13/06/1381
Οι εξεγερμένοι χωρικοί της Αγγλίας μπαίνουν στο Λονδίνο και επιτίθενται σε κτίρια και αξιωματούχους του βασιλιά. Οι εξεγερμένοι απαιτούσαν την κατάργηση της δουλοπαροικίας και την ελάττωση των φόρων. Εναντίον τους κινητοποιήθηκε ο στρατός, ο οποίος και τελικά κατάφερε να συντρίψει την εξέγερση. Πάνω από 1.500 χωρικοί εκτελέστηκαν ως αντίποινα τις εβδομάδες που ακολούθησαν.
13/06/1773
Γεννιέται ο Τόμας Γιάνγκ. Αγγλος φυσικός, γιατρός και αστρονόμος, θεμελιωτής της κυματικής θεωρίας του φωτός.
13/06/1825
Ο Γιάννης Μακρυγιάννης σταματά τον Ιμπραήμ στους Μύλους, στο δρόμο από την Τρίπολη στο Ναύπλιο. Είναι η πρώτη νίκη των επαναστατημένων Ελλήνων κατά του αιγυπτιακού εκστρατευτικού σώματος.
13/06/1831
Γεννιέται ο Σκοτσέζος φυσικός Τζέιμς Κλερκ Μάξγουελ, ο οποίος διατύπωσε τους βασικούς νόμους της ηλεκτρομαγνητικής.
13/06/1863
Η Βρετανία, η Γαλλία, η Ρωσία και η Δανία υπογράφουν συνθήκη με την οποία ο Δανός πρίγκιπας Βίλχελμ ορίζεται βασιλιάς της Ελλάδας (Γεώργιος Α’). Στην εν λόγω συνθήκη προβλέπεται και η ενσωμάτωση των Ιόνιων Νησιών με την Ελλάδα.
13/06/1878
Αρχίζει το Συνέδριο του Βερολίνου, που διήρκησε ένα μήνα, με αντικείμενο το μέλλον της Βαλκανικής. Σε αυτό αντιπροσωπευόταν η Ρωσία, η Αγγλία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Αυστροουγγαρία, η Ιταλία, η Τουρκία, το Ιράν και τα βαλκανικά κράτη (ως παρατηρητές).
Μετά από έντονο διπλωματικό αγώνα υπογράφτηκε στις 13 Ιούλη 1878 η Συνθήκη του Βερολίνου. Με τη συνθήκη αυτή, η Αγγλία και η Αυστροουγγαρία, με την υποστήριξη της Γερμανίας, πέτυχαν να τροποποιήσουν σημαντικά τους όρους της προηγούμενης Συνθήκης του Αγίου Στεφάνου, που είχε συναφθεί το Μάρτη του ίδιου έτους στον απόηχο του ρωσοτουρκικού πολέμου και προωθούσε τα ρωσικά συμφέροντα στην περιοχή της Βαλκανικής (συγκρότηση της «Μεγάλης Βουλγαρίας», κ.α.).
Το Συνέδριο αποτέλεσε πεδίο σύγκρουσης των ιμπεριαλιστικών κρατών για το συσχετισμό δύναμης στα Βαλκάνια, σε βάρος πάντοτε των βαλκανικών λαών.
13/06/1917
Γερμανικά αεροπλάνα βομβαρδίζουν το Λονδίνο, με αποτέλεσμα το θάνατο 162 πολιτών. Πρόκειται για την αιματηρότερη αεροπορική επίθεση του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου σε βρετανικό έδαφος.
13/06/1920
Δολοφονείται από ομοεθνή του δημοκράτη - ακτιβιστή στο Παρίσι ο Εσάντ Πασάς, ο οποίος πρόσφατα είχε αυτοανακηρυχθεί βασιλιάς της Αλβανίας.
13/06/1938
Η κυβέρνηση της Γαλλίας κλείνει τα σύνορα με τη Δημοκρατική Ισπανία. Τα γαλλικά σύνορα υπήρξαν για ένα διάστημα μια σημαντική δίοδος της σοβιετικής βοήθειας προς τις δυνάμεις που μάχονταν τον Φράνκο. Ωστόσο, η νέα κυβέρνηση Νταλαντιέ, που μεταξύ άλλων επιθυμούσε την αποκατάσταση των σχέσεων της Γαλλίας με τη Φασιστική Ιταλία, καθώς και την πρόσβαση σε πρώτες ύλες που παράγονταν στις περιοχές όπου κατείχαν οι Φρανκιστές, αποφάσισε να προβεί στο κλείσιμο των συνόρων, συνδράμοντας έτσι σημαντικά στην ήττα της Δημοκρατικής Ισπανίας.
Η κυβέρνηση της Γαλλίας κλείνει τα σύνορα με τη Δημοκρατική Ισπανία
13/06/1943
Το ολοκαύτωμα του Μεσενικόλα
13/06/1944
Πυροδοτούνται οι πρώτοι γερμανικοί πύραυλοι «V-1» εναντίον του Λονδίνου. Συνολικά στη διάρκεια της χρήσης τους (2,5 μήνες) κόστισαν τη ζωή σε 22.892 ανθρώπους.
13/06/1947
Εκτελείτε, ο Δημήτρης Κούκουρας, Κομμουνιστής μόνιμος αξιωματικός - ως το τέλος μαχητής.
13/06/1952
Κοινή δήλωση ΚΚΕ και ΑΚΕ για τη συγκρότηση πανδημοκρατικού μετώπου στην Ελλάδα.
13/06/1956
Η διώρυγα του Σουέζ περνά στην κυριαρχία της Αιγύπτου (έως τότε βρισκόταν υπό τον έλεγχο των Βρετανών, που παρά την παραχώρηση ανεξαρτησίας στην πρώην αποικία τους, είχαν κρατήσει την κυριότητα στη στρατηγικής σημασίας Διώρυγα).
Η απόφαση ωστόσο της Αιγυπτιακής κυβέρνησης να εθνικοποιήσει τη Διώρυγα λίγους μήνες αργότερα προκάλεσε την ιμπεριαλιστική στρατιωτική επέμβαση Βρετανίας, Γαλλίας και Ισραήλ («Κρίση του Σουέζ»)
13/06/1957
Το ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ αποφασίζει την επαναλειτουργία του ραδιοφωνικού σταθμού, με την ονομασία «Φωνή της Αλήθειας».
Αρχικά ο σταθμός εξέπεμπε από την περιοχή Χάλε της Λειψίας στη Γερμανική Λαοκρατική Δημοκρατία, ενώ στη συνέχεια ξεκίνησαν εκπομπές και από το Βουκουρέστι της Ρουμανίας. Η «Φωνή της Αλήθειας» σταμάτησε να εκπέμπει μετά την πτώση της Χούντας το 1974 και τη νόμιμη πλέον δράση του ΚΚΕ στην Ελλάδα.
13/06/1972
Πέθανε, ο Κώστας Νικολακόπουλος.
13/06/1983Το αμερικανικό διαστημόπλοιο «Pioneer 10» («Πρωτοπόρος 10») περνά τον πλανήτη Ποσειδώνα και γίνεται το πρώτο αντικείμενο φτιαγμένο από ανθρώπινο χέρι που φεύγει έξω από το ηλιακό μας σύστημα.
13/06/1986
Πεθαίνει ο Αμερικανός μουσικός της Τζαζ Μπένι Γκούντμαν, ο αποκαλούμενος και «βασιλιάς του σουίνγκ».
13/06/1987
Πεθαίνει η βραβευμένη με Όσκαρ Καλύτερης Ηθοποιού (1985) Τζεραλντίν Πέιτζ.
Κώστας Νικολακόπουλος στο Στρατοδικείο, αφού δήλωσε ότι είναι μέλος του ΚΚΕ, είπε ανάμεσα στα άλλα:
ΑπάντησηΔιαγραφή«Κατορθώσαμε να επιτύχουμε για τους δημ. υπάλληλους σιτηρέσιο. Το 1944, οι αποδοχές των δημόσιων υπάλληλων με τα πενθήμερα έφτασαν τη μια χρυσή λίρα το πενθήμερο. Αυτή η κατάκτηση όμως ήταν αποτέλεσμα σκληρών αγώνων. Επιζήσαμε. Έτσι έζησε ο λαός και φτάσαμε στην απελευθέρωση...»
https://gkagkarin.blogspot.com/2023/06/blog-post_746.html
13 Ιουνίου 1949, ο Κώστας Ξυδέας, μια απο τις ηρωικότερες μορφές του Δημοκρατικού Στράτου, σκοτώνεται σε μάχη στην περιοχή Πηγάδια Μεσσηνίας, περικυκλωμένος από μεικτό απόσπασμα χωροφυλακής, στρατού, ΜΕΑ και Χιτών.
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ ζωή και η ιστορία του Ξυδέα και της οικογένειας του είναι απο τις πιο ενδεικτικές της κτηνωδίας του μοναρχοφασισμού. Γεννήθηκε στη Σαϊδόνα της Μεσσηνιακής Μάνης (1907). Κατά τη περίοδο της φασιστικής δικτατορίας του Μεταξά,υπήρξε μέλος αντιδικτατορικής οργάνωσης υπό τον Κ. Κλαμπατσέα, από τη Σαϊδόνα, που εκτελέστηκε την Πρωτομαγιά του 1944 στην Καισαριανή.
Στον πόλεμο του 40, ο Ξυδέας πολέμησε στην πρώτη γραμμή ως λοχίας πεζικού και τιμήθηκε με παράσημο. Απο το μέτωπο "απέκτησε" χρόνια κρυοπαγήματα που τον ταλαιπωρούσαν σε όλη την ζωή του.
Με την επιστροφή στο χωριό του εντάχθηκε στην "Νέα Φιλική Εταιρεία", πρόδρομο του ΕΑΜ στην περιοχή της Μεσσηνίας. Μετά τη συγχώνευση της Οργάνωσης αυτής με το ΕΑΜ, έγινε μέλος και του ΚΚΕ. Το Χειμώνα του 1942, η Οργάνωση του ΕΑΜ Σαϊδόνας αποφάσισε να συγκροτήσει, με δική της πρωτοβουλία, ένοπλη ομάδα ανταρτών "για να αρχίσει ο ένοπλος αγώνας κατά των κατακτητών και στον Ταΰγετο".
28 Μάρτη 1942, η ηρωική αυτή ομάδα ανταρτών, με επικεφαλής τους Ηλία Νοέα, έφεδρο ανθυπολοχαγό και Κώστα Ξυδέα,χτύπησε ένα ισχυρό στρατιωτικό απόσπασμα Ιταλών καραμπινιέρων στην περιοχή του χωριού Σαϊδόνα και του προξένησε απώλειες σε νεκρούς και τραυματίες.
Είναι μια από τις πρώτες αντιστασιακές πράξεις στη χώρα μας κατά των κατακτητών. Όμως δεν είχε συνέχεια γιατί τελικά επικράτησε η άποψη ότι "οι αντικειμενικές συνθήκες δεν είναι ευνοϊκές..ο πληθυσμός της Πελοποννήσου είναι συντηρητικός, ή ότι ο ένοπλος αγώνας είναι πρόωρος για την Πελοπόννησο!"
Κάτω από την πίεση που άσκησαν πολλοί παράγοντες, υπερίσχυσαν ηττοπαθείς απόψεις και έτσι οι άπειροι αγωνιστές έδωσαν εμπιστοσύνη στις υποσχέσεις για αμνηστία των αρχών κατοχής και παραδόθηκαν. Αμέσως οδηγήθηκαν στις ιταλικές φυλακές Καλαμάτας. Πέρασαν από ιταλικό στρατοδικείο και ο μεν Ηλίας Νοέας καταδικάστηκε σε θάνατο και εκτελέστηκε, ο δε Κ. Ξυδέας και οι άλλοι αντάρτες σε πολυετείς φυλακίσεις.
Σε μια επέτειο, οι Ιταλοί έσβησαν μέρος των ποινών και έτσι ο Κ. Ξυδέας ελευθερώθηκε, κατατάχτηκε στον ΕΛΑΣ, και σύντομα εξελίχθηκε σε πολιτικο-στρατιωτικό στέλεχος.
Μετά την απελευθέρωση και τη Συμφωνία της Βάρκιζας, ο Κ. Ξυδέας, που είχε πικρή πείρα από την παράδοση των όπλων το 1942 στην Σαϊδόνα, δεν παρέδωσε τον οπλισμό του και όταν άρχισαν οι διώξεις κατά των αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης, κατέφυγε στον Ταΰγετο.
Τον Αύγουστο τον 1946, η Ομάδα Ξυδέα άρχισε ένοπλο αγώνα κατά του κυβερνητικού στρατού και των ένοπλων συμμοριών του παρακράτους και, έτσι, αποτέλεσε τον πυρήνα της δημιουργίας τον Αρχηγείου Ταΰγετου του Δημοκρατικού Στρατού Πελοποννήσου.
Ο Ξυδέας έλαβε μέρος σε πολλές μάχες και διακρίθηκε για τις στρατιωτικές, πολιτικές και στρατηγικές του ικανότητες. Χάρη σε αυτές πέρασε από όλα τα στάδια αξιωμάτων του ΔΣΕ και από το Νοέμβρη του 1948, ανέλαβε τη διοίκηση του Αρχηγείου Ταϋγέτου.
Ο επαναστάτης Κώστας Ξυδέας υπήρξε πάντα ανιδιοτελής.Παρά τα λίγα γράμματα που ήξερε (απόφοιτος Δημοτικού) διψούσε συνέχεια για γνώση. Στις ώρες της ξεκούρασης διάβαζε και έγραφε τακτικά. Στους αντάρτες που τον θαύμαζαν, απάγγελνε συχνά ποιήματα του Βάρναλη που πάντα τον συγκινούσε.
2
Διαγραφή13/6/1949, στην περιοχή Πηγάδια Μεσσηνίας περικυκλώθηκε από μεικτό απόσπασμα χωροφυλακής, στρατού, ΜΕΑ και Χιτών. Αρνήθηκε να παραδοθεί. Αφού αντέταξε πεισματική αντίσταση, σκοτώθηκε επί τόπου(υπάρχει και η εκδοχή ότι η θέση του προδόθηκε). Ήταν 42 χρονών.
Τα κτήνη του παρακράτους πήραν το νεκρό σώμα του,το έβαλαν σε μια πρόχειρη σκάλα και το οδήγησαν στην Καλαμάτα, όπου διαπομπεύτηκε από τους παρακρατικούς, το στρατό, τη χωροφυλακή και τον όχλο (πολλοί είχαν οδηγηθεί εκεί με την βία).
Η οικογένεια του ξεκληρίστηκε απο τους δολοφόνους της "εθνικοφροσύνης". Η σύζυγος του, Σταθούλα, εκτελέστηκε χωρίς δίκη το 1949. Μαζί με την Σταθούλα, τα μοναρχοφασιστικά κτήνη εκτέλεσαν και τους δύο μικρούς γιούς του, τον Αλέξανδρο, 11 χρονών και τον Χρήστο, 8 χρονών. Η Χριστίτσα, μητέρα του Κώστα Ξυδέα, εκτελέστηκε χωρίς δίκη, από στρατιώτες του
κυβερνητικού στρατού και χίτες το 1949. Ο Γεώργιος, αδελφός του,σκοτώθηκε το 1949 απο χίτες/ΜΑΥδες. Η Ευτυχία, αδελφή του, κατακρεουργήθηκε το 1949, από χωροφύλακες και χίτες.Την Σταμάτω Περουκανέα, κουνιάδα του, τη δολοφόνησαν οι χίτες. Παρόμοια έγιναν και με άλλα μέλη της οικογένειας.
Οι αγώνες του ήρωα του ΔΣΕ Κώστα Ξυδέα και της οικογένειας του συνεχίζουν να εμπνέουν και σήμερα κάθε άνθρωπο που αγωνίζεται για δικαιοσύνη και ελευθερία, ενάντια στους ντόπιους και ξένους εκμεταλλευτές των εργαζομένων και του λαού.
Πηγές: "Κώστας Ξυδέας": Αρχεία Ιστορίας (1940 - 1956) "Κώστας Ξυδέας: Ο τελευταίος καπετάνιος του ΔΣΕ στον Ταϋγετο", Ριζοσπάστης, Γιάννης Λέφας, "Χιλιάδες τέσσερις σταυροί στο μαρτυρικό Μωριά" Αλφειός, Αθήνα 2007.
Praxis Review