σ. Χάνς καί του καπετάνιου Κώστα Μαύρου. Τήν εβδομάδα έκαναν καί οί δυό λόχοι τή συνηθισμένη έργασία τους καί έβγαλαν σκοπούς. Κοντά σ' αύτά ζωγράφισαν πλακάτ γιά τόν ΕΛΑΣ καί τό ΚΚΕ. Πήραν μέρος στό μάθημα τής άγγλικής γλώσσας.
Πολυάριθμες αρρώστιες άπό κρυολογήματα.

Τμήμα αιχμαλώτων:
Στίς 24 Χριστουγεννιάτικη γιορτή.
Στίς 26. μάθημα άγγλικής (Σίμων)
27. διάλεξη γιά τήν πολιτική κατάσταση (Δρ. Εκκερτ)
28. Αγγλική γλώσσα (Σίμων) απογευματινή ώρα γιά διάβασμα (Σκίμπε)
29. Φυσιογνωστική συζήτηση (Δρ. Κρέμερ)
30. Αγγλική γλώσσα (Σίμων).

Τμήμα νοσοκομείου ΕΛΑΣ: Τό προσωπικό απασχολείται μέ τούς εξής ύπεύθυνους: 1 φαρμακοποιός, 1 μασέρ, 1 μάγειρας, 1 θερμαστής.

Τμήμα Αύγούστου: Πολιτική διαπαιδαγώγηση.

(ακριβές άντίγραφο)

Περιοδικό « Εθνική Αντίσταση», Συλλογή Ενάτη, Δεκέμβρης 1966, σ. 930

ΕΛΑΣ
ΓΕΝΙΚΟ ΣΡΑΤΗΓΕΙΟ
ΕΠΙΤΕΛ - ΓΡΑΦ.ΙΙ και Ι
Αριθ. Ε.Π. 8282
Πρώτην Μεραρχίαν

Εχορηγήσαμε σήμερον Φ.Π. διά την έδραν σας εις τον γερμανόν αυτόμολον συν. Γκέρχαρτ Ράινχαρτ, μέλος της Κ.Ε. Γερμανών Στρατιωτών «Ελευθέρα Γερμανία» παρά τω Γ.Σ. του ΕΛΑΣ.
Ούτος είναι εξουσιοδοτημένος παρά του Γ.Σ. να έλθη εις επαφήν μετά των παρ`υμών χρησιμοποιουμένων δια προπαγάνδαν αυτομόλων γερμανών Γκάιρτνερ και Κλόουζε και να μελετήση:
1ο Την οργάνωσιν της παρ`αυτών, υπό την υμετέραν καθοδήγησιν, διενεργουμένης προπαγάνδας μεταξύ των γερμανών στρατιωτών επί σκοπώ προσελεύσεως και άλλων αυτομόλων.
2ο Να βολιδοσκοπήση ποίος εκ των δύο είναι κατάλληλος και δέχεται να μετάσχη ως μέλος της παρ`ημίν Κ.Ε. γερμανών στρατιωτών, παραμένων πάντοτε εις την έδραν σας προς συνέχισιν της ανατεθείσης εις αυτόν εργασίας.
3ο Να αναπτύξη εις αυτούς το παρά της ενταύθα Επιτροπής καταρτισθέν πρόγραμμα εργασίας προς συντονισμόν της προπαγάνδας κατά τρόπον ενιαίον.

Σ.Δ. Γεν. Στρατηγείου 3-9-44
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΣΑΡΑΦΗΣ
Υποστράτηγος

Ακριβές αντίγραφον
Το Γραφείο
Κοινοποιήσις
ΙΙ, Ι Γραφεία Γ.Σ.

 Εθνική Αντίσταση - ΔΣΕ